Morgunblaðið - 07.09.2002, Side 18

ÁRBORGARSVÆÐIÐ
18 LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
HVERGERÐINGAR fengu um ým-
islegt að hugsa eftir að hafa hlýtt á
Stefán Karl Stefánsson leikara, sem
farið hefur víða um land og rætt við
börn og fullorðna um samskipti, ein-
elti, félagslegt áreiti og ýmislegt
fleira. Stefán byrjaði á því að hitta
nemendur grunnskólans. Á fundinn
voru boðaðir nemendur fimmtu til
tíundu bekkja. Á þennan fund var
fullorðnum ekki heimill aðgangur.
Eftir fundinn sögðu krakkarnir að
Stefán væri alveg frábær og gaman
hefði verið að hlusta á hann, þó að
hann segði ekki bara fallega hluti,
eins og einn ungur nemandi komst
að orði. Stærsti hluti nemenda
mætti á fundinn og mátti heyra á
þeim sem ekki komust, að þeir voru
svekktir að missa af Stefáni.
Um kvöldið var síðan fyrirlestur
fyrir fullorðna að Hótel Örk. Þang-
að mætti fjöldi fólks, því flestir hafa
heyrt af því hversu vel Stefán nær
eyrum fólks. Stefán er ekkert að
skafa utan af hlutunum og segir þá
alveg eins og þeir koma honum fyrir
sjónir. Hann upplýsti að á síðasta ári
voru framin 70 sjálfsmorð á Íslandi,
fólk almennt heldur að fjöldi sjálfs-
morða sé töluvert lægri og bregður
því að heyra svona háa tölu nefnda í
þessu sambandi. Þrátt fyrir þennan
fjölda sem tekur eigið líf, er ekki
nokkur leið að fá peninga til að efla
forvarnir í landinu. Stefán var bein-
skeyttur og skaut föstum skotum að
foreldrum, sem hann sagði að ættu
að taka ábyrgð á börnum sínum.
Það er ekki verk leikskólans, grunn-
skólans, lögreglunnar eða annarra
að ala upp börnin, það er hlutverk
foreldranna og þeir verða að standa
sig í þessu mikilvægasta hlutverki
sínu. Stefán Karl velti því upp hvort
Elísabet Jökulsdóttir hefði kannski
rétt fyrir sér þegar hún sagði:
„Kannski fæðum við börn í þennan
heim af því að okkur vantar áhorf-
endur.“ Ég er með brilljant lausn á
samskiptaleysi fjölskyldnanna,
sagði Stefán. Á öllum heimilum ætti
að vera „leiðindastund“ einu sinni í
viku, frá klukkan sex um eft-
irmiðdag til næsta morguns. Best er
að nota helgarnar til „leiðinda-
stunda“ því þá eru flestir í fríi. Þessa
lausn útlistaði Stefán síðan fyrir
fundarmönnum og sagðist geta sagt
það með fullri vissu, að þetta virkar.
Kona sem setið hafði fyrirlestur hjá
honum, hafði samband og sagði að
ekki eingöngu hefði hún náð aftur
sambandi við börnin sín, þessi stund
hefði líka bjargað hjónabandinu.
Fleiri höfðu látið vita af því að þess-
ar stundir gerðu fjölskyldum ein-
göngu gott. Er þetta ekki eitthvað
sem við foreldrar vitum öll, en erum
svo upptekin af því að vinna fyrir
húsinu, bílnum, síðustu utanlands-
ferð og öllum útgjöldunum að við
gleymum að hlúa að því sem er mik-
ilvægast – fjölskyldunni.
Stefán sagði einnig frá því að um
þessar mundir er hann að stofna
samtök. Þessi samtök hafa fengið
nafnið Regnbogabörn. Markmið
samtakanna er að koma á fót
fræðslu í öllum sveitarfélögum á
landinu, þar sem fólk með reynslu
deilir henni með öðrum, í þeim til-
gangi að bæta líðan þeirra síð-
arnefndu. Sannarlega gott framtak
sem vonandi á eftir að dafna vel.
Fyrirlestur Stefáns vakti fólk til um-
hugsunar, því að stundum var hann
orðhvass. Þetta var þörf lesning fyr-
ir okkur foreldra og vonandi verða
„leiðindastundir“ framvegis viku-
lega á stundaskrá allra fjölskyldna í
Hveragerði. Frábært framtak hjá
Stefáni, sem þiggur engin laun fyrir
þessa mikilvægu vinnu sína, en
ferðast um landið vítt og breitt á
eigin reikning.
