Morgunblaðið - 12.10.2001, Blaðsíða 10

varps frá þingsal og verður
ekki annað sagt en að mikil
blæbrigði yrðu á sjónvarps-
mynd og ásýnd önnur ef þjóð-
fáni Íslendinga væri sýnilegur
við eða nærri forsetastól,“ seg-
ir í tillögunni.
Að tillögunni standa Guð-
mundur Hallvarðsson (D),
Kristinn H. Gunnarsson (B),
Guðjón A. Kristjánsson (F),
Ólafur Örn Haraldsson (B),
Árni R. Árnason (D), Gísli S.
Einarsson (S), Karl. V. Matth-
íasson (S), Kristján Pálsson (D)
og Katrín Fjeldsted (D).
ÞINGMENN úr öllum stjórn-
málaflokkum sem sæti eiga á
Alþingi hafa lagt fram tillögu
til ályktunar um að í þingsal
Alþingis skuli þjóðfáni Íslend-
inga hanga uppi.
Flutningsmenn telja það
mjög við hæfi að þjóðfáni Ís-
lendinga skipi veglegan sess í
þingsal Alþingis. Það yrði hinu
háa Alþingi til sóma, sem og
þjóðfána vorum til vegs og
virðingar, eins og segir í grein-
argerð með tillögunni.
„Alla daga þá Alþingi starfar
eru beinar útsendingar sjón-
Vilja þjóðfánann
í þingsal Alþingis
FRÉTTIR
10 FÖSTUDAGUR 12. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
GEIR H. Haarde fjármálaráðherra
sagði í utandagskrárumræðu um
kjaramál sjúkraliða á Alþingi í gær,
að ekki væri hægt að ætlast til þess að
ríkið gangi einhliða að þeim kröfum
sem hafa verið lagðar fram af sjúkra-
liðum. „Leysa þarf deiluna innan þess
ramma sem ríkinu er mögulegur í
þessu máli. Sá rammi hefur meðal
annars orðið til í þeim samningum
sem ríkið hefur þegar gert við aðra
opinbera starfsmenn,“ sagði fjár-
málaráðherra m.a. í umræðunni.
Sjúkraliðar fjölmenntu á þingpalla
til að fylgjast með umræðunni. Máls-
hefjandinn var Ögmundur Jónasson
(Vg), sem einnig er formaður BSRB.
Hann gagnrýndi fjármálaráðherra og
ríkisvaldið harðlega fyrir þá stöðu
sem komin væri upp og gerði lág laun
sjúkraliða og flótta úr stéttinni að
umtalsefni í ræðu sinni.
Laun þyrftu að tvöfaldast
ef vel ætti að vera
Ögmundur sagði að byrjunarlaun
sjúkraliða væru nú 89.173 krónur og
meðalgrunnlaun 117 þúsund krónur
og þau þyrfti að hækka verulega. „Er
það ekki umhugsunarvert að 100
sjúkraliðar skuli hafa sagt upp störf-
um og fleiri séu á útleið? Það er líka
umhugsunarvert að meðalaldur í
stéttinni, sem fyrir tíu árum var ekki
hár, skuli vera kominn í 48 ár. Er það
ekki áhyggjuefni að ungt fólk skuli
ekki lengur koma til starfa í þessari
undirstöðustétt heilbrigðisþjónust-
unnar?“ spurði hann.
Ögmundur sagði að ef vel ætti að
vera, þyrftu laun sjúkraliða að tvö-
faldast. Hið minnsta væri gerð krafa
um að teknar yrðu alvarlega við
samningaborðið réttmætar ábend-
ingar stéttarinnar um hvernig dregið
hefði í sundur með sjúkraliðum og
öðrum stéttum.
Benti hann á að um næstu mán-
aðamót yrði liðið eitt ár frá því kjara-
samningar urðu lausir. Við hefðum
ekki efni á því að bíða deginum lengur
eftir því að deilunni ljúki.
„Hvers eiga sjúkraliðar að gjalda?“
spurði Ögmundur ennfremur og velti
því upp hvers vegna þeim væri
þröngvað út í verkfallsátök sem allir
vildu vera lausir við.
„Þeirri kröfu er beint til fjármála-
ráðherra að hann gangi þegar í stað
til móts við sjúkraliða og forði heil-
brigðiskerfinu frá þeim vandræðum
sem þegar hafa skapast og eru fyr-
irsjáanleg,“ sagði Ögmundur enn-
fremur.
Ekki eingöngu ríkinu að kenna
að ekki er búið að semja
Fjármálaráðherra sagði að þessi
kjaradeila leystist ekki í sölum Al-
þingis heldur við samningaborðið.
Hann sagði að Sjúkraliðafélagið væri
eina aðildarfélagið innan BSRB sem
ekki væri búið að semja.
