Morgunblaðið - 22.09.2001, Blaðsíða 21

ÁRÁSIN Á BANDARÍKIN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. SEPTEMBER 2001 21
ÁGREININGUR er uppi innan
ríkisstjórnar George W. Bush
Bandaríkjaforseta um umfang
þeirra hernaðaraðgerða sem fyr-
irhugaðar eru gegn hryðjuverka-
mönnum. Ágreiningur þessi end-
urspeglar tvenns konar sýn til
umheimsins og um leið eru uppi
skiptar skoðanir um hvort blása
eigi til víðtækari herfarar en þeirr-
ar sem nú er unnið að gegn Osama
bin Laden og Al-Qaeda hryðju-
verkanetinu sem hann stjórnar
víða um heim.
Heimildarmenn segja ágreining
þennan hinn alvarlegasta sem upp
hafi komið innan ríkisstjórnar
Bush forseta. Fyrir annarri fylk-
ingunni fer Colin Powell, utanrík-
isráðherra og fyrrverandi hers-
höfðingi, en hina leiðir Paul D.
Wolfowitz, aðstoðarvarnarmála-
ráðherra og helsti herfræðingur
þjóðarinnar.
Á fundum sem forsetinn hefur
átt með nánustu undirsátum sínum
síðustu dagana hefur Wolfowitz
hvatt til þess að umfang hernaðar-
aðgerðanna verði aukið þannig að
m.a. verði látið til skarar skríða
gegn Saddam Hussein Íraksfor-
seta og hugsanlega fleiri ríkjum.
Þessi afstaða hefur vakið litla
hrifningu jafnt í röðum sumra
bandamanna sem og stórvelda á
borð við Rússland og Kína.
Powell hefur á hinn bóginn gerst
helsti talsmaður þess að umfang
hernaðarins verði takmarkað og
áhersla verði einkum lögð á Al-
Qaeda-netið. Telur Powell fyrir
liggja að hann geti aflað víðtæks
stuðnings um heim allan við þá að-
gerð.
Powell, sem skipulagði herförina
gegn Írökum árið 1991 í því skyni
að frelsa Kúveit úr klóm Saddams
forseta, varar eindregið við því að
einnig verði ráðist gegn Írak og
öðrum þeim ríkjum sem Banda-
ríkjamenn telja að styðji hryðju-
verkamenn eða standi fyrir slíkum
illvirkjum.
„Ameríka fyrst“
Utanríkisráðherrann hefur á
hinn bóginn sagt að auka megi um-
fang aðgerðarinnar þegar tekist
hefur að ráða niðurlögum bin Lad-
ens og hryðjuverkanets hans.
Deilan snýst í raun um stöðu og
hlutverk Bandaríkjanna í heimin-
um og hún hefur áður komið upp í
herbúðum Bush-stjórnarinnar, í
annarri mynd að vísu. Wolfowitz er
þannig talsmaður þeirrar sýnar til
heimsins sem kölluð hefur verið
„Ameríka fyrst“ og vísar til þess
að jafnan skuli treysta á afl og yf-
irburði Bandaríkjanna, sem aftur
feli í sér einhliða aðgerðir af hálfu
bandarískra yfirvalda – Bandarík-
in geti farið sínu fram án þess að
ráðfæra sig við aðra. Þessi afstaða
hefur nokkuð þótt móta framgöngu
stjórnar Bush frá því hann tók við
húsbóndavaldi í Hvíta húsinu og er
þá gjarnan vísað til þeirrar hneigð-
ar sem áberandi hefur verið, að
hundsa alþjóðlega sáttmála og
eldri samninga t.d. við Rússa.
Powell er á hinn bóginn helsti
fulltrúi þeirrar stefnu að á tímum
hnattvæðingar geti Bandaríkja-
menn ekki fremur en aðrir hugsað
á þennan veg. Leggja beri höf-
uðáherslu á bandamenn og sam-
vinnu við aðrar þjóðir.
„Hörku
barátta“
„Þetta er hörku barátta,“ segir
Geoffrey Kemp, fyrrverandi
starfsmaður Þjóðaröryggisráðsins
í tíð Reagans forseta.
„Önnur fylkingin endurspeglar
þann ótta að þetta öfluga ríki,
Bandaríkin, muni glata stöðu sinni
verði ekki nægileg harka sýnd. Hin
fylkingin heldur því fram að
Bandaríkjamenn geti aðeins sýnt
styrk sinn með því að vinna með
bandamönnum sínum og taka á sig
byrðar heimsálitsins í stað þess að
reyna að standa einir.“
Bandaríkjamenn undirbúa hernaðaraðgerðir gegn meintum hryðjuverkamönnum
Deilur innan stjórn-
arinnar um umfang
hernaðarins
Washington. The Los Angeles Times.




