Morgunblaðið - 09.03.2004, Side 18

ERLENT
18 ÞRIÐJUDAGUR 9. MARS 2004 MORGUNBLAÐIÐ
Hnakkstóll
Eirberg
hjálpartæki og heilbrigðisvörur
Stórhöfða 25 • eirberg.is • 569 3100
Sex ár eru nú liðin síðan Hong
Kong fór aftur undir kínverska
stjórn. Hvernig myndir þú lýsa
andrúmsloftinu í Hong Kong í
dag?
Andrúmsloftið í Hong Kong hef-
ur verið afar sveiflukennt. Eftir
fimm ára verðhjöðnun og hrun á
eignaverði [e. loss in asset value] er
orsakaðist af fjármálakreppunni í
Asíu voru menn býsna veikir fyrir.
Á síðasta ári varð bráðalungnabólg-
unnar, SARS, síðan einnig vart sem
þrýsti okkur alveg niður á botn. Við
allt mótlætið gerðist það hins vegar
að fólk uppgötvaði sinn innri styrk á
ný. Íbúar Hong Kong gerðust virk-
ari borgarar og sýndu m.a. vilja-
styrk sinn í verki 1. júlí í fyrra þeg-
ar þeir mótmæltu fyrirhuguðum
breytingum á löggjöf um þjóðarör-
yggismál.
Þessi mótmæli mörkuðu þátta-
skil því þarna áttaði fólk sig á þeim
styrk sem býr í samheldni borg-
aranna. Síðan þá hefur sjálfstraust
Hong Kong-búa snúið aftur.
Mótmælin snerust líka um
óánægju fólks með vonda stjórnarhætti í Hong Kong
þessi undanfarin sex ár.
Stjórnvöld í Peking hafa reynt að hjálpa efna-
hagnum með því að skapa aðstæður til þess að fleiri
ferðamenn gætu komið til Hong Kong, skapa Hong
Kong stöðu sem miðstöð ýmissa viðskipta og með því
að bæta aðstæður til að stunda verslun. Umræður um
pólitískar umbætur hafa hins vegar ekki enn verið
leiddar til lykta.
Hversu ánægðir eru íbúarnir með Tung Chee-hwa,
æðsta embættismann Hong Kong [sem starfar
sem eins konar ríkisstjóri í umboði stjórnvalda í
Peking]?
Þeir eru afar óánægðir með störf hans. Við létum
gera fyrir okkur skýrslu um stjórnartíð hans í október
2003 og hún liggur nú fyrir og má nálgast hana á
www.civic-exchange.org.
Stjórnmálaskýrendur fullyrða að ráðamenn í Taívan
fylgist grannt með þróun mála í Hong Kong. Hvaða
mat leggur þú á þróunina?
Það er rétt að Taívan fylgist grannt með Hong
Kong. Báðir staðir tilheyra Stór-Kína eins og það er
skilgreint. Stjórnvöld í Taívan hafa ítrekað lýst þeirri
skoðun að stefna kínverskra ráðamanna um „eitt land,
tvö stjórnkerfi“ gangi ekki upp og síðustu tvö árin
hafa þeir getað bent á ýmislegt sem
gefur til kynna að þetta mat þeirra
sé rétt.
Getur hugmyndin um „eitt land,
tvö stjórnkerfi“ í raun leitt af sér
sameiningu alls Kína?
Við búum núna við kerfi sem get-
ur virkað að því leytinu til að einn
hluti landsins ræður eigin málum að
mestu sjálfur. Það blasir hins vegar
ekki endilega við að það pólitíska
kerfi sem Peking-stjórnin hafði
upphaflega í huga geti virkað ýkja
vel þegar til lengri tíma er litið. Það
kerfi er byggt á því að haldnar séu
þingkosningar sem þó skila ekki því
að valið sé um nýja ráðamenn [enda
æðsti embættismaðurinn í Hong
Kong skipaður beint af stjórnvöld-
um í Peking]. Það kerfi byggist á
kosningakerfi vegna stöðu æðstu
ráðamanna sem aðeins örfáir fá að
taka þátt í – en þannig kerfi telur
mikill meirihluti íbúa Hong Kong
bæði óréttlátt og ósanngjarnt.
Kerfið byggist hins vegar einnig
á því að fleiri og fleiri þingmenn séu
kjörnir í beinum kosningum – í
september 2004 verður staðan orðin sú að helmingur
þeirra mun verða kosinn þannig. Í núverandi kerfi eru
því innbyggðir þættir sem kunna að leiða til þess að
það brenni yfir á nokkrum árum. Þetta er ástæða þess
að nú er mikið rætt um umbætur og það sem fyrst.
Þú stofnaðir sjálfstæða hugveitu, Civic exchange,
árið 2000. Hvaða hlutverk leikur hún í hinni póli-
tísku umræðu og í opinberu lífi í Hong Kong?
