Morgunblaðið - 22.09.2001, Blaðsíða 41

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 22. SEPTEMBER 2001 41
Við hjónin vottum afkomendum
Guðmundar okkar dýpstu samúð og
reyndar íbúum Árneshrepps öllum.
Steingrímur Hermannsson.
Það er komið fram í september-
mánuð eins og haustlitir jarðarinnar
bera með sér. Bændur þessa lands
hafa hlotið góða uppskeru af túnum
sínum og í skauti sínu varðveitir
móðir jörð rætur túngrasa ásamt
fræjum sem spíra og þroskast á
næsta sumri því að framvinda lífsins
er á sífelldri hringrás. Það er notaleg
tilfinning, sem sveitafólk þekkir vel,
að vita af nægum og góðum heyforða
til vetrarins fyrir búfénaðinn. Það
þekkir líka þann hugljúfa fögnuð
sem fylgir göngum og réttum og þá
hrífandi sjón þegar fannhvítar og
lagðprúðar kindur renna heim í hóp-
um eftir sumarlanga dvöl á fjöllum.
Þessar kenndir þekkti manna best sá
merkisbóndi sem hér er kvaddur,
Guðmundur P. Valgeirsson í Bæ í
Árneshreppi, en hann andaðist að-
faranótt hins 14. september sl. 96 ára
að aldri. Hann var fæddur í Norð-
urfirði og ólst upp í óvenjustórum
systkinahópi því að börnin voru 14
sem komust til fullorðinsára.
Guðmundur, sem var námfús og
stálgreindur, naut barnafræðslu í
heimahúsum. Faðir hans, Valgeir
Jónsson bóndi í Norðurfirði, fékk orð
fyrir að vera laginn kennari, sem
kom sér vel því að Finnbogastaða-
skólinn kom ekki til sögunnar fyrr en
síðar. Börnin í Norðurfirði byrjuðu
snemma að vinna fyrir sér. Á ung-
lingsárum sínum var Guðmundur um
skeið í Ófeigsfirði hjá Guðmundi Pét-
urssyni afa mínum og Sigríði dóttur
hans. Minntist hann dvalarinnar þar
með ánægju.
Á fyrstu áratugum 20. aldarinnar
var fjölbreytt atvinnulíf í Árnes-
hreppi því auk landbúnaðarstarfa
stunduðu flestir bændur sjósókn af
kappi og veiddu bæði hákarl og bol-
fisk sem verkaður var í heimabyggð.
Guðmundur kynntist snemma flest-
um hefðbundnum störfum til sjós og
lands. En hugur hans stóð til mennta
og aflaði hann sér fjár til að geta
stundað búfræðinám á Hvanneyri.
Skólaganga þá var engan veginn
auðveld fyrir fátæka námsmenn.
Árið 1930 hóf Guðmundur búskap
í Bæ með konu sinni, Jensínu Óla-
dóttur ljósmóður frá Ingólfsfirði,
mikilli ágætiskonu og kvenskörungi.
Hófu þau fljótlega umbætur á jörð-
inni með byggingum og ræktun. Af
sex börnum þeirra hjóna lifðu þrír
drengir. Eru það synirnir, Pálmi og
Jón, báðir smiðir, búsettir í Reykja-
vík, og Hjalti sem býr á föðurleifð
sinni í Bæ. Eina kjördóttur, efnis-
stúlku Fríðu að nafni, áttu þau Guð-
mundur og Jensína, sem þau unnu
mikið, en urðu fyrir þeim sára harmi
að missa hana úr hvítblæði 16 ára
gamla. Aðra ágæta stúlku, Elínu Sæ-
mundsdóttur, ólu þau upp frá
þriggja ára aldri og þrír drengir áttu
heimili í Bæ á uppvaxtarárum sínum
þannig að börnin voru alls átta. Hlut-
verk þeirra hjóna var því stórt á upp-
eldissviðinu.
Búfræðingnum unga í Bæ voru
fljótlega falin trúnaðarstörf fyrir
sveitarfélagið og beitti hann sér
mjög fyrir ýmsum framfaramálum,
m. a. aukinni túnrækt og kynbótum
búfjár. Stóran hluta heyfengsins
þurfti að sækja á engjar því að tún
voru lítil. Aldamótamennirnir voru
þó áhugamenn um ræktun og settu
sumir hverjir sér það markmið að
láta þrjú strá vaxa þar sem eitt óx áð-
ur. En afkomendur þeirra settu
markið hærra enda gafst þeim betra
tækifæri til þess með betri verkfær-
um og véltækni.
