Morgunblaðið - 28.10.2001, Blaðsíða 16

16 SUNNUDAGUR 28. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
TILBOÐ ÓSKAST
í Honda Accord árgerð 1997,
Mitsubishi L300 4x4 (m. dieselvél) árgerð 1993
og aðrar bifreiðar, er verða sýndar að
Grensásvegi 9 þriðjudaginn 30. október kl. 12-15.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16.
TANKBIFREIÐ
Ennfremur óskast tilboð í
GMC olíuflutningabifreið með 18000 lítra tanki
(10 hjóla m. CAT. dieselvél) árgerð 1979.
Tilboðin verða opnuð á sama stað kl. 16
UMSÝSLUSTOFNUN VARNARMÁLA
SALA VARNARLIÐSEIGNA
„AFSTAÐA lækna til framtíðar-
staðsetningar Landspítala – há-
skólasjúkrahúss mótast auðvitað
nokkuð af því hvar þeir starfa, en
það er óhætt að segja að flestir vilja
ganga út frá skynsemissjónarmiði.
Því fer fjarri að innan læknastétt-
arinnar takist á einhverjar blokkir
Hringbrautar-, Fossvogs- og Vífils-
staðamanna. Við erum lausir við
slíka flokkadrætti,“ segir Sigur-
björn Sveinsson, formaður Lækna-
félags Íslands.
Sigurbjörn segir að ef peningar
væru engin fyrirstaða lægi ljóst fyr-
ir að læknar vildu helst af öllu nýj-
an spítala, sem væri byggður frá
grunni. „Það er óskastaða allra
lækna, en við erum ekki olíuríkir
arabar eða Norðmenn og því ólík-
legt að sá draumur rætist.“
Glundroði og
ómarkviss sameining
Aðalfundur Læknafélags Íslands,
sem haldinn var 12. og 13. október
sl., ályktaði um sameiningarferli
sjúkrahúsanna í Reykjavík og lýsti
yfir áhyggjum vegna glundroða og
ómarkvissrar uppbyggingar sem
einkenndi ferlið. Fundurinn taldi
óviðunandi að við sameininguna
hefði ekki legið fyrir ákvörðun um
framtíðarstaðsetningu
Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss og að í fjár-
lögum skyldi ekki vera
gert ráð fyrir útgjöld-
um til að standa
straum af stofnkostn-
aði við sameininguna.
Sigurbjörn Sveins-
son segir að í byrjun
síðasta árs hafi
Læknafélag Íslands og
Læknafélag Reykja-
víkur lýst því sameig-
inlega yfir að félögin
styddu sameiningu
sjúkrahúsanna, sem
varð að veruleika í
mars það ár. Félögin sögðu þá að
húsnæði Sjúkrahúss Reykjavíkur
og Landspítalans væri óhentugt til
sjúkrahúsrekstrar og tóku undir
orð fyrrverandi heilbrigðisráðherra
á aðalfundi Læknafélags Íslands
haustið 1999, að í framtíðinni ætti
að byggja eitt sjúkrahús sem rúm-
aði starfsemina.
„Við bentum á í fyrra að end-
anleg markmið sameiningar næðust
ekki nema undir einu þaki. Við er-
um enn á sama máli,“ segir Sig-
urbjörn. „Það stefnir vissulega í það
nú að starfsemin verði allavega að
mestu á einum stað.
Menn hafa verið að
vakka svolítið í kring-
um þessi staðsetning-
armál og kallað eftir
mörgum skýrslum, en
vonandi kemur niður-
staðan fljótlega. Ég
efast ekki um að góð
sátt næst um framtíð-
arstaðsetningu Land-
spítala – háskóla-
sjúkrahúss, ef kraftur
verður settur í upp-
bygginguna.“
Óttast einhæfa
starfsemi
Sigurbjörn segir að helstu
áhyggjur lækna, sem mæla fyrir
uppbyggingu á því sjúkrahúsi sem
þeir starfa á, séu þær að verði meg-
instarfsemin byggð upp annars
staðar muni starfsemi þeirra
sjúkrahúss verða einhæf. „Mikill til-
flutningur frá einu sjúkrahúsi þýðir
að þar verður einhæft starf, ann-
aðhvort mikil bráðaþjónusta eða
mikil þjónusta við króníska sjúk-
linga og svo ýmsar valdar aðgerðir.
