Morgunblaðið - 21.09.2003, Blaðsíða 8

FRÉTTIR
8 SUNNUDAGUR 21. SEPTEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
• Setning – Páll Skúlason, háskólarektor
• Ávarp – Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra
• Reynsla Háskóla Íslands af rannsókna- og fræðasetrum á landsbyggðinni
– Rögnvaldur Ólafsson, forstöðumaður Stofnunar fræðasetra Háskóla Íslands
• Áhrif rannsókna- og fræðastarfs Háskólans á Akureyri á atvinnu- og búsetuþróun
Eyjafjarðarsvæðisins – Þorsteinn Gunnarsson, rektor Háskólans á Akureyri
Þau sem standa í eldlínunni:
• Hvar liggja tækifærin? Hvernig skal standa að verki? – Rannveig Ólafsdóttir,
forstöðumaður háskólasetursins á Höfn í Hornafirði
• Hver eru áhrif fræðasetursins í Sandgerði á atvinnuhætti, hvernig getum við
þróað það starf áfram? – Sigurður Valur Ásbjörnsson, bæjarstjóri í Sandgerði
• Hvers vænta sveitafélög á borð við Austur-Hérað af rannsókna- og fræðastarfi
– Óðinn Gunnar Óðinsson, verkefnisstjóri sveitarfélaginu Austur-Héraði
Pallborðsumræður
• Hvernig má auka áhuga sveitarstjórna og fyrirtækja á rannsókna- og fræðastarfi?
Dagný Jónsdóttir alþingismaður, Einar Kr. Guðfinnsson, alþingismaður og formaður
Ferðamálaráðs, Hallgrímur Jónasson, forstjóri Iðntæknistofnunar, Skúli Skúlason rektor
Hólaskóla, háskólans að Hólum, Sigmundur Ernir Rúnarsson, formaður verkefnisstjórnar
um byggðaáætlun Eyjafjarðar.
Ráðstefnuslit og léttar veitingar
Málþingið er öllum opið, en sérstaklega ætlað þeim er koma að stefnumótun og uppbyggingu
atvinnulífs og menntamála á landsbyggðinni.
RANNSÓKNIR
OG MENNTUN Á LANDSBYGGÐINNI
fræðastarf sem þáttur í atvinnustefnu byggðarlaga
Fimmtudaginn 25. september
í hátíðasal Háskóla Íslands, kl. 14.00 til 16.45
Málþing rektors Háskóla Íslands
haldið í samráði við Samband íslenskra sveitarfélaga
Nei, nei, herrar mínir, við erum ekki með neina brennivínsívilnun hér, bara hrossaívilnun.
Bíllaus dagur
Að minnka
neikvæð áhrif
BÍLLAUS dagur ernú á dagskrá og erhann liður í Sam-
gönguviku sem staðið hef-
ur yfir að undanförnu.
Væntanlega þykir ein-
hverjum skrýtið að hugsa
sér tilveruna án bifreiða,
en það er naumast fyrir-
sjáanlegt í náinni framtíð.
Hins vegar mun tilgangur
dagsins vera að sýna al-
menningi fram á að ekki
mun nauðsynlegt að fólk
sé jafn háð bílum og raun
ber vitni og ýmsir aðrir
vistvænni valkostir séu
fyrir hendi. Morgunblaðið
lagði af þessu tilefni
nokkrar spurningar fyrir
Þóru Kristínu Þórisdótt-
ur, verkefnisstjóra hjá
Vistvernd.
Hverjir halda umræddan bíl-
lausa dag?
„Bíllausi dagurinn er hluti af
evrópskri samgönguviku sem
hófst 16. september og rúmlega
20 Evrópuríki taka þátt í. Fimm
sveitarfélög á Íslandi taka þátt í
vikunni, Reykjavík, Hveragerði,
Hafnarfjörður, Mosfellsbær og
Rangárþing ytra.“
Hvernig verður dagurinn í
framkvæmd?
„Allir fá frítt í strætó í tilefni
dagsins. Og það verður spennandi
að fara í strætó, því börn í fjórðu
bekkjum grunnskóla Breiðholts
hafa æft dagskrá sem þau flytja í
strætisvögnum hverfisins. Klukk-
an 16.30 verður svo fundur í Ráð-
húsi Reykjavíkur sem haldinn er
á vegum Landverndar og Vist-
verndar í verki. Fundurinn mun
fjalla um möguleika íbúa, okkar
sjálfra, á að minnka neikvæð áhrif
bílaumferðar.“
Hvað er Vistvernd í verki?
„Vistvernd í verki er umhverf-
isverkefni sem undanfarin ár hef-
ur beint athyglinni að því að gera
má einfaldar umbætur í daglegu
lífi sem draga úr sóun, bæta um-
hverfið og auka lífsgæði okkar.