Í Árneshreppi var mikið af blautu
mýrlendi sem lítið gaf af sér. Það var
hugsjón Guðmundar að breyta mýr-
unum í töðuvelli og margfalda þann-
ig stærð túnanna. Fyrst varð að
ræsa fram mýrarnar og þurrka land-
ið. Stjórn Búnaðarfélags Árnes-
hrepps tókst að útvega skurðgröfu
sumarið 1955 og tók hún þegar til
starfa. Síðar komu jarðýtur með
stórvirk jarðvinnslutæki og jókst þá
ræktað land óðfluga næstu áratug-
ina.
Þegar heyfengurinn óx og bændur
sáu fram á að þeir gátu stækkað búin
og bætt afkomu sína samþykktu þeir
að hefja uppbyggingu útihúsa sinna
á félagslegum grundvelli. Fengu þeir
í því skyni lánafyrirgreiðslu frá
stofnlánadeild Búnaðarbankans og
hófu nýsmíði útihúsa sumarið 1975.
Guðmundur í Bæ var formaður Bún-
aðarfélags Árneshrepps um 20 ára
skeið og hafði jafnan frumkvæðið,
bæði í ræktunar- og byggingamál-
um, og bændurnir sýndu samstarfs-
vilja og samtakamátt sinn í verki
þannig að sómi var að, enda risu fjár-
hús og hlöður á undraskömmum
tíma í sveitinni sem gjörbreyttu allri
vinnuaðstöðu til hins betra.
Kynni okkar Guðmundar hófust
haustið 1955 þegar undirritaður
gerðist skólastjóri Grunnskólans á
Finnbogastöðum þannig að við urð-
um nágrannar. Samskipti heimila
okkar voru alla tíð mikil og vinsam-
leg. Árum saman var Guðmundur
prófdómari við vorpróf skólans og
gegndi hann því starfi bæði af áhuga
og trúmennsku þar til skólayfirvöld-
um þóknaðist að leggja slík störf nið-
ur. Mjög oft leitaði fjölskylda mín að-
stoðar hjá þessum nágrönnum okkar
í Bæ, bæði hjá Guðmundi útaf ýmsu
varðandi búhokur okkar, en ekki
þurfti skólaheimilið síður á hjálp
Jensínu að halda til að gera að
meiðslum eða sárum því að læknir
sat ekki lengur í Árnesi þótt bústað-
ur hans væri ennþá til staðar. Þau
Bæjarhjón höfðu líka umsjón með al-
gengum lyfjum sem lengi voru
geymd þar nyrðra.
Guðmundur var meðalmaður á
hæð, þreklega vaxinn og rammur að
afli. Er í frásögur fært að eitt sinn er
uppskipunarvinna fór fram á Norð-
urfirði var galsi í ungum mönnum og
sýndi Guðmundur þeim þá þrek sitt
með því að bera tvo sementspoka í
fanginu þótt kominn væri á sjötugs-
aldur.
Svo hafa vitrir menn sagt að fólk
beri keim af umhverfi sínu og er oft
vitnað til Hávamála í því efni: ,,Lítilla
sanda – lítilla sæva – lítil eru geð
guma.“ Í Árneshreppi á Ströndum er
landslag stórbrotið og tignarlegt og
fjöllin sjálfstæð. Guðmundur P. Val-
geirsson var maður stórbrotinn í
lund og sjálfstæður í skoðunum.
Hann fylgdist vel með stjórnmálum
og gekk snemma til liðs við Fram-
sóknarflokkinn og tók öflugan þátt í
umbótabaráttu hans með afarmörg-
um og skeleggum greinum í dag-
blaðinu Tímanum sem athygli vöktu.
Sveitarfélagi sínu, Árneshreppi,
lagði hann allt það lið er hann mátti
og helgaði honum krafta sína alla.
Hann stóð fast á sínum málstað og
hvikaði hvergi þótt á móti blési.
