Morgunblaðið - 20.10.2001, Síða 30

LISTIR
30 LAUGARDAGUR 20. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
MÁVAHLÁTUR eftir Kristínu
Mörju Baldursdóttur var í aðalhlut-
verki íslenskra bóka á alþjóðlegu
bókastefnunni í Frankfurt í liðinni
viku. Bókin kom út í tilefni af bóka-
stefnunni hjá þýska útgefandanum
Krüger Verlag og var mikið gert úr
útkomu hennar í Þýskalandi og höf-
undurinn kynntur vel í þýskum fjöl-
miðlum. Að sögn Kristjáns B. Jón-
assonar útgáfustjóra Forlagsins hjá
Eddu miðlun og útgáfu og Valgerð-
ar Benediktsdóttur hjá Réttinda-
stofu Eddu eru samningar í gangi
um útgáfu Mávahláturs í fleiri lönd-
um, þó ekkert af því sé endanlega
frágengið ennþá.
„Á standi forlagsins á bókastefn-
unni var Mávahlátur í aðalhlutverki
og henni var alls staðar stillt fram í
búðum. Mikið markaðsátak fylgdi
útkomunni með viðtölum í sjón-
varpi, útvarpi og blöðum. Vonast
útgefendur til að bókin verði að
metsölubók í stíl við aðrar metsölu-
bækur frá Norðurlöndunum. Í kjöl-
far þessa keypti Krüger Verlag nú
útgáfuréttinn á seinni bókum höf-
undar: Hús úr húsi og Kular af degi
sem munu koma út í Þýskalandi í
kjölfar Mávahláturs. Einnig hafa
forlög í öðrum Evrópulöndum lýst
áhuga á að kaupa útgáfuréttinn á
Mávahlátri í kjölfar hins mikla út-
gáfuátaks forlagsins, bæði á Norð-
urlöndunum og eins á Spáni og í
Frakklandi,“ sagði Kristján.
Þá hefur Bertelsmann-útgáfu-
samsteypan fest kaup á réttinum á
sögunni Galdur (2000) eftir Vil-
borgu Davíðsdóttur og kemur hún
út hjá forlaginu BTB eða kiljufor-
lagi útgáfunnar.
Áður hafði sagan Eldfórnin eftir
Vilborgu komið út hjá sama forlagi.
„Einnig er mikill áhugi á fyrri
bókum höfundar, Við Urðarbrunn
og Nornadómi. Bækur af þessum
toga, sögulegar skáldsögur sem
nýta sér heimildaefni, eru afar vin-
sælar í Evrópu og þykir Vilborgu
takast vel að ná fram anda liðinna
tíma. Sögur Vilborgar koma út í
stórum upplögum í Þýskalandi og
fá mikla útbreiðslu.“
Kaupa óútkomna
bók Steinunnar
Fyrr á árinu kom út hjá Amman
Verlag í Zürich skáldsagan Hjarta-
staður og hlaut afar lofsamlega
dóma í fjölmiðlum í Þýskalandi,
Sviss og Austurríki. Kiljuréttur
bókarinnar hefur nú verið seldur til
Rowohlt-útgáfunnar að sögn Krist-
jáns. „Í kjölfarið á útgáfunni á
Hjartastað var samið um á Frank-
furt-messunni að Amman keypti
réttinn á skáldsögunni Jöklaleik-
húsið eftir Steinunni sem væntan-
leg er nú í haust. Það er í eitt af
fáum skiptum sem íslensk skáld-
saga hefur verið seld til erlends út-
gefanda áður en hún er komin út
hérlendis,“ segir Valgerður.
Þá hefur skáldsaga Hallgríms
Helgasonar 101 Reykjavík nú verið
seld til 12 landa og komið þar út í 13
útgáfum en í Póllandi, þar sem hún
kom út sl. fimmtudag kemur hún
jafnframt út í rafrænni útgáfu.
Hallgrímur er nú í Varsjá að kynna
bókina. Hún kemur út seinna á
þessu ári í Bandaríkjunum hjá
Scribner forlaginu. Í Frankfurt
fóru fram viðræður um útgáfu við
forlög víða um heim þangað sem
bókin hefur enn ekki verið seld, í
Austur-Evrópu, Portúgal og víðar.“
Það telst einnig til tíðinda að
kvikmyndarétturinn að Slóð fiðrild-
anna var fyrir skömmu seldur til
Hollywood. Í kjölfarið hefur komið
fram mikill áhugi á útgáfu í fleiri
löndum. Bókin hefur fengið frá-
bæra dóma í fjölmiðlum allt frá
Hong Kong til New York og henni
hefur verið tekið afar vel á Ítalíu.
