Morgunblaðið - 24.03.2002, Síða 16

16 SUNNUDAGUR 24. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FÁAR hljómsveitir hafa feng-ið annað eins fljúgandistart og bandarísra rokk-sveitin The Strokes sem
breska popppressan kepptist um
að lofsyngja á síðasta ári. Þegar út
kom fyrsta smáskífa sveitarinnar,
sem á voru prufuupptökur þriggja
laga, undir lok janúar á síðasta ári,
hófst lýsingarorðakeppni bresku
poppblaðanna og þau sem gengu
lengst sögðu sveitina fela í sér
framtíð rokksins; The Strokes
væri besta rokksveit Bandaríkj-
anna síðan Velvet Underground
sendi frá sér fyrstu plötuna 1967.
Breiðskífa Strokes, sem kom svo
út um sumarið, fékk álíka mót-
tökur og var víða á listum yfir
bestu plötur ársins. Því er þetta
rifjað upp að hljómsveitin The
Strokes heldur tónleika hér á landi
á Hótel Íslandi 2. apríl næstkom-
andi.
Vellystingar og einkaskólar
Strokes-félagar eru flestir aldir
upp í vellystingum og einkaskól-
um, og þannig eyddi leiðtogi sveit-
arinnar, Julian Casablancas, sonur
stofnanda Elite fyrirsætufyrirtæk-
isins, unglingsárunum í L’Institut
Le Rosey einkaskólanum sviss-
neska. Þar kynntist hann Albert
Hammond yngri, syni Alberts
Hammonds sem var gríðarlega
vinsæll í upphafi áttunda áratug-
arins og hefur verið afkastamikill
lagasmiður síðan. Þeir félagar
náðu vel saman fyrir sameiginleg-
an tónlistaráhuga, en Hammond
var liðtækur gítarleikari eins og
hann á kyn til. Casablancas hafði
lengi ætlað sér að verða tónlist-
armaður og kynnin af Hammond
urðu til þess að hann fór að semja
lög á fullu, en áður en lengra var
haldið var náminu í Sviss lokið.
Hammond sneri heim til Kaliforn-
íu en Casablancas til heimilis síns í
New York.
Meðal kunningja Casablancas í
New York var trommuleikarinn
Fab Moretti, en þeir höfðu kynnst
í Dwight-einkaskólanum á Man-
hattan. Þeir stofnuðu hljómsveit
1998 og kölluðu til tvo kunningja
sína, gítarleikarann Nick Valensi
og bassaleikarann Nikolai Frait-
ure. Ári síðar fluttist Hammond til
New York til að fara í kvikmynda-
skóla og Casablancas var ekki
seinn á sér að fá hann til liðs við
sveitina. Casablancas segir að þeir
hafi byrjað á því að henda öllum
lögum sem kvartettinn hafði verið
að æfa og byrja upp á nýtt með
nýjan hljóm og nýjan stíl.
Æft á nóttunni
Casablancas gaf sveitinni nafnið
The Strokes og út árið 1999 æfðu
þeir félagar sig í Tónlistarhúsinu í
New York. Að því er Casablancas
segir deildu þeir æfingaplássi með
þremur sveitum öðrum og þurfu
að sæta lagi að komast að, mættu
stundum kl. þrjú á nóttunni og
æfðu fram undir morgun er þeir
þurftu að víkja fyrir öðrum.
Haustið 1999 hélt sveitin sína
fyrstu tónleika í Spiral klúbbnum,
var með sex lög æfð og tilbúin til
flutnings, en þeir félagar segja að
tónleikagestir hafi verið fjórir eða
fimm. Þrátt fyrir litla mætingu
þótti sveitinni hafa tekist svo vel
upp að auðsótt var að komast að í
öðrum búllum. Næstu mánuði léku
þeir félagar á flestum tónleikabör-
um New York og náðu svo langt
að vera boðið að spila á tveimur
helstu stöðunum, Mercury Lounge
og Bowery Ballroom.
Kynningarupptökur
á plast
Haustið 2000 fóru Strokes fé-
lagar í ódýrt kjallarahljóðver í
New York og tóku upp nokkur lög
sem kynningarútgáfur. Um líkt
leyti náðu þeir sér í umboðsmann,
Ryan Gentles, sem sendi upptök-
urnar til ýmissa útgáfufyrirtækja.
Sá fyrsti sem áttaði sig á hvað
væri á ferðinni var Geoff Travis,
eigandi og stjóri Rough Trade út-
gáfunnar bresku, sem fór strax
fram á að fá að gefa út fyrstu upp-
tökurnar á smáskífu. Það gekk eft-
ir og í framhaldi tóku stórfyrir-
tækin að bítast um sveitina í
Bandaríkjunum og hreppti RCA
hnossið.
Þeir félagar segja það segja sitt
um ástandið í bandarísku rokki að
það hafi verið breskt fyrirtæki
sem varð fyrst til að átta sig á
hvað væri á seyði. „Bandarískar
útgáfur eru svo uppteknar af því
að gera MTV til geðs og græða
peninga að þær hafa engan áhuga
á listinni.“
Ekki vert að æsa sig
um of
Þeim liggur reyndar mikið á
hjarta þegar rætt er um banda-
rískan tónlistariðnað, en segja þó
að ekki sé vert að æsa sig um of,
það sé eins og að vera fúll út í Kók
eða hvað annað stórfyrirtæki.