Meðal þeirra þátta sem verkefnið
fjallar um eru samgöngur.
Sautján sveitarfélög á Íslandi
bjóða íbúum sínum þátttöku í
þessu alþjóðlega verkefni og geta
allir sem hafa áhuga haft sam-
band við skrifstofu Landverndar
eða sitt sveitarfélag. Vistvernd í
verki er liður í þróun sjálfbærs
samfélags. Sjálfbært samfélag
verður aldrei skapað af stjórn-
völdum eingöngu án þátttöku
fólksins í landinu. Árangur verk-
efnisins hefur ekki látið á sér
standa, yfir 400 fjölskyldur um
land allt hafa tekið þátt og lagt
sitt af mörkum til sjálfbærara
samfélags með ótrúlegum
árangri.“
Segðu okkur sögu bíllausa
dagsins ...
„Það voru samtökin „Access -
Eurocities for mobility culture“
sem hófu göngu bíllausa dagsins
árið 1994. Í fyrra var fyrirkomu-
laginu breytt þannig að um heila
samgönguviku er að ræða, sem
endar á bíllausa degin-
um. Samtökin hvetja
til nýrrar samgöngu-
menningar og aðstoðar
borgir og bæi við já-
kvæðar breytingar á
innanbæjarumferð.
Meira en hundrað sveitarfélög í
Evrópu eru aðilar að samtökun-
um.“
Hver er tilgangurinn með bíl-
lausa deginum?
„Hann er haldinn til að hvetja
fólk til að nota almenningssam-
göngur eða aðra fararskjóta en
einkabílinn til að draga úr meng-
un. Bíllinn er þarfur þjónn og
vissulega nauðsynlegur en ef allir
endurskoða notkun sína örlítið
getum við stigið stórt skref í að
bæta bílamenningu okkar, draga
úr óþarfa akstri og sparað mikið
fé. Markmiðin eru, að fólk vakni
til umhugsunar og prófi nýjar
leiðir.“
Hefur fólk brugðist vel við
samgönguvikunni?
„Já, samgönguvikan hér í
Reykjavík hefur gengið vonum
framar, öll skipulagning og uppá-
komur hafa gengið vel og þátt-
taka verið með ágætum. Umfjöll-
un um vikuna er talsverð í
fjölmiðlum og það skilar sér auð-
vitað sem fræ inn í sálir lands-
manna.“
Er ekki ólíklegt að marktækur
árangur náist í að draga úr bíla-
notkun hjá jafn rótgróinni bíla-
þjóð og Íslendingum?
„Það held ég ekki! Auðvitað
gerast ekki kraftaverk á einum
degi eða einni viku, en skref fyrir
skref held ég að við séum að átta
okkur á mikilvægi málsins. Lofts-
lagsbreytingar gróðurhúsaáhrifa
eru þegar farnar að hafa skelfileg
áhrif svo það er bara ekki hægt að
hafa augun lokuð miklu lengur.
Verkefnið Vistvernd í verki hefur
líka sýnt svart á hvítu að með því
að fylgja einföldum leiðbeining-
um um aksturslag og nota hreyf-
ilhitara er hægt að minnka bens-
ínnotkun um tugi prósenta. Þá
eru ótaldar þær leiðir sem hægt
er að fara við að fækka bifreið-
um.“
Hverjir eru helstu kostir þess
að sleppa bílnum?
„Með því að sleppa bílferð fáum
við nauðsynlega og heilnæma
hreyfingu. Með því að sleppa bíl-
ferð minnkum við
mengun, við spörum
dýrmætt pláss sem
gæti nýst til útiveru og
leikja barna. Við völd-
um ekki hljóðmengun
sem raskar ró fólks.
Við minnkum hættu á slysum og
spörum peninga. Svo má ekki
gleyma því að það er hægt að
skipuleggja útréttingar betur,
aka fleiri saman í bíl, nýta bílinn
betur þegar hann er heitur og
þannig mætti lengi telja. Enginn
getur gert allt, en allir geta gert
eitthvað, þetta eru kjörorð Vist-
verndar í verki.“
Þóra Bryndís Þórisdóttir
 Þóra Bryndís Þórisdóttir er
fædd í Reykjavík árið 1971. Hún
er með BA-próf í sálarfræði og
starfar sem verkefnisstjóri Vist-
verndar í verki, umhverfisverk-
efnis á vegum Landverndar. Hún
hefur áður starfað hjá bókaút-
gáfu og unnið við kennslu og
þýðingar. Þóra Bryndís á einn
son, Sindra Pál Andrason, sem er
9 ára.
Minnkum
hættu á slys-
um og spörum
peninga