Stundum var baráttan stormasöm
því að Guðmundur var geðríkur og
umdeildur maður, eins og títt er um
þá sem skara fram úr meðalmennsk-
unni með einhverjum hætti. En að
ævikvöldi gat hann litið sáttur yfir
sviðið því að hann hafði með góðri að-
stoð vina og vandamanna komið öll-
um helstu hugsjónamálum sínum í
höfn. Erfiðastur var róðurinn í
kirkjubyggingarmálinu. Söfnuður-
inn hafði samþykkt einróma að
byggja nýja kirkju í Árnesi þegar
smíði útihúsanna í sveitinni væri lok-
ið og var ráðinn smiður í því skyni.
Óvæntir atburðir urðu til þess að
stór flokkur manna vildi hverfa frá
kirkjusmíðinni og láta í hennar stað
gera við gömlu kirkjuna. Þá rofnaði
samstaðan og mikill órói kom upp í
sókninni svo að til vandræða horfði. Í
sáttaskyni var þá skjal látið ganga
um sveitina þar sem lýst var yfir m.a.
að fallið væri frá byggingu nýrrar
kirkju. Undir skjalið rituðu allir fyrr-
verandi áhugamenn um kirkjubygg-
ingu nema einn. Nafn Guðmundar í
Bæ var þar hvergi að finna. Hann
barðist áfram bæði leynt og ljóst fyr-
ir nýju og stærra guðshúsi, eins og
hugvit hans og orka leyfði og vann
sigur að lokum.
Ný og sérstæð kirkja reis í Árnesi
og jafnframt fékk sú gamla vel
heppnaða andlitslyftingu og Árnes
varð frægur staður fyrir kirkjurnar
tvær vegna umfjöllunar fjölmiðla.
Hitt gleymdist að taka fram hvaða
manni nýja kirkjan átti tilveru sína
mest að þakka.
Það var jafnan ánægjulegt að
heimsækja þau Guðmund og Jensínu
í Bæ. Húsbóndinn var mikill fræða-
sjór og húsfreyjan glaðleg og bar
fram rausnarlegar veitingar. Eink-
um minnist ég jólaboðanna sem fjöl-
skylda mín naut hjá þeim um langt
árabil. Hugulsemi húsfreyjunnar
kom vel fram þegar þeir fullorðnu
settust við spil að lokinni súkkulaði-
drykkju því að þá tók Jensína börnin
að sér og spilaði við þau. Enginn
mátti verða útundan og fara á mis við
þann hugljúfa fögnuð sem fylgdi há-
tíð ljósanna.
Konu sína missti Guðmundur fyrir
8 árum. Það varð honum mikil raun
því að samlíf þeirra hafði verið far-
sælt. Þau voru að vísu ólík, en bættu
hvort annað upp og stóðu saman í
sorg og gleði á lífsleiðinni. Guðmund-
ur hélt lengst af góðri heilsu. Síðustu
árin dvaldi hann þó tíðum á sjúkra-
húsinu á Hólmavík sökum lasleika og
lét vel af þjónustunni þar.
Þótt Guðmundur byggi í af-
skekktri sveit hafði hann fram í háa
elli samskipti við marga menn víðs-
vegar um landið, ýmist bréflega eða
með símtölum. Síðasta bréfið sem ég
fékk frá honum skrifaði hann á
Hólmavík 1.-3. febrúar sl. og var það
8 síður. Af því bréfi mátti ráða að
skrifarinn hefði ennþá skýra hugsun
og fallega rithönd á valdi sínu og
fylgdist ótrúlega vel með þjóðmál-
um. Hann minnist m.a. á Reykjavík-
urferð sem hann fór í nóvember til að
leita sér lækninga og var þá skipt um
hjartagangráð því sá gamli var búinn
að endast honum í 13 ár. En hug-
urinn var alltaf norður í Árneshreppi
og vitnar hann í kviðling Hallsteins
Þengilssonar í Landnámu þegar
hann lýsir heimþrá sinni og tilfinn-
ingum við heimkomuna: ,, – Þá hlógu
hlíðar við Hallsteini. – Það yljaði mér
um hjartarætur. Heim! Heim! Það
ómar svo oft í huga mér þegar ég
verð að vera að heiman ...“
Fræin falla í skaut jarðar og
tryggja framrás lífsins. Það var Guð-
mundi mikið gleðiefni að Hjalti son-
ur hans lauk búfræðinámi og tók við
jörðinni með sinni bráðduglegu
konu, Guðbjörgu Þorsteinsdóttur.