„Það er auðvitað miður að þetta
hafi dregist með þessum hætti og
ástæða til að harma það. Ég hafna því
að það sé eingöngu ríkinu að kenna að
ekki sé búið að semja. Er það þá ein-
göngu ríkinu að þakka að það sé búið
að semja við öll hin félögin innan
BSRB?“
Ráðherra sagði það auðvitað svo,
að tveir aðilar kæmu að samninga-
borðinu og þeir verði báðir að leggja
sig fram. Ríkið hefði lagt áherslu á
tvennt í þessu máli, annars vegar að
kosnaðaráhrifin af samningnum verði
sambærileg og aðrir hafi samið um
við ríkið. Hins vegar að dregið verði
úr miðstýringunni í samningnum og
hann fluttur í meira mæli til þeirra
stofnanna sem viðkomandi starfs-
menn vinna hjá.
„Því miður er það svo að Sjúkra-
liðafélagið hefur haldið fast við sína
upphaflegu kröfu, sem er mjög mikil
hækkun grunnlauna. Ég skora á við-
semjendur okkar að ganga heilshug-
ar að þessu verki með það fyrir aug-
um að ljúka samningum sem fyrst,“
sagði Geir H. Haarde ennfremur.
Sjúkraliðum haldið
í kjaraprísund
Þeir stjórnarliðar sem þátt tóku í
umræðunni lögðu einnig áherslu á að
samningar yrðu ekki gerðir í sölum
Alþingis og mikilvægt væri fyrir
deiluaðila að fá tíma og frið til þess að
komast að sameiginlegri lendingu.
Á þetta benti m.a. Einar Oddur
Kristjánsson (D) sem vísaði til
reynslu sinnar af gerð kjarasamninga
sem formaður Vinnuveitendasam-
bandsins og sagði hann slíkt starf
mjög erfitt og lýjandi. Samningsað-
ilum væri enginn greiði gerður með
umræðum af þessu tagi í þinginu.
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir
(S) sagði hins vegar að ríkisstjórn
Davíðs Oddssonar hafi haldið sjúkra-
liðum í kjaraprísund í eitt ár. Sagði
hún mjög mikilvægt fyrir alla, ekki
síst velferðarkerfið, að þessi deila
verði leyst sem fyrst.
„Sjúkraliðum hefur verið boðið upp
á smánarlaun fyrir þeirra erfiðu og
verðmætu störf,“ sagði Ásta Ragn-
heiður og sagði sanngjarna þá kröfu
sjúkraliða að leiðréttur verði sá mikli
munur sem sé nú á þeirra launum og
viðmiðunarstétta.
Jón Kristjánsson (B) heilbrigðis-
ráðherra sagðist hafa miklar áhyggj-
ur af stöðu mála. Kjaradeilan hefði
mikil áhrif á heilbrigðisþjónustuna í
landinu. Lagði hann áherslu á mik-
ilvægi þess að hafa ánægt starfsfólk
innan heilbrigðisgeirans og stjórn-
völd geri sér fulla grein fyrir því að
gæði þjónustunnar ákvarðist fyrst og
fremst af starfsfólkinu sem veitir
hana.
„Ráðuneytið vill stuðla að góðu
samstarfi við heilbrigðisstarfsfólk og
leggur áherslu á að skoða allar leiðir
með sjúkraliðum sem geta leitt til
lausnar á þessari deilu,“ sagði Jón.
Fjármálaráðherra í umræðu utan dagskrár á Alþingi um kjaradeilu sjúkraliða
Ekki unnt að
ganga einhliða að
kröfum sjúkraliða
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Sjúkraliðar fjölmenntu á palla Alþingis í gær. Komust færri að en vildu
og stóð því stór hópur sjúkraliða fyrir utan Alþingishúsið meðan um-
ræðan um kjaramál þeirra fór fram.
GEIR H. Haarde (D) fjármálaráð-
herra mælti í gær fyrir frumvarpi til
fjáraukalaga fyrir árið 2001 á Alþingi.
Samkvæmt frumvarpinu eru tekjur
ríkissjóðs óbreyttar frá því sem gert
er ráð fyrir í fjárlögum, en innbyrðis
breytingar nokkrar. Lagt er til að út-
gjöld ríkissjóðs hækki um 13,4 millj-
arða kr. sem að stórum hluta skýrist
af breytingum á launum ríkisstarfs-
manna og breytingum á gengi og bót-
um almannatrygginga.
Fjármálaráðherra sagði er hann
mælti fyrir frumvarpinu, að það bæri
með sér breytingar sem orðið hefðu í
efnahagsmálum á árinu, en verulega
hefði dregið úr innlendri eftirspurn
og innflutningi sem aftur hefði áhrif
til lækkunar á skatttekjum ríkissjóðs.
Sagði hann mikilvægt við þær að-
stæður er dregur úr þenslu, að staða
ríkissjóðs sé það sterk fyrir að hægt
sé að mæta þeim samdrætti án þess
að kollsteypur verði og grípa þurfi til
aðgerða sem þrengi hag heimila og
fyrirtækja, eins og áður hafi gerst.
