Morgunblaðið - 15.05.2003, Blaðsíða 29

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 15. MAÍ 2003 29
N Ý J A R V Ö R U R
Kringlunni - Smáralind Laugavegi 97 - Kringlunni - Smáralind
NÝJAR VÖRUR
FULLAR BÚÐIR AF
NÝJUM VÖRUM
NÝTT
KORTATÍMABIL
Nemendur frá
Spartan-skólanum athugið
Spartan-flugskólinn býður nú BS.-gráðu í flugtækni-
stjórnun (Aviation Technology Management)!
Bættu samkeppnisstöðu þína og tekjumöguleika
með fullu námi.
Í náminu er lögð áhersla
á viðskiptastjórnun
Tulsa, OK - U.S.A. Licenced by: OBPVS
Hafið samb. við Damon Bowling með tölvupósti:
dbowling@mail.spartan.edu eða í fax +1-918 831 5234
eða í síma +1 918 836 6886.
Hverafold 1-3 • Torgið - Grafarvogi • Sími 577 4949
Opnunartími:
11-18 mánudaga-föstudaga
11-18 og 20-22 fimmtudaga • 12-16 laugardaga
Mikið úrval af
glæsilegum drögtum
í stærðum 38-52
Opið öll fimmtudagskvöld
frá kl. 20-22
SMS FRÉTTIR mbl.is
FRIÐRIK Arngrímsson ræðst að
mér persónulega í grein í Morg-
unblaðinu undir heitinu „Hvað varð
af hinni vönduðu og
fordómalausu um-
ræðu?“ Greinaskrif
Friðriks má rekja
til þess að ég brást
jákvætt við beiðni
Fréttablaðsins að
skrifa hugleiðingar
um málefni líðandi
stundar í pistlaröðinni „Um daginn
og veginn“. Hugleiðingar mínar um
fyrningartillögur Samfylkingarinnar
voru af þessum toga og komu viku
eftir að fjallað var um tillögur þeirra
í fréttum. Það eitt að ég nýtti rétt
minn til að taka þátt í þjóðmála-
umræðu um þetta mál virðist hafa
farið fyrir brjóstið á Friðriki því að
hann hefur nú tvívegis birt at-
hugasemdir við þennan pistil minn
og útskýringu á efni hans.
Seinni grein Friðriks birtist á
kjördag. Það er ekkert við það að at-
huga að hann viðri skoðanir sínar á
þessum málum. Hitt er verra að
hann notar tækifærið til að blanda í
einn graut og mistúlka það sem ég
hef skrifað, hvað Samtök iðnaðarins
hafa ályktað og það sem Samfylk-
ingin hefur sett frá sér. Slíkan efni-
við notar hann til að vega að starfs-
heiðri mínum með því að saka mig
um „þekkingarleysi, blekkingar,
dylgjur og rangfærslur“. Viðleitnin
er augljóslega að gera málflutning
minn ótrúverðugan. Þótt mér sé það
þvert um geð að taka þátt í svona
umræðu, verð ég að svara Friðriki.
Ég mun þó hér eftir sem áður halda
mig við málefnaleg rök, enda varðar
þessi umræða hagsmuni Íslendinga
almennt.
Í pistli mínum, sem bar yfirskrift-
ina „Aðgát skal höfð í nærveru sjáv-
ar“, rifjaði ég stuttlega upp sögu
kvótakerfisins og hvernig það teng-
ist umræðunni um ESB-aðild. Sú
knappa lýsing var inngangur að
megininntaki pistilsins, að vekja at-
hygli á hugmynd hagfræðingsins
Hernandos de Soto um samband
veðhæfni eigna og hagvaxtar.
Reynsla hagsögunnar bendir til að
óbætt fyrning fiskveiðiheimilda muni
skapa óstöðugleika í sjávarútvegi og
draga úr hagvexti. Forsætisráðherra
varpaði sömu röksemdafærslu fram
nokkru síðar á landsfundi Sjálfstæð-
isflokksins. Staðhæfing Friðriks að
ég hafi tekið undir fyrningarleið
Samfylkingarinnar eins og hún er
sett fram er því alröng. Einnig lagði
ég til að sjávarútvegi yrði bættur
skaðinn ef slík leið yrði farin og
áréttaði það grundvallaratriði í svar-
grein minni „Hagsmunir sjávar-
útvegs og iðnaðar“.
