Morgunblaðið - 30.03.2003, Blaðsíða 24

24 SUNNUDAGUR 30. MARS 2003 MORGUNBLAÐIÐ
S
TEPHEN A. Brown
var ráðinn svæðis-
stjóri Flugleiða fyrir
Bretland og Írland
undir lok síðasta árs.
Stephen er verkfræð-
ingur að mennt og al-
inn upp í Yorkshire á
Norður-Englandi.
Hann tók við starfi sölu- og markaðs-
stjóra Flugleiða í London fyrir þrem-
ur árum, en hefur unnið hjá félaginu í
tíu ár. Samstarfsmenn Stephens á
skrifstofu Flugleiða í London eru
rúmlega 20 og þrír starfsmenn eru
staðsettir í Skotlandi.
Hvernig vildi til að þú réðst þig til
starfa hjá Flugleiðum í New York á
sínum tíma?
Ég starfaði sem verkfræðingur í
New York, en mig hafði alltaf langað
til þess að vinna hjá flugfélagi. For-
eldrar mínir fóru með mig á Heath-
row-flugvöll þegar ég var yngri, en þá
var hægt að horfa á flugvélarnar
koma og fara. Nokkru eftir útskrift
úr háskóla fékk ég atvinnutilboð í
New York, þar sem ég vann við hönn-
un á lyftuumhverfi. Fyrirtækið sem
ég vann hjá var lítið og gekk ekki vel
og þar sem ég stóð á þrítugu ákvað ég
einfaldlega að hætta.
Ég leitaði fyrir mér hjá nokkrum
flugfélögum um tíma, en dag nokkurn
birtist auglýsing á stærð við frímerki
í The New York Times þar sem flug-
félag leitaði eftir starfsmanni. Ég
vissi ekki fyrr en í viðtalinu sjálfu að
um Flugleiðir væri að ræða. Ég var
ráðinn sölufulltrúi og mér bara hent
út í djúpu laugina án nokkurrar þjálf-
unar. Skyndilega stóð ég á götum
New York borgar með tösku fulla af
bæklingum og gat varla sagt, hvað þá
skrifað Reykjavík.
Svæðið sem mér var ætlað var
New York og Connecticut þar sem
voru starfandi 4.500 ferðaskrifstofur.
Ég valdi úr fyrirtæki og lagðist í
ferðalög svo dögum skipti. Sums
staðar var mér vísað á dyr. „Icelanda-
ir“, „hvað er nú það? Ég hélt þú værir
að selja loftkælingu.“ Þegar litið er
tilbaka var þetta sjálfsagt besta þjálf-
un sem ég gat fengið.
Hefur Ísland breyst mikið frá því
þú komst hingað fyrst fyrir tíu árum?
Íslendingar hafa að mörgu leyti
náð langt undanfarin ár. Að sumu
leyti finnst fólki það fara aftur í tím-
ann um ein 20 ár við það að koma
hingað. Hér er margt frábrugðið.
Blaðamaður nokkur lýsti Reykjavík
eitt sinn sem gömlu sjávarplássi sem
þyrfti að hressa upp á með málningu
og pensli.
Reykjavík er töfrandi á góðum
sumardegi þegar allt er í blóma og
líkist oft fallegu jólakorti yfir vetur-
inn. Manni verður hreinlega starsýnt
á norðurljósin.
Ísland er dýrmætt í þeim skilningi
að þið glímið ekki við vandamál sem
orðið hafa til í mörgum vestrænum
ríkjum og fara vaxandi. Umhverfið er
tiltölulega hreint og samfélagið enn
að mörgu leyti fremur meinlaust.
Engum Lundúnabúa kæmi til að
mynda til hugar að skilja barnið sitt
eftir í vagni fyrir utan veitingastað í
hádeginu. Ég man ekki eftir sam-
bærilegum stöðum í okkar heims-
hluta, hvað þetta varðar. Ísland er
fjársjóður, sem neikvæðari hliðar
vestræns samfélags hafa ekki náð að
eyðileggja og ég vona að svo verði
áfram.
Hversu lengi verður Ísland í tísku,
er hætta á að ferðamenn, til dæmis
Bretar, fái bráðum leiða á okkur?
Í Bretlandi búa 60 milljónir manna.
Á Íslandi eru íbúar 280.000, sem er
svipaður fjöldi og í Leicester. Að
Grænlandi undanskildu er Ísland
næststærsta eyland Evrópu á eftir
Englandi, Skotlandi og Wales. Það
tekur einungis þrjá tíma að fljúga frá
London til Keflavíkur. Margir Bretar
halda að það taki sex tíma og í Banda-
ríkjunum halda menn að Ísland sé
hinum megin á hnettinum. Frá mín-
um bæjardyrum séð er ég með sextíu
milljón viðskiptavini. Maður verður
að líta á heildarmyndina.
Hvers konar ferðamenn koma til
Íslands frá Bretlandi?
Annars vegar er um að ræða fólk
sem kemur í stutta helgarferð, svo-
kallað borgarfrí. Hins vegar er fólk
sem kemur í ævintýraferð. Meðalald-
ur breskra ferðamanna til Íslands
hefur lækkað úr 50 ára og eldri í 45
ára og eldri, sem við erum öfundaðir
af á hinum Norðurlöndunum. Ísland
er það vinsæll áfangastaður. Hópur-
inn 25–40 ára kemur í stuttar ferðir
og 45 ára og eldri í lengri ferðirnar,
að jafnaði. Þeir sem koma utan há-
annatíma, frá nóvember til mars, eru
25–40 ára, barnlausir, með góðar
tekjur og hafa ráð á nokkrum helg-
arferðum á ári. Þeir sem koma að
sumarlagi eru aðallega 45–50 ára og
eldri, vel stæðir og í sumum tilvikum
hættir að vinna. Í þeim hópi er líka
fjölskyldufólk með þokkalegar tekjur
sem kaupir flug og bíl fyrir sig og
börnin, keyrir hringinn og gistir á
hótelum víðs vegar um landið.