Ef öll bráðaþjónustan flyst á annað
sjúkrahúsið þá gjörbreytist hitt. Á
móti kemur að það sjúkrahús sem
losnar við bráðavakt getur nýtt
starfskrafta sína og aðstöðu betur,
til dæmis verða skurðstofur ekki
fyrir stöðugri truflun vegna
óvæntra aðgerða.“
Læknir í stjórnunarstöðu innan
LSH, sem Morgunblaðið ræddi við,
baðst undan því að koma fram und-
ir nafni og sagðist líkt og margir
kollegar hans vilja bíða eftir nið-
urstöðu nefndar um framtíðarstað-
setningu Landspítala – háskóla-
sjúkrahúss, áður en þeir tækju
endanlega afstöðu til málsins. Í máli
hans kom fram, líkt og hjá Sig-
urbirni, að læknar myndu flestir
sætta sig við hvaða staðsetningu
sem væri, ef markviss framtíðar-
uppbygging væri tryggð. Í sama
streng hafa aðrir viðmælendur
Morgunblaðsins innan LSH tekið
og hafa m.a. nefnt að líklega verði
umræða meðal lækna hin fjörugasta
um leið og tillögur um framtíðar-
staðsetningu liggja fyrir.
Nefnd undir forsæti Ingibjargar
Pálmadóttur, fyrrverandi heilbrigð-
isráðherra, skilar tillögum sínum
um framtíðarstaðsetningu Land-
spítala – háskólasjúkrahúss, um
mánaðamótin nóvember/desember.
Formaður Læknafélags Íslands um framtíðarstaðsetningu LSH
Óskastaða allra lækna væri að nýr spítali væri reistur, segir Sigurbjörn Sveinsson og kveður enga flokkadrætti um vænt-
anlega staðsetningu Landspítalans – háskólasjúkrahúss meðal lækna.
Engir flokkadrættir
meðal lækna
Sigurbjörn Sveinsson
hann dimmraddaður: „Farið með
hana í hænsnabúið!“
Hænsnabúið
Það ríkti þögn í bílnum. Morðingi
Zerinu sat við stýrið. Ég man ekki
lengur hvort ég horfði út um
gluggann á meðan á ferðinni stóð, né
hvað var að sjá fyrir utan. Allt um-
hverfis mig hvarf mér sem í þoku.
Eftir klukkustundar ferð var numið
staðar fyrir framan átta blikkklædda
bragga sem stóðu mjög afskekkt og
voru eins og tunnur sem höfðu verið
skornar í tvennt. Staðurinn var girtur
af með gaddavír og umhverfis var
ekkert að sjá nema skóg og engi. Það
var farið að rökkva.
Tveir hermenn fóru með mig gegn-
um hlið inn í lítið vakthús. Í framher-
berginu héngu þrír karlar fram á
skrifborðin sín. „Nú, komin viðbót,“
sagði einn þeirra geispandi. Þeir
bentu mér með hangandi hendi að
fara inn í hliðarherbergi. Þar sat mað-
ur, líklega um fimmtugt, hálfsköllótt-
ur með feikilegt yfirskegg. Hann
horfði á mig með fyrirlitningu.
Einkaritarinn hans tók prentað
blað upp úr skúffu sem hún rétti mér.
Ég átti að skrifa undir það í hvelli og
komst ekki til að lesa allt sem þar
stóð. Í flýtinum náði ég aðeins að lesa
að ég væri meðlimur í her Bosníu-
Hersegóvínu og hefði skotið á bíl með
ákveðnu númeri. Ég ætlaði strax að
útskýra að hér væri um misskilning
að ræða. „Haltu þér saman,“ greip
karlinn fram í fyrir mér og ég átti
ekki annarra kosta völ en að hlýða.
Svo leit hann á undirskriftina mína og
sagði háðslega: „Þú hefðir betur lært
að skrifa en að skjóta.“ Ég hafði skolf-
ið svo að skriftin mín var illlæsileg.
Það var orðið dimmt þegar einn
varðmannanna fór með mig inn í einn
af skálunum baka til. Ég var alveg
hætt að skilja nokkurn skapaðan hlut.
