Morgunblaðið - 08.04.2003, Blaðsíða 29
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 8. APRÍL 2003 29
TIL að komast að þeirri niðurstöðu, að
Íslendingar hafi ekki fylgt farsælli
stefnu í utanríkis- og öryggismálum,
þurfa menn að vera andstæðingar sam-
starfs okkar við vestræn lýðræðisríki.
Á tímum kalda stríðsins voru þessir
andstæðingar utanríkisstefnunnar jafn-
an með það á vörunum, að við fylgdum
ekki „sjálfstæðri utanríkisstefnu“, af
því að við snerumst ekki gegn for-
ystuþjóðunum í þessu samstarfi,
Bandaríkjamönnum og Bretum.
Nú er þessi söngur hafinn að nýju
undir stjórn Ingibjargar Sólrúnar
Gísladóttur, talsmanns Samfylking-
arinnar, sem studdi ekki málstað Vest-
urlanda á tímum kalda stríðsins og
barðist gegn varnarsamstarfinu við
Bandaríkin sem herstöðvaandstæð-
ingur. Í sjónvarpsviðtölum um helgina
margítrekaði hún, að taka bæri upp
„sjálfstæða utanríkisstefnu“ og sló á
sömu strengi og skoðanabræður henn-
ar í andstöðunni við Bandaríkjamenn
og Breta á tímum kalda stríðsins.
Ingibjörg Sólrún telur sig búa yfir
meira siðferðisþreki en þeir, sem vilja
losa írösku þjóðina undan oki Saddams
Husseins. Hún komst þannig að orði á
þingi Samfylkingarinnar síðastliðinn
föstudag: „Af hverju eru íslensk stjórn-
völd ekki nógu staðföst og viljug til að
láta hin siðrænu gildi ráða, siðferð-
iskennd íslensks almennings sem segir
að vináttu megi ekki kaupa hvaða verði
sem er.“
Hver segir Ingibjörgu Sólrúnu, að ís-
lenskur almenningur líti á vináttu sem
söluvöru? Á hvaða siðferðiskennd
byggist sú skoðun, að vinátta gangi
kaupum og sölu? Ef sá hugsunarháttur,
að allt sé falt, nær til þeirra, sem fara
með völd á Íslandi, hvar erum við þá al-
mennt á vegi stödd? Ef þessi hugs-
unarháttur á að ráða hvar Íslendingar
skipa sér í sveit á alþjóðavettvangi,
hættir staðfesta vissulega að skipta
máli við mótun og framkvæmd utanrík-
isstefnunnar.
Staðfesta og siðferðiskennd
Eftir Björn
Bjarnason
„Hver segir Ingi-
björgu Sólrúnu, að
íslenskur almenn-
ingur líti á vináttu
sem söluvöru?“
Höfundur skipar annað sæti á lista Sjálf-
stæðisflokksins í Reykjavík norður.
ER flokki sem tekur þrjár u-beygjur í
skattamálum á einni viku treystandi
fyrir stjórn efnahagsmála? Getur
flokkur sem skiptir um grundvall-
arafstöðu í svo viðamiklu máli á jafn-
skömmum tíma farið á ábyrgan hátt
með fjöregg þjóðarinnar og stöðugleik-
ann sem skiptir okkur öll svo miklu
máli?
Vorfundur Samfylkingarinnar fékk
mikla umfjöllun í fjölmiðlum um ný-
liðna helgi. Dagana á undan hafði for-
ystufólk Samfylkingarinnar gagnrýnt
framkomnar skattatillögur stjórn-
arflokkanna harðlega með þeim rökum
að um innihaldslaus yfirboð væri að
ræða um leið og talsmaðurinn kynnti
hugmyndir sínar um nýtt fjölþrepa
skattkerfi. Kom því heldur betur á
óvart þegar fjölþrepaskattkerfið var
horfið lönd og leið í svokallaðri stefnu-
ræðu á fundinum, en þeim mun boðið
betur í skattalækkunum, sem allt í einu
voru orðinn raunhæfur kostur!
Hvað um pólitísku bögglana?
„Við munum ekki taka þátt í póli-
tísku bögglauppboði fyrir þessar kosn-
ingar,“ sagði Össur Skarphéðinsson,
formaður Samfylkingarinnar, í við-
tölum nýlega þegar við framsókn-
armenn höfðum kynnt raunhæfar og
varfærnar tillögur okkar í skatta-
málum. Til þess vorum við fyrstir
flokka; útfærslan var skýr, lækkun á
tekjuskatti úr 38,55% í 35,2% og hækk-
un á skattleysismörkum um sjö þúsund
krónur, hækkun persónuafsláttar og
barnabætur fyrir öll börn að sextán ára
aldri upp á kr. 36.500 og tvöföld sú
upphæð fyrir öll börn yngri en sjö ára,
eða 73.000 – ótekjutengt.
