Morgunblaðið - 22.09.2002, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 SUNNUDAGUR 22. SEPTEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Morgunblaðinu í dag fylgir
auglýsingablað, Haust–vetur
2002. Við getum flogið, frá
Ecco. Blaðinu verður dreift um
allt land.
UTANRÍKISRÁÐHERRA
Suður-Afríku, dr. Dlamini
Zuma, kemur í opinbera heim-
sókn til Íslands 22.–24. septem-
ber næstkomandi í boði Hall-
dórs Ásgrímssonar utanríkis-
ráðherra. Á fundi utanríkis-
ráðherra Íslands og Suður-
Afríku 22. september á Þing-
völlum verða rædd meðal ann-
ars gagnkvæm samskipti
ríkjanna, ástand mála í sunn-
anverðri Afríku, allsherjarþing
Sameinuðu þjóðanna og ráð-
stefna Sameinuðu þjóðanna um
sjálfbæra þróun. Utanríkisráð-
herra Suður-Afríku mun einnig
eiga fund með Davíð Oddssyni
forsætisráðherra og Árna M.
Mathiesen sjávarútvegsráð-
herra og heimsækja Delta hf.
Þá mun utanríkisráðherrann
halda fyrirlestur um svæðis-
bundna þróunarsamvinnu í
Afríku, NEPAD, á vegum HÍ.
Utanríkis-
ráðherra
S-Afríku í
heimsókn á
Íslandi
sjálfur forstjóri færeyska flug-
félagsins Air Atlantik,“ segja sér-
fræðingar Lasersjónar, læknarnir
Eiríkur Þorgeirsson og Þórður
Sverrisson.
Erfiður sjúklingur
„Það má eiginlega segja að við
höfum tekið mikla áhættu, hann er
tiltölulega erfitt tilfelli, eins og við
segjum, og er auk þess aðili að
samkomulagi sem við munum gera
við flugfélagið um að senda hingað
fólk frá Færeyjum. Þannig að við
þorum hreint ekki að hugsa út í
þann möguleika að aðgerðin takist
illa.“
Eiríkur segir að það hafi alltaf
verið stefnan að kanna hvort
möguleiki væri á að ná hingað til
lands erlendum sjúklingum. Fyrir
um ári hafi verið ákveðið að kanna
möguleika í Færeyjum og síðan
hafi verið tekið upp samstarf við
tvo augnlækna og annar þeirra,
FYRIRTÆKIÐ Lasersjón hefur
hafið samstarf við tvo augnlækna í
Færeyjum sem felur í sér að sér-
fræðingar Lasersjónar mun fram-
kvæma augnaðgerðir á Færeying-
um en færeysku læknarnir munu
annast forskoðun og eftirmeðferð
sjúklinganna.
Þetta er væntanlega í fyrsta
sinn að íslenskt einkafyrirtæki í
heilbrigðis- eða læknisþjónustu
sækir með formlegum hætti inn á
erlendan markað. Sérfræðingar
Lasersjónar hafa framkvæmt um
tvö þúsund aðgerðir frá stofnun
fyrirtækisins fyrir tveimur árum
og er það því orðið ein stærsta
leysiaðgerðastöðin á Norðurlönd-
um.
Markaðssóknin er þegar hafin ef
svo má segja því fyrsti Færeying-
urinn er kominn til landsins og fór
í aðgerð hjá sérfræðingum Las-
ersjónar í gær. „Sjúklingurinn er
ekki af verri endanum, það er
Kaj Vilhelmsen, sé nú hingað kom-
inn til þess að kynna sér starfsem-
ina og hvernig aðgerðir eru fram-
kvæmdar og ganga formlega frá
samstarfinu.
„Það sem er áhugavert við þetta
er að þetta er í raun í fyrsta sinn
að einkafyrirtæki í heilbrigðis- eða
læknisþjónustu sækir inn á erlend-
an markað með formlegum hætti.
