Morgunblaðið - 11.05.2001, Blaðsíða 66

Faðir minn, Hösk-
uldur Bjarnason, er
níræður í dag, föstu-
daginn 11. maí. Á
þessum tímamótum
langar mig að minnast
ýmissa atburða sem
hann hefur sagt mér
frá og á daga hans
hefur drifið. Hann
fæddist árið 1911 að
Klúku í Bjarnarfirði á
Ströndum, yngsta
barn hjónanna Bjarna
Guðmundssonar og
Jóhönnu Guðmunds-
dóttur. Þau ráku
myndarbú á Klúku sem þótti mikil
kostajörð. Höskuldur var vel gefið
barn sem hneigðist snemma til
bóka. Árið 1916 þegar séra Gunn-
laugur á Stað í Steingrímsfirði hús-
vitjaði á Klúku var Höskuldur orð-
inn fluglæs einungis fimm ára.
Uppvöxtur
og æskuár
Höskuldur ólst upp í föðurhúsum
til 10 ára aldurs. Þá urðu breyt-
ingar á högum fjölskyldunnar er
faðir hans lést. Þar sem faðir hans
hafði einungis rétt til lífstíðar-
ábúðar á jörðinni varð móðir hans
að hætta búskap þegar hann féll
frá. Að vísu voru eldri börnin orðin
það stór að til þessa ráðs hefði ekki
þurft að grípa ef lög og reglur
samtímans hefðu verið sveigjan-
legri.
Höskuldur flutti í kjölfarið til
Magnúsar Magnússonar að Kleif-
um í Kaldbaksvík en var þar ein-
ungis í stuttan tíma. Frá dvölinni
þar minnist hann þess er hann ein-
hverju sinni var sendur yfir að
bænum Kaldbak eftir
kúm. Meðan hann
stansar þar í stuttan
tíma í leik með Benna
og Imbu, börnum Sig-
urðar á Eyjum, fellur
að og flæðir upp í ós-
inn svo ekki var fært
til baka á þurru þegar
reka átti kýrnar heim.
Tekur hann þá til þess
bragðs að grípa í hala
síðustu beljunnar og
kemst þannig yfir og
skilar kúnum heim á
réttum tíma.
Móðir hans bjó hjá
Elíasi elsta syni sínum að Hamri á
Selströnd og fór hann til þeirra á
meðan fundinn var dvalarstaður
handa honum til frambúðar. Varð
úr að hann fór til merkishjónanna
Ingimundar Ingimundarsonar og
Maríu Helgadóttur í Tungugröf í
Tungusveit. Þá var hann ellefu ára
gamall og dvaldi hann hjá þeim til
rúmlega sautján ára aldurs. Um
Maríu segir hann að allir hafi látið
mikið af henni fyrir góðmennsku
og hafi hún séð til þess að hann
fékk hlýjan fatnað og nóg að borða,
sem var ekki alveg sjálfsagt á
þessum tíma. En oft þurfti hann að
taka til hendinni við búskapinn, þó
ungur væri og dagarnir því oft
langir. Ekki hlaut Höskuldur mikla
formlega skólagöngu. Hann fékk
þó tilsögn hjá Maríu í Tungugröf
þegar tími vannst til. Kennslu fékk
hann líka á Hamri hjá Jóni Strand-
feld í skrift og reikningi og var
kennslan í formi farkennslu. Ferm-
ingarárið dvaldi hann á Víðidalsá í
þrjár vikur og var kennari hans
Ragnheiður Jónsdóttir frá Brodda-
nesi. Fjórtán ára gekk hann til
séra Jóns Brandssonar í ferming-
arfræðslu að Kollafjarðarnesi.
Hann gat hins vegar ekki verið við-
staddur sjálfa fermingarathöfnina,
með tilheyrandi altarisgöngu,
vegna anna.
Drangsnes
og lausamennskubréf
Frá Tungugröf flutti hann svo á
átjánda ári til Helgu Soffíu systur
sinnar og Einars Sigvaldasonar
mágs síns að Hamri á Drangsnesi.
Síðar var hann einnig hjá Guð-
mundi Ragnari í Bæ á Selströnd
og stundaði sjómennsku sumar og
vor en sinnti búskap á veturna. Á
þessum tíma var hann einn vetur
við annan mann úti í Grímsey á
Steingrímsfirði við fjárgæslu, þar
sem ekki fór vel saman að láta tóf-
ur og fé afskiptalaust í eynni. En í
Grímsey var refabú. Þar voru hafð-
ar tófur, sem síðar var slátrað,
skinnin unnin og þau seld. Yrðling-
arnir voru fluttir út í Eyju frá Bæ,
þar sem refaeldið fór fram á með-
an yrðlingarnir voru að stálpast.
Féð var flutt út í eyjuna eftir vet-
urnætur og látið ganga úti allt til
vors.