Sænskir útgefendur hafa sýnt bók-
inni mikinn áhuga og samningar
eru í augsýn. „Tveir útgefendur
berjast nú um réttinn og enn ekki
fyrirséð hvor hreppir hnossið.“ Að
sögn Kristjáns er einnig mikill
áhugi á barnabókum þeirra Brians
Pilkingtons, Andra Snæs Magna-
sonar og Guðrúnar Helgadóttur.
„Guðrún var fyrir skömmu tilnefnd
til H.C. Andersen-verðlaunanna og
í kjölfarið hefur áhugi á verkum
hennar glæðst mikið. Blái hnöttur-
inn eftir Andra Snæ hefur nú verið
seldur til Danmerkur, Færeyja,
Frakklands, Ítalíu, Spánar og
Júgóslavíu. Viðræður standa yfir
við útgefendur í fleiri löndum.“
Ekki linnir heldur áhuga er-
lendra útgefenda á Englum al-
heimsins eftir Einar Má Guð-
mundsson og eru samningar við ný
lönd þar í burðarliðnum.
Þá hafa þýskir útgefendur sýnt
skáldsögunni Dís eftir þær Birnu
Önnu Björnsdóttur, Oddnýju
Sturludóttur og Silju Hauksdóttur í
Þýskalandi mikinn áhuga og eru
samningar um kaup á útgáfurétt-
inum á henni í augsýn að sögn Val-
gerðar.
Kristján bætti því við að um
þessar mundir væru líka að koma
út margar þeirra bóka sem seldar
hafa verið erlendis. „Það gleðileg-
asta er að þessi verk eru nánast
undantekningalaust gefin út af
stórum forlögum, eru vel kynnt og
gefin út í stórum upplögum af kilju-
útgáfum.“
Mikill áhugi á
bókum Guðbergs
Að sögn Jóhanns Páls Valdimars-
sonar hjá JPV útgáfu sem einnig
var á bókastefnunni í Frankfurt
kom fram mikill áhugi á verkum
Guðbergs Bergssonar en JPV út-
gáfa annast samningamál fyrir
hönd höfundarins. Meðan á sýning-
unni stóð komu út á þýsku Jólasög-
ur úr samtímanum í þýðingu Karl-
Ludwigs Wetzig. „Þetta er þriðja
bókin sem Steidl útgáfan í Þýska-
landi gefur út eftir Guðberg en
bækur hans hafa hlotið framúrskar-
andi móttökur þar í landi,“ segir Jó-
hann Páll.
Í vor sem leið kom Svanurinn út
á ítölsku í þýðingu Silviu Cosimini.
Það er Il Saggiatore útgáfufyrir-
tækið sem gefur hana út. „Hún hef-
ur hlotið afbragðs móttökur og þeg-
ar selst í yfir tíu þúsund eintökum
og er uppseld. Hún verður endur-
prentuð í innbundinni útgáfu þegar
Guðbergur fer til Ítalíu til að fylgja
bókinni eftir í næsta mánuði. Guð-
bergur var reyndar á Ítalíu í sept-
ember síðastliðnum og birtust við-
töl við hann í mörgum helstu
fjölmiðlum Ítalíu. Ítalski útgefand-
inn er að vonum glaður og hefur
þegar ákveðið að gefa Svaninn út í
kiljuútgáfu til fjöldadreifingar
haustið 2002. Il Saggiatore hefur
einnig óskað eftir ítölskum útgáfu-
rétti á skáldsögu Guðbergs Sú
kvalda ást sem hugarfylgsnin
geyma.“ Spænski útgefandi Guð-
bergs, Tusquets-útgáfan, hefur nú
keypt rétt til útgáfu á fyrsta bindi
skáldævisögu hans: Faðir og móðir
og dulmagn bernskunnar en hún
var tilnefnd til Bókmenntaverð-
launa Norðurlandaráðs. „Tusquets
hefur áður gefið út bæði Svaninn og
Sú kvalda ást sem hugarfylgsnin
geyma sem hlutu mjög góðar við-
tökur Spánverja,“ segir Jóhann
Páll en að sögn hans er JPV útgáfa
ennfremur í samningaviðræðum við
nokkra aðra erlenda útgefendur um
útgáfu á verkum Guðbergs.