Stefán Karl leik-
ari heimsækir
Hvergerðinga
Hveragerði
Stefán Karl veit alveg hvernig á
að fá fólk til að hlusta.
Morgunblaðið/Margret Ísaksdóttir
Nemendur grunnskólans fjölmenntu á fundinn með Stefáni Karli og hlustuðu vel á mál hans.
„DAGINN eftir að ég kom á Stokkseyri fór ég upp
í skóla þar sem skólastjórinn tók á móti mér og og
ýtti mér inn í eina skólastofuna og sagði: „Þetta er
þinn bekkur, gerðu svo vel.“ Þetta var 12 ára bekk-
ur og ég held að krakkarnir hafi ekki skaðast á því
að ég kenndi þeim,“ segir Óskar Magnússon, fyrr-
verandi skólastjóri á Eyrarbakka, þegar hann rifj-
ar upp fyrstu ár sín sem kennara en hann hóf störf
á Stokkseyri 1951 sem nýútskrifaður kennari.
Hann starfaði við kennslu á Stokkseyri í sex ár og
síðan við kennslu og skólastjórnun á Eyrarbakka í
28 ár fram til ársins 1996. Óskar sat um tíma í
hreppsnefnd á Eyrarbakka og tók þátt í baráttu
við að styrkja undirstöður samfélagsins með því
meðal annars að berjast fyrir bættu skólahúsnæði
frá hendi ríkisins og bættri hafnaraðstöðu.
„Það var annars tilviljun að ég lenti á Stokks-
eyri. Ég var á síld sumarið eftir að ég útskrifaðist
og hafði lítinn tíma til að hugsa eitthvað um um-
sóknir en gamli skólastjórinn á Flateyri var þarna
einhvern tíma staddur á Fræðsluskrifstofunni í
Reykjavík og frétti að það vantaði kennara í afleys-
ingu á Stokkseyri og benti á mig. Ég starfaði svo
þarna á Stokkseyri hjá þremur skólastjórum í sex
ár og eftir þennan kennslutíma á Stokkseyri sótti
ég um kennarastöðu og valdi að fara hingað á Eyr-
arbakka.“
Kennarastofan var 9 fermetrar
Það var nú hálfgert sjokk að koma hingað í skól-
ann á þeim tíma því þótt það væri ekki stórkostleg
aðstaða á Stokkseyri á þessum tíma var hún betri
en hér á Bakkanum. Það voru þrjár kennslustofur
hér, sú þriðja kom 1952 í tilefni af 100 ára afmæli
skólans. Kennarastofan hjá okkur á Eyrarbakka
var 9 fermetrar og þar geymdum við öll okkar tól
og tæki auk þess sem bókasafn skólans var þarna
líka. Engin önnur aðstaða var í skólanum nema
nokkur landakort. Svo áskotnaðist skólanum fjöl-
ritari en ef maður vildi nota þetta tæki þurfti mað-
ur að skaffa sjálfur stensla og það sem með þurfti
til að fjölrita og líka pappír, kennarinn skaffaði
hann.
Þegar kom að því að prófa krakkana las maður
upp spurningarnar fyrir þau og gaf þeim þann tíma
sem þau þurftu, en auðvitað var það oft leiðinlegt
fyrir þá sem voru duglegir. Við kenndum hér sam-
an, ég, Guðmundur Daníelsson heitinn, sem var
skólastjóri, og Bjarni Þórarinsson, síðar skóla-
stjóri á Þingborg. Einnig kenndi með okkur Helga
Guðjónsdóttir og sá um handavinnu stúlkna, annað
kenndum við.“
Barátta að fá úrbætur
„Það var mikil barátta á þessum tíma að fá úr-
bætur í húsnæðismálum skólans. Framkvæmdir
við skóla voru á hendi ríkisins og ég minnist þess
að það var í kringum 1968 sem síldin byrjaði að
hverfa og þá mokaði ríkið peningum í skóla á Norð-
urlandi og þeir voru byggðir upp en við hér á Suð-
urlandi sátum hjá og það þótti okkur skólamönnum
hér á svæðinu illt. Ég er ekki frá því að þetta sé
svona enn á ýmsum sviðum; það er eins og við
Sunnlendingar höfum okkur ekki nóg í frammi. Ég
var á þessum árum í hreppsnefnd og við byrjuðum
strax 1972 þegar ég kom í hreppsnefndina að ýta á
eftir því að fá viðbyggingu við skólann en lítið gekk
þar til 1988 að viðbygging kom.“
Áhersla á vináttu og samkennd
„Skóladagurinn á þessum tíma byrjaði klukkan
9 á morgnana og við kenndum til klukkan 12. Svo
voru smíðar, handavinna og íþróttir eftir hádegi og
litlu börnin komu þá líka, en þau voru í tveimur
hópum. Við kenndum tveimur árgöngum saman og
ég hafði þá reglu að ef barn í yngri árgangi komst í
þriðja sæti hvað árangur snerti hjá eldri árgang-
inum þá leyfði ég honum að halda áfram og það
gekk yfirleitt vel.