Allt var orðið öfugsnúið. Hermaður-
inn ýtti upp þungri járnhurðinni og
stjakaði mér inn í koldimman sal. Ég
sá ekki á mér höndina þó ég héldi
henni upp að augunum. „Þetta er gas-
klefi,“ þaut í gegnum huga mér, því að
loftið var svo illþefjandi og þungt að
það hefði mátt skera það með hníf. Ég
stóð stíf og hlustaði eftir því hvort ég
væri ein þarna. Svo fór ég að heyra
lágar stunur og þrusk frá líkömum.
Ungbarn kjökraði. Ég var loksins
komin innan um manneskjur!
Gætilega þreifaði ég mig áfram
með útrétta arma. Mig langaði til að
vita hve stórt þetta gluggalausa her-
bergi væri. En ég komst bara tvö
skref, þá rak ég fæturna í einhvern.
Kona hrópaði: „Passaðu þig þarna!“
Dauðskelfd potaðist ég lengra en rak
mig fljótlega í einhvern annan. Þá
ákvað ég bara að halla mér upp að
veggnum. Ég reyndi að vefja hand-
leggjunum um mig af því að mér var
hryllilega kalt í þunnri silkiblússunni.
Með tímanum vöndust augu mín
myrkrinu og ég fór að sjá móta fyrir
dimmum skuggum á gólfinu.
Allt í einu reis einn þessara skugga
upp og kom í áttina til mín. „Ert þú
ný?“ Af röddinni réð ég að þetta væri
gömul kona. Ég skildi spurninguna
ekki alveg. „Hvar er ég? Hvernig
ný?“ Konan sagði róandi: „Vertu ekki
hrædd. Hvað ertu gömul?“ „Sextán“,
svaraði ég. Þá sagði hún huggandi:
„Sestu hérna á gólfið, þú kemst ekk-
ert lengra. Það er allt fullt.“ Ég lét
spurningarnar dynja á henni: „Hvað
gera þeir við okkur hérna? Hvaða
skáli er þetta? Hvar erum við?“ „Ég
veit ekkert meira en þú litla mín. Þeir
eru búnir að loka öll börnin mín inni.
Þau eru í öðrum skála.“ Svo fór hún
að kjökra. Allt var kyrrt í kringum
okkur. Svo hvarf gamla konan jafn
skyndilega og hún hafði komið og
skildi mig eina eftir þar sem ég var
komin.
Þar til ég kom þarna inn hafði ég
ekki fellt eitt einasta tár. En nú var
eins og álagið rynni af mér og ég
hristist og skókst af grátkrömpum.
Þá kom gamla konan aftur til mín og
huggaði mig. Allt kæmist aftur í lag
og yrði gott aftur. Ég féll í þungan
svefn og dreymdi Zerinu. Ég vaknaði
við veinin í sjálfri mér. „Hvað er að?“
spurði sú gamla áhyggjufull. Þá sagði
ég henni frá því hvernig ég hefði kom-
ið til Zerinu um miðja nótt og hvernig
hermaðurinn hefði skotið hana í kvið-
inn og hvað hún hefði stunið hátt af
kvölun. Sú gamla sofnaði við hliðina á
mér. En ég var vakandi fram í dögun.
Þá fyrst gat ég séð að um það bil
sjötíu konur og börn voru innilokuð
þarna í skálanum. Nokkrar lágu á
hálmi sem dreift hafði verið meðfram
veggjunum. Hann var líklega leifar
frá því að hænsnin höfðu verið þarna.
Ég iðaði til og frá af því að ég var al-
veg komin í spreng. Sú gamla vaknaði
við hliðina á mér. „Komdu með mér,“
sagði hún. Við stikluðum á milli
skrokkanna sem lágu í hnipri um allt
yfir í enda skálans. Þar á gólfinu lágu
hægðir úr sjötíu manns. Margir voru
með niðurgang. Mér varð óglatt af
stækum óþefnum. „Hér geturðu sinnt
þörfum þínum,“ útskýrði sú gamla.
„Þú verður að venja þig við þetta.“
Hún sagði þetta þó að hún væri bara
búin að vera þarna í fjóra daga sjálf.
„Þú verður bara að
venja þig við þetta“