Morgunblaðið - 18.03.2004, Blaðsíða 51

UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 18. MARS 2004 51
ÓSKAR H. Alberts-
son skrifaði grein í
Morgunblaðið í gær
þar sem hann gagn-
rýndi harkalega frétta-
skýringu DV þann 11.
mars þar sem gerð var
tilraun til að skýra at-
burðarásina sem varð
til þess að Baldvin Þor-
steinsson strandaði í
Skarðsfjöru. Ég bið því Morg-
unblaðið fyrir stutt svar. Grein Ósk-
ars er allstórorð en í raun hrekur
hann þó ekkert sem í fréttaskýring-
unni kom fram. Hann gerir at-
hugasemdir við tvennt, annars vegar
orðalag í fréttaskýringunni og hins
vegar þá staðreynd að hún skyldi yf-
irleitt hafa verið skrifuð.
Óskar agnúast sérstaklega út í að
þau orð skyldu höfð um skipstjórann
á Baldvini að hann væri „viðvan-
ingur“ (og átt við í nótaveiðum, því
vandlega var tekið fram að hann
hefði mikla og farsæla reynslu af
togveiðum) og talað um „reynslu-
leysi“ hans af þeim sömu nótaveið-
um. Hvorttveggja er þó einfaldlega
staðreynd og skipstjóri naut sem
fyrr segir fyllsta sannmælis að öllu
leyti. Varðandi „viðvaningur“ hélt ég
nú satt að segja að sjómenn myndu
skilja það orðaval betur en flestir
aðrir þar sem „viðvaningur“ var
ósköp einfaldlega starfsheiti til sjós
til skamms tíma, en í því felst enginn
áfellisdómur. Það þýðir einfaldlega
reynslulítill maður á tilteknu sviði (í
þessu tilfelli nótaveiðum) sem verið
er að „venja við“. Ég er til dæmis
viðvaningur við að ritstýra dagblaði
þar sem ég hef ekki áður fengist við
slíkt.
Óskar kvartar einnig undan orð-
unum „röng ákvarðanataka“ og „allt
fór í handskol“. Þegar skip eins og
Baldvin Þorsteinsson fær sína eigin
nót í skrúfuna er hins vegar fyllsta
ástæða til að velta fyrir sér hvort
ekki hafi verið um að ræða „ranga
ákvarðanatöku“ og vissulega fór allt
í handaskolum. Það segir sig einfald-
lega sjálft; skip eins og Baldvin fær
ekki í skrúfuna fiskandi í vitlausu
veðri án þess að eitthvað hafi farið í
handaskolum.
Hin meginathugasemd Óskars
lýtur að því að fréttaskýringin skyldi
yfirleitt skrifuð. Að sumu leyti er
reiði hans og fleiri sjómanna skilj-
anleg þar sem það hefur ekki tíðkast
í blaðamennsku hér að blöð velti
sjálfstætt fyrir sér orsökum sjó-
slysa. Okkur fannst hins vegar engin
ástæða til að fylgja þeirri hefð í
blindni. Það er vitaskuld stórfrétt
sem snertir alla þjóðina hvernig það
geti gerst að svona fari fyrir skipi
eins og Baldvini. Á flestum öðrum
sviðum en sviði sjóslysa hefði í flest-
um fjölmiðlum verið fjallað sjálf-
krafa um hugsanlegar ástæður álíka
stórviðburðar og í því felst vitaskuld
engin fordæming yfir hvorki skip-
stjóranum né öðrum þó DV hafi nú
rofið þessa hefð. Það er því fráleitt
að DV hafi leitast við að „dæma“
skipstjórann.
Telja Óskar og skoðanabræður
hans kannski eðlilegt að blöð megi
ekkert fjalla um glæpamál fyrr en
endanlegur dómur er fallinn í
Hæstarétti? Svo mætti ætla miðað
við kröfur þeirra um að ekkert sé
minnst á hugsanlegar ástæður fyrir
strandi Baldvins Þorsteinssonar
fyrr en niðurstaða er komin úr sjó-
prófum. Skipsstrand er auðvitað að
engu leyti sambærilegt við glæpa-
mál, en það er jafn sjálfsagt að fjöl-
miðlar hafi frelsi til að
velta orsökum slysa
fyrir sér eins og glæpa.
Hvorttveggja skiptir
almenning í þessu
landi máli. Ef rúta fer
á hliðina sér enginn
neitt athugavert við að
fjölmiðlar velti fyrir
sér ástæðunum, jafn-
vel þó þær kunni að
fela í sér hugsanlegan
áfellisdóm yfir bílstjór-
anum. Togaraskip-
stjórar eiga ekki að
vera svo viðkvæmir að þeir fái þann
afslátt frá eðlilegum vinnubrögðum
fjölmiðla að það sé beinlínis bannað
að fjalla um ástæður þess að risa-
stór, rándýr og sögufrægur togari
endi uppi í fjöru.
Stóryrðum Óskars vísa ég einfald-
lega til föðurhúsanna, en verð þó að
frábiðja mér sérstaklega at-
hugasemdir á borð við þessa: „Það
virðist hafa verið algjört aukaatriði
[í fréttaskýringu DV] ... að mannslíf
kunni að hafa verið í hættu.“
Nýr sjómannaafsláttur?
Illugi Jökulsson
svarar Óskari H. Al-
bertssyni ’Það er því fráleitt aðDV hafi leitast við að
„dæma“ skipstjórann.‘
Illugi Jökulsson
Höfundur er ritstjóri DV.
www.thumalina.is
Til leigu vandað 176,4 fm skrifstofuhúsnæði á
2. hæð í lyftuhúsi rétt við Stjórnarráðið.
Húsnæðið skiptist í 5 skrifstofur og eitt
fundarherbergi ásamt góðri móttöku.
HVERFISGATA
Engjateigi 5 • 105 Reykjavík • S. 533 4200 og 892 0667,
arsalir@arsalir.is • Björgvin Björgvinsson, lögg. fasteignasali.

Ársalir - fasteignamiðlun
Ársalir - fasteignamiðlun