& &)*"+', -  & & ',  ' "'".& /"   0"  &1"" 23  &1  14 15!'" 6+5& ' 2
+' 0'' +& & 1&'+ 71-"5& " *%& &''- +51+" 5&  +& '' "' &'& '' 1, 2 .8 '"  . '
9,&'&   ''& 5& +&: .+- 3& &  / ,"+ 71-"5&   ' ',  '*;''+& " ,5 1-   .' '  '*

  
 


 

 
;2<=!>+&
  37 
;2<?>+@
A+/ '
'
 
%
 

% 
-% 

,
@  
=
 @A%   
 
!,>
B5

   
+ BB9> & , 7',2& +'/ " C 7',D
) 
@ - :



:+ 
 
%
AC 
  


  

 



: 



: 
 5
=




-


 

:
A
%D

  

3
C

+



E


3
.
-5
9
A ( 
:(.
%
 
%
+  







 

(

F
CD

:

%+ 

%


%


 
( % 5
*

 
 +



! ,-. 

/
$ 
 0
1,
2   +
"
  

+

3
,

 / 
4
EE$
<% 
 
A


%
:
 

 .  


F  



%

  
A



F
 



A 
@
 
5A5-5
' "

: F 5
E
. 
@
G :
%
 :
- 
A 
AF
:+
F 
 

+
:
%

7( 
 
H F:

A
5
I$J3 


%
. A:
 55

:  
 + 
   

:(

%
%


- .  
%
%
  F:5
9
  

-


 : +
%
-:+ 
5
)

- D
E 3 

 


E
A

  A 

A:

 
F  



5
F

$GAA$
9F
F 

:(
 
%

 :.



E 
 + 

3E -
@
4%
2 K3 :

L
%
(  

E -5
=







A
F

+
%+ 

-@ 




-


%







%
AF

A


 
 
+ 9HGAA$

#2I<

& 1J< 
%
@
.
9&',J,'!
%"',J 5 >
! &' & ' J "
B 0' J!5 ""
G +@
& 1J< 




 9&',J,""
%7',J 5""
! &' & ' J '
B 0' J 5,""
GB( -'

 
- 9 3  
%+ ,
G
  
%+ K . " + 
2 
A 
 C

-@
 9 =E47*L =EM
 H
 E $  G  E
$G



  
LM43

EM4
ND 3
 L H *PEM
E=EP
G
+ 
#"+7
+ -
B &

 > 
B+
B++ '
7$N$M
5E5<5
$8*6H*E
$2QH=E3

EM4
04EM
=QP
EM4
0)$L=
RHSP
RP3

EM4
*PE *PEM
6NE
M
4L3EPEG*E
  =0PN$ML =EM
HEL =EM
H
E$G LM4
EM4
*ME=E47*L =EM
0 G$L =EM
76P4EM
* PE$

$'>  
9/',& ', - &''
  71-+ 71-"5& 2
  &
', +&  /1
',   ,& ,
   !"#$%&'
(()  *%++
'((
B& H >&', -+& L
25& . &:+&  '* *
N ,E
5 ,

  % 

"

N!"'
 + 
E=3
  3
 - N,>
9 :
9&',

0'+
; 1
H"+01
%7',
B 0'
A+/ '
>

,

5""
B
5 "

>'
%

5 ,"


& '2MN
G 


!"
  !
-% 
%
>
-% 5


  

 
  
  
 
N??
9 1 '1"
5 1+7.& 2 1


 

 7'5 '' - '&
=

+
T - 
. F -@
 '
G + 
 
  
A F  
 3
 
%
@-
 
 : HEIMILDARMENN innan leyni-
þjónustu Bandaríkjanna segja að
enn liggi engin „trúverðug sönnun-
argögn“ fyrir um að Írakar hafi kom-
ið nærri hryðjuverkunum í Banda-
ríkjunum í liðinni viku.
Staðfest hefur verið að einn
hryðjuverkamannanna, Mohammed
Atta, sem talinn er hafa flogið einni
þotunni, átti fund með lágt settum
íröskum leyniþjónustumanni í Vest-
ur-Evrópu fyrr í ár. „Ég myndi ekki
telja þetta til sannfærandi sönnunar-
gagna eða sönnunargagna yfirleitt.
Hins vegar er þetta athyglisverð
staðreynd og það kann að vera að
síðar reynist hún mikilvæg,“ sagði
heimildarmaður sem kemur að rann-
sókninni.
Menn greinir á um hvort Írakar
kunni að hafa átt hlutdeild í hryðju-
verkunum eða stutt þá sem þau
frömdu. Þannig eru uppi grunsemdir
um að Írakar kunni að hafa veitt
ódæðismönnunum fjárhagsaðstoð.
Aðrir sérfræðingar eru efins um
hlutdeild Íraka og benda á að síðustu
árin bendi flest til þess að grunnt
hafi verið á því góða með þeim
Osama bin Laden, sem er efstur á
lista yfir hina grunuðu, og Saddam
Hússein Íraksforseta.
Bush Bandaríkjaforseti sagði hins
vegar á fimmtudag að barátta
Bandaríkjanna gegn hryðjuverka-
mönnum myndi einnig beinast að
þeim ríkisstjórnum sem þá aðstoða
og styðja. Er vitað að í Bandaríkj-
unum vilja margir að ráðist verði á
Írak með tilvísun til þessa þótt á síð-
ari stigum kunni að verða.
Engar
sannanir
fyrir hlut-
deild Íraka
Washington. The Los Angeles Times.
AP
Brezk herþota á leið í eftirlits-
flug yfir N-Írak í gær. Bænaturn
mosku við herflugvöllinn í Inc-
irlik í A-Tyrklandi í forgrunni.