Morgunblaðið - 13.03.2004, Blaðsíða 72

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLUNNI 1, 103 REYKJAVÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181, PÓSTHÓLF 3040,
ÁSKRIFT-AFGREIÐSLA 569 1122, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI 1 LAUGARDAGUR 13. MARS 2004 VERÐ Í LAUSASÖLU 190 KR. MEÐ VSK.
SAMSON Global Holdings Ltd hefur keypt
6,45% hlut Tryggingamiðstöðvarinnar í Hf.
Eimskipafélagi Íslands, og á eftir kaupin
16,84% hlut í félaginu.
Eigendur Samson Global
Holdings Ltd eru félög í
eigu Björgólfs Guð-
mundssonar, Björgólfs
Thors Björgólfssonar og
Magnúsar Þorsteinsson-
ar. TM á enga hluti í
Eimskipum eftir söluna.
Alls keypti Samson
286.166.406 hluti á geng-
inu 10,25, sem þýðir að
söluverð nam rétt rúm-
um 2,9 milljörðum króna. Hagnaður TM
vegna sölunnar nemur um 1.350 milljónum
króna.
Gunnlaugur Sævar Gunnlaugsson, stjórn-
arformaður Tryggingamiðstöðvarinnar,
sagði að salan væri í samræmi við það sem
fram kom í ræðu hans á aðalfundi félagsins
sl. fimmtudag að í kjölfarið á nýlegum kaup-
um TM á 12% hlut í Straumi fjárfestingar-
banka myndi félagið minnka aðra hluta-
bréfaeign sína á móti. „Við töldum okkur
vera að fá gott verð fyrir bréfin, við innleyst-
um góðan hagnað,“ sagði Gunnlaugur.
Selja eða halda
Talið er að ástæða kaupa Samsonar á
Eimskipshlutnum sé sú að félagið sjái mögu-
leika í félaginu til framtíðar eftir breytingar
sem fyrir liggur að gera eigi á því, en á aðal-
fundi nk. föstudag verður borin upp sú til-
laga að nafni félagsins verði breytt í Burðar-
ás hf. Burðarás mun eiga skipafélagið Hf.
Eimskipafélag Íslands.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins
eru tveir möguleikar ræddir innan félagsins
hvað varðar skipan Eimskipa í næstu fram-
tíð. Sumir vilja að Burðarás hf. haldi Hf.
Eimskipafélagi Íslands áfram í sinni eigu
enn um sinn og efli það í útrás og geri það
þar með verðmætara fyrir sölu eftir tvö til
þrjú ár. Aðrir vilja selja félagið strax og nota
fjármunina sem liggja í félaginu, 16–20 millj-
arða, í aðrar fjárfestingar Burðaráss.
Samson eyk-
ur hlut sinn
í Eimskipi
Óvissa ríkir um framtíð-
arskipan félagsins
Gunnlaugur Sævar
Gunnlaugsson
Á TÍMUM alþjóðavæðingar og
frjáls flæðis, sem Ísland hefur ekki
farið varhluta af, hafa rótgróin inn-
lend fyrirtæki skipt um eigendur,
bankar eru orðnir virkir þátttak-
endur í íslensku atvinnulífi með
eignarhaldi sínu og beinum afskipt-
um. Það sem áður voru þjónustu-
stofnanir á sviði fjármála við heim-
ilin og atvinnulífið eru nú orðnir
virkir gerendur á fyrirtækjamark-
aði.
Þetta sagði Árni Magnússon fé-
lagsmálaráðherra í ræðu á Iðnþingi
og spurði svo jafnframt: „Er það
raunverulega svo að eðlilegt sé að
einstakir viðskiptabankar verji
mestum kröftum sínum og fjár-
munum, jafnvel með stórkostlegum
erlendum lántökum, í að brytja nið-
ur fyrirtæki í íslensku viðskiptalífi,
til hagnaðar fyrir sjálfa sig? Er það
tilgangur þeirra? Aldrei verður sátt
um aukið frelsi fjármagns nema því
fylgi félagslegt réttlæti. Þar bera
fyrirtækin ábyrgð og verða að axla
hana.“
Stórfyrirtæki sem ráða
hverjir fá að lifa
Þá vék félagsmálaráðherra einn-
ig að samþjöppun í verslun og þjón-
ustu og sagði ábyrgð eigenda og
stjórnenda vera mikla. Miklu skipti
hvernig á væri haldið og merki
væru um að ekki risu allir undir
henni: „Verslunar- og þjónustufyr-
irtæki hafa á sama tíma stækkað
gífurlega, völd þeirra gagnvart
smærri fyrirtækjum, ekki síst
smærri framleiðslufyrirtækjum,
eru mikil,“ sagði Árni. „Þræðirnir
liggja svo víða að helst minnir á vef
risavaxinnar köngulóar. Þessi stór-
fyrirtæki geta í mörgum tilvikum
ráðið því hverjir fái lifað og hverjir
skuli deyja. Ábyrgð þeirra sem
þessum stóru, virku – ég segi af-
skiptasömu fyrirtækjum ráða er
mikil. Gildir þar einu hvort ræðir
um verslanir, fjölmiðla eða fjár-
málastofnanir. Það er hreint ekki
sama hvernig á er haldið. Það eru
ákveðin merki þess í íslensku efna-
hags- og atvinnulífi að ekki valdi
allir því hlutverki sem þeim hefur
verið falið eða þeir hafa tekið sér.“
Umsvif einstakra aðila á
mörkum hins siðferðilega
Þá sagði félagsmálaráðherra að
merki væru um hringamyndun í
viðskiptalífinu og að hans mati
væru umsvif einstakra aðila í at-
vinnulífinu á mörkum þess að
standast siðferðilega mælikvarða.
