Morgunblaðið - 01.11.2002, Blaðsíða 32

LISTIR
32 FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
KARLAKÓR Reykjavíkur heldur
tónleika í félagsheimilinu Klifi í
Ólafsvík kl. 17 á morgun. Þetta er
fyrsta heimsókn kórsins til Snæfells-
ness, og segir stjórnandi kórsins,
Friðrik S. Kristinsson, mikla til-
hlökkun meðal kórfélaga að syngja í
glæsilegu félagsheimili Ólafsvíkinga.
„Söngskráin okkar verður mjög
fjölbreytt – bæði íslensk og útlend
vinsæl karlakóralög. Við syngjum
lög eftir Pál Ísólfsson, Pál P. Páls-
son, Jón Ásgeirsson, Sigfús Einars-
son og fleiri, auk þess sem við syngj-
um íslensk þjóðlög. Við syngjum líka
sænsk þjóðlög við texta eins kór-
félaga okkar, Reynis Guðsteinsson-
ar. Við syngjum tvö andleg verk, og
svo óperukóra eftir Mozart, Weber
og Beethvoen. Þetta er það helsta.
Hraustir menn verða auðvitað á pró-
gramminu og þar syngur Björn
Björnsson kórfélagi okkar einsöng.“
Friðrik segir að kórar á höfuðborg-
arsvæðinu fari allt of sjaldan í kór-
ferðir út á land. „Það er mjög gott að
fara í söngferðir á haustin, þá eru
þetta skemmtiferðir í leiðinni og hóp-
urinn hristist vel saman. Svo er það
líka mikilvægt að gefa þeim tækifæri
að heyra í okkur sem alla jafna kom-
ast ekki tónleika okkar í borginni.“
Friðrik segir að í haust hafi fjöldi
ungra söngmanna með góðar raddir
gengið til liðs við kórinn, og sem
dæmi segir hann fyrsta tenór nú
skipaðan tuttugu söngmönnum. Það
er því ekki að sjá að karlakórssöngur
sé hefð á undanhaldi, og segir Frið-
rik það ekki síst fjölbreytt verkefna-
val og góðan félagsskap sem dragi
unga menn að kórnum.
Friðrik segist fara með kórinn í
rútu, og þá vaknar auðvitað spurn-
ingin hvort kórinn haldi ekki í þá ís-
lensku hefð að syngja rútubíla-
söngva á leiðinni.
„Þeir eru nú yfirleitt frekar þöglir
á leiðinni út úr bænum; þeir eru
kannski að spara sig fyrir tónleikana,
en á leiðinni heim syngja þeir hins
vegar mjög mikið. Þá er sunginn tví-
söngur og kvæðalög og bara allt
mögulegt. Stundum er gítar með í
för og jafnvel harmónikka. Þá koma
líka í ljós allar stjörnurnar í kórn-
um.“
Karlakór Reykjavíkur í Ólafsvík
„Gott að fara í söng-
ferðir á haustin“
Morgunblaðið/Ásdís
Karlakór Reykjavíkur á æfingu.
GUNNAR Þórðarson verður mað-
ur kvöldsins í Ketilhúsinu á Ak-
ureyri í kvöld, en þar verða tvenn-
ir tónleikar þar sem flutt verða
lög frá fjörutíu ára tónskáldsferli
hans. Hljómsveit hans er skipuð
Sigrúsi Óttarssyni trommuleikara,
Haraldi Þorsteinssyni bassaleik-
ara, Þóri Úlfarssyni píanóleikara,
Jóni Kjell Seljeseth hljómborðs-
leikara og Gunnar leikur sjálfur
með á gítar. Söngvararnir eru
þrír, Kristján Gíslason, Hjördís
Elín Lárusdóttir og Guðrún Árný
Karlsdóttir.
Gunnar hælir söngvurum sínum
óspart, en söngkonunum, sem báð-
ar eru ungar kynntist hann á
Broadway. „Ég hef verið að vinna
mikið á Broadway undanfarin ár,
og hef stundum verið með áheyrn-
arpróf. Eitt skiptið mættu 120
söngkonur. Hjördís Elín og Guð-
rún Árný voru í þeim hópi, og
báru af; með mikla sönghæfileika.
Þær eru báðar í söngnámi, og
Hjördís Elín til dæmis búin með
áttunda stig í klassískum söng.
Þær eru miklir talentar þessar
stelpur og góðir túlkendur, og
þegar ég fór að undirbúa þetta
prógramm vildi ég endilega hafa
þær með.“
Söngkonurnar eru báðar um tví-
tugt, og segir Gunnar, að þær hafi
ekki þekkt öll lögin hans. „Sum
laganna í prógramminu eru ekki
þekkt, ég valdi þetta fyrst og
fremst út frá músíkölsku sjón-
armiði, þau lög sem mér sjálfum
þóttu best. Margt af þessu er ekk-
ert auðsungið, en ég finn að þær
hafa gaman af þessu.“ Kristján
Gíslason hefur starfað lengi með
Gunnari, en Gunnar náði í hann í
samskonar áheyrnarprófi.