Fjárheimildir hækka alls um 13,4
milljarða kr., skv. frumvarpinu. Þar
af skýra kjarasamningar, breytingar
á gengi, hækkun bóta almannatrygg-
inga, vaxtagjöld og fjármagnstekju-
skattur af meiri eignasölu samtals
10,2 milljarða. Sagði Geir afganginn
nema tæplega hálfu öðru prósentu-
stigi af niðurstöðu fjárlaga 2001, eða
3,2 milljörðum króna.
300 milljóna kr. kostnaður
við sölu eigna ríkisins
Meðal breytinga sem vekja athygli
í frumvarpinu er endurmat vaxtabóta
sem þyngist um 600 milljónir, kostn-
aður við undirbúning á sölu eigna rík-
isins 300 milljónir, endurmat útgjalda
Fæðingarorlofssjóðs 250 milljónir kr.
og kostnaður við að ljúka kennslu í
framhaldsskólum landsins 230 millj-
ónum kr. Þá hækka útgjöld Lána-
sjóðs íslenskra námsmanna (LÍN) um
270 milljónir vegna gengisbreytinga
og hækkunar lána til skólagjalda.
Loks má geta þess að sótt er um 120
milljóna kr. framlag til þess að bæta
eftirstöðvar tjóna af völdum jarð-
skjálftanna á Suðurlandi.
Í frumvarpinu kemur aukinheldur
fram, að ekki komi til 8 milljarða kr.
endurgreiðslu af lánum Flugstöðvar
Leifs Eiríkssonar eins og til hafi stað-
ið og verði unnið að því máli á næsta
ári. Kaup hlutafjár og eiginfjárfram-
lög séu 12 milljörðum kr. hærri en
gert var ráð fyrir og skýrist það m.a.
af 9 milljarða kr. stofnframlagi til
Seðlabankans og tæplega þremur
milljörðum vegna kaupa á hlut sveit-
arfélaga í Orkubúi Vestfjarða.
Ekki tókst að ljúka fyrstu umræðu
um frumvarp fjármálaráðherra í gær
og má gera ráð fyrir að aftur verði
tekið til við hana eftir helgi. Nokkuð
bar á því í umræðunni að þingmenn
teldu liði í frumvarpi til fjáraukalaga
fremur eiga heima í sjálfu fjárlaga-
frumvarpinu, en einnig heyrðist
gagnrýni á einstaka liði frumvarpsins.
Þannig veltu bæði Sverrir Her-
mannsson (F) og Ögmundur Jónas-
son (Vg) fyrir sér hvers vegna verja
þyrfti 300 milljónum til einkavæðing-
ar ríkisfyrirtækja. Vildu þeir fá nán-
ari sundurliðun þessa kostnaðar. Auk
þess gagnrýndi Ögmundur aukin út-
gjöld utanríkisþjónustunnar ár frá
ári. Er í fjáraukalögum gert ráð fyrir
30 milljóna kr. framlagi til undirbún-
ings fundarins.
Ýmsir þingmenn urðu einnig til
þess að lýsa áhyggjum sínum yfir um-
framkeyrslu við framkvæmdir.
Frumvarp til fjáraukalaga 2001 gerir ráð fyrir
að útgjöld ríkisins hækki um 13,4 milljarða kr.
Stór hluti vegna
breytinga á launum
ríkisstarfsmanna
PÉTUR Blöndal, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, hefur lagt
fram frumvarp á Alþingi þar
sem gert er ráð fyrir að lög um
Ríkisútvarpið verði felld úr
gildi í heild sinni, stofnað verði
hlutafélag um rekstur Rík-
isútvarpsins og það selt. Jafn-
framt verði skylduáskrift lands-
manna að Ríkisútvarpinu
afnumin.
Frumvarpið gerir ráð fyrir
því að starfsmenn RÚV haldi
starfi sínu hjá hlutafélaginu og
njóti forgangs um kaup á
hlutafé í því. Þá gerir frum-
varpið ráð fyrir að útvarpsráð
starfi áfram en með breyttu
sniði. Það verði áfram tilnefnt
af Alþingi og því áfram ætlað
að standa vörð um íslenska
menningu og íslenska dag-
skrárgerð sem hingað til. Því
sé áfram ætlað að tryggja
dreifingu útvarpsefnis til allrar
þjóðarinnar og tryggja öryggi
þjóðarinnar. Þessum mark-
miðum verði náð með útboði á
efni og rekstri í stað þess að
standa í rekstri.
Nái frumvarpið fram að
ganga verður útvarpsráði skylt
að bjóða út þá dagskrá sem það
er ábyrgt fyrir og skal það hafa
til þess fjárveitingu sem ákveð-
in verður á fjárlögum ár hvert.
Ríkisútvarpið verði selt