Morgunblaðið - 21.09.2003, Blaðsíða 1

STOFNAÐ 1913 255. TBL. 91. ÁRG. SUNNUDAGUR 21. SEPTEMBER 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Aldrei dropi
af víni
Ungur mótaðist Árni Helgason
af stúkustarfi 18
Þriðja plata 200 þúsund naglbíta
nefnist Hjartagull Fólk 42
Kokkurinn
og kóngarnir
Eyþór Sigmundsson er annáluð
veiðikló B5
Endurkoma
skuggaprinsanna
JUNICHIRO Koizumi, forsætisráð-
herra Japans, var í gær endurkjör-
inn formaður Frjálslynda demó-
krataflokksins, sem stjórnar
landinu. Vann hann sannfærandi sig-
ur á þremur keppinautum um leið-
togasætið. Sagðist Koizumi skilja
þennan afgerandi stuðning sem um-
boð til að halda ótrauður áfram með
umbótaáætlun sína, sem miðast að
því að hleypa nýju lífi í staðnað efna-
hagslíf landsins.
Koizumi
endurkjörinn
Tókýó. AP.
FIMM listamenn hafa krafist þess að
kristnihátíðarnefnd greiði þeim sam-
anlagt 10,6 milljónir kr. í bætur fyrir
myndlistarverk þeirra sem eyðilögð-
ust á sýningu í Stekkjargjá á Þingvöll-
um haustið 2000. Sýningin var haldin í
tilefni þúsund ára kristni á Íslandi en
nefndin veitti listamönnunum fjár-
styrk til að vinna verk fyrir sýn-
inguna.
Krafan byggð á
Þjófabálki Jónsbókar
Telja listamennirnir að bótaskylda
nefndarinnar byggist einkum á 16.
kap. Þjófabálks Jónsbókar, frá árinu
1281. Þar er efnislega kveðið á um að
lántaki verði að greiða bætur ef láns-
hlutur skemmist eða ferst – óháð því
hvernig á skemmdunum stóð.
Forsvarsmenn kristnihátíðarnefnd-
ar telja að bótaskylda þeirra byggist á
samningi aðila frá árinu 2000, en þar
segir m.a. að hvert verk skuli skaða-
tryggt fyrir 500 þúsund kr. Segja þeir
að bótarétturinn takmarkist við þá
upphæð. Listamennirnir ítreka á hinn
bóginn að verkin séu listaverk og fjár-
hagslegt verðmæti ráðist af söluverði
þeirra áður en þau eyðilögðust.
Morgunblaðið/Sverrir
Listamenn
vilja fá
bætur fyrir
ónýt verk

Deilt/4
BÆJARAR ganga
í dag, daginn eftir
að Oktoberfest-
bjórhátíðin hófst í
München, að kjör-
borðinu til að
kjósa nýtt héraðs-
þing og er Kristi-
lega sósíal-sam-
bandinu (CSU),
sem er sjálfstæður systurflokkur
Kristilega demókrataflokksins
(CDU), spáð stórsigri. Gæti jafnvel
farið svo, að stjórn Edmunds Stoi-
bers, forsætisráðherra Bæjara-
lands, ynni tvö af hverjum þremur
þingsætum.
Sögulegt lágmarksfylgi
jafnaðarmanna
CSU hefur stjórnað Bæjaralandi,
sem er eitt 16 sambandslanda
Þýzkalands, með hreinum meiri-
hluta óslitið í yfir 40 ár. Í síðustu
kosningum fyrir fjórum árum fékk
flokkurinn 52,9% atkvæða, en óvin-
sældir sambandsríkisstjórnar jafn-
aðarmanna og græningja í Berlín
og tiltölulega gott gengi efnahags-
lífs í Bæjaralandi miðað við kreppu-
ástandið annars staðar í Þýzkalandi
hefur gert það að verkum að Jafn-
aðarmannaflokknum SPD er spáð
minnsta fylgi sem hann hefur nokk-
urn tímann fengið í kosningum í
Bæjaralandi, litlu meira en 20%.
Stoiber spáð stórsigri
Edmund Stoiber
LEIÐTOGAR Bretlands, Frakk-
lands og Þýzkalands komu í gær
saman í Berlín til að freista þess
að berja í bresti samstarfs þessara
þriggja forysturíkja Evrópusam-
bandsins í alþjóðamálum, sem
beið mikinn hnekki út af Íraks-
stríðinu. Þetta er fyrsti slíki þrí-
hliða leiðtogafundurinn í tvö ár.
