Morgunblaðið - 07.09.2002, Qupperneq 56

56 LAUGARDAGUR 7. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni 1 103 Reykjavík  Sími 569 1100
 Símbréf 569 1329  Netfang bref@mbl.is
Allt efni sem birtist í Morgunblaðinu og Lesbók er varðveitt í upplýsinga-
safni þess. Morgunblaðið áskilur sér rétt t i l að ráðstafa efninu þaðan, hvort
sem er með endurbirtingu eða á annan hátt. Þeir sem afhenda blaðinu efni
ti l birtingar teljast samþykkja þetta, ef ekki fylgir fyrirvari hér að lútandi.
EINHVER sjálfskipaður spekingur
fræðir okkur í Mbl. 3.9. sl. um að
þessi skelfilegi sósíalismi sé frá
Bandaríkjunum kominn!
Þessu er að sjálfsögðu þveröfugt
farið!
Ég kynntist þessum sósíalisma
ásamt fleirum í ótal heimsóknum á
vörusýningar „austan tjalds“, þegar
hér ríktu höft og skömmtun en inn-
flutningur að austan var frjáls.
Sjálfskipaði sérfræðingurinn segir
um þennan sósíalisma „Frelsið verð-
ur að ófrelsi og kúgun. Sannleikur-
inn verður að lygi“.
Þetta er hárrétt lýsing á ástandinu
eins og það var í þeim austantjalds-
löndum, sem kommúnistum tókst að
sölsa undir járnhæl sinn. Samtímis
blómstraði efnahagur, mannlíf
menntun og frelsi í landi kapítalism-
ans V-Þýskalandi.
„Sósíalismi andskotans“ hélt ótal
þjóðum í helgreip sinni og leiddi af
sér andleg áþján alla daga ársins og
sífelldan ótta íbúanna um njósnir og
svik. Í sannleika sagt var engu líkara
en andskotinn væri á ósýnilegu
sveimi í dulargervi óttans.
Þessar ömurlegu staðreyndir um
„sósíalisma andskotans“ eru vissu-
lega geymdar en ekki gleymdar í
hug og hjarta þjóðanna sem upplifðu
þetta tímabil ótta og ofsóknar!
Sá fjölmenni hópur kommúnista,
sem lagði á sig að menntast þarna
eystra komst ekki hjá því að kynnast
rækilega og upplifa þessar stað-
reyndir. Mér koma ekki síst í hug
Hjörleifur og Svavar!
Það þurfti að sjálfsögðu mikla for-
herðingu til að tapa ekki trúnni á
ágæti sósíalisma Stalíns, þegar öm-
urleiki lífsins var jafn augljós og mis-
kunnarlaus í raun og sannleika.
Þetta hörmulega tímaskeið má
aldrei gleymast en hlýtur að vera al-
varleg áminning um það tímabil,
þegar „sósíalismi andskotans“ var
allsráðandi í Austur-Evrópu og víð-
ar.
Svona utan dagskrár skaðar ekki
að minnast þess, þegar grjóthaqrðir
stalínistar á Íslandi urðu „vinstri-
grænir“ á einni nóttu og það svo
rækilega að heilagleiki frelsis og
sakleysis ljómar enn af andliti
þeirra!
GUÐMUNDUR
GUÐMUNDARSON,
Lynghaga 22, Reykjavík.
Nokkrar stað-
reyndir um „sósíal-
isma andskotans“
Frá Guðmundi Guðmundarsyni:
EITT er það í hagfræði heimsins
sem mér hefur alltaf verið gjörsam-
lega fyrirmunað að skilja. Það er af
hverju auðlegð heimsins byggist á
gulli sem er vitagagnslaus málmur,
óætur og óhæfur í allt nema skart-
gripi. Á sama tíma er vatn talið nán-
ast verðlaust, en engin lífvera á jörð-
inni lifir samt án þess, og er vatn
þannig algjör grundvöllur mannlegr-
ar tilveru.
Stundum virðist sem hagfræðing-
arnir beini einvörðungu sjónum sín-
um að hinu mannlega samfélagi og
kröfum þess, en gleymi því að við lif-
um í náttúrunni og erum háð þeirri
þjónustu og þeim auðlindum sem
náttúran lætur okkur í té. Og þær
auðlindir eru ekki ótakmarkaðar.
En nú lifum við í breyttum heimi.
Hagfræði og umhverfisvísindi þurfa
ekki lengur að vera andstæður.
Komin er fram á sjónarsviðið ný
fræðigrein, umhverfishagfræðin,
sem á að leysa mannkynið úr
hremmingum dvínandi olíubirgða og
vaxandi auðlindakreppu.
Hefðbundin hagfræði byggist á
þeirri kenningu að hagvöxtur sé
mjög eftirsóknarverður enda skapi
hann velferð hjá sem flestum. Um-
hverfishagfræðin er í raun sammála
því að hagvöxtur sé eftirsóknarverð-
ur, en heldur því jafnframt fram, að
markmið hagfræðinnar eigi að vera
sjálfbær vöxtur til langs tíma, ekki
hagvöxtur hvað sem hann kostar.
Það virðist þannig liggja ljóst fyrir,
samkvæmt umhverfishagfræðinni,
að þjóð sem fer illa með auðlindir
sínar á bráðum engar auðlindir leng-
ur. Þetta þurfa Íslendingar að hafa í
huga varðandi fiskveiðistjórnun og
gæslu þeirra náttúruverðmæta sem
framar öllu öðru laða ferðamenn til
landsins.
En það eru ekki bara Íslendingar,
heldur öll heimsbyggðin sem stend-
ur á tímamótum. Nú sem aldrei fyrr
er nauðsynlegt að hagfræðin breyti
viðmiðum sínum þannig að hægt
verði að skapa hagkerfi sem er bæði
félagslega og umhverfislega sjálf-
bært. Hagkerfið verður að læra að
taka tillit til umhverfisins og þetta
verkefni, að breyta hagkerfinu, er
eitt stærsta verkefnið sem nú blasir
við mannkyninu. Við verðum einfald-
lega að gefa vatninu og náttúrunni
sitt rétta verðgildi til þess að henni
sé ekki eytt og sóað að óþörfu og við
verðum einnig að taka eyðileggingu
umhverfisins með í reikninginn þeg-
ar við reiknum út auðlegð þjóða. Að
öðrum kosti eignumst við aldrei neitt
nema gagnslaust gull en enga græna
skóga.
INGIBJÖRG ELSA
BJÖRNSDÓTTIR,
umhverfisfræðingur,
Fálkagötu 17, Reykjavík.
Um gull og
græna skóga
Frá Ingibjörgu Elsu Björnsdóttur: