Morgunblaðið - 31.10.2003, Page 1

STOFNAÐ 1913 295. TBL. 91. ÁRG. FÖSTUDAGUR 31. OKTÓBER 2003 PRENTSMIÐJA ÁRVAKURS HF. mbl.is
Mikilvægasta máltíð dagsins
Frumsmíð-
ar og fjör
Endurkoma Rússíbana á tón-
leikum í Salnum | Listir 36
Lag Nilfisk frá Stokkseyri á́
mynddiski Foo Fighters | Fólk 61
Sama
stemningin
Skemmtistaðurinn Sjallinn fagnar
fertugsafmæli | Akureyri 20
ÆÐSTI áfrýjunardómstóll Ítalíu
sýknaði í gær Giulio Andreotti,
fyrrverandi forsætisráðherra
landsins, af ákæru um að hafa fyr-
irskipað morð á blaðamanni fyrir
24 árum. Ekki er hægt að rétta aft-
ur í málinu og því er nú lokið.
Mafíuforinginn Gaetano Badal-
amenti, sem afplánar lífstíðarfang-
elsisdóm í Bandaríkjunum, var
einnig sýknaður af ákæru um að
hafa tekið þátt í morðinu á rann-
sóknarblaðamanninum Carmine
Pecorelli árið 1979.
Andreotti, sem er 84 ára og
gegndi forsætisráðherraembættinu
sjö sinnum, hefur alltaf haldið fram
sakleysi sínu. Héraðsdómstóll hafði
dæmt hann í 24 ára fangelsi fyrir að
fyrirskipa morðið.
Reuters
Giulio Andreotti í sjónvarpsþætti í gærkvöldi eftir að hann var sýknaður.
Andreotti sýknaður
Róm. AFP.
LANDSBÓKASAFNI ber að virða
tilmæli Auðar Laxness um takmark-
anir á aðgangi að bréfum Halldórs
Laxness sjálfs en það hefur hins
vegar ekki heimild til þess að hlíta
fyrirmælum hennar að því er varðar
bréf í safninu sem aðrir skrifuðu
skáldinu. Afhending gagna skálds-
ins til safnsins fól það í sér að safnið
öðlaðist heimildir eignarréttar yfir
bréfasafninu og með því að gera
þann hluta gagnanna, sem frá skáld-
inu sjálfu eru komin, aðgengilegan
almenningi hafa þau gögn verið birt
í skilningi höfundarlaga. Þetta eru
meginniðurstöðurnar í lögfræðiáliti
Erlu S. Árnadóttur sem unnið var
að beiðni Landsbókasafnsins.
Sigrún Klara Hannesdóttir lands-
bókavörður segir miklu skipta að í
álitinu sé staðfestur eignarréttur
safnsins að þeim gögnum sem því
hafa verið afhent. Hún segir það
einnig mikils virði að í álitinu komi
fram að séu slík gögn afhent op-
inberri stofnun megi túlka það
þannig að þar með séu þau birt og
því ekki bannað að skoða þau og
vísa til þeirra. „Álitið bendir okkur
einnig á hvar okkar veika hlið er,
þ.e. að við höfum ekki gert formlega
samninga við þá sem afhenda okkur
gögn. Við þurfum að skerpa á okkar
reglum í því efni,“ segir Sigrún
Klara.
Álit lögmannsins hárrétt
Guðný Halldórsdóttir, dóttir
skáldsins, segir álit lögmannsins
vera hárrétt. „Höfundarréttur vefst
fyrir mönnum, – jafnvel prófessor-
um. Höfundarréttur liggur hjá þeim
sem skrifaði textann, síðan erfingj-
um hans. Þetta gildir um HKL og
alla aðra. Hannes Hólmsteinn Giss-
urarson hefur aldrei beðið um leyfi
til notkunar á neinu. Ég vantreysti
honum. Enda talar hann helst um
pabba með myndir af fjöldagröfum í
bakgrunni. Erum við ekki komin í
svolitla sögufölsun?“
Hannes Hólmsteinn Gissurarson
segir aðalatriðið vera að fyrir liggi
að ekki beri að takmarka aðgang að
bréfum annarra til Laxness en meg-
inhluti safnins sé einmitt slík bréf.
„Það er líka athyglisvert að eign-
arréttur að bréfunum er talinn vera
hjá safninu og eins hitt að þar sem
bréfin hafa verið aðgengileg jafn-
gildi það birtingu þeirra. Það merk-
ir að ég get vitnað í þau eins og um
birt verk væri að ræða,“ segir
Hannes.