Eftir tveggja tíma hádegisverðar-
fund í þýzku höfuðborginni ávörp-
uðu leiðtogarnir þrír blaðamenn
og sögðust meðal annars hvetja til
þess að stjórnartaumarnir í Írak
yrðu „eins fljótt og auðið er“ færð-
ir í hendur heimamanna. Jafn-
framt bæri að fela Sameinuðu
þjóðunum stórt hlutverk í endur-
reisnarstarfinu í landinu.
Varðandi væntanlega nýja
ályktun um Íraksmálin í öryggis-
ráði Sameinuðu þjóðanna sagði
gestgjafinn, Gerhard Schröder,
kanzlari Þýzkalands, að það mál
þyrfti að ræða betur.
„Við viljum allir sjá stöðugt og
lýðræðislegt Írak og að lýðræðis-
lega kjörin stjórn taki þar við eins
fljótt og hægt er,“ sagði Tony
Blair, forsætisráðherra Bretlands.
Þykir Blair með þessu hafa
komið til móts við sjónarmið
Schröders og Chiracs Frakk-
landsforseta, en hingað til hefur
brezki forsætisráðherrann sýnt
samstöðu með ráðamönnum í
Washingon um að ekki beri að
flana að því að færa völdin í Írak
úr höndum hernámsyfirvalda.
Frakkar og Þjóðverjar beittu
sér eins og kunnugt er eindregið
gegn hernaðaríhlutun í Írak en
Bretar tóku þátt í innrásinni með
Bandaríkjamönnum.
Íraksmálin voru í brennidepli
viðræðnanna, nú er ráðamenn í
Washington eru að undirbúa tillögu
að nýrri öryggisráðsályktun um
Írak, með það að markmiði að fá
hinum fjárhagslegu og hernaðar-
legu byrðum af hernámi og endur-
reisn Íraks dreift á fleiri herðar.
Konu í framkvæmdaráði
Íraks sýnt banatilræði
Aquila al-Hashimi, einni þriggja
kvenna sem sæti eiga í svonefndu
framkvæmdaráði Íraks, sem er eins
konar bráðabirgðaríkisstjórn lands-
ins sem starfar í skjóli hernámsyfir-
valda, var í gærmorgun sýnt bana-
tilræði við heimili sitt í Bagdad.
Hlaut hún alvarleg skotsár. Þrír líf-
verðir særðust einnig.
Al-Hashimi er sjía-múslimi og
með langa reynslu úr utanríkisþjón-
ustu Íraks. Er hún var skotin var
hún að ferðbúast til New York, sem
meðlimur sendinefndar fram-
kvæmdaráðsins sem ætlaði að
freista þess að tryggja fulltrúum
þess setu á allsherjarþingi SÞ.
AP
Gerhard Schröder, kanzlari Þýzkalands, Jacques Chirac, forseti Frakklands, og Tony Blair, forsætisráð-
herra Bretlands, voru hinir kátustu er þeir komu fram fyrir ljósmyndara á fundinum í Berlín í gær.
Reyna að ná sátt
um Íraksmálin
Berlín, Bagdad. AFP, AP.
Schröder, Blair og
Chirac hvetja til
þess að Írakar taki
við stjórn „eins fljótt
og auðið er“
RISAVAXIÐ nagdýr á stærð við
vísund, sem lifði í Venesúela fyrir
átta milljónum ára, var ái marsvíns
nútímans, að sögn vísindamanna
sem rannsakað hafa steinrunnin
bein dýrsins sem fundust um 250
km vestur af Caracas, höfuðborg
Venesúela.
Niðurstöður úr rannsóknum vís-
indamannanna, sem starfa við há-
skóla í Þýzkalandi, Venesúela og
Kaliforníu, voru birtar í bandaríska
vísindatímaritinu Science á föstu-
dag. Teikningin sýnir hvernig vís-
indamennirnir telja að dýrið hafi
litið út – nauðalíkt marsvíni, aðeins
700 sinnum stærra og þyngra! Það
var stærsta nagdýr sem nokkurn
tíma hefur lifað á jörðinni, um
þriggja metra langt og 1,30 m að
hæð, með langan hala og kröftuga
afturfætur.
Venjulegt marsvín verður ekki
þyngra en um eitt kg. Stærsta nag-
dýr sem nú lifir á jörðinni nær allt
að 50 kg þyngd, en það er suður-
amerískt vatnasvín, Capybara á
máli vísindamanna.
Lífshættir hins 700 kílóa for-
sögulega risamarsvíns eru taldir
hafa verið mjög áþekkir lífsháttum
Capybara-vatnasvínsins en kjör-
lendi þess er á sefvöxnum vatna-
svæðum og árbökkum.
AP
Forsögulegt
risamarsvín
Washington. AFP.
♦ ♦ ♦