Aðeins átján ára keypti hann sér
lausamennskubréf hjá Halldóri
sýslumanni á Borðeyri. Með lausa-
mennskubréfinu öðlaðist hann fullt
sjálfræði og var frjálst að vinna
þau störf sem hann sjálfur kaus,
hvar sem var á landinu, en varð á
hinn bóginn að sjá alfarið fyrir sér
sjálfur og bera ábyrgð á eigin
gjörðum. Frá þeim degi og fram á
síðasta dag starfsævi sinnar, eða til
78 ára aldurs, stundaði hann vinnu
tengda sjávarútvegi, þó með
nokkrum undantekningum, stuttan
tíma í senn, t. d. við vegagerð.
Sjómennska
Árið 1932 ákveður hann að fara
á vertíð til Sandgerðis og ræðst til
Bjarna Andréssonar skipstjóra frá
Breiðafirði og var hjá honum þrjár
vertíðir. Hann réri svo með fleiri
formönnum margar vertíðir aðal-
lega frá Junkaragerði í Höfnum og
Sandgerði. Ferðin suður var oftast
farin með strandferðaskipunum
Súðinni og Esju en einnig með
Lagarfossi. Sjaldan var pláss að fá
á farþegarými, far í lest varð því
oftast hlutskipti þeirra sem voru
að fara suður á vertíð. Lengst af
stundaði Höskuldur sjómennsku á
Drangsnesi, bæði á árabátum og
síðar trillum. Á þessum tíma var
eingöngu róið frá Drangsnesi að
sumri til. Hann réri fyrst hjá Ein-
ari mági sínum sem áður er nefnd-
ur. Á þeim tíma voru ellefu ára-
bátar gerðir út frá Drangsnesi og
náði hann því í lok árabátatímabils-
ins, en fljótlega uppúr því komu
vélar í flesta bátana. Fiskað var á
línu og handfæri. Síðar og lengstan
tímann var hann hjá Jóhanni Snæ-
feld á Pólsstjörnunni. Það var ekki
fyrr en frystihús var byggt á
staðnum að þaðan var róið allt ár-
ið. Hafnarskilyrði voru slæm. Fisk-
ur var nægur á Húnaflóa, en beitu
var ekki unnt að geyma fyrr en
frystihús hafði verið byggt. Þar var
sérstakur kæliklefi fyrir bjóðin þar
sem hægt var að geyma þau þegar
búið var að beita, þannig að þau
gátu geymst tilbúin þar til viðraði
til róðra. Þetta þótti mikil framför.
Menn þurftu ekki að hætta lífi sínu
eða tefla í tvísýnu því ekki þurfti
að fara strax á sjóinn eftir að
beitningu var lokið. Eftir að hann
hætti á sjó að læknisráði vegna
ristilbólgu, var hann landformaður
til fjölda ára. Einnig vann hann við
almenna verkamannavinnu, til
dæmis fiskvinnslu og við beitningu.
Fjölskyldufaðir
Höskuldur gekk að eiga Önnu
Guðrúnu Halldórsdóttur frá Bæ á
Selströnd 25. október 1942. Hún
var dóttir sómahjónanna Halldórs
Guðmundssonar, bónda í Bæ, og
Guðrúnar Petrínu Halldórsdóttur.
Höskuldur og Anna Guðrún voru
gefin saman af séra Ingólfi Ást-
marssyni. Búskapinn hófu þau hins
vegar nokkru áður, 15. maí 1941, í
litlu húsi sem Sigurður bróðir hans
átti og nefnt hefur verið Litla-
Burstafell. Síðar byggðu þau húsið
Burstafell og bjuggu í því þar til
þau fluttu á Dvalarheimilið Hrafn-
istu í Reykjavík árið 1995. Hösk-
uldur stundaði jafnan búskap með
öðrum störfum eins og algengt var.
Hann hafði 10 til 20 kindur og eina
kú, enn fremur oftast nokkur
hænsni. Þannig var fjölskyldunni
tryggð mjólk, kjöt og egg, sem
ekki veitti af því oft var þröngt í
búi. Börnin urðu sjö talsins. Eins
bjó móðir Höskuldar hjá þeim á
Burstafelli í 8 ár og var það honum
mikils virði að fá að hafa hana hjá
sér.
Félagsmál
og heitt vatn
Höskuldur er mikill áhugamaður
um félagsmál og lét þau til sín taka
á árum áður. Hann vann lengi vel
fyrir Verkalýðsfélag Kaldrananes-
hrepps. Hann var einn af stofnend-
unum og gjaldkeri þess í áraraðir.
Einnig starfaði hann í Ungmenna-
félaginu Neista, svo og í Lestrar-
félaginu á Drangsnesi. Lestrar-
félagið var mjög virkt í sveitinni,
það átti gott bókasafn. Í því voru
bæði prentaðar og handskrifaðar
bækur sem mikið voru lesnar.
Höskuldur var ötull talsmaður og
frumkvöðull við byggingu vatns-
veitu og nýtingu heits vatns á
Drangsnesi.
Að lokum óska ég pabba og
mömmu til hamingju með daginn
og bið þeim blessunar um ókomin
ár. Hafið þökk fyrir árin mörgu,
umhyggju og ástríki.
Bjarnveig Höskuldsdóttir.
HÖSKULDUR
BJARNASON
AFMÆLI
66 FÖSTUDAGUR 11. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Nýttu
tímann vel!
Nýsköpun 2001 er nú á fullri ferð og enn er nægur tími fyrir þau sem láta
ekkert stoppa sig!
Þú hefur tíma til 31. maí til að skila okkur viðskiptaáætlun eða
hugmyndalýsingu (Evrópukeppnin).
Það eru ekki bara peningaverðlaun í boði, heldur fá allir, sem senda
fullnægjandi viðskiptaáætlun, vandaða umsögn sérfræðinga. Einnig verða valdir
fulltrúar Íslands í sérstaka Evrópukeppni um viðskiptahugmyndir.
Skráðu þig núna, það er án skuldbindinga!
Skilafrestur er til 31. maí nk.
Nánari upplýsingar fást í síma 510 1800
og á www.spar.is/n2001.
Fyrirspurnir með tölvupósti sendist á nyskopun@spar.is
Bridsfélag Siglufjarðar
Mánudaginn 9. apríl voru spiluð
úrslit Siglufjarðarmótsins í sveita-
keppni, þar sem sveit nr. 1 og 2
spiluðu um 1. sætið og sveit 3 og 4
um 3. sætið og svo framvegis. 10
sveitir tóku þátt í mótinu og voru
spilaðir 2 tólf spila leikir á kvöldi
allir við alla tvöföld umferð eða alls
18 leikir. Að loknum undanúrslitum
var staða efstu sveita:
Sveit Guðlaugar Márusdóttur 357
Sveit Hreins Magnússonar 346
Sveit Íslandsbanka hf. 333
Sveit Björns Ólafssonar 312
Lokaúrslit urðu þau að sveit
Guðlaugar vann sveit Hreins 23-7
og sveit Björns vann sveit Íslands-
banka hf. 22-8. Siglufjarðarmeist-
ari í sveitakeppni varð því sveit
Guðlaugar Márusdóttur, spilarar
Guðlaug – Ólafur, Ari Már og Ari, í
öðru sæti sveit Hreins Magnússon-
ar, spilarar Hreinn – Friðfinnur,
Anton og Bogi, í þriðja sæti sveit
Björns Ólafssonar spilarar Björn –
Jón Tryggvi, Stefán og Þorsteinn.
Árleg fyrirtækja- og stofnana-
keppni var spiluð mánudagana 23.
og 30. apríl. Aldrei hafa fleiri þátt-
takendur verið í þessari keppni, en
alls var spilað á 11 borðum. Úrslit
eftir harða baráttu urðu þau að Ís-
landsbanki-Skeljungur bar sigur úr
býtum með alls 1.189 stig í 2. sæti
varð Skattstofa Norðurlandsum-
dæmis vestra með 1.179 stig og í 3.
sæti Heldri borgarar með 1.124
stig.
Síðasta mót starfsársins, Shell-
mótið, hófst mánudaginn 7. maí.
Spilaður er tvímenningur „Baro-
meter“ með þátttöku 18 para. Að
loknum 6 umferðum er staða efstu
para þessi:
Ólafur Jónsson – Guðlaug Márusdóttir 53
Anton Sigurbjörns. – Bogi Sigurbjörns. 46
Guðrún J. Ólafsdóttir – Kristín Bogad. 44
Ari Már Arason – Ari Már Þorkelsson 33
Síðasta reglulega spilakvöldið
verður síðan 21. maí nk. Miðviku-
daginn 23. maí verður haldið árlegt
lokahóf að hætti siglfirskra brids-
spilara, þar sem léttar veigar og
veisluföng verða á borðum.
Starfsemi Bridsfélags Siglufjarð-
ar starfsárið 2000-2001 hefur verið
öflugt að vanda og félagið sent
keppendur til þátttöku á Íslands-
mót og fleiri stórmót með góðum
árangri, má þar til nefna nýbakaða
Íslandsmeistara í parakeppni,
Björk Jónsdóttur og Jón Sigur-
björnsson, svo og sveit Boga Sig-
urbjörnssonar sem hafnaði í 4. sæti
eftir harða baráttu um toppsætin á
Íslandsmótinu í sveitakeppni.
BRIDS
U m s j ó n A r n ó r G .
R a g n a r s s o n
Bridsfélag Akureyrar
Þriðjudaginn 1. maí var haldið af
Bridsfélagi Dalvíkur Norðurlands-
mót í tvímenningi. 26 pör mættu til
leiks og Norðurlandsmeistarar urðu
Sveinn og Jónas með nokkrum yf-
irburðum en staða efstu para varð:
Sveinn Pálss. - Jónas Róbertss. 59,8%
Stefán Vilhj. - Hermann Huijbens 56,2%
Björn Þorlákss. - Reynir Helgas. 56,1%
Ásgrímur Sigurbj. - Jón Ö. Berndsen 55,2%
Frímann Stefánss. - Pétur Guðjónss. 53,2%
Spilakvöld Bridsfélags Akureyrar
í sumar verða á þriðjudögum þar
sem spilaðir verða eins kvölds tví-
menningar. Spilað er í félagsheimili
Þórs og hefst spilamennska kl. 19:30
og eru allir velkomnir. Aðstoðað er
við myndun para.