Morgunblaðið - 07.05.2004, Blaðsíða 40
MINNINGAR
40 FÖSTUDAGUR 7. MAÍ 2004 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Hólmfríður ÁstaBjarnason,
Fríða, fæddist í
Reykjavík 19. febr-
úar 1962. Hún lést í
Sjálfsbjargarheim-
ilinu í Hátúni 12
fimmtudaginn 29.
apríl síðastliðinn.
Foreldrar Fríðu
voru Henný Eldey,
Ellý, Vilhjálmsdóttir,
f. 28. desember
1935, d. 16. nóvem-
ber 1995, og Jón
Páll Bjarnason, f. 6.
febrúar 1938.
Bræður Fríðu eru Atli Rafn
Eyþórsson, f. 20.
mars 1956, Máni
Svavarsson, f. 15.
júní 1967, og
Nökkvi Svavarsson,
f. 29. júní 1971.
Eiginmaður Fríðu
er Kristján Helga-
son, f. 1. maí 1957.
Sonur Fríðu er
Sveinn Hólmar Guð-
mundsson, f. 11.
nóvember 1987.
Fríða verður jarð-
sungin frá Árbæjar-
kirkju í dag og
hefst athöfnin
klukkan 15.
Með nokkrum orðum langar mig
til að minnast látinnar æskuvinkonu
minnar, Hólmfríðar Ástu Bjarnason,
sem borin verður til grafar í dag.
Við Fríða kynntumst aðeins ellefu
ára gamlar hnátur, þegar ég fluttist
búferlum í Grundarlandið í Fossvog-
inum. Ég var ósköp feimin og upp-
burðarlítil, nýflutt til Reykjavíkur
ofan af Akranesi og þóttist flestum
heillum horfin. Ekki leið þó á löngu
þar til hringt var á dyrabjöllunni og
fríður stúlknahópur með Fríðu í far-
arbroddi var kominn til að bjóða mig
velkomna og fá mig út til leikja.
Feimnin var fljót að fara af mér,
enda samanstóð hópurinn af kátum,
hressum og hlýjum stelpum. Ég
varð fljótt ein af hópnum, en auk
Fríðu samanstóð hann af Steinunni,
Gurrý, Gróu og stundum slóst Steina
í hópinn. Þetta var föngulegur vin-
kvennahópur og æskuárin í Grund-
arlandinu liðu fljótt við leiki, ærsl og
alls kyns prakkaragang. Við vorum
mjög „spíritúalíseraðar“, þóttumst
sjá undarlega sveipi í öðruhverju
horni, og oft var mikið hljóðað og
óskapast. Ekki voru unglingsárin
síðri, þar sem við svifum áfram á
skýjum rómantíkurinnar – síást-
fangnar og með höfuðin full af háleit-
um hugmyndum. Oftar en ekki kom-
um við saman í herbergi Fríðu, en
herbergið hennar var stórt, fallegt
og svolítið út af fyrir sig í húsinu.
Einnig átti Fríða þennan flotta
plötuspilara, sem okkur þótti hin
mesta gersemi. Í herberginu hennar
Fríðu gátum við því spilað músík,
talað fullum hálsi, hlegið og híað í
friði. Þaðan gátu líka sumar okkar
stolist út undan vökulu auga foreldr-
anna, m.a. til að reyna að svindla
okkur inn í Tónabæ …
Það var svo snemma sem á þess-
um árum gleði og áhyggjuleysis,
sem fram kom hjá Fríðu hörmulegur
sjúkdómur. Þessi sjúkdómur átti eft-
ir að verða henni samferða allt lífið;
valda henni jafnvægisleysi og mátt-
leysi, orsaka ótaldar sjúkrahúslegur,
aðgerðir, lyfjameðferðir og upp-
skurði, binda hana í hjólastól 25 ára
gamla og lama hana æ meir, þar til
ekkert var eftir. En Fríða lét þennan
vágest aldrei buga sig eða beygja. Af
sinni óþrjótandi bjartsýni og með-
fæddri lífsgleði tók hún því sem að
höndum bar með meira æðruleysi en
ég hef kynnst hjá nokkurri mann-
veru. Þar hefur sennilega einnig átt
sinn þátt hennar hæfilega kæruleysi,
eins og ég hef kallað það – en Fríða
svitnaði sjaldan yfir smámunum og
blés á áhyggjur af smotteríi og smá-
smugu. Hún stóð keik og kát upp aft-
ur eftir hvert stórkastið sem sjúk-
dómurinn olli og á Landspítalanum
eignaðist hún æ fleiri vini og kunn-
ingja. Hverja sjúkrahúslegu nýtti
Fríða til að eignast nýja vini og
kunningja í þeim heilbrigðisstarfs-
mönnum sem önnuðust hana og
sjúklingum sem með henni lágu. Ef
leguna bar upp á sumartíma og
Fríða var í færanlegu standi, þá lét
hún koma sér fyrir úti í sólinni, hélt
þar uppi fjörinu og kallaði spítalann
„Costa del Lansa“. Þaðan útskrifað-
ist hún síðan kaffibrún.