Þau eignuðust þrjár dætur og einn
son og hefur ein af systrunum, Pál-
ína, nú hafið búskap í Bæ með álit-
legu bóndaaefni. Ekkert gat glatt
Guðmund meira í ellinni en að sjá
fram á að búseta var þannig vel
tryggð á jörðinni sem honum var svo
kær. Í lok bréfsins áður nefnda ber
hann fram þá ósk að öðrum bændum
sveitarinnar mætti falla slík gæfa í
skaut – sem sýnir að hann bar hag
Árneshrepps fyrst og síðast fyrir
brjósti.
Ég er þakklátur fyrir að hafa
kynnst þessum stórbrotna Stranda-
manni og við hjónin biðjum guð að
blessa minningu hans. Börnum Guð-
mundar og öðrum aðstandendum
sendum við innilegar samúðarkveðj-
ur.
Torfi Guðbrandsson.
„Andi minn er bugaður, dagar
mínir þrotnir, gröfin bíður mín.“
(Jobsbók.) Að morgni fimmtudags-
ins 14. september bárust þær fréttir,
að Guðmundur P. Valgeirsson í Bæ
hefði látist um nóttina. Fréttin kom
ekki á óvart, Guðmundur var níutíu
og sex ára gamall maður, heilsa og
kraftar þrotnir. Hann var sjálfur bú-
inn að bíða eftir endalokum sínum.
Hann fann að „dagar hans voru
þrotnir og gröfin biði hans“. Honum
hafði orðið að vilja sínum, hann var
ferðbúinn. Í huga okkar, sem eftir
stöndum, er bæði feginleiki og tregi.
Feginleiki yfir þeirri hvíld, sem
gamall og ferðlúinn maður hefur
fengið, tregi við mikil tímamót, er
samferðamaður og sveitungi kveður.
Guðmundur var borinn og barn-
fæddur í Árneshreppi, hér ól hann
aldur sinn og hér var hans starfsvett-
vangur, líf og starf í Árneshreppi var
honum allt.
Hann var sonur hjónanna Sesselju
Gísladóttur og Valgeirs Jónssonar,
sem bjuggu allan sinn búskap í
Norðurfirði hér í hreppi. Þeim hjón-
um fæddust átján börn, þar af náðu
fjórtán fullorðinsaldri. Guðmundur
ólst upp í þessum systkinahópi og
jafnframt fjölmenna heimili. Það
lætur að líkum, að ekki hefur verið
auður í búi við þær aðstæður. Þrátt
fyrir mikla ómegð var ekki örbirgð í
búi foreldra hans, en ýtrustu spar-
semi hefur orðið að gæta. Valgeir
faðir hans leitaði víða fanga til að afla
tekna. Nokkur búskapur var á jörð-
inni. Valgeir var góður sjómaður og
gerði út eigin bát, og var einnig á há-
karlaskipum, sem gerð voru út í Ár-
neshreppi. Allt lagði þetta meiri
skyldur á húsmóðurina, sem brást
ekki heldur í móðurhlutverki sínu.
Þessi fjölmenni systkinahópur bar
heldur ekki með sér merki örbirgð-
ar, öll voru þau vel á sig komin lík-
amlega og andlega. Valgeir faðir
þeirra var einnig góður kennari, og
kenndi börnum sínum og annarra al-
mennan barnalærdóm þeirrar tíðar
og notaði til þess vetrarkvöldin.
Þetta voru forréttindi og ekki ónýtt
veganesti út í lífið.
Um fermingaraldur fór Guðmund-
ur að Finnbogastöðum til Finnboga
Guðmundssonar. Þar átti hann að
hjálpa til við búverkin eins og al-
gengt var á þeim árum. Þar veiktist
hann af lungnabólgu, lá þar lengi
mikið veikur og sagðist hafa örvænt
um líf sitt. Taldi samt, að góð hjúkr-
un fólksins á Finnbogastöðum hefði
öðru fremur stutt að því að hann náði
heilsu aftur. Ævinlega var honum
hlýtt til fólksins þar fyrir þá aðhlynn-
ingu.
Nokkur ár var hann svo vinnu-
maður í Ófeigsfirði hjá Guðmundi
Péturssyni.
