Morgunblaðið - 01.11.2002, Blaðsíða 27

THOMAS Steinbeck opnar nýju
bókina sína, ræskir sig óstyrkur
og biður fámennan áheyrenda-
hópinn fyrirfram afsökunar á því
ef hann klúðri einhverjum setn-
ingum. „Eini maðurinn sem var
verri upplesari en ég var faðir
minn,“ segir Steinbeck með sinni
dökku barítónrödd og byrjar að
lesa upp eigin skáldverk í fyrsta
sinn.
Sagan hans minnir á þær sem
faðir hans skrifaði, og er sótt í
þann litríka söfnuð sem nam land
í strandhéruðum Mið-Kaliforníu.
Thomas Steinbeck er 58 ára og
ólst upp við þannig sögur. Hann
fæddist inn í fjölskyldu þar sem
frásagnargáfan réð ríkjum og
upphaf og endir alls var maðurinn
sem skrifaði Mýs og menn, Þrúg-
ur reiðinnar og hlaut Pulitzer-
verðlaunin og Nóbelsverðlaunin
fyrir sögur sínar af fyllibyttum og
úrvinda farandverkamönnum.
En í kvöld er fólk saman komið
í bókabúð í Santa Barbara til að
hlusta á soninn, ekki föðurinn. Og
þótt Steinbeck sé viðbúinn því að
samanburð beri á góma fullvissar
hann áheyrendur um að hann sé
hvorki að reyna að líkja eftir föð-
ur sínum né nýta sér frægð hans.
„Ég skal svara spurningunni
sem allir spyrja: Nei, það var ekki
erfitt að vaxa úr grasi í skugga
föður míns,“ segir Steinbeck, sem
var 24 ára er faðir hans lést. „Það
var enginn skuggi. Frá honum
stafaði einungis birta.“
Thomas Steinbeck hafði ofan af
fyrir sér í mörg ár með því að
skrifa kvikmyndahandrit í Holly-
wood, með misjöfnum árangri.
Núna er hann í upplestrarferð um
Bandaríkin að auglýsa smásagna-
safn sitt, Down to a Soundless
Sea. Sögurnar eru sjö og gerast
um þarsíðustu aldamót og segja
frá ævintýrum sérvitringa, sjó-
manna, bænda, lækna og innflytj-
enda.
Hugmyndin að bókinni kvikn-
aði fyrir hartnær áratug og Stein-
beck fór að setja sögurnar á blað
til að safna þeim í bók að tillögu
byggingaverktaka sem hann
þekkti, en sá var að reisa hótel í
Kaliforníu og taldi að bókin
myndi fara vel í hillum þess.
Er Steinbeck var um það bil að
ljúka bókinni frétti umboðsmaður
föður hans af verkinu og vildi fá
að sjá það. Síðan komst það í
hendur útgáfufyrirtækisins Ball-
antine í New York, sem um leið
gerði tveggja bóka samning við
Steinbeck og gaf smásögurnar út
í 30 þúsund eintökum. Gagnrýn-
endur urðu yfir sig hrifnir.
Lesendur hafa hundruðum
saman hópast að honum þar sem
hann hefur komið til að árita bók-
ina. „Ég skil þetta ekki, fremur
en aðrir,“ sagði Steinbeck um við-
tökurnar. „Skriftirnar hafa eigin-
lega allt mitt líf snúist um að eiga
fyrir salti í grautinn og ég hef
aldrei getað leyft mér þann mun-
að að segja sem svo: „Jæja, ætli
sé ekki best að ég skrifi nú hina
miklu, bandarísku skáldsögu.“
Enda varð annar í fjölskyldunni á
undan mér til að gera það og ég
hef engan áhuga á að keppa við
hann.“
Steinbeck segir föður sinn hafa
kennt sér og bróður sínum, John,
margt um skrif. Steinbeck eldri
mótaðist af kreppunni miklu og
taldi það mikið lán að hafa vinnu,
hver svo sem hún væri, segir son-
urinn. Og hann leit á skrif sem
handverk, hvorki ómerkilegra né
merkilegra en vinnu bifvélavirkja
og skósmiða.
„Faðir minn var haldinn fíkn í
sögumenn og lygara,“ segir Stein-
beck. „Og sem börn vorum við
alltaf hvattir til að hafa góða sögu
að segja, og við vorum dæmdir
eftir því hversu vel við sögðum
þær.“
„Það var enginn skuggi“
Skáldsagna-
höfundurinn
Thomas Stein-
beck kveðst ekki
vera að reyna
að keppa við
föður sinn
Los Angeles Times/Spencer Weiner
Thomas Steinbeck áritar bók sína, Down to a Soundless Sea, í bókabúð í Santa Barbara í Kaliforníu. „Ég leit
eiginlega aldrei á mig sem skáldsagnahöfund og þess vegna er þetta mér allt saman mjög framandi.“
Santa Barbara. The Los Angeles Times.
’ Nei, það var ekki erfitt að vaxa
úr grasi í skugga
föður míns. ‘
ERLENT
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2002 27
PER Arild Evjeberg, sem býr í
Stafangri í Noregi, settist á dög-
unum við tölvuna heima hjá sér og
skrifaði texta á þráðlaust lykla-
borðið. Það sem hann ekki vissi var
að textinn birtist jafnóðum á skján-
um í tölvu nágrannans, sem bjó í
öðru húsi 150 m í burtu.
Í Stavanger Aftenblad var sagt
frá því að nágranninn, Per Erik
Helle, hefði verið að horfa á sjón-
varpið þegar tölvan hans, sem var í
hvíldarstöðu, fór allt í einu í gang.
Tók hann eftir því að á móttöku-
tækinu fyrir boðin frá þráðlausa
lyklaborðinu blikkaði ljós, rétt eins
og hann væri sjálfur í óða önn að
skrifa á sitt lyklaborð. Hann opnaði
ritvinnsluforritið og sá bókstafina
raðast inn. Af efninu réð hann, að
vinnufélagi hans og nágranni, Evje-
berg, hlyti að vera höfundurinn að
þessu orðum og hringdi í hann án
tafar. Þegar tæknimenn frá um-
boðsaðila tölvanna og þráðlausu
lyklaborðanna, Hewlett-Packard,
komu á vettvang furðuðu þeir sig
engu minna en þeir Evjeberg og
Helle á því hvernig þetta gat gerzt
– boðin frá lyklaborði Evjebergs
bárust í gegn um tvo húsveggi, ann-
an steyptan, um 150 m veg og ræstu
forrit í tölvu nágrannans. Sagðist
talsmaður umboðsaðilans aldrei
hafa heyrt um slíkt áður, en hét því
að með næstu kynslóð þráðlausra
lyklaborða yrði tæknilega útilokað
að þetta vandamál kæmi upp aftur.
Skrifaði
þráðlaust
á tölvu
nágrannans
BORGARSTJÓRI Taganrog í suð-
urhluta Rússlands, Sergej Shilo, var
skotinn til bana seint á miðvikudags-
kvöld, að sögn fréttastofunnar Nov-
osti á fimmtudag. Bílstjóri hans
særðist í árásinni og var skorinn
upp. Ekki er vitað hver var að verki
eða hvers vegna borgarstjórinn var
myrtur.
Borgarstjóri
myrtur
♦ ♦ ♦