Þá gagnrýnir Friðrik mig harka-
lega fyrir að halda því fram að núver-
andi kvótakerfi sé ásteytingarsteinn
ESB-aðildar. Í stuttu máli er ástæð-
an sú að borgarar ESB-ríkja njóta
frelsis til fjárfestinga í öllum at-
vinnugreinum innan aðildarlanda
sambandsins. Ef Íslendingar ganga í
ESB á komandi árum er líklegt að
núverandi fiskveiðikerfi verði til
vandræða vegna þess að rekstr-
arfjármagn sjávarútvegsfyrirtækja
og fiskveiðikvóti þeirra eru ekki að-
skilin. Gangi Íslendingar í ESB með
óbreytt fiskveiðikerfi geta erlendir
aðilar keypt íslensk útgerðarfyr-
irtæki og öðlast rétt til að fá árlega
úthlutað heimildum til fiskveiða á Ís-
landsmiðum. Það verður að teljast
hæpið að þjóðin samþykki slíka ráð-
stöfun á sameigninni. Því þarf að
finna viðunandi lausn á þeim vanda
sem núverandi fiskveiðikerfi skapar
ef þjóðin vill eiga möguleika á ESB-
aðild og upptöku evrunnar. Annarri
gagnrýni Friðriks má svara á svip-
aðan hátt en ég hef hvorki tíma né
áhuga á að taka frekari þátt í um-
ræðu á því plani.
Að lokum má vona að uppbyggileg
umræða sé framundan um framtíð
sjávarútvegs á Íslandi á tímum
hnattvæðingar. Nefnd á vegum sjáv-
arútvegsráðherra lagði fram skýrslu
í janúar 2003 um „5 ára átak til að
auka verðmæti sjávarfangs“. Þar er
því spáð að auka megi útflutnings-
verðmæti greinarinnar úr 130 í 240
milljarða króna. Tímabært er að
skoða hvaða áhrif það hefur á þróun
og markaðssetningu þessara útflutn-
ingsverðmæta og útrásarmöguleika
greinarinnar á meðan við stöndum
utan ESB.
Uppbyggileg
umræða um
sjávarútveg
Eftir Þorstein Þorgeirsson
Höfundur er hagfræðingur SI.
Í UMRÆÐUNNI um úrslit kosn-
inganna kemur fram hvað sumir
fjölmiðlar eru hreinlega staðnaðir í
umfjöllun sinni og
komast ekki út úr
klisjum sem þeir
hafa búið sér til.
Þarna á ég m.a. við
umfjöllun þeirra
um Sturlu Böðv-
arsson samgöngu-
ráðherra og fyrsta
þingmann Norðvesturkjördæmis.
Þessir fjölmiðlar hafa lengi lagt
samgönguráðherra í einelti og ekki
síst reynt að kenna honum um ófar-
ir þær sem urðu í prófkjöri sjálf-
stæðismanna í Norðvesturkjördæmi
fyrir þessar kosningar. Hið sanna
er að hann átti engan þátt í þeim
óförum enda kemur það glöggt
fram í kosningunum núna þar sem
hann leiddi Sjálfstæðisflokkinn til
sigurs í Norðvesturkjördæmi. Þessi
sigur er merkilegur, því að aðeins í
þessu kjördæmi hélt Sjálfstæð-
isflokkurinn sama fylgi og í kosn-
ingunum 1999 en þá vann flokk-
urinn stórsigur undir forystu Sturlu
Böðvarssonar sem færði honum
ráðherrastól. Þetta er sérstaklega
eftirtektarvert, því að sumir for-
ystumenn Sjálfstæðisflokksins hafa
látið að því liggja að ósigur flokks-
ins eigi meðal annars rætur að
rekja til þess að flestir þeir sem
kjósa Frjálslynda flokkinn séu sjálf-
stæðismenn. En einmitt í Norðvest-
urkjördæmi er höfuðvígi Frjáls-
lynda flokksins með Vestfirðinginn
Guðjón Arnar Kristjánsson í far-
arbroddi. Það liggur því í augum
uppi, miðað við fylgi flokks Guðjóns
í kjördæminu, að Frjálslyndi flokk-
urinn hefur tekið fylgi af Sjálfstæð-
isflokknum á Vestfjörðum, en þar
eru Einar Oddur og Einar Guð-
finnsson sterkir. Til þess að ná
þessu mikla fylgi sem Sjálfstæð-
isflokkurinn fékk í Norðvest-
urkjördæmi þurfti því að ná í at-
kvæði annars staðar en á
Vestfjörðum. Það tókst vegna gíf-
urlegs persónufylgis Sturlu Böðv-
arssonar og ekki síst vegna verka
hans sem samgöngu- og ferða-
málaráðherra.
Er ekki kominn tími til að þessir
fjölmiðlar láti af þráhyggjunni og
viðurkenni að Sturla Böðvarsson
hefur náð meiri árangri sem sam-
göngu- og ferðamálaráðherra en
nokkur annar og á skilið viðurkenn-
ingu fyrir það.
Stundum
blöskrar manni
Höfundur rekur umhverfisvæna
ferðaþjónustu.
Eftir Guðlaug Bergmann