Morgunblaðið - 01.11.2002, Blaðsíða 39
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 2002 39
ÞAÐ er með ólíkindum að meiri-
hluti alþingismanna þjóðarinnar
skuli vera því samþykkur að launa-
fólk sé dregið í dilka í innvinnslu
lífeyrisréttinda. Áratugum saman
hafa þeir ekki séð neitt athugavert
við það að ríkissjóður greiði veru-
lega hærra lífeyrisframlag til op-
inberra starfsmanna en til launa-
fólks sem er í félögum innan
Alþýðusambands Íslands. Eins og
allir vita hafa verkalýðsfélögin
ítrekað reynt að fá leiðréttingu
þessara mála en stjórnvöld hafa
alltaf staðið hatrammlega gegn því
og þannig viðhaldið því augljósa
misrétti sem fyrir er.
Hygla sjálfum sér
Í stað þess að gera ráðstafanir
sem stuðla að því að gera öllum
landsmönnum jafnhátt undir höfði í
innvinnslu lífeyrisréttinda lætur
meirihluti alþingismanna það við-
gangast að þeir sjálfir ásamt op-
inberum starfsmönnum fái á silf-
urfati margfaldan lífeyrisrétt á við
hinn almenna launamann. Þessu
rótgróna óréttlæti verður að linna
og viðkomandi alþingismenn að
gera sér grein fyrir að þeir eru að
misnota skattpeninga landsmanna.
Almennt launafólk greiðir skatta til
ríkisins, ekkert síður en opinberir
starfsmenn, og á því að eiga jafnan
rétt til lífeyris.
Spor í rétta átt
Inn í kjarasamningana, sem
verkalýðsfélög innan Alþýðusam-
bands Íslands gerðu við Launa-
nefnd sveitarfélaga veturinn 2001,
komu ný ákvæði um innvinnslu líf-
eyrisréttinda til jafns við opinbera
starfsmenn. Inn í sömu samninga
komu einnig ný og fyllri ákvæði um
réttindi í veikinda- og slysatilfell-
um. Í hvorum tveggja þessum til-
fellum er um að ræða umtalsverða
aukningu á fyrrgreindum réttind-
um sem nú eru loksins, eftir ára-
tuga baráttu, orðin sambærileg við
réttindi opinberra starfsmanna er
vinna hjá sveitarfélögum vítt og
breitt um landið. Þetta tvennt eru
merkir áfangar á lengri leið til að
ná fullu jafnrétti fyrir allt verka-
fólk á almennum markaði til jafns
við ýmsa hópa opinberra starfs-
manna. En það er erfið brekka eft-
ir. Við eigum eftir að semja við
stjórnvöld og ráðherra sem hafa
margoft sýnt það að þeir víla ekki
fyrir sér að mismuna landsmönn-
um og hygla sér og sínum í leið-
inni.
Kauphækkunum frestað
Ef áhugi er fyrir hendi hjá
meirihluta þingmanna að leiðrétta
þennan óeðlilega mismun þá er nú
á þessum kosningavetri kjörið
tækifæri til þess, nema það sé ófrá-
víkjanleg stefna núverandi ríkis-
stjórnar og stuðningsmanna henn-
ar að launafólk innan ASÍ eigi að
bera skertan hlut frá borði í inn-
vinnslu lífeyrisréttinda. Sé svo þá
vil ég minna þingmenn stjórnar-
flokkanna á að það var fólk í fé-
lögum innan ASÍ sem frestaði síð-
astliðinn vetur að segja upp
launaliðum kjarasamninga sinna til
þess að ná verðbólgunni niður, sem
farin var úr böndunum vegna
rangrar og óábyrgrar stefnu rík-
isstjórnarinnar. Það væri hámark
ósvífninnar ef stjórnvöld þökkuðu
þessu fólki með því að hlunnfara
það áfram í innvinnslu lífeyrisrétt-
inda. Það á annað skilið. Verði ekki
búið að leiðrétta þennan mismun
fyrir alþingiskosningarnar í vor
skora ég á allt launafólk að kjósa
ekki það fólk sem býður sig fram í
nafni núverandi stjórnarflokka.