Erlendir útgefendur berjast
um íslenskar skáldsögur
Guðbergur
Bergsson
Kristín Marja
Baldursdóttir
Steinunn
Sigurðardóttir
Vilborg
Davíðsdóttir
Leikfélag
Íslands
selur
hljóðvers-
deild sína
LEIKFÉLAG Íslands hefur
selt hljóðversdeild sína sem
starfrækt er í Höfðatúni 12.
Að því er fram kemur í
fréttatilkynningu frá leik-
félaginu var deildin seld í
framhaldi af athugasemdum
menntamálaráðuneytisins um
að hljóðversdeild félagsins
væri í starfsemi á almennum
samkeppnismarkaði á sama
tíma og félagið leitar eftir
stuðningi við leikhússtarfsemi
sína.
Unnið að frekari
hlutafjársölu
Fyrir viku var boðuð hluta-
fjáraukning núverandi hlut-
hafa upp á 40 milljónir króna
auk aðkomu nýrra hluthafa.
„Unnið er að frekari hluta-
fjársölu, sölu á eignum,
styrktarsamningum ofl. Með
þessu vinnur félagið að því að
skuldir félagsins verði ekki
hærri en 35 – 40 milljónir. Á
móti skuldum þarf jafnframt
að meta eignir félagsins, sem
felast í sviðs- og tæknibúnaði
tveggja leikhúsa. Hlutafjár-
aukning hefur þegar átt sér
stað að hluta og verður frá-
gengin á næstu dögum,“ segir
ennfremur.
FYRSTU tónleikar vetrarins í
Múlanum voru helgaðir þeim djassi
sem hófst til vegs og virðingar með
Art Blakey og Horace Silvers um
miðjan sjötta áratug síðustu aldar
og einkenndist af hörðu boppi, oft
blönduðu karabískum hryn og
gospel. Grúvið var sterkt og þetta
er hinn dæmigerði djass í huga al-
mennings. Þetta er líka djassinn
sem rapparar og danstónlistar-
menn blönduðu inn í tónlist sína og
kvikmyndagerðarmenn nota gjarn-
an.
Kvintett Ástvaldar og Ólafs sótti
flest lög á efnisskrá kvöldsins til
harða boppsins og hið fyrsta var
Short story eftir Kenny Dorham,
trompetleikarann í fyrstu djass-
sendiboðum Blakeys og Silvers;
síðan léku þeir félagar einn af
þekktari ópusum stórtónskáldsins
Bennys Golsons: Stablemates.
Hvorugt þessara verka náði flugi í
túlkun kvintettsins, en í þriðja
verkinu, Out of the night, blús eftir
tenórsaxófónjöfurinn Joe Hender-
son, kviknaði neistinn og Ástvaldur
lék glanssóló með löngum tóna-
hlaupum, en dvaldi þó lengstum í
neðri byggð hljómborðsins og
spann listilega. Ólafi Jónssyni tókst
vel upp í fyrri hluta spuna síns.
Hann er næmur fyrir því ljóðræna
og vann það vel úr hráefni Hend-
ersons. Aftur á móti lætur honum
verr að ýlfra í fóninn eins og hann
gerði að hluta í seinni hluta sóló-
sins. Birkir Freyr blés frá hjartanu
og tókst það vel. Fyrri hluta tón-
leikanna lauk á söngdansi Coles
Porters, Love for sale, í útsetningu
Ólafs Jónssonar. Hér var öll samba
látin lönd og leið og hreinu bíboppi
bætt í dansinn með keim af ryþma-
blús. Var það smekklega gert og
sólóar fínir.
Duke Pearson er flestum
gleymdur sem píanisti en ýmsir
ópusar hans eru lífseigir. Einn
þeirra er Jeannine, sem var fyrsta
lag eftir hlé, og blésu þeir Ólafur
og Birkir hraustlegt riff undir
kraftmiklum spuna Ástvaldar
Traustasonar. Svo voru tveir Joe
Henderson-ópusar á dagskrá. Seið-
andi Serenity með fínum flygil-
hornssóló Birkis og Punjab með
austurlenskum blæ. Lokalagið var
af annarri ætt: One bird, one stone
eftir Don Grolnick og fannst mér
það hæfa kvintettnum betur en
klassíkin og samleikur allur mark-
vissari, en nokkrir hnökrar voru á
samblæstrinum í sumum boppópus-
unum. Aukalagið var gamalkunn-
ugt: I remember you, í golsonískri
útsetningu Ásvaldar Traustasonar.