Þaðan lá leiðin síðan í bændaskól-
ann á Hvanneyri, þar sem hann
stundaði nám í tvo vetur. Þá var
skólastjóri þar Halldór Vilhjálms-
son, þekktur og vel metinn skóla-
maður. Þessa tíma minntist Guð-
mundur með mikilli ánægju og taldi
sig hafa fengið þar gott veganesti út í
lífið.
Heim kominn úr skólavistinni á
Hvanneyri fer Guðmundur að huga
að staðfestu. Hann kvæntist Jensínu
Óladóttur frá Ingólfsfirði, þau
keyptu hálfa jörðina Bæ í Trékyll-
isvík og settu þar saman bú. Bær er
eina jörðin í Árneshreppi, sem ekki á
land að sjó, þannig að ekki var um
sjávarhlunnindi að ræða, en jörðin er
landmikil miðað við jarðir í hreppn-
um og ræktunarmöguleikar veruleg-
ir. Teningunum var kastað, ungu
hjónin hafa horft vonglöð fram á veg-
inn. Nýr kafli var byrjaður í lífi
þeirra. Jensína hafði áður lokið ljós-
móðurnámi og tekið við ljósmóður-
störfum í hreppnum. Guðmundur
hafði í námi sínu á Hvanneyri meðal
annars tileinkað sér nýja verktækni
við sléttun túna. Hann gekk ótrauður
til verka. Hér var ekki tjaldað til
einnar nætur, þau tóku bæði ást-
fóstri við heimili sitt í Bæ. Þar áttu
þau heimili til æviloka.
Þegar Guðmundur hóf búskap í
Bæ var kyrrstaða í framförum í land-
búnaði í hreppnum, enda tækniöld
hins nýja tíma ekki gengin í garð. Þó
var búið að vera starfandi búnaðar-
félag í hreppnum um tuttugu ára
skeið. Á vegum þess hafði nokkuð
verið unnið að jarðrækt með hesta-
verkfærum. Á fyrsta búskaparári
sínu er hann kosinn í stjórn Búnað-
arfélags Árneshrepps og er þar óslit-
ið í stjórn til ársins 1982, eða fimmtíu
og tvö ár, þar af formaður síðustu
þrjátíu árin.
Á fyrsta búskaparári Guðmundar
er einnig stofnað nautgriparæktar-
félag, það var fyrir forgöngu Guð-
mundar og var hann fyrsti og eini
formaður þess félags. Þessi tvö
dæmi sýna, svo ekki verður um villst,
að ungi bóndinn í Bæ var eldheitur
áhugamaður um allar framfarir í
landbúnaði. Allan þann tíma, sem
hann er í stjórn Búnaðarfélagsins, er
hann hvatamaður að þeim framför-
um, sem verða í landbúnaði í Árnes-
hreppi.
Meðal bænda í hreppnum er kom-
inn eldheitur hugsjónamaður, sem
hefur þor til að setja skoðanir sínar
fram, fylgja þeim eftir. Þetta átti
ekki einungis við um landbúnaðinn,
heldur hverskonar mál, sem til heilla
gætu horft. Eftir á geta menn spurt:
Hvað var það, sem gerði Guðmundi
P. Valgeirssyni kleift, að rísa upp í
þröngu sveitasamfélagi og láta til sín
heyra? Hvaða vopn hafði hann í
höndum öðrum fremur? Hann hafði
vopn í höndum, sem allir hafa aðgang
að, en tekst misjafnlega að hagnýta.
Hann hafði íslenska tungu sér að
vopni. Á henni hafði hann frábærlega
gott vald, bæði í ræðu og riti. Þó kom
fleira til, hann var nýkominn úr skóla
þar sem ferskir vindar léku um, hann
var óþreytandi að afla sér fróðleiks,
með lestri, með því að hafa samband
við menn með þekkingu á þeim svið-
um, sem hann var að leita eftir. Síðan
lagði sig allan fram við að koma
þessu til skila til sveitunga sinna.
Þessi elja hans skilaði árangri, þó
misjöfnum eins og gengur í lífsbar-
áttunni.
Guðmundur varð landsþekktur
fyrir greinaskrif sín í blöð, aðallega
þó í Tímann meðan hann kom út.
Þessar greinar fjölluðu um þjóðmál
alls konar, einkum þó stjórnmál.
Ekki má þó gleyma minningargrein-
um um látna samferðamenn, sem
hann sendi blöðum til birtingar.