Við erum beinlínis að markaðssetja
hátækni heilbrigðisþjónustu sem
þróuð hefur verið af íslenskum
læknum inn á annað markaðssvæði
og höfum raunar aldrei byggt
starfsemi okkar á niðurgreiðslum
frá Tryggingastofnun. Og við kjós-
um Færeyjamarkað því hann er
nálægt okkur og eðlilegt að þreifa
sig áfram á honum.“
Færeyski augnlæknirinn sem
hingað er kominn, Kaj Vilhelmsen,
segir að það liggi fyrir að ekki sé
hagkvæmt að koma á fót svona
fyrirtæki í Færeyjum, stofnkostn-
aðurinn sé mikill og markaðurinn
ekki nægjanlega stór. „Þannig að
mér líst mjög vel á þetta samstarf
og tel það vera hentugan kost fyrir
Færeyinga. Það gildir sama í Fær-
eyjum og hér að hið opinbera hef-
ur ekki greitt fyrir svona aðgerðir.
Við munum bjóða upp á „einn
pakka“, þ.e. ferð og aðgerð og ég
hef ekki trú á öðru en Færeyingar
muni nota sér þessa þjónustu enda
stutt að fara og sérfræðingarnir
hér mjög færir og í stöðugri þjálf-
un en það skiptir öllu máli.“
Færeyingar í leysi-
aðgerðir á Íslandi
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
Læknarnir Þórður Sverrisson, Eiríkur Þorgeirsson og Kaj Vilhelmsen.
DR. HÁKON Hákonarson, barna-
læknir og sérfræðingur í lungna-
lækningum barna, hefur hlotið við-
urkenningu úr verðlaunasjóði
Óskars Þórðarsonar barnalæknis
fyrir vísindaleg afrek á sviði barna-
lækninga. Þetta er í annað sinn sem
sjóðurinn veitir viðurkenningu en
hana fær dr. Hákon fyrir rann-
sóknir sínar á astma.
Leit að erfðavísum
sem orsaka astma
Rannsóknarverkefni Hákonar
eru á sviði sameindalíffræði og á
sviði erfðarannsókna. Þær hafa
staðið frá 1993 og í þeim hefur Há-
kon leitast við að finna erfðavísa
sem orsaka astma þannig að hægt sé
að þróa nýja og sértækari meðferð
við astma á grunni rannsóknanna.
Bent Sch. Thorsteinsson stofnaði
Verðlaunasjóð Óskars Þórðarsonar
árið 2000 með veglegri peningagjöf
til minningar um Óskar fóstra sinn
en sjóðurinn er í vörslu Háskóla Ís-
lands og ákveður rektor úthlutun
hverju sinni að höfðu samráði við
forseta læknadeildar skólans.
Hákon er fæddur á Akureyri árið
1960, stundaði nám við Mennta-
skólann á Akureyri og brautskráð-
ist frá læknadeild Háskóla Íslands
1986. Hann lauk sérfræðiprófi í
barnalækningum 1992 frá Univers-
ity of Connecticut og í lungnalækn-
ingum barna frá University of Penn-
sylvania School of Medicine árið
1996. Á liðnu vori varði Hákon dokt-
orsritgerð sína sem fjallaði um ofan-
greindar rannsóknir. Hákon hefur
leitt lungnarannsóknarsvið Ís-
lenskrar erfðagreiningar frá 1998
og er þar yfirmaður lyfjafræðarann-
sókna og rannsóknasviðs bólgu- og
sjálfsofnæmissjúkdóma. Jafnframt
sinnir Hákon lungnalækningum við
barnadeild Landspítala Háskóla-
sjúkrahúss. Hákon er kvæntur Mar-
íu Björk Ívarsdóttur, grafískum
hönnuði, og eiga þau börnin Ívar
Örn, Sigrúnu Maríu og Sólveigu
Helgu.