Hvernig myndi formaður Samfylk-
ingarinnar skilgreina skattalækk-
unartillögur flokksins nú? Myndu þær
ekki flokkast undir „pólitískt böggla-
uppboð“, að hans mati? Hvernig stend-
ur á því að bæði talsmaður Samfylking-
arinnar og formaður flokksins eru
komnir á flótta undan eigin hug-
myndum um fjölþrepatekjuskatt og
gagnrýni á hugmyndir annarra flokka
um lækkun tekjuskattsins?
Viljum við eyðileggja
staðgreiðslukerfið?
Fjölþrepatekjuskattur myndi eyði-
leggja staðgreiðslukerfi skatta og hafa
í för með sér flókið fyrirkomulag eft-
irágreiðslna. Slíkt skattkerfi gæti þar
að auki tæpast haft annað í för með sér
en það að skattleysismörk þyrftu að
lækka eða að hátekjuskattur yrði stór-
hækkaður, jafnvel upp fyrir 60% og
jaðarskattar þar með upp fyrir 100%!
Kjósendur eru upp til hópa greint
fólk og skynsamt. Þeir láta ekki bjóða
sér hvað sem er; hafna hringlandahætti
í jafnalvarlegum málum um ríkisfjár-
málum þjóðarinnar og heimta skýr
svör. Í því tilliti er hætt við að end-
urnýtingarstefna Samfylkingarinnar
fái rýra einkunn; leitað er í smiðju
bæði Framsóknarflokks og Sjálfstæð-
isflokks um hugmyndir í skattamálum
og hefði það nú einhvern tíma þótt tíð-
indum sæta.
En á morgun kemur nýr dagur og í
kjölfarið eflaust nýjar áherslur Sam-
fylkingarinnar í skattamálum. Eftir
áralanga gagnrýni á barnakort okkar
framsóknarmanna vill Samfylkingin nú
taka upp ótekjutengdar barnabætur.
Ekkert kemur lengur á óvart þegar sá
flokkur er annars vegar, en í lífinu hef-
ur jafnan reynst farsælla að sækja í
frumútgáfur góðra verka og varast eft-
irlíkingar.
Það á við í stjórnmálum eins og öðru.
Skattahringl Samfylkingar
Eftir Björn Inga
Hrafnsson „Fjölþrepatekjuskattur
myndi eyðileggja stað-
greiðslukerfi skatta og hafa í
för með sér flókið fyrirkomu-
lag eftirágreiðslna.“
Höfundur er skrifstofustjóri og skipar 2.
sæti á lista Framsóknarflokksins í Reykja-
vík suður.
ÉG styð eindregið flutning ríkisstofn-
ana út á landsbyggðina, enda starfa
ég hjá Landmælingum Íslands og er
búsett á Akranesi, einmitt þar sem ég
helst vil búa. Flutningur ríkisstofnana
eykur fjölbreyttni í atvinnulífi og gef-
ur sérmenntuðu fólki tækifæri til að
búa utan höfuðborgarsvæðisins.
Tilfinningasemi og óöryggi
Til að flytja gamalgrónar ríkisstofn-
anir frá höfuðborgarsvæðinu út á
landsbyggðina þarf djörfung og hug-
rekki. Umræðan um slíkan flutning
hefur hins vegar einkennst af tilfinn-
ingasemi og óöryggi, ef marka má
ummæli formanns Sjálfstæðisflokks-
ins á flokksþingi sjálfstæðismanna ný-
lega, þar sem hann sagði að slíkur
flutningur hefði ekki gengið vel. For-
maðurinn tók meðal annars dæmi um
flutning Landmælinga Íslands til
Akraness og sagði hann ekki hafa
gengið vel. Vel má vera að flutning-
urinn sjálfur hafi fengið neikvæða
umræðu og að standa hefði mátt bet-
ur að undirbúningi hans. Staðreyndin
er hins vegar sú, og það nefndi for-
maðurinn ekki, að á Akranesi er nú
blómleg starfsemi Landmælinga Ís-
lands með 35 manna starfsliði og er
stofnunin sterkari en nokkru sinni
fyrr.
Tilgangur með flutningi ríkisstofn-
ana út á land er að efla byggð með
því að skapa fjölbreytt atvinnulíf.
