Morgunblaðið - 03.10.2002, Page 68
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 FIMMTUDAGUR 3. OKTÓBER 2002 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
Lágmúla og Smáratorgi
opið kl. 8-24
alla dagaSími 588 1200
MIKLIR vatnavextir hafa verið í
Kerlingadalsá, sem er rétt austan
Víkur í Mýrdal, vegna óhemjumik-
illar úrkomu síðastliðna sólar-
hringa. Heldur var þó farið að rofa
til í gærkvöldi. Þessar kindur var
verið að reka á tryggari stað en
nær sést í girðinguna við hringveg-
inn. Á öðrum litlum hólma í miðri
ánni urðu aftur á móti hátt í fimm-
tíu ær innlyksa og reyndist ekki
hægt að ná þeim þaðan í gær. Kerl-
ingadalsá rennur öll í vestur og hef-
ur flætt yfir tugi hektara af grónu
landi og skemmt það. Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Kerlinga-
dalsá brýt-
ur land
DAVÍÐ Oddsson forsætisráðherra
sagði í stefnuræðu sinni á Alþingi í
gær að bjartara væri núna framund-
an í efnahagsmálum en ríkisstjórnin
hefði þorað að vona. Hann sagði að
við hefðum áfram góð tækifæri til að
vera í röð fremstu þjóða heims, bæði
hvað tekjur og velferð varðaði. Þau
tækifæri ætluðum við að nýta okkur.
„Í efnahagsmálum eru stórtíðindi
að gerast. Tíðindi sem fáir sáu fyrir,
þar með taldir þeir, sem áttu að hafa
mesta þekkingu og bestu aðstæður
til að rýna inn í efnahagslega fram-
tíð landsins. Lítum á nokkur dæmi
og þau ekki gömul. Fyrir 18 mán-
uðum spáði Þjóðhagsstofnun að við-
skiptahalli ársins 2001 yrði 72,2
milljarðar króna, en hann varð
meira en helmingi minni. Fyrir réttu
ári spáði sama stofnun að hallinn
yrði 46 milljarðar króna á árinu 2002
en nú er útlit fyrir að hann verði
enginn!“
Þá sagði Davíð að það hefði tekist
að tryggja frið á vinnumarkaði þvert
á framangreindar spár. „Verðbólgan
er komin í takt við meðaltal sam-
anburðarþjóðanna. Það verður ekki
samdráttur í þjóðarframleiðslunni á
þessu ári eins og spáð var og nú er
gert ráð fyrir allgóðum hagvexti á
næsta ári og eru þá virkjanafram-
kvæmdir ekki reiknaðar inn í dæm-
ið. Og hinn óviðráðanlegi viðskipta-
halli verður enginn á þessu ári og
hinu næsta, sem þýðir, þegar tekið
er tillit til erlendrar verðbólgu, að
viðskiptajöfnuðurinn er í raun já-
kvæður. Þýðingarmikið er einnig að
þjóðhagslegur sparnaður fer nú vax-
andi á nýjan leik. Allir þessir þættir
munu tryggja að kaupmáttur í land-
inu mun aukast um 2% á næsta ári
og verður það níunda árið í röð sem
kaupmáttur þjóðarinnar vex. Það
eru engin dæmi um slíkt áður í ís-
lenskri þjóðarsögu,“ sagði Davíð.
Davíð lýsti stuðningi við aðgerðir
gegn Írak. „Alþjóðasamfélagið má
því ekki sitja hjá meðan stjórnin í
Írak stendur sannanlega fyrir fram-
leiðslu gereyðingarvopna. Hún hef-
ur sigað hersveitum sínum á ná-
grannaríki, herjað miskunnarlaust á
eigin borgara og hún heldur áfram
að ógna alþjóðlegum friði og öryggi.
Það verður að afvopna Íraksstjórn
og koma í veg fyrir að hún eignist
kjarnorkuvopn og ræða verður á
vettvangi Sameinuðu þjóðanna
hvernig það verður best gert. Sam-
einuðu þjóðunum ber að taka á mál-
inu því það eru einmitt ályktanir
þeirra sem Íraksstjórn virðir að
vettugi. Eins og utanríkisráðherra
Íslands hefur bent á er trúverðug-
leiki Sameinuðu þjóðanna í húfi.
Takist öryggisráðinu ekki að fást við
svo hættulega ógn sem þá er stafar
frá Íraksstjórn og brölti hennar má
ekki útiloka að farnar verði aðrar
leiðir.“
Stefnuræða Davíðs Oddssonar forsætisráðherra á Alþingi
Kaupmáttur
þjóðarinnar vex
níunda árið í röð
Framlög/34
Stjórnarandstaðan/2
KORNSKURÐUR gengur erfiðlega
á Suður- og Vesturlandi vegna vætu-
tíðar. Að sögn Árna Snæbjörnsson-
ar, hlunninda- og jarðræktarráðu-
nautar, ætti kornskurður að vera um
garð genginn en sökum votviðris
hefur hann dregist á nokkrum stöð-
um.
Uppskera á Suðurlandi virðist í
meðallagi, þrátt fyrir að þreskjun
hafi dregist vegna mikilla rigninga,
að sögn Kristján Bjarndals Jónsson-
ar, héraðsráðunautar á Suðurlandi.
Akrar voru grænir lengi frameftir,
þ.e. kornið óþroskað, vegna sólar-
leysis og þurftu því lengri tíma.
„Sums staðar er stutt á veg komið
að þreskja vegna vætu,“ sagði Krist-
ján í samtali við Morgunblaðið í gær.