„Það er að mínu viti eitthvert mik-
ilvægasta hlutverk okkar stjórn-
málamanna um þessar mundir að
standa vaktina. Ábyrgð okkar er
mikil en ábyrgð þeirra sem ég hér
fjalla um er ekki minni, taki þeir til
sín sem eiga. Við stjórnmálamenn
þurfum að vera á varðbergi og það
munum við verða. Íslenska þjóðin
þarf sömuleiðis að veita þessum
nýju valdhöfum aðhald, þeir eiga
ekki að fá tækifæri til að ofbjóða
þjóðinni, sitjandi á einhvers konar
heimatilbúnum friðarstóli,“ sagði
Árni Magnússon.
Félagsmálaráðherra gagnrýnir viðskiptabankana og stórverslanir
Merki um hringamynd-
un í íslensku atvinnulífi
Þræðir sumra verslunar- og þjónustufyrirtækja liggja svo víða að minn-
ir á vef stórrar köngulóar  Merki um að sumir valdi ekki hlutverki sínu
 Leiðari/ 36
 Bankar berjast/11
SIKORSKI-þyrla Varnarliðsins hefur sig á loft
af Skarðsfjöru á Meðallandssandi í gær, til að
flytja 1.840 kg þungt kefli með 1.900 metra
langri dráttartaug út í norska dráttarbátinn
Normand Mariner, sem kom til landsins í gær.
Í dag mun þyrla Landhelgisgæslunnar TF-SIF
fljúga afturábak með taugina yfir í Baldvin
Þorsteinsson EA, en það hefur aldrei verið
reynt áður og segir Einar Valsson, stýrimaður
á TF-SIF, það vera vandasamt verk. Til stend-
ur að reyna að draga Baldvin á flot í kvöld,
verði veður sæmilegt.
Í gær reyndi dráttarskipið að nálgast Bald-
vin, en komst næst 1,3 sjómílur frá skipinu.
TF-SIF flutti tíu skipverja á Baldvini út í skip-
ið í gær og hófu þeir frekari undirbúning
björgunaraðgerða.
Hávaðarok var á þessu svæði í gær og varð
mönnum um og ó við að sjá keflið með drátt-
artauginni sveiflast fram og til baka, þegar
flogið var með það út í norska skipið.
Björgunarmanna bíður vandasamt verkefni
í dag og er ljóst að mikill áfangi næst í björg-
unarferlinu ef tekst að koma tauginni í Bald-
vin í dag. Þá fyrst kemur í ljós hvort hið tröll-
aukna, nærri 30 þúsund hestafla dráttarskip
nær að draga Baldvin á flot.
Ljóst er að TF-LÍF, stærri þyrla Landhelg-
isgæslunnar, mun ekki geta tekið þátt í björg-
unaraðgerðum í dag, en í gær kom í ljós að
þyrlan væri biluð og var þá beðið um aðstoð
varnarliðsins í Keflavík. Gírkassi þyrlunnar
hefur verið sendur til Noregs til viðgerðar og
er búist við að viðgerðin taki fjóra daga. Gír-
kassinn kostar um 37–38 milljónir króna, en
ekki er ljóst hvað viðgerðin mun kosta./4
Morgunblaðið RAX
Stefna að björgun Baldvins EA í dag
SAMKVÆMT heimildum Morg-
unblaðsins eru yfirgnæfandi líkur á
að Þorgils Óttar Mathiesen, fram-
kvæmdastjóri fjár-
hagssviðs Íslands-
banka, verði
framkvæmdastjóri
Sjóvár-Almennra
trygginga, dótt-
urfélags Íslands-
banka, í stað Ein-
ars Sveinssonar.
Einar hefur til-
kynnt að hann láti
af störfum, en
hann hefur verið
kjörinn stjórnarformaður Íslands-
banka.
Á aðalfundi Sjóvár-Almennra í gær
var Bjarni Ármannsson, forstjóri Ís-
landsbanka, kjörinn stjórnarformað-
ur. Með Bjarna voru kosnir í stjórn
þeir Benedikt Jóhannesson varafor-
maður, Aðalsteinn Jónasson hrl.,
Kristján Ragnarsson, fyrrum stjórn-
arformaður Íslandsbanka, og Magnús
L. Sveinsson, fyrrum formaður VR.
Allir stjórnarmenn eru nýir í stjórn.
Þorgils Ótt-
ar til Sjóvár
 Bjarni/14
Þorgils Óttar
Mathiesen