Morgunblaðið - 30.10.2003, Síða 8

FRÉTTIR
8 FIMMTUDAGUR 30. OKTÓBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Við höfum bara ekki séð neina ástæðu til að uppfylla þessi tilmæli ráðsins, herra. Hér er
bara engin spilling.
Hugvísindaþing 2003
Boðið upp á
fræðaveislu
Hugvísindastofnunog Guðfræðistofn-un Háskóla Ís-
lands halda Hugvísinda-
þing 2003 í Aðalbyggingu
Háskóla Íslands á föstu-
dag og laugardag. Þingið
hefst klukkan 13 á föstu-
deginum í Hátíðarsal Að-
albyggingar Háskóla Ís-
lands og stendur til
klukkan 17 laugardaginn
1. nóvember. Haraldur
Bernharðsson, starfsmað-
ur Hugvísindastofnunar,
svaraði nokkrum spurn-
ingum Morgunblaðsins.
– Hvert er tilefni þessa
þings, Haraldur?
„Þau eru mörg málefnin
sem tekin eru fyrir í mál-
stofum á Hugvísindaþingi
2003 og þau eru til marks
um að þeir sem starfa við
kennslu og rannsóknir á vegum
þeirra stofnana sem að þessu
standa séu ekki í fílabeinsturni,
heldur í nánum tengslum við
þjóðfélagsumræðuna hverju
sinni. Tilgangurinn er að kynna
það sem fólk hér er að fást við í
rannsóknum og kennslu. Það
koma einnig til okkar gestir utan
umræddra stofnana Háskóla Ís-
lands sem munu fjalla um eigin
rannsóknir og athuganir.“
– Er um árlegt þing að ræða,
eða bara tilfallandi uppákomu?
„Þetta er fimmta Hugvísinda-
þingið sem haldið hefur verið.
Það hefur áunnið sér fastan sess,
þótt það hafi ekki verið haldið ár-
lega. Það var fyrst haldið 1996,
síðan 1999, þá 2000 og 2001 og
núna 2003. Þingin eru alltaf hald-
in á haustmánuðum, október eða
nóvember.“
– Er hægt að segja eitthvað frá
dagskránni?
„Það er allt of langt mál að
segja frá henni í smáatriðum, en
ég læt þess getið að þeir sem
áhuga hafa á geta nálgast hana á
vefsíðu Hugvísindastofnunar,
www.hugvis.hi.is. Það sem ég get
þó sagt er að hér er um algera
fræðaveislu að ræða. Á þinginu
tala yfir níutíu fræðimenn af öll-
um sviðum hugvísinda, bók-
menntafræði, guðfræði, heim-
speki, málvísinda og sagnfræði.“
– Viltu nefna nokkur dæmi?
„Það er af afar mörgu að taka,
en nefna má fjögur mál. Er þar
fyrst að nefna málstofu um sið-
ferði við varðveislu, rannsóknir
og útgáfu á persónulegum heim-
ildum. Málstofan heitir „Brenndu
bréfið“. Nokkur erindi verða
flutt, en þau hefjast á erindi Sig-
urðar Líndals um persónuvernd
látinna manna. Spurningum verð-
ur velt upp, m.a. hversu lengi
varir persónuvernd eftir lát
manna.
Þá vildi ég nefna málstofu um
frelsi fjölmiðla þar sem glímt
verður við spurningar um frelsi
fjölmiðla. Málstofa verður og um
og samband ríkis og kirkju sem
dr. Hjalti Hugason gengst fyrir,
en í þeim efnum sýnist sitt hverj-
um sem kunnugt er og
það eru mál sem hafa
nýlega verið í um-
ræðunni. Loks vildi ég
nefna málstofu um fé-
lagsleg réttindi á 20.
öld. Þar taka ýmsir til
máls og knýjandi spurningar um
jöfnuð og hver á hvað skilið og
hvers vegna verða teknar til
skoðunar. Þetta er ekki síður lif-
andi umræðuefni í þjóðfélaginu.“
– Það er þá ekkert eitt þema á
þinginu?
„Það er ekki hægt, málefnin og
verkefnin eru allt of mörg til þess
að hægt sé að einangra efnið á
þann hátt. Í staðinn er fjöl-
breytnin í fyrirrúmi.“
– Geturðu nefnt eitthvað fleira
athyglisvert?
„Það er til dæmis málstofa um
Hringadróttinssögu og þar verð-
ur meðal ræðumanna Ármann
Jakobsson, en hann hefur nýlokið
við bók um Tolkien og Hringa-
dróttinssögu sem er að ég held
rjúkandi heit úr prentsmiðjunni
einmitt um þessar mundir. Þá er
málstofa um trúarstef á hvíta-
tjaldinu. Þá verða íslensku máli
gerð góð skil í málstofum, m.a. er
vélræn talgreining á íslensku
máli eitt viðfangsefnanna. Tákn-
málsfræði er kynnt og einnig er
málstofa sem tekur fyrir kennslu
á íslensku sem erlendu tungu-
máli, en þar verður m.a. greint
frá nýjum leiðum til að auðvelda
útlendingum að læra íslensku.
Miðaldrafræði hafa og sinn
sess og er m.a. tekið á æsku og
elli á miðöldum, einnig skrift,
bókagerð og fleiru. Svona gæti
ég haldið lengi áfram. Af nógu er
að taka.“
– En fyrir hverja er svona
þing, eru þetta kannski bara
fræðimenn að tala yfir öðrum
fræðimönnum?
„Nei, alls ekki. Þetta er alls
ekki aðeins fyrir fræðimenn. Við
leggjum ríka áherslu á að þetta
er öllum opið og þannig úr garði
gert að menn geti
komið og fræðst og
haft gagn og gaman af
þótt þeir komi ekki úr
röðum fræðimanna.
Málefnin tala sínu
máli.
Þetta er frábær vettvangur
fyrir þá sem vilja taka þátt í
fræðilegum umræðum um hin
ýmsu þjóðfélagsmál.“
– Þarf að skrá sig? Kostar inn?
„Þeir sem hafa áhuga á mál-
efnunum sem til umræðu verða
geta bara komið. Þetta er öllum
opið á meðan húsrúm leyfir. Og
það kostar ekkert inn.“
Haraldur Bernharðsson
 Haraldur Bernharðsson er
stúdent frá Menntaskólanum á
Akureyri 1988, lauk BA-prófi í
íslensku frá Háskóla Íslands
1991 og MA-prófi í íslenskri mál-
fræði frá sama skóla 1995. Einn-
ig MA-prófi í málvísindum frá
Cornell-háskóla í New York 1998
og doktorsprófi frá sama skóla
2001. Var styrkþegi málvís-
indadeildar Harvard 1999–2001
og frá 2001 starfað á Hugvís-
indastofnun HÍ á rannsókn-
arstyrk frá Rannís og hefur ver-
ið stundarkennari við HÍ og
Menntaskólans í Reykjavík. Eig-
inkona er Hanna Óladóttir ís-
lenskufræðingur og eiga þau
fjögur börn, Freystein, Þórodd,
Örnólf og Hildigunni.
Málstofan
heitir
„Brenndu
bréfið“