Morgunblaðið - 15.05.2003, Blaðsíða 18

ERLENT
18 FIMMTUDAGUR 15. MAÍ 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Haukar Íslandsmeistarar og deildarmeistarar 2003
Til hamingju Haukar
með glæsilegan sigur
KVENRÉTTINDASAMTÖK í
löndum arabaheimsins hvetja
stjórnir landanna til að brjóta
niður gamla bannhelgi á því að
rætt sé opinskátt um ofbeldi gegn
konum, þar á meðal barsmíðar,
nauðganir og svonefnd sæmdar-
morð. Um 50 sjálfstæð samtök í
mörgum löndum luku á þriðjudag
tveggja daga fundi sínum í Kaíró.
Í yfirlýsingu fundarins sem birt
var í gær sagði að stofna yrði
miðstöðvar fyrir lögfræðiaðstoð
handa konum sem hefur verið
misþyrmt eða mismunað með öðr-
um hætti vegna kynferðis, segir í
frétt AFP-fréttastofunnar.
Sameinuðu þjóðirnar veittu
samtökunum stuðning til að
halda fundinn. Bent er á að koma
þurfi á fót sérstökum deildum hjá
lögregluembættum ríkjanna til
að takast á við kvennakúgun.
Annað sem veldur miklum erf-
iðleikum við að rannsaka vand-
ann og ráða bót á honum er
skortur á upplýsingum.
„Nær alger skortur er í flestum
arabalöndum á tölulegum upplýs-
ingum,“ segir Zoya Ruhana, sem
fer fyrir líbanskri stofnun sem
berst gegn ofbeldi gegn konum.
„Samfélagið og ríkisvaldið við-
urkenna ekki að fyrirbærið
[kvennakúgun og ofbeldi gegn
konum] sé til staðar, sem er for-
sendan fyrir því að sameinast um
leiðir til að stöðva það og venju-
legar konur eru hræddar við að
tala um það,“ sagði Ruhana.
Þátttakendur ræddu dæmi um
að eiginmenn berðu eiginkonur
sínar eða aðra í fjölskyldunni,
einnig var fjallað um nauðganir,
kynferðislega áreitni og sæmd-
armorð en þá er átt við að kona
er myrt af föður sínum eða bróð-
ur fyrir að hafa svívirt heiður
fjölskyldunnar. Oft er þá um
framhjáhald konunnar að ræða,
meint eða raunverulegt, en einn-
ig getur dugað að hún hafi tekið
upp samband við erlendan mann.
Alls voru 23 konur drepnar í
sæmdarmorðum í Jórdaníu í
fyrra, að sögn dagblaðsins Jord-
an Times. Birt var nokkurra ára
gömul skýrsla um ástand mála í
Egyptalandi á ráðstefnunni og
kom þar fram að þriðja hver kona
hafði sætt barsmíðum og margar
þeirra svo illa að þær þurftu á
læknisaðstoð að halda. Einnig
sagði í skýrslunni að bannhelgi
virtist hvíla yfir því að ræða um
kynferðislegt ofbeldi í landinu,
einkum þegar eiginmaður nauðg-
aði konunni eða karlmaður
nauðgaði eða misþyrmdi með
öðrum hætti kvenkyns ættingja.
Könnun sem gerð var árið 2000
í Jemen gaf til kynna að 46,6%
aðspurðra kvenna hefðu verið
barin af eiginmönnum eða öðrum
körlum í fjölskyldunni. Og sjötíu
af hundraði aðspurðra kvenna í
Marokkó sögðust sæta ýmist lík-
amlegu eða andlegu ofbeldi af
hálfu ættingja. Hlutfallið var mun
lægra í Líbanon eða um þriðj-
ungur.
Heidi Tayeb, félagi í egypskum
mannréttindasamtökum, sagði að
ákvæði væri í stjórnarskrám
arabaríkjanna um að kynin væru
jafn rétthá. Hins vegar væru í
gildi mörg lagaákvæði af allt öðr-
um toga, meðal annars sleppur
karlmaður í flestum þeirra við
dóm fyrir nauðgun ef hann giftist
fórnarlambinu. Kona í Egypta-
landi getur hlotið allt að tveggja
ára fangelsi fyrir framhjáhald en
karl aðeins sex mánuði.
Arabakonur andmæla misrétti
Reuters
Konur í Kaíró velja sér nýjar slæður en ein þeirra virðist staðráðin í að nota vestræn klæði.
Víða bannhelgi
yfir því að ræða
opinskátt um of-
beldi gegn konum
TALSMAÐUR Sameinuðu þjóðanna
í Írak skýrðu frá því í gær að níu börn
hefðu farist í þorpi í Missan-héraði í
suðurhluta landsins á mánudag þegar
ósprungin, írösk eldflaugasprengja,
sem þau léku sér að, sprakk.
„Þessi harmleikur minnir enn á þá
hræðilegu hættu sem stafar af
ósprungnum skotfærum í öllu land-
inu,“ sagði talsmaðurinn, David Wim-
hurst. Bretar hafa þegar gert óvirkar
230 af um 350 sprengjum sem þeir
hafa fundið í Missan-héraði.
Níu börn
fórust
Basra. AFP.
DONALD Rumsfeld, varnarmálaráð-
herra Bandaríkjanna, boðaði í gær að
beitt yrði „auknu afli“ í Bagdad til að
koma þar á lögum og reglu.
Gagnrýni á framgöngu Banda-
ríkjamanna í höfuðborg Íraks hefur
farið vaxandi þar sem upplausn virð-
ist heldur fara vaxandi en hitt.
Orð Rumsfelds voru sett í sam-
hengi við óstaðfesta fregn bandaríska
dagblaðsins The New York Times
þess efnis að yfirmenn Bandaríkja-
hers hefðu afráðið að veita hermönn-
um í Bagdad leyfi til að beita skot-
vopnum gegn þjófum og ræningjum.
„Heraflinn þar mun beita afli til þess
að tryggja að fólk, sem reynir að
spilla því sem verið er að gera í borg-
inni, verði stöðvað, annaðhvort hand-
tekið eða drepið,“ sagði Rumsfeld.
Auknu
afli verð-
ur beitt
Washington. AFP.
♦ ♦ ♦