Þetta hefur tekist fullkomlega á Akra-
nesi, enda eru 25 af starfsmönnum
stofnunarinnar búsettir þar, flestir
þeirra háskólagengnir. Það verður því
að teljast svartsýni og uppgjöf að
halda að gamalgrónar ríkisstofnanir
geti ekki flust á landsbyggðina með
góðum árangri. Auðvitað er mikilvægt
að meta flutning stofnananna hverju
sinni og einnig hvort ekki megi sam-
eina einhverjar stofnanir til að styrkja
enn frekar þær sem nú eru á lands-
byggðinni. Mikilvægast er þó að und-
irbúningur sé góður, stuttur tími sé
frá ákvörðun un flutning þar til hann
á sér stað og að skýrir valkostir séu
fyrir þá starfsmenn sem ekki vilja
flytja með stofnuninni, til dæmis að
þeim séu tryggð önnur störf.
Ekki missa kjarkinn
Stjórnvöld þurfa alls ekki að hafa
áhyggjur af því að fá ekki starfsfólk
til starfa í stofnunum úti á landi því
að ungt fólk er sveigjanlegt og viljugt
til að búa í minni sveitarfélögum fái
það störf við hæfi. Íslenskir stjórn-
málaleiðtogar mega ekki missa kjark-
inn þó að auðvitað sé auðveldara að
staðsetja nýja starfsemi ríkisins á
landsbyggðinni, en það hefur því mið-
ur ekki verið gert nema í örfáum til-
fellum. Flutningur fleiri ríkisstofnana
út á landsbyggðina mun ekki ein-
göngu styrkja sveitarfélögin sem við
þeim taka heldur einnig stofnanirnar
sjálfar, það sanna dæmin.
Öflugar ríkisstofnanir
Eftir Eydísi Líndal
Finnbogadóttur
„Á Akranesi er nú blómleg
starfsemi Landmælinga Ís-
lands með 35 manna starfsliði
og er stofnunin sterkari en
nokkru sinni fyrr.“
Höfundur skipar 4. sæti á lista Framsókn-
arflokksins í Norðvesturkjördæmi.
yðingarvopn hans, leggja lið
na viljugu sem ekki töldu
engur eftir stríðinu sínu. Eng-
hugur um að fylgispekt ís-
órnarinnar við Bandaríkja-
ta, „vinina“ í Nató, réð för.
undum kjarks að styðja vini
eiðara Morgunblaðsins sem
ríkisstjórnina. Barnadauð-
ma afsökun, reyndar ekki
onar á sunnudaginn var. Í
ks hafa íslenskir stjórn-
rið brúður erlendra búktal-
lviki er búktalarinn Tony
þessi rök úr hatti sínum
m áður á blaðamannafundi í
m. Já, það er greinilega erfitt
an málstað ef marka má
herrarnir hörfa úr einu áróð-
nað. En fólk er ekki svona
ma.
viðskiptabannið í Írak var
ndurskoðun þess oft verið
i Íslendinga. Tillaga Stein-
ssonar og þriggja annarra
m endurskoðun þess var bor-
ingum, en mætti jafnan
ðu Davíðs Oddssonar og
Halldórs Ásgrímssonar. Á þeim tíma töl-
uðu þeir ekki um hálfa milljón barna, þótt
staðreyndir málsins væru öllum kunnar.
Það var ekki fyrr en 2001 að þingsályktun-
artillagan fór í gegn, en hefur raunar ekki
verið fylgt eftir af ríkisstjórn Íslands. Það
er fyrst á sunnudaginn að íslenskir ráða-
menn fóru að hafa áhyggjur af afleiðingum
viðskiptabannsins.
Stuðningur verði
dreginn til baka
Ríkisstjórnin er í vondum málum. Hún
tók einhliða ábyrgð á löglausri árás á Írak
án stuðnings þings og þjóðar. Áróð-
ursstaðan er vond. Konur og börn falla fyr-
ir bandarískum og breskum byssukúlum.
Það er ekki stórmannlegt að beita hung-
urmorða börnum fyrir sinn pólitíska vagn.