Þetta var lesið og menn höfðu sam-
band við Guðmund og sögðu álit sitt
á skrifum hans. Fyrir þetta ávann
hann sér persónulega vini.
Sem nærri má geta sótti Guð-
mundur flesta mannfundi, sem
haldnir voru í byggðarlaginu, á flest-
um fundum var hann valinn til að rita
fundargerðir, þetta var hans „starfi“
í áratugi. Fundargerðir Guðmundar
voru einkar liprar og með ólíkindum
hvað hann var fljótur að draga fram
meginefni þess, sem gerðist á fund-
um, og oftast við nauman tíma. Var
þó virkur fundarmaður, tók til máls á
flestum fundum og sagði sínar skoð-
anir. Að lesa áratugagamlar fundar-
gerðir Guðmundar er eins og að vera
kominn á þessa fundi, svo ljóslifandi
eru frásagnir hans.
Guðmundur var skapríkur maður,
sem kom oft fram í málflutningi
hans, og er í eðli baráttumannsins,
alla jafna flutti hann mál sitt yfirveg-
að og lagði gott til mála, en hann var
einnig maður augnabliksins, og sagði
stundum það, sem hann vildi sjálfur
hafa látið ósagt. Sá sem ávalt leitar á
móti straumnum, fær gjarnan á sig
„skvettu“, þetta fékk Guðmundur að
reyna. Hann baðst ekki vægðar, það
var honum fjarri.
Guðmundur vann sér samt traust
samferðamanna sinna og sveitunga,
sem birtist í því, að hann var kjörinn
til fjölmargra trúnaðarstarfa, fyrir
sveit sína og samtíð. Hér skulu nefnd
nokkur þeirra. Áður hefur verið
nefnd forysta hans í málum, sem
snertu beint landbúnaðinn. Átta ár
sat hann í hreppsnefnd Árnes-
hrepps, frá árinu 1938 til 1946, hann
var í stjórn Kaupfélgs Stranda-
manna um árabil, í skólanefnd
barnaskólans á Finnbogastöðum,
þau ár sem Sjúkrasamlag Árnes-
hrepps starfaði var hann formaður
þess og fjárhaldsmaður, forðagæslu-
maður í áratugi. Allmörg ár hafði
hann forsjá Lestrarfélags Árnes-
hrepps, og sá um bókasafn þess.
Fleira mætti nefna, en þetta sýnir
glöggt hve mikið var leitað til hans.
Guðmundur var í eðli sínu fórnfús fé-
lagsmálamaður og taldi aldrei eftir
sér að eyða tíma og fyrirhöfn til
þeirra mála. Samvinnumaður var
hann og vildi leysa öll mál á þeim
grunni og laða menn til samstarfs við
úrlausn mála. Ungur skipaði hann
sér í sveit með framsóknarmönnum
og studdi Framsóknarflokkinn alla
tíð.
Þegar ungu hjónin, Jensína og
Guðmundur, komu að Bæ var að-
koman heldur köld, á jörðinni var
gamall torfbær, sem hélt tæpast
vatni og vindum. Þarna settust þau
að í tvíbýli með því fólki, sem bjó á
hinum hluta jarðarinnar. Þótt ungu
húsmóðurinni tækist að gera húsið
svo vistlegt, sem auðið varð, var
þeim ljóst, að ekki var þessi vistar-
vera til frambúðar. Fljótlega var haf-
ist handa með byggingu nýs íbúðar-
húss. Nýtt og reisulegt hús reis af
grunni og stendur enn. Líklega
fluttu þau inn í það árið 1934.
Uppbyggingarstarfið hélt áfram,
að bæta húsakostinn, ræktun lands-
ins og bústofnsins. Allt var undir í
einu. En sorgin sótti heimilið heim.
Hjónin urðu fyrir þeirri miklu sorg,
að þrjú fyrstu börnin, sem þeim
fæddust, létust í frumbernsku, fárra
vikna eða mánaða gömul. Á þessum
myrku árum tóku þau litla stúlku,
Elínu Sæmundsdóttur, í fóstur. Hún
kom inná heimilið eins og sólargeisli,
eins og þau orðuðu það. Seinna fædd-
ust þrír drengir, Pálmi, Jón og
Hjalti. Þannig hélt lífið áfram og tím-
inn græðir sárin. Aftur varð fjöl-
skyldan fyrir mikilli sorg. Árið 1945
SJÁ SÍÐU 42