Hvaða sóknarfæri sjáið þið?
Við bindum miklar vonir við ráð-
stefnu- og hvataferðir. Einnig hefur
einstök jarðfræði Íslands laðað að
sér grunnskólanemendur sem fá
námsferðir hingað metnar til prófs.
Við höfum skipulagt hópferðir
nemenda og kennara til Íslands með
skrifstofum sem sérhæfa sig í nem-
endaferðum og höfum þar með feng-
ið aðgang að mjög stórum markaði
sem við höfðum ekki áður.
Aukningin hefur orðið mikil og það
sem af er þessu ári hafa hátt í 3.000
nemendur komið til Íslands í jarð-
eða landafræðiferð.
Er verð á mat og drykk hindrun í
þínu starfi?
Við reynum að minnast ekki á
verðlagið, einkum og sér í lagi á
áfengi. London er langt frá því að
teljast ódýr borg og því kemur
Reykjavík ekki svo illa út í saman-
burði þar sem ekki þarf að skilja eftir
þjórfé. Maturinn hérna er líka frá-
bær hvað gæði hráefnisins varðar.
Verð á áfengi er hins vegar stórt
vandamál. Hingað kemur fjöldi fólks
í hvataferðir og á ráðstefnur og
fullrúar fyrirtækjanna sem hingað
koma að kanna aðstæður fá hrein-
lega aðsvif þegar barinn er gerður
upp. Ég get nefnt dæmi um fyrirtæki
sem hætti við 50 manna vinnuferð
hingað því það taldi sig ekki hafa ráð
á því að veita starfsfólki frítt áfengi.
Þess í stað var fólkið sent til Dublin.
Ef ferðaþjónusta á að þróast frekar
hérlendis þarf að taka á þessum þátt-
um.
Munu virkjunaráform á hálendi Ís-
lands koma til með að hafa áhrif á
þínum markaði?
Fæstir Breta vita af þeim að mínu
mati. Ég vil ekki deila um umhverf-
ismál en velti fyrir mér af hverju Ís-
lendingar eigi að lifa fyrir utan fisk-
veiðar. Ég tel ekki að breskir ferða-
menn muni gera sér grillu út af
þessu. Ísland er stórt land og býr yfir
mikilli fegurð og þarna er um að
ræða lítinn hluta landsins. Ísland hef-
ur á sér mjög gott orð hvað umhverf-
ismál varðar, þrátt fyrir að flestir
ferðamenn keyri fram hjá álverinu í
Straumsvík og sjái reykinn þaðan á
leiðinni til Reykjavíkur, svo dæmi sé
tekið.
Vatnsaflsvirkjun er vissulega um-
hverfisvæn. Á móti koma ráðagerðir
um að sökkva miklu landsvæði undir
gríðarlega stíflu, sem auðvitað hefur
mikil umhverfisáhrif. Á þessu máli
eru nokkrar hliðar, en hér er ekki
verið að tala um óhreina frárennslis-
skurði og olíuleka, sem eru vandamál
í mörgum löndum.
Ég get nefnt Kína sem dæmi en
það er að verða einn vinsælasti
áfangastaðurinn í Asíu. Kínverjar
hafa stórbrotnar virkjunarfram-
kvæmdir á prjónunum sem flestir
vita af, en fólk vill samt sem áður
ferðast til Kína. Ég hef komið til Kína
og hef svo sannarlega séð virðingar-
leysi heimamanna við náttúruna. Á
Íslandi held ég að raddir umhverf-
issinna séu það háar að jafnvægis
verði gætt í framtíðinni.
Hvaða áhrif mun starfsemi Ice-
landExpress koma til með að hafa á
þinn markað?
Bretland er höfuðvígi lággjalda-
flugfélaganna og að mínum dómi
hafa þau stækkað ferðamarkaðinn.
Með tilkomu lággjaldaflugfélaga get-
ur manneskja í Liverpool sem aldrei
hefur flogið á ævinni komist til Nice í
Frakklandi fyrir 20 pund. Ferðir Go
til Íslands stækkuðu markaðinn, öll-
um til góða. IcelandExpress starfar á
Íslandi og kemur heimamönnum því
vel sem valkostur við ráðandi aðila.
Það kemur síðan í ljós hvort mark-
aðurinn frá Íslandi sé nógu stór fyrir
tvö eða fleiri flugfélög. Ég get ekki
dæmt um það en Flugleiðir munu
halda sínu striki.
Hvað með þróun ferðaþjónustu á
Veitir ekki af að hrista
upp í Íslendingum
Morgunblaðið/Þorkell
Stephen A. Brown, nýráðinn svæðisstjóri Flugleiða fyrir Bretland og Írland.
Stephen A. Brown er fertug-
ur Englendingur og tók fyr-
ir skömmu við starfi svæð-
isstjóra Flugleiða í
Bretlandi. Helga Kristín
Einarsdóttir ræddi við
Stephen, sem segist selja
stórkostlegasta land í heimi
og kveðst jafnframt þykja
nokkuð kjaftfor á Íslandi.
Ég stóð á götum
New York borgar
með tösku fulla af
bæklingum, en vissi
varla hvernig átti að
segja hvað þá staf-
setja Reykjavík
Fulltrúar fyrirtækja
sem hingað koma að
kanna aðstæður
vegna hvataferða fá
hreinlega aðsvif þeg-
ar barinn er gerður
upp
Ég gæti auðvitað
hengt upp litlar
myndir hér og þar
með yfirskriftinni:
Vinsamlega komið
til Íslands!