Fríða var einstaklega félagslynd –
hún hreinlega unni fólki og fé-
lagsskap. Sem lítið dæmi má nefna,
að ef engin okkar vinkvennanna átti
heimangengt með Fríðu á ball, þá
gerði hún sér ávallt lítið fyrir: Hún
hringdi í „leigubílstjórann sinn“,
sem kom, hjálpaði henni út í bíl og ók
henni í Þjóðleikhúskjallarann. Þar
tóku dyraverðirnir á móti henni og
óku henni í hjólastólnum að „borðinu
hennar“, þar sem hún síðan laðaði að
sér fólk eins og flugur að hunangi.
Fríða var sannarlega aldrei ein-
mana, því á heimili hennar var yf-
irleitt ekki flóafriður fyrir öllum
hennar vinum, kunningjum og öðr-
um velunnurum á öllum aldri. Þar
var drukkið ómælt kaffi og menn
úðuðu í sig súkkulaði, því Fríða var
kaffisvelgur hinn mesti og óforbetr-
anlegur sælkeri.
Fríða var alltaf frjálslynd í skoð-
unum, var umhugað um réttindi
kvenna og var hálfgert blómabarn í
eðli sínu. Stjórnmálaskoðanir henn-
ar höfðu svolitla vinstri slagsíðu og í
ofanálag var hún prakkari hinn
mesti. Á kosningadegi einum þegar
við Fríða vorum liðlega tvítugar
hringdum við í Sjálfstæðisflokkinn
og fórum þess á leit að verða ekið á
kjörstað. Á sjálfstæðisbílnum ókum
við síðan á kjörstað og kusum
Kvennalistann. Þótt þessi ábyrgðar-
lausa háttsemi sé vart til að hafa eft-
ir nú í dag, þá var þetta saklaust
prakkarastrik sem okkur þótti á
þeim tíma alveg einstaklega sniðugt.
Sólargeislann sinn, soninn Svein
Hólmar, eignaðist Fríða árið 1987.
Mikið gátum við dáðst að þessu fal-
lega barni, sem var eins og speg-
ilmynd móður sinnar – með þessi
stóru, dökkbrúnu augu og dökka
hár. Hann var gimsteinninn hennar
og átti hug hennar allan; augu henn-
ar glömpuðu af hreykni þegar hún
horfði á hann og ræddi um hann. Við
ræddum mikið um börnin okkar,
enda hafði Fríða tekið virkan þátt í
fyrstu árum dóttur minnar og þóttist
eiga í henni a.m.k. nokkur bein.
Árið 1997 bast Fríða eftirlifandi
eiginmanni sínum, Kristjáni Helga-
syni. Kristján stóð sem klettur við
hlið konu sinnar, annaðist hana og
studdi í hinum miklu, áralöngu veik-
indum. Fríða dáði Stjána sinn og tal-
aði um „karlana sína“ – eiginmann
sinn og son – sem það besta sem
hana hafði nokkurn tíma hent.
Nú líður Fríða mín um lendur
annarrar víddar, þar sem engin er
þörf hjólastóla, sjúkrarúma eða ann-
arra hjálpartækja. Hún