Ber að virða/33
Bréf Laxness talin birt
í skilningi höfundarlaga
Saksóknararnir lögðu áherslu á
að þeir hygðust ekki „gera hluta-
bréfin upptæk eða þjóðnýta þau“.
Þeir sögðu að eigendur hlutabréf-
anna fengju áfram arðgreiðslur og
héldu atkvæðisréttinum en gætu
ekki selt þau.
Þessi ákvörðun olli þó miklu
uppnámi meðal fjárfesta á rúss-
neska hlutabréfamarkaðnum í
gær. Aðalhlutabréfavísitala kaup-
hallarinnar í Moskvu lækkaði þá
um rúm 8% og gengi hlutabréfa í
Yukos um 14%.
Hlutabréfavísitalan hefur nú
lækkað um tæp 17% frá handtöku
Khodorkovskís á laugardag og
gengi hlutabréfa í Yukos um 35%
frá 17. október.
Að sögn saksóknaranna og rúss-
neskra fjármálasérfræðinga á
Khodorkovskí 59,5% hlutabréf-
anna sem saksóknararnir frystu í
gær.
Skrifstofustjórinn
leystur frá störfum
Ennfremur var tilkynnt í gær-
kvöldi að Vladímír Pútín Rúss-
landsforseti hefði vikið skrifstofu-
stjóra sínum, Alexander Voloshín,
úr embætti. Áður höfðu rússneskir
fjölmiðlar skýrt frá því að Vol-
oshín hefði sagt af sér til að mót-
mæla handtöku Khodorkovskís
sem var forstjóri Yukos.
Við embættinu tekur Dmítrí
Medvedev, 37 ára efnahagssér-
fræðingur og fyrrverandi aðstoð-
arskrifstofustjóri Kremlar. Hann
er nú formaður stjórnar gasfyr-
irtækisins Gazprom, eins af öfl-
ugustu fyrirtækjum Rússlands.
Ákæran á hendur Khodorkovskí
Óheimilt að
selja hluta-
bréf í Yukos
Hlutabréfavísitalan lækkar um 8%
Reuters
VLADÍMÍR Pútín, forseti Rúss-
lands, er hér á fundi með yfirmönn-
um rússneskra og erlendra fjárfest-
ingarbanka í Moskvu, en fundurinn
var haldinn vegna umrótsins á rúss-
neska hlutabréfamarkaðnum eftir
handtöku Míkhaíls Khodorkovskís,
auðugasta manns Rússlands.
Pútín sagði á fundinum að rúss-
neska ríkisvaldinu bæri skylda til
að saksækja kaupsýslumenn sem
brytu lögin. „Pútín tók skýrt fram
að hvað sem vestrænu fjölmiðlarnir
segðu, hversu mikill sem þrýsting-
urinn yrði, þá yrði hvergi hvikað
frá áformunum um að framfylgja
lögunum,“ sagði einn fundarmann-
anna.
Pútín hefur verið sakaður um að
standa á bak við ákæruna á hendur
Khodorkovskí vegna stuðnings
auðkýfingsins við rússneska stjórn-
arandstöðuflokka.
Moskvu. AFP, AP.
RÚSSNESKIR saksóknarar tilkynntu í gær að þeir hefðu fryst 44%
eignarhlut í Yukos, stærsta olíuvinnslufyrirtæki Rússlands. Þeir
neituðu því þó að þeir hygðust gera hlutabréfin upptæk. Meirihluti
bréfanna er í eigu auðkýfingsins Míkhaíls Khodorkovskís, sem var
handtekinn á laugardag og ákærður fyrir stórfelld skatt- og fjársvik.
Hvikar hvergi
HAGVÖXTUR í Bandaríkjunum á
þriðja ársfjórðungi var 7,2%, sá
mesti í 19 ár. Bendir það til, að efna-
hagslífið sé komið á verulegan skrið.
Á öðrum ársfjórðungi var hag-
vöxturinn 3,3% en því hafði verið
spáð, að hann yrði um 6% á þeim
þriðja. Hann var þó mun meiri og
vekur það vonir um, að Bandaríkin
muni hafa forystu um að drepa efna-
hagslífið í heiminum úr þeim dróma,
sem það hefur verið í undanfarin ár.
Í tilkynningu frá viðskiptaráðu-
neytinu sagði, að meginskýringin á
hagvextinum væri mikil einkaneysla,
auknar fjárfestingar, líf á fasteigna-
markaði og aukinn útflutningur.
Bendir margt til, að skattalækkanir
ríkisstjórnarinnar séu farnar að
skila sér í aukinni einkaneyslu.
Því er spáð, að hagvöxtur á síðasta
fjórðungi þessa árs verði um 4% og
vonast er til, að þessi auknu umsvif
fari að skila sér í minna atvinnuleysi.
Bandaríkin
Hagvöxtur
sá mesti
í 19 ár
Washington. AP, AFP.
♦ ♦ ♦
NÓI albínói hef-
ur fengið tólf
verðlaun á kvik-
myndahátíðum í
Evrópu, m.a.
Norrænu kvik-
myndaverðlaun-
in og verðlaun
sem besta mynd-
in á kvikmyndahátíðinni í Rúðu-
borg. Þá er hún tilnefnd til Evr-
ópsku kvikmyndaverðlaunanna og
er framlag Íslendinga til Óskarsins.
Tólf evrópsk
verðlaun

Kalla myndina/48
Hafa fengið fína
innspýtingu