Birgir og Erik voru traustir í ry-
þmanum, en bassinn hljómar ekki
vel í Húsi málarans. Þess ber þó að
geta að hljómurinn í salnum hefur
batnað til muna frá því í vor og sér
í lagi njóta trommurnar þess. Til
stendur að bæta hljóminn enn
meira og er það fagnaðarefni. Það
er líflegur djassvetur framundan.
Tónleikar á hverju fimmtudags-
kvöldi í Múlanum og hverju sunnu-
dagskvöldi í Ozio.
Létt boppDJASSM ú l i n n í
H ú s i m á l a r a n s
Birkir Freyr Matthíasson trompet
og flygilhorn, Ólafur Jónsson ten-
órsaxófón, Ástvaldur Traustason
píanó, Birgir Bragason bassa og
Erik Qvik trommur. Fimmtudags-
kvöldið 18.10.
KVINTETT ÁSTVALDAR
TRAUSTASONAR OG
ÓLAFS JÓNSSONAR
Vernharður Linnet
 SVARTÁLFADANS er með 18
lögum eftir Jón Ásgeirsson. Flytj-
endur eru Guðrún Jóhanna Jóns-
dóttir sópr-
ansöngkona og
William Hancox
píanóleikari.
Guðrún hefur
lokið píanókenn-
araprófi frá Tón-
skóla Sig-
ursveins og
einsöngvaraprófi
(LRSM) frá
Söngskólanum í
Reykjavík. Guðrún stundaði fram-
haldsnám í söng við Trinity College
of Music í London og lauk þaðan prófi
með hæstu einkunn (Distinction). Að
prófi loknu starfaði hún við Mayer-
Lismann Opera Centre og söng m.a.
aðalhlutverkið í óperunni The Turn
and the Screw, eftir Benjamin Brit-
ten. Meðal annarra viðfangsefna
Guðrúnar voru Vier letzte Lieder,
eftir R. Strauss, og hefur hún auk
þess komið fram á tónleikum í Lond-
on, á Spáni og Íslandi. Guðrún starfar
nú sem söngvari og kennari í London.
William Hancox starfar sem kenn-
ari við Guildhall School of Music and
Drama, Trinity College of Music og
Britten-Pears School in Aldeburgh
og hefur haldið þar meistaranám-
skeið fyrir undirleikara.
Flest lögin á diskinum hafa verið
flutt opinberlega áður en það er í
fyrsta sinn sem lagaflokkurinn Svart-
álfadans er fluttur í heild.
Lögin eru samin við kvæði eftir Jó-
hann Sigurjónsson, Freystein Gunn-
arsson, Einar Braga, Þorgeir Þor-
geirson, Matthías Johannessen
(fjögur lög) og tíu lög við ljóð úr ljóða-
bókinni Svartálfadansi, eftir Stefán
Hörð Grímsson. Enskar þýðingar á
ljóðunum eru eftir Bernhard Scud-
der, Pétur Knútsson og Sigurð A.
Magnússon.
Útgefandi er Classical Recording
Company í London. Upptakan fór
fram í St. Silas kirkjunni í Kentish
Town. Framleiðandi og tæknimenn
voru Simon Weir, Campbell Hughes
og Morgan Roberts en grafiskur
hönnuður var Þorgeir Jónsson. Dreif-
ingu annast Edda - miðlun og útgáfa.
Nýjar geislaplötur
Guðrún
Jóhanna
Nýjar bækur
 ORÐASTAÐUR, orðabók
um íslenska málnotkun, bók
Jóns Hilmars Jónssonar er
komin út, aukin og endur-
bætt.
Í Orðastað eru rakin virk-
ustu orðasambönd 11 þúsund
flettiorða, í 45 þúsund orða-
samböndum ásamt 15 þúsund
notkunardæmum, að viðbætt-
um 100 þúsund samsettum
orðum.
Í þessari nýju og endur-
bættu útgáfu er það nýmæli
að birtur er valinn málsháttur
við rösklega ellefu hundruð
flettiorð.
Útgefandi er JPV útgáfa.