Íslenska ríkisstjórnin hefur valið sér það
hlutskipti að vera viljugur þjónn herveld-
isins í vestri, hún hefur lagt íslenska loft-
helgi og land undir hernað gegn saklausum
borgurum langt í suðri. Stríðið í Írak var
frá upphafi brot á alþjóðalögum og brýnt
að Ísland dragi stuðning sinn við það til
baka. Því hefur Vinstrihreyfingin – grænt
framboð skorað á ríkisstjórnina að hverfa
nú þegar frá stuðningi sínum við stríðs-
reksturinn áður en fleiri óbreyttir borg-
arar láta lífið. Geri hún ekkert í þá veru er
óhjákvæmilegt að líta svo á að hún sé – án
samþykkis þings og þjóðar – að gangast í
pólitíska og siðferðilega ábyrgð á stríðs-
rekstrinum og afleiðingum hans.
börnunum
látið hefur
éll ekki
heldur fyr-
kjastjórn
Höfundur er líf fræðingur og skipar 2. sæti á
U-lista í Reykjavík suður.
ðhagslega hagkvæmt að fella
dir úr kvóta. Sterklega kemur
aka ufsann einnig úr kvóta en
kutegund sem gýs upp hér og
ð. Fiskifræðilega er því ekki
að ufsinn sé kvótasettur.
því aflétta kvóta á þessar fisk-
nutvöföldun aftur
ókst að kollvarpa línu-
hér um árið aðallega vegna
Oddur félagi minn og fleiri
rir fyrirtækin á Vestfjörðum
pottinum á sín eigin skip í
afa þetta frjálst.
tta óráð og var á móti þessari
da hefur komið í ljós hvers-
það var að taka vinnuna frá
fólkinu í landi. T-listinn telur að taka eigi
upp línutvöföldun að nýju en þó með
breyttu sniði. Línutvöföldunin miðist að-
eins við dagróðrabáta en ekki útileguskip.
Aðeins megi fara eina legu á dag og tíma-
bilið verði nóvember til og með febrúar. Ef
svo fer að einstaka útgerðir reyni að mis-
nota kerfið þá verði línulengd takmörkuð.
Með þessu opnast miklar gáttir fyrir unga
og efnilega menn sem vilja hasla sér völl í
útgerð. Afli eykst til landvinnslunnar og
fiskmarkaðir geta boðið upp á úrvals hrá-
efni.
T-listinn
T-listinn er ábyrgt stjórnmálaafl sem vill
vinna að jákvæðum breytingum. Með til-
lögum okkar í sjávarútvegsmálum er verið
að stíga jákvætt skref, opna fyrir nýliðun
og auka framboð á fiski til landvinnslunnar
sem eykur atvinnu í landi. Síðast en ekki
síst viljum við ná meiri sátt um kvótann
sem hefur að mörgu leyti reynst heppilegt
stjórntæki sem þó er mjög auðvelt að mis-
nota eins og dæmin sanna.
T merkir trú á framtíðina og traust á
fólki, T-listinn er jákvætt stjórnmálaafl.
rútvegs-
vætt
auka
lunnar
Höfundur er alþingismaður og 1. maður á
T-lista, framboði óháðra í Suðurkjördæmi.
nni hendi, svo sem rekstur
ging hjúkrunarheimila,
ustu og heimahjúkrunar.
verði leitað til að veita
einum þjónustu við hæfi
munir sjúklings og ríkisins
á þann hátt að sjúklingur
mustu og bestu þjónustuna
þarf á henni að halda.
arfélögin hafa hag af því að
nga á ódýrari hátt en á
verður nægjanlegt framboð
þannig að biðlistum eftir
ýmum verður útrýmt. Við
ast svigrúm til þess að
listum í öðrum sérgreinum.
isflokkurinn telur að eng-
inn eigi að bíða eftir nauðsynlegri heil-
brigðisþjónustu og mun beita sér fyrir
löggjöf sem tryggir rétt sjúklinga til
þjónustu innan viðunandi tímamarka.
Þetta skiptir meginmáli fyrir sjúklinga
því löggjöfin mun tryggja að fjármunir
fylgi verkum og þar með leiða til þess
að biðlistar eftir þjónustu minnki eða
hverfi. Við þetta minnkar miðstýring
heilbrigðiskerfisins og kostir ein-
staklingsframtaksins munu njóta sín
öllum til heilla.
Þarfir einstaklingsins
í öndvegi
Með ályktun landsfundar Sjálfstæð-
isflokksins er ljóst að þarfir ein-
staklingsins eru settar í öndvegi.
Stefna Sjálfstæðisflokksins í heilbrigð-
ismálum er skýr en til þess að hún
hljóti brautargengi þarf efnahagslegan
stöðugleika og aukið samstarf opin-
berra aðila og einkaaðila um rekstur
einstakra þátta í heilbrigðisþjónustu.
rigðismálum
n-
u
gs-
Höfundur er lækningaforstjóri á FSA og er
á lista Sjálfstæðisflokksins í Norðaust-
urkjördæmi.