Ég hafði þá meginreglu í skólastarfinu að að
vera vinur krakkanna og eins að þau væru vinir
innbyrðis í skólanum.
Við vorum með þemavinnu einu sinni á vetri þar
sem allir árgangar voru saman í hópi og litlu peðin
líka. Þannig náðum við góðri samkennd í hópnum.
Þessi góða innri samkennd gerði okkur mögulegt
að taka við börnum sem áttu erfitt annars staðar.
Þá var rætt við krakkana og þau tóku yfirleitt vel á
móti þeim sem kom nýr og hjálpuðu honum. Það er
nú þannig og verður alltaf að krakkar þurfa sjálf að
bera ábyrgð og fá hæfilegan skammt af umbun og
hrósi. Svo er nauðsynlegt að þau hafi að einhverju
að keppa og finna að þeim takist vel upp,“ segir
skólastjórinn fyrrverandi á Eyrarbakka, Óskar
Magnússon, sem segist ekki gera neitt um þessar
mundir en samt er hann að dytta að húsinu og hef-
ur gripið í fiskvinnu á Eyrarbakka hjá Jóa í Fiski-
veri. „Maður er svona að dunda sér,“ segir hann.
150 ára afmæli 25. október
Barnaskólinn á Eyrarbakka er elsti starfandi
barnaskóli landsins en hann var settur í fyrsta sinn
25. október 1852, fyrir 150 árum. Haldið verður
upp á afmælið með samkomu á afmælisdaginn og
ýmsum atburðum á haustdögum. Þá kemur út bók
með sögu skólans næsta vor. Óskar er sjötti í röð
sjö skólastjóra við skólann en núverandi skóla-
stjóri er Arndís Harpa Einarsdóttir.
Óskar Magnússon, fyrrverandi skólastjóri á Eyrarbakka
Meginreglan var að
vera vinur krakkanna
Eyrarbakki
Óskar Magnússon á tröppunum heima í hús-
inu Hjallatúni, númer 50 við Túngötu.
Morgunblaðið/ Sigurður Jónsson
BRÚARHLAUP Selfoss fer fram í
dag, laugardag, í 12. sinn og hefst
klukkan 13 með keppni í hjólreiðum.
Keppni í hálfmaraþoni hefst klukkan
13.30 en aðrar vegalengdir klukkan
14. Allir keppendur hefja keppni á
Ölfusárbrú. Í ár er keppt í hálfmara-
þoni og er einnig um að ræða Meist-
aramót Íslands í þeirri grein. Allir
keppendur fá stuttermabol við
skráningu og verðlaunapening við
komuna í mark.
Hægt er að skrá sig í hlaupið í dag
milli klukkan 9 og 12 í Tryggvaskála
þar sem miðstöð hlaupsins er. Allar
vegalengdir eru löglegar og mældar
af viðurkenndum aðilum.
Brúarhlaup
í dag
Selfoss
NÝ og endurnýjuð heimasíða Sveit-
arfélagsins Árborgar var formlega
tekin í notkun á fimmtudagsmorgun
29. ágúst að viðstöddum starfsmönn-
um í Ráðhúsi Árborgar og bæjar-
fulltrúum.
Á heimasíðunni er yfirlit yfir alla
þjónustuþætti sveitarfélagsins auk
þess sem þar er hægt að nálgast
fundargerðir bæjarstjórnar, bæjar-
ráðs og nefnda. Endurnýjun síðunn-
ar var unnin í samstarfi við fyrirtæk-
ið Vef ehf.
Morgunblaðið/Sig. Jóns.
Ásmundur Sverrir Pálsson og
Guðlaug Sigurðardóttir opnuðu
nýju síðuna.
Ný heimasíða
Selfoss