Óskar Þórðarson barnalæknir
fæddist 1897 og stundaði sérnám í
barnalækningum í Austurríki og
Þýskalandi á þriðja og fjórða áratug
síðustu aldar. Hann stofnaði lækna-
stofu í Reykjavík árið 1930 og rak
hana til dauðadags árið 1958. Sam-
hliða var Óskar skólalæknir Austur-
bæjarskólans og Laugarnesskólans,
læknir barnaheimilis Sumargjafar
og eftirlitslæknir við barnaheimili
Reykjavíkur. Óskar kvæntist Guð-
rúnu Sveinsdóttur frá Hrauni á
Skaga, móður Bents, stofnanda
verðlaunasjóðsins.
Úthlutað hefur verið úr verðlaunasjóði Óskars Þórðarsonar barnalæknis
Hlýtur viðurkenn-
ingu fyrir rann-
sóknir á astma
Morgunblaðið/Sverrir
Bent Scheving Thorsteinsson, stofnandi sjóðsins, afhenti dr. Hákoni Há-
konarsyni viðurkenninguna. Milli þeirra er Páll Skúlason rektor.
ALLLANGRI hefð í fjárflutningum
milli lands og Breiðafjarðareyja á
95 ára gömlum áttæringi lýkur á
þessu hausti þegar fé verður smalað
í landi og flutt í síðasta skipti úr
sumarhögum í landi út í Flatey og
Skáleyjar.
Bræðurnir Eysteinn og Jóhannes
Gíslasynir í Skáleyjum hafa verið
með 120 fjár og Svanhildur Jóns-
dóttir og Magnús Jónsson í Flatey
með 40 fjár. Skáleyjabræður eru að
fækka fé sínu um tvo þriðju svo það
verður ekki flutt oftar í land.
Þeir bræður eiga nú einir lög-
heimili í Skáleyjum, en þeir eiga
stóra fjölskyldu sem er með þeim
meira eða minna í eyjunum. Jó-
hannes segir ekki stefnt að því að
leggja af fasta búsetu þrátt fyrir
fækkun fjárins en þeir bræður hafa
búið í Skáleyjum frá 1977 er þeir
tóku við búi af foreldrum sínum.
Búinn seglum í öndverðu
Áttæringurinn sem notaður hefur
verið í flutningana milli eyjanna og
Skálaness tekur um 40 fjár í einu og
á sér langa sögu. Í öndverðu var
hann búinn seglum og róið með féð
en síðar var farið að draga hann
með vélbát. Jóhannes segir áttær-
inginn, Svan gamla, farsælt skip
sem aldrei hafi lent í óhappi. „Svan-
ur var léttur undir ár og lipurt skip.
Í góðu veðri réru honum tveir menn
auðveldlega,“ segir Jóhannes og
bætir við að hann hafi ekki þurft
mikinn byr til að skríða drjúgt.
Fénu verður smalað um helgina í
Kollafirði og flutt út í eyjar á mánu-
dag ef veður leyfir.
„Maður er búinn að sætta sig við
þetta,“ segir Jóhannes aðspurður
um þau tímamót sem framundan
eru. „Það er langur aðdragandi að
þessu, það hefur verið vitað að að
þessu kæmi, þótt ekki hafi verið
beinlínis stefnt að því að vera með
búskap til að ljúka honum á þennan
hátt. En það er víðar en í eyjabú-
skap sem uppgjöf er í landbúnaðin-
um í þeirri stöðu sem hann er.“
En hvað verður um Svan gamla?
Jóhannes segir framtíð hans
óráðna, en vill síður að skipið endi
ónotað á safni. „Ég vil að Svanur
verði virkur, þannig að hægt verði
að sýna hann undir seglum á floti,
hvar sem hann verður varðveittur,
en það er önnur saga hvort þessi
ósk rætist.“
95 ára gamalt skip að ljúka hlutverki sínu sem fjárflutningaskip á Breiðafirði
Fé flutt á Svani
gamla í síðasta
sinn á mánudag
Morgunblaðið/RAX
Ungir fjárhirðar í Svani gamla með kindur á leið í haga sumarið 1996.