Ójöfnuður
lífeyrisréttinda
Eftir Sigurð T.
Sigurðsson
Höfundur er starfsmaður Vlf. Hlífar.
„Það væri
hámark
ósvífninnar
ef stjórnvöld
þökkuðu
þessu fólki með því að
hlunnfara það áfram í
innvinnslu lífeyrisrétt-
inda.“
AÐ UNDANFÖRNU hefur um-
ræða um hlut ungs fólks á Alþingi
og í stjórnmálum almennt farið hátt.
Ástæður þessarar umræðu eru að-
allega tvær. Í fyrsta lagi eru kosn-
ingar framundan og því þurfa
stjórnmálaflokkarnir að velja fram-
bjóðendur og eðlilegt er að unglið-
arnir minni á sig. Í öðru lagi er
ástæðan sú að hlutur ungs fólks á
Alþingi er afar sláandi. Enginn
þingmaður er á aldrinum 18–35 ára.
Ungir framsóknarmenn láta sig
málið varða. Fyrir stuttu skoraði
miðstjórn Sambands ungra fram-
sóknarmanna á kjördæmasambönd
Framsóknarflokksins að huga vel að
hlut ungs fólks á framboðslistum
fyrir alþingiskosningarnar næsta
vor. Hér að framan kom fram að
enginn þingmaður er á SUF-aldri.
Til samanburðar má nefna að í Dan-
mörku eru 20% þingmanna á áð-
urnefndum aldri og í Svíþjóð tæp
16%.
Ungliðar í Suðvesturkjördæmi
Framsóknarmenn í Suðvestur-
kjördæmi völdu sex efstu frambjóð-
endur á lista sinn um síðustu helgi.
Það val gefur okkur ungum fram-
sóknarmönnum mikla og góða trú á
það að flokkurinn er tilbúinn að gefa
ungu fólki tækifæri til að vera með í
framvarðarsveitinni. Á listanum eru
tveir SUF-arar, þeir Páll Magnús-
son, aðstoðarmaður iðnaðar- og við-
skiptaráðherra, sem skipar 2. sæti
listans, og Egill Arnar Sigurþórsson
nemi, en hann skipar 4. sætið. Páll,
sem er 31 árs, getur eftir kosningar
næsta vor orðið í hópi yngstu þing-
manna okkar og Egill um leið einn
alyngsti varaþingmaður fyrr og síð-
ar, en hann er ríflega tvítugur að
aldri. Slíkum mönnum fylgir ferskur
blær og það er kjósenda í Suðvest-
urkjördæmi að tryggja þeim braut-
argengi til frekari afreka í komandi
kosningum.
Endurspeglum samfélagið
Hin kjördæmin fimm eiga eftir að
velja fólk á lista og vil ég nota tæki-
færið hér til að hvetja ungt fram-
sóknarfólk til að gefa kost á sér í
baráttusæti flokksins. Framsóknar-
flokkurinn á að endurspegla aldurs-
dreifingu samfélagsins og liður í að
auka fylgi flokksins er að tryggja
ungum frambjóðendum sæti ofar-
lega á listum og helst örugg þing-
sæti.
Framsókn ungs fólks
Eftir Dagnýju
Jónsdóttur
„Framsókn-
arflokkurinn
er tilbúinn
að gefa
ungu fólki
tækifæri til að vera með
í framvarðarsveitinni.“
Höfundur er formaður Sambands
ungra framsóknarmanna.
UNDANFARIÐ hafa fjölmiðlar
fjallað mikið um heimsókn Banda-
ríkjamanna til landsins sem kynnt
hafa sér land og þjóð m.t.t.
matvælaútflutnings Íslendinga.
Mánudagskvöldið 16.9. sl. var
fjallað um þessa heimsókn á Stöð 2
og sýndar myndir frá smala-
mennsku og réttir heimsóttar auk
þess sem íslenskt sveitaheimili
bauð gestunum upp á kjötsúpu.