„Það getur verið varasamt að geyma
miklu lengur að ná korninu upp. Það
hrynur meira og meira af öxunum og
verður því stöðugt minni uppskera.“
Kornskurður er að sögn Kristjáns
langt kominn undir Eyjafjöllum, en
víða annars staðar, t.d. í innsveitum
Árnessýslu og í Landeyjum, er mik-
ill skurður enn eftir.
Kristján segir að í fyrra hafi líka
gengið illa að skera kornið á Suður-
landi sökum vætu. Þó hafi tíðin ekki
verið jafn vot og nú. Stöðugt fleiri
bætast í hóp þeirra sem stunda korn-
rækt á Suðurlandi að sögn Kristjáns
og því erfitt að hafa nákvæma yf-
irsýn yfir uppskeru og kornskurð.
Vætutíð
seinkar
kornskurði
EIMSKIPAFÉLAGIÐ hefur gert
samkomulag við hóp hluthafa í Har-
aldi Böðvarssyni hf. um kaup á eign-
arhlutum þeirra. Eimskipafélagið átti
fyrir 28,1% hlut í HB en eftir kaupin
verður eignarhlutur félagsins 62,3%
og myndast því skylda til yfirtökutil-
boðs til annarra hluthafa. Þeim munu
bjóðast sömu kjör og hópnum sem
samið hefur verið við, en ætlunin er að
skipta á bréfum í Eimskipafélaginu á
genginu 5,4 fyrir bréf í HB á genginu
6,6 að fengnu samþykki hluthafafund-
ar Eimskipafélagsins.
„Það er mat okkar að með þessum
samningi verði framtíð starfsfólks,
hluthafa og Akranesbæjar best
tryggð,“ segir Haraldur Sturlaugs-
son, framkvæmdastjóri Haraldar
Böðvarssonar hf., en rekja má sögu
fyrirtækisins aftur til ársins 1906.
Haraldur segir að forsvarsmenn fé-
lagsins hafi lengi velt fyrir sér hvert
skyldi stefna. Ákvörðunin nú sé alfar-
ið þeirra.
Útgerðarfélag Akureyringa og
Skagstrendingur eru nú dótturfélög
Eimskipafélagsins eftir kaup þess á
hlutabréfum þeirra í vor og sumar.
Þessi félög mynda sjávarútvegsstoð
Eimskipafélagsins og nú bætist HB
við þá stoð. Samanlagt hafa félögin
þrjú yfir að ráða um 41.500 þorsk-
ígildistonna kvóta eða um 11,4% af út-
hlutuðum heildarkvóta landsins en
kvótaþak er 12% lögum samkvæmt.
Félögin reka starfsemi á átta stöðum
á landinu og gera út fjórtán skip, þar
af sex frystiskip og fimm ísfisktogara.
Ætla má að hjá félögunum þremur
starfi um eitt þúsund manns og að
velta þeirra á yfirstandandi kvótaári
verði um 15 milljarðar króna.
Ingimundur Sigurpálsson, forstjóri
Eimskipafélagsins, segir að beinn að-
dragandi að kaupum Eimskipafélags-
ins á hlutum í HB nú sé nokkrir dag-
ar. Viðræðurnar hafi farið í gang að
frumkvæði stjórnenda HB og beinar
samningaviðræður hafi aðeins tekið
einn dag. Menn hafi hins vegar í lang-
an tíma skoðað hagræðingarmögu-
leika í sjávarútvegi. Eftir kaup Eim-
skipafélagsins á auknum hlut í
Útgerðarfélagi Akureyringa og
Skagstrendingi hafi verið kominn
grunnur sem áhugavert hafi verið að
byggja á. Eftir þau kaup í vor hafi
verið skýrt frá því að fengur væri að
því fyrir Eimskipafélagið að tengjast
fyrirtækjum sem væru á öðrum svið-
um en ÚA og Skagstrendingur og þá
helst í uppsjávarfiski. „Haraldur
Böðvarsson hf. smellpassar inn í þá
kvótasamsetningu sem fyrir var,“
segir Ingimundur.
Ingimundur segist mjög sáttur við
þá niðurstöðu sem náðst hafi og að
hann sé sannfærður um að hún verði
til hagsbóta fyrir þessi þrjú sjávarút-
vegsfyrirtæki og Eimskipafélagið í
heild sinni, starfsmenn og eigendur
þessara fyrirtækja, sem og byggðar-
lögin sem þau starfa í.
Eimskip komið að efri
mörkum kvótaeignar
Framtíð starfsfólks, hluthafa og Akranesbæjar best tryggð með
þessum samningi segir Haraldur Sturlaugsson eftir söluna á HB
Morgunblaðið/Sigurður Elvar
Haraldur Sturlaugsson, framkvæmdastjóri Haraldar Böðvarssonar,
ræddi við starfsmenn á vélaverkstæði um miðjan dag í gær og var
greinileg kátína með gang mála hjá körlunum á „Sleggjunni“.
Kaupin á HB/C16
Í NÝRRI skýrslu fjármála-
ráðuneytisins um ástand og
horfur í þjóðarbúskapnum
kemur fram að horfur eru á að
búferlaflutningar innanlands
bæti einungis um 500 manns
við íbúafjölda höfuðborgar-
svæðisins á þessu ári.
Þetta er minni tilflutningur
frá landsbyggðinni til höfuð-
borgarsvæðisins en sést hefur í
áratug. Þegar flutningarnir
voru hvað mestir, á árunum
1994–1998, fluttu um 1.800
manns árlega af landsbyggð-
inni á höfuðborgarsvæðið.
Í skýrslunni kemur fram að
árið 2001 hafi rúmlega 2.500 er-
lendir ríkisborgarar sest að á
Íslandi.
Dregur úr
flutningum
af lands-
byggðinni