„Menn hafa einfaldlega lært að
græða peninga og eru í því á fullu,
ráða lagasmiði sem eru búnir að
stúdera Bítlana, músíkanta sem
geta spilað og sæta dansara sem
geta sungið,“ segir Casablancas og
heldur áfram: „Ég held að fólk
falli þó ekki fyrir þessu almennt,
en foreldrar kaupa þetta fyrir
krakkana sína af því þeir halda að
þetta sé sniðugt. Fyrir börnunum
er þetta svo eins og að fá leikföng,
þau eru ekkert að spá í tónlistina.
Ég hef í sjálfu sér enga sérstaka
skoðun á þessu, þetta kemur mér
svo sem ekki við, en verð þó að
viðurkenna að það fer svolítið í
taugarnar á mér þegar fjölmiðlar
láta eins og þetta sé tónlist, mér
finnst það sorglegt að vissu leyti.“
Margir hafa haft orð á að rétt
áður en sveitin kemur á svið á
hverjum tónleikum heyrist gamli
Cyndi Lauper slagarinn Girls Just
Wanna Have Fun. Þeir segjast
spila það lag vegna þess að það
komi þeim í gott skap og bæta við
að það sé líka til að hnippa í fólk
og minna á að popplög geti líka
verið svöl.
Eina markmiðið
að verða góðir
Casablancas segist alls ekki hafa
átt von á að þeir myndu ná svo
langt á svo skömmum tíma. „Mér
fannst líklegt að við myndum ná
það langt að við gætum farið í
stuttar tónleikaferðir og myndum
finna einhvern sem vildi gefa okk-
ur út; að við yrðum ekki frægir,
hálfgerð neðanjarðarsveit eins og
Built To Spill.
Þegar við fórum af stað spáðum
við ekki í það að verða frægir, eina
markmiðið var að verða góðir,
enda skiptir það meira máli. Okk-
ur fannst að ef við yrðum nógu
góðir myndi fólk vilja hlusta á okk-
ur og þá væri allt komið.“
Brit-verðlaun og NME
Eftir að fyrsta smáskífan kom
út snemma á síðasta ári var Strok-
es-æðið rétt að byrja á Bretlands-
eyjum og fram til þess að fyrsta
breiðskífan, Is this it?, kom út um
sumarið kepptust bresku popp-
blöðin við að lofsyngja þá félaga
og ekkert dró úr viðurkenning-
unum þegar breiðskífan loks kom
út. Í því sambandi má geta þess að
í byrjun þessa árs hlaut The
Strokes Brit-verðlaunin bresku
sem besti alþjóðlegi nýliðinn, og
síðan þrenn verðlaun popptíma-
ritsins NME: besti nýliðinn,
hljómsveit ársins og fyrir bestu
plötuna, Is this it?.
Frá því platan kom út má segja
að Strokes hafi verið á stöðugu
tónleikaferðalagi um heiminn og
heimaslóðir, fóru í sína fyrstu tón-
leikaferð um Bandaríkin með Dov-
es, en síðan tók við spilirí með
Guided By Voices og And You Will
Know Us By the Trail of Dead
vestan hafs og austan. Fyrir vikið
hefur eðlilega ekki gefist mikill
tími til að semja lög. Þeir eru þó
með tvö ný lög á dagskránni, Meet
Me In The Bathroom og annað
sem ekki er komið með heiti. Alls
eiga þeir því um 50 mínútur af
tónlist og spila hana alla í beit,
ekkert eftir í uppklapp segja þeir.
„Það er líka hallærislegt að hafa
skipulagt uppklapp,“ segir Casa-
blancas, „mér finnst alltaf út í hött
þegar hljómsveitir eru að gera
lagalista fyrir tónleika og skrifa
niður hvert uppklappið á að vera.
Við spilum bara allt sem við kunn-
um og síðan förum við. Þeir sem
kveina yfir því að við séum ekki
lengur á sviðinu skilja bara ekki
pælinguna.“
Fimm mínútur af músík
eftir sjö tíma æfingu
Casablancas semur öll lög þeirra
félaga, en hann segir að þeir vinni
í raun að þeim sameiginlega, því
hann kemur með hugmyndir og
laglínur og síðan hjálpast þeir fé-
lagar við að berja þau saman, ríf-
ast um framvindu og kaflaskipt-
ingar og prófa sig áfram þegar
þarf.
Að sögn Casablancas er það
framundan að ljúka við tónleika-
ferðina og taka síðan nokkurra
mánaða frí til að ná áttum og fara
að semja lög í framhaldi af því.
Hann bætir við að það skipti sveit-
ina miklu að fá samfelldan tíma
saman til að æfa og spila eigi
henni að takast að ljúka við lög,
því venjulega standi fimm mínútur
af góðri músík eftir hverja sjö
tíma æfingu.
Eina markmiðið
að verða góðir
Bandaríska rokksveitin The
Strokes er væntanleg
hingað til lands eftir páska
og heldur tónleika á Hótel
Íslandi 2. apríl. Árni
Matthíasson segir frá sveit-
inni sem breskir hafa kallað
„framtíð rokksins“.
’ Menn hafa einfaldlega lært að græðapeninga og eru í því á fullu, ráða lagasmiði
sem eru búnir að stúdera Bítlana, músík-
anta sem geta spilað og sæta dansara sem
geta sungið. Ég held að fólk falli þó ekki
fyrir þessu almennt, en foreldrar kaupa
þetta fyrir krakkana sína af því þeir halda
að þetta sé sniðugt. ‘