Meginþema fréttarinnar lá í áhuga
þessa fólks á lífrænum afurðum. Í
morgunþætti Stöðvar 2 17.9. var
rætt við Baldvin Jónsson sem
ásamt öðrum hefur unnið að því að
vekja áhuga útlendinga á okkar
ágætu afurðum. Fram fóru fróð-
legar umræður en á óvart kom að
lífrænar afurðir voru hvergi nefnd-
ar á nafn þó í fréttum Stöðvar2
kvöldinu áður hefði skýrt komið
fram að þar lá áhugi Bandaríkja-
manna í sambandi við íslenska
matvælaframleiðslu. Umræðurnar
í morgunþættinum gengu út á
sjálfbæra framleiðslu og gæði ís-
lenska lambakjötsins út frá hrein-
leika gæðum og hollustu.
Mikil vanþekking er hér á landi
um lífræna framleiðslu. Þetta er í
sjálfu sér ekki óeðlilegt þar sem
þorri landsmanna, þ.m.t. fjölmiðla-
menn, rugla saman hefðbundinni
matvælaframleiðslu, lífrænni,
sjálfbærri, vistvænni framleiðslu
o.s.frv. Rétt er að geta þess að af-
urð er ekki lífræn nema hún gangi
í gegnum ákveðið ferli og fái vott-
un sem slík frá löggiltum aðila.
Þetta er einmitt kjarni málsins. Þá
má geta þess að engin fiskafurð
sem er framleidd eða unnin hér á
landi telst vera lífræn. Þær afurðir
sem rætt er um að selja til Banda-
ríkjanna eru ekki lífrænar og vott-
aðar sem slíkar, enda framleiða
örfáir bændur á litlum búum hér á
landi lambakjöt með vottuðum líf-
rænum aðferðum.
Í ljósi þessa er eðlilegt að velta
því fyrir sér hvort Íslendingar séu
að flytja út vörur sem þeir segja af
öðrum uppruna en þær raunveru-
lega eru, og ef svo er, hvaða afleið-
ingar það geti haft fyrir íslenskan
útflutning. Enginn velkist í vafa
um að íslenskt umhverfi er til-
tölulega hreint og ómengað m.v.
umhverfi margra annarra landa,
t.a.m. Bandaríkjanna og Evrópu-
landa. Þetta veitir okkur ákveðna
sérstöðu enn sem komið er, sem
skynsamlegt er að hagnýta þegar
matvælaframleiðsla er annars veg-
ar, ekki síst landbúnaðarafurðir.
Hinu skulum við ekki gleyma að
við leikum okkur að eldinum þegar
við byggjum þessa sömu matvæla-
framleiðslu á gríðarlegu magni af
kemískum áburði og margskonar
sveppa- og skordýraeitri, sem að
mestu er innflutt.
Í frétt í Mbl. 19.9. sl. segir Mel
Coleman, einn af Bandaríkjamönn-
unum sem hér voru, að Íslend-
ingar gætu auðveldlega verið í
broddi fylkingar og mætt bæði líf-
rænum og efnahagslegum sjónar-
miðum þar sem hagur væri bæði
af starfsemi bænda og seljenda.
Einnig segir hann að Íslendingar
eigi mikla möguleika, ekki síst fyr-
ir tilstilli markaðssetningar á um-
hverfinu sjálfu.
Víða erlendis er þekking og
neysla almennings á lífrænum af-
urðum margfalt meiri en hér á
landi enda fræðsla, stefna og
markmið stjórnvalda skýr. Ekki er
verið að rugla fólk í ríminu með
ótal hugtökum heldur er gengið út
frá því að framleiðsla sé annað
hvort hefðbundin eða lífræn.
Í ljósi þess að við flytjum inn
tugi þúsunda tonna á ári hverju af
tilbúnum áðurði, sem dreift er á
nytjaland okkar Íslendinga, þá er
ekki óeðlilegt að menn velti fyrir
sér hvort það sé sú markaðssetn-
ing á íslensku umhverfi sem Cole-
man og félagar hafa í huga.
Erum við á réttri leið?
Eftir Gunnlaug K.
Jónsson
„Afurð er
ekki lífræn
nema hún
gangi í
gegnum
ákveðið ferli og fái vott-
un sem slík frá löggilt-
um aðila.“
Höfundur situr í stjórn Vottunarstof-
unnar Túns ehf.
Alltaf á þriðjudögum