Hjördís Elín Lárusdóttir segir
að það frábæra reynslu að syngja
lögin hans Gunna Þórðar. „Þetta
eru æðislegir tónleikar og Gunni
hefur samið alveg ótrúlega flott
lög. Það er upplifun að syngja
gegnum þetta, og ég gerði mér
ekki grein fyrir því hvað hann
hefur samið mikið fyrr en ég fór
að hlusta á þetta. Það voru þarna
nokkur lög sem ég hafði ekki
heyrt áður, en þau eru ofboðslega
falleg. Annars eru lögin mjög fjöl-
breytt, allt frá því að vera mjög
fjörug í það að vera mikil drama-
tík eða stemmningar. Ég man eftir
sumum laganna úr Óskalögum
sjúklinga í útvarpinu, en mér
finnst alltaf gaman að hlusta á þau
– lögin hans Gunna eru klassísk.“
Þegar Gunnar er spurður að því
hvernig það hafi verið fyrir hann
að líta um öxl og fara að kafa ofan
í fortíðina, spyr hann sposkur á
móti hvort blaðamaður eigi við að
hann hafi orðið meyr og klökkur.
„Ég veit ekki hvað skal segja,
þetta hafa verið svo róstusöm ár
að mörgu leyti. En þetta er fyrst
og fremst búið að vera gaman, og
þegar ég lít til baka er ég bara
mjög ánægður.“
Fyrri tónleikarnir í Ketilhúsinu
verða kl. 21 og þeir seinni kl.
23.30.
„Lögin hans eru klassísk“
Morgunblaðið/Jim Smart
Hljómsveit Gunnars Þórðarsonar leikur í Ketilhúsinu á Akureyri.
Söngbók Gunnars Þórðarsonar á Akureyri
LEIKFÉLAG Mosfellssveitar
frumsýnir í Bæjarleikhúsinu í kvöld
kl. 20 nýtt, íslenskt leikverk, Beðið
eftir Go.com air, eftir Ármann Guð-
mundsson sem ennfremur leikstýr-
ir verkinu. Þetta er fyrsta leikritið í
fullri lengd sem Ármann semur en
hann hefur m.a., ásamt Sævari Sig-
urgeirssyni og Þorgeiri Tryggva-
syni, skrifað fjölda leikrita, einkum
fyrir Hugleik, en einnig fyrir Leik-
félag Akureyrar, Stopp-leikhópinn/
Hafnarfjarðarleikhúsið, Leikfélag
Húsavíkur o.fl.
„Ég ætla ekkert að þræta fyrir
það, að sennilegast yrði þetta flokk-
að sem gamanleikrit,“ segir höf-
undurinn, Ármann Guðmundsson.
Hann segir það þónokkuð stórt
stökk að vera nú einn á báti frá því
að semja verk með öðrum. „Ég get
þó varla sagt að ég hafi verið alveg
einn á báti, því ég vann þetta í sam-
vinnu við leikhópinn og notfærði
mér hann óspart, bæði við efnis-
öflun og í spunavinnu, en hluti
verksins er unninn uppúr henni.
Mér finnst það hálf ógnvekjandi til-
hugsun að sitja einn bak við tölvu
og vinna leikrit þannig.“ Ármann
segir það auðvelda vinnu leik-
skáldsins að vita fyrir hvaða hóp
verkið á að vera og sem dæmi séu
persónurnar að miklu leyti skap-
aðar fyrir ákveðna leikara. Ármann
segir að Leikfélag Mosfellssveitar
sé eitt öflugasta og ötulasta áhuga-
leikfélag landsins og starfsemi þess
mikil. „Það er ótrúlegur kraftur í
fólkinu hérna.“
Hér segir af hópi Íslendinga sem
eru strandaglópar í erlendri flug-
stöð og eiga þau það eitt sameig-
inlegt að vera að bíða eftir flugi
með lággjaldaflugfélaginu Go.com
air sem starfar eingöngu á Netinu.
Þegar biðin dregst á langinn
ákveður hópurinn að grípa til eigin
aðgerða. Verkið er skrifað út frá
reynslusögum og má því segja að
það sé sannsögulegt þótt höfund-
urinn taki sér fullt skáldaleyfi.
Tónlist er eftir Björn Thoraren-
sen og Eggert Hilmarsson, leik-
mynd hannar Steinn Sigurðarson,
lýsingu Alfreð Sturla Böðvarsson
og um búninga sér Harpa Svav-
arsdóttir.
Sýningar verða alls 10 en næstu
þrjár eru 2., 8. og 9. október.
„Ógnvekjandi að sitja
einn bak við tölvu“
Leikarar og aðstandendur leikritsins Go.com air sem frumsýnt verður í Mosfellsbæ í kvöld.
TÓNLEIKAR Sinfóníuhljóm-
sveitar Íslands í Háskólabíói í
gærkveldi voru um margt sérstæð-
ir, bæði er snertir efnisval og að
ungur einleikari, Sif Tulinius, kem-
ur fram, svo og, að nýr stjórnandi,
Arvo Volmer frá Eistlandi, kynnir
sig fyrir íslenskum áheyrendum.
Fyrsta viðfangsefnið var g-moll
fúgan (sú litla) BWV 578., eftir
J.S. Bach. Verkið var hér flutt í
umritun Stokovskis, en hann fer
nokkuð frjálslega með verkið, með
því t.d. að endurtaka gegnfærsl-
una. Og breyta niðurlagi þess. Í
efnisskrá er fúga sögð vera „tón-
smíðaaðferð frekar en form“.
Þessu er til að svara, að öll tón-
verk byggjast á einhvers konar
tónsmíðaaðferð. Form fúgunnar
getur verið útfært á marga vegu,
með ýmsum tónsmíðaaðferðum,
eins og öll önnur form, en hjá
Bach er fúgan yfirleitt mjög form-
föst, hefst á framsögu stefsins í
ákveðinni innbyrðis tóntegundaaf-
stöðu. Eftir stutta „episódu“ hefst
gegnfærslan, þar sem farið er í
gegnum skyldar tóntegundir og
lýkur fúgunni oft á „stretto“ kafla,
þar sem stefin eru sköruð inn-
byrðis. Í litlu fúgunni. er ekki
„stretto“-kafli, því eftir framsög-
una er stefið, bæði hlutar þess og í
heild, aðeins endurtekið sex sinn-
um í gegnfærslunni með löngum
„episódum“ á milli, svo að hvað
form snertir, er g-moll fúgan lítil
en aftur á móti glæsileg og áhrifa-
mikil tónlist.
Fiðlukonsertinn eftir Mendels-
sohn er einn af fínlegri fiðlukons-
ertunum og þannig lék Sif Tul-
inius, þetta ljóðræna og glæsilega
tónverk, gaf sér tíma til að ljúka
hendingum og nálgast nýja tón-
hugmynd, þannig að tónhendinga-
skilin voru skýr. Kadensan í fyrsta
þætti var sérlega vel leikin og yf-
irveguð, og í „arpeggio“ innkom-
unni náði Sif þessu fallega
streymi, sem eins og tekur hljóm-
sveitina með sér. Hægi kaflinn
hefði mátt vera hægari og meira
syngjandi en var mjög fallega mót-
aður. Í lokakaflanum var yfir-
bragðið leikandi létt. Þarna fór
sem sagt saman, fíngerð og falleg
tónlist og fíngerður og fallegur
leikur. Arvo Volmer hélt vel utan
um verkið og átti sinn þátt í fín-
gerðri útfærslu verksins.
Lokaverkið var hin „óslökkvan-
lega“ eftir Carl Nielsen, eða rétt-
ara sagt fjórða sinfónía hans, op.
29. Verkið er þrungið brennandi
óþoli, lífskrafti er á sér engin
mörk en birtist í margvíslegum
myndum. Þrumandi, ómblíðum og
leikandi stefjum, og er verkið í
heild eins einkennilegt og lífið
sjálft, óútreiknanlegt, óendanlegt
og síkvikt. Þetta er erfitt verk,
marslungið og áhrifamikið og var
það vel flutt og auðheyrt að stjórn-
andinn, Arvo Volmer, er leikinn
fagmaður. Það hefur svo oft verið
fundið að því, að strengjasveitin sé
fámenn og að 12 til 14 í fyrstu fiðlu
hæfi aðeins meðalstórri hljómsveit.
Í raddskránni að verki Nielsen,
tekur höfundurinn það fram, að
verkið sé samið fyrir „stóra hljóm-
sveit“, sem þýðir, að strengjasveit-
in ætti að vera tvöfalt fjölmennari
en hún er nú og þar með hefði ým-
islegt í verkinu fengið annan og
stórsinfónískari svip, er hæfir
þessu meistaraverki, sem fjallar
um lífsþorstann óslökkvandi.
TÓNLIST
Háskólabíó
Flutt voru verk eftir J. S. Bach,
Mendelssohn og Carl Nielsen.
Einleikari: Sif Tulinius
Stjórnandi: Arvo Volmer
Fimmtudagurinn 31. október, 2002.
SINFÓNÍUTÓNLEIKAR
Lífsþorstinn
óslökkvandi
Jón Ásgeirsson