Eitt af okkar hlutverkum er að þróa samræðuvett-
vang fyrir borgarana þannig að þeir geti tjáð sig um
mikilvæg málefni á meðan þau eru á stefnumót-
unarstiginu. Við erum stærst þeirra samtaka sem
sinna slíku hlutverki í Hong Kong þó að við séum ekki
virk á öllum sviðum stefnumótunar.
Hafa ber í huga í þessu sambandi að við erum hug-
veita [e. think tank] en ekki þrýstihópur.
Hver er þín eigin sýn á framtíð Hong Kong?
Ég trúi því staðfastlega að við getum þróað hjá okk-
ur lýðræðislegt samfélag. Fyrir því hef ég barist síðan
snemma á níunda áratugnum – ég hef aldrei séð jafn-
marga hafa raunverulegan áhuga á því að taka þátt í
umræðu um umbætur og einmitt nú og því er ég býsna
bjartsýn.
Spurt og svarað | Christine Loh
Erum búin að endur-
heimta sjálfstraustið
Christine Loh var þingmaður á sjálfstjórnarþingi Hong Kong 1992–2000
en þá stofnaði hún sjálfstæða hugveitu, Civic Exchange. Hún er vel
þekkt í Hong Kong vegna starfa sinna á pólitískum vettvangi og í fjöl-
miðlum og hún stendur framarlega í þeirri sveit manna sem vill pólitísk-
ar umbætur í Hong Kong. Loh svaraði spurningum Morgunblaðsins.
Christine Loh
’ Í núverandi kerfieru því innbyggðir
þættir sem kunna
að leiða til þess að
það brenni yfir á
nokkrum árum. ‘
Davíð Logi Sigurðsson david@mbl.is
ALÞJÓÐLEGI kvennadagurinn
var í gær og voru víða uppi miklar
heitstrengingar um að bæta hlut-
skipti þeirra. Í Asíu var áherslan á
heimilisofbeldi og annað ofbeldi
gagnvart konum og börnum.
Gloria Arroyo, forseti Filipps-
eyja, undirritaði í gær ný lög, sem
kveða á um hörð viðurlög við heim-
ilisofbeldi og sams konar lög bíða
undirritunar í Indónesíu. Talsmenn
Sameinuðu þjóðanna vöktu hins
vegar athygli á því, að í Asíu fjölg-
aði alnæmissmituðum konum dag
frá degi enda væri svo komið, að
fátt ógnaði heilsu þeirra meira en
að ganga í hjónaband. Sjúkdóminn
fengju þær frá eiginmönnunum,
sem færu sínu fram í kynferðismál-
um, jafnt eftir sem fyrir giftingu.
Íranski Nóbelsverðlaunahafinn
Shirin Ebadi sagði í gær, að kon-
urnar gætu breytt írönsku sam-
félagi enda væri barátta þeirra fyr-
ir jafnrétti einnig barátta fyrir
lýðræði. Klerkastjórnin í landinu
virðist hins vegar vera á öðru máli
því í gær sagði hún fyrirhugaða
göngu kvennasamtaka ólöglega.
Misrétti í Svíþjóð
Þótt jafnrétti kynjanna sé óvíða
meira en í Svíþjóð, kemur það samt
fram í könnun meðal sænskra
þingkvenna, sem eru 158 af 349
þingmönnum alls, að sex af hverj-
um 10 þeirra telja sig hafa orðið
fyrir misrétti. Felst það oftast í
því, að þeim er ekki sýnd sama
virðing og körlunum eða þá, að
gengið er framhjá þeim þegar skip-
að er í valdastöður.
Carlo Azeglio Ciampi, forseti
Ítalíu, lagði einnig sitt af mörkum
á Alþjóðakvennadeginum í gær og
skoraði á ítalskar konur að eiga
fleiri börn.
„Tómar vöggur er mesta vanda-
mál þessarar þjóðar,“ sagði forset-
inn.
Reuters
Þessar óperusöngkonur tóku þátt í hátíðahöldunum í Taipei í tilefni af Al-
þjóðakvennadeginum. Á Taívan er jafnan mikið um að vera á þessum degi.
Hlutskipti
kvenna rætt
um allan heim
Hjónabandið er sérstakur heilsu-
farsvoði fyrir asískar konur
Hong Kong, Róm. AFP.
EIN af hverjum átta fuglategundum
heimsins er í útrýmingarhættu,
einkum vegna óheftrar útbreiðslu
landbúnaðar og rányrkju skóga, sér-
staklega í hitabeltinu. Þetta er meðal
niðurstaðna nýrrar skýrslu um
ástand fuglalífs heimsins, sem gefin
er út á vegum samtakanna Birdlife
International. Segir þar að 1.211 teg-
undir fugla séu í útrýmingarhættu,
þar af 179 í bráðri hættu og 344 í
mikilli hættu.
Fuglateg-
undir í
hættu
♦♦♦
Palestínsk kona, íklædd bænakjól, horfir út um glugga
á heimili sínu í al-Hussein-flóttamannabúðunum í
Amman í Jórdaníu í gær. Alþjóðakvennadagurinn var
haldinn hátíðlegur í arabaríkjum sem annars staðar.
Reuters
Í flóttamannabúðum