Morgunblaðið - 11.07.2001, Síða 41

BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 11. JÚLÍ 2001 41
MARGIR hafa tjáð sig um opnunar-
tíma vínveitingahúsa síðustu daga,
ýmist fylgjandi áframhaldandi frjáls-
ræði eða á móti. Ég ætla hér að gera
grein fyrir minni skoðun á málinu og
minnast á nokkur atriði sem tengjast
þessu.
Flest erum við sennilega sammála
um það, að Íslendingar fara óvenju
seint út að skemmta sér, þ.e. mæta
seint inná veitingahúsin og flest erum
við væntanlega lítið hrifin af því að
skemmta okkur – eða vinna – við hlið-
ina á fólki sem er ofbeldisfullt og óút-
reiknanlegt sökum neyslu örvandi
lyfja.
Það er nokkuð ljóst að verðlagning
áfengis á börum er mikill hluti ástæð-
unnar fyrir því hve seint fólk fer út að
skemmta sér. Til þess að spara
drekkur fólk heimavið áður en brölt
er af stað í bæinn og kemur því ölvað
inn á staðina, mest milli 1:30 og 2:30
og heldur þar áfram sumbli.
Til þess að hafa svo endingu til þess
að djamma þangað til allt lokar tekur
allnokkur hópur fólks það til ráðs að
taka inn örvandi efni – t.d. amfetamín
eða e-pillur. Ég veit að þetta hljómar
heimskulega – og heimskulegt er það
– en þetta er í gangi. Það er engin
tilviljun að síðan opnunartíminn var
upphaflega gefinn frjáls, hinn 1. júli
1999, hefur fundist meira af e-pillum,
amfetamíni og öðrum eiturlyfjum við
tollskoðanir en nokkru sinni fyrr.
Ég held reyndar að það þurfi ekki
svo mikið til að breyta þessu. Í fyrsta
lagi þarf að breyta verðlagningu
áfengis á börum landsins – sem helst
er á valdi ríkisins, merkilegt nokk.
Það er nefnilega þannig að veitinga-
hús greiða sama verð fyrir áfengi og
almenningur, þurfa svo að leigja eða
eiga dýrt húsnæði og vera með starfs-
fólk á launum á dýrum tíma. Veitinga-
menn þurfa náttúrulega að leggja sitt
á til að standa undir rekstrinum og að
leggja eitthvað ofaná það, sem annars
staðar er útsöluverð, er ekki vænlegt
til árangurs. Ég man í fljótu bragði
ekki eftir neinum öðrum aðilum í
smásölu sem ekki fá einhvers konar
heildsöluafslátt. Ég tel að ef verð-
lagning áfengis væri með eðlilegum
hætti og ekkert sparaðist á því að
sitja að sumbli heima færi fólk mun
fyrr út á skemmtistaðina og fyrr heim
aftur. Veitingamenn myndu þá al-
mennt ekki kæra sig um að hafa opið
langt fram eftir nóttu fyrir fáeinar
hræður.
Það er umhugsunarefni hvort að
með þessu samspili áfengisverðs og
frjálsræðis í afgreiðslutíma vínveit-
ingahúsa séu ríki og borg óbeint að
stuðla að aukinni notkun á örvandi
fíkniefnum?
Ég tel ljóst að miðað við óbreyttar
forsendur í áfengisverðlagningu sé
borin von að skemmtanalífið þróist í
jákvæða átt af sjálfsdáðum. Því finnst
mér rétt að koma böndum á opnunar-
tímann. Hugmyndir Geirs Jóns Þórð-
arsonar yfirlögregluþjóns eru spor í
rétta átt, en þær ganga út á að láta
veitingahús almennt loka klukkan 3
og leyfa síðan næturklúbba til 5 eða 6.
Næturklúbbar yrðu fáir, vandlega
valdir og langt á milli þeirra. Því
skora ég á borgaryfirvöld að fara að
uppástungum hans og félaga hans í
Lögreglunni í Reykjavík.
JÓN KJARTAN INGÓLFSSON,
Þernunesi 11,
Garðabæ.
Um afgreiðslutíma vínveitinga-
húsa, áfengisverð og eiturlyf
Frá Jóni Kjartani Ingólfssyni:
ÞAÐ munu vera um 50 ár frá því farið
var að tala um að tengja þjóðvega-
kerfið í Djúpinu við þjóðvegakerfið
sunnan heiða með vegi yfir Þorska-
fjarðarheiði. Framkvæmdir urðu
lengi vel ekki aðrar en þær, að lagður
var bráðabirgðavegur yfir Þorska-
fjarðarheiði, sem fær var aðeins um
þrjá mánuði á ári. Eftir margra ára
pólitíska togstreitu um það hvar veg-
urinn ætti að liggja, varð niðurstaðan
pólitísk skammsýnislausn, sem leiddi
til þess að menn þurfa að fara hring-
ferð norður í land til að komast úr
Djúpinu suður til Reykjavíkur.
Eftir að Gilsfjarðarbrúin var
byggð, lá beinast við að lagður væri
vegur yfir Þoskafjarðarheiði og vega-
lengdin milli Ísafjarðar og Reykjavík-
ur stytt um 65–70 km frá því sem nú
er. Þessi stytting hefði fækkað
þungaskattskílómetrum flutningabíla
um 12–13 þús. km á ári, á hvern bíl.
Það hefði átt að leiða til lækkunar á
flutningskostnaði. Þessu hafa menn
ekki haft áhuga á, heldur viljað tengja
Gilsfjarðarbrú við Hólmavík og sér-
fræðingar látnir reikna út með póli-
tíska tommustokknum að það væri
hagkvæmasta leiðin frá Reykjavík til
Ísafjarðar. Þessi leið verður samt um
25–30 km lengri en Þorskafjarðar-
heiðarleiðin sem þýðir um 5–6 þús.
km á ári í þungaskatti á hvern flutn-
ingabíl.
Þar sem Nauteyrarhreppur er
nánast kominn í eyði, liggur beinast
við að Þoskafjarðarheiðarleiðin liggi
úr Þorgeirsdal yfir í Saurdal, Efra-
bólsdal, Fylsdal og Laugabólsdal, en
ekki niður í Langadal.
Að sjálfsögðu þarf að leggja veg frá
Gilsfjarðarbrú að Hólmavík og stytta
með því leiðina milli Reykjavíkur og
Hólmavíkur. Það á samt ekki að koma
í veg fyrir það að stysta leiðin verði
valin milli Reykjavíkur og Ísafjarðar.
Mér finnst það aftur á móti ískyggi-
legt ef það á að verða þannig í fram-
tíðinni að ríkið innheimti allskonar
gjöld til vegaframkvæmda. Láti síðan
verktaka fjármagna og annast vega-
lagnir, sem bifreiðaeigendur eru síð-
an látnir borga með vegagjaldi. Þar
með borga þeir hvern vegspotta
tvisvar eða þrisvar.
Það er búið að leggja vegi þvers og
kruss um landið með þeim gjöldum
sem greidd hafa verið til vegamála af
gjaldendum árlega án þess að svona
bolabrögðum væri beitt. Því ætti það
ekki að vera vandi í nútíma tækni og
hagræðingu með hámenntuðum fag-
mönnum að leggja svona smá spotta,
án þess að menn þurfi að borga hann
margfaldan. Það er ekki hægt að
ákvarða allt út frá útreiknuðum hag-
kvæmis sjónarmiðum. Hefði það sjón-
armið verið látið ráða í lagningu þjóð-
vegakerfisins, væri það sennilega
nokkuð fátæklegt.
GUÐVARÐUR JÓNSSON
Hamrabergi 5,
111 Rvk.
Pólitíska
leiðin
sögð hag-
kvæmust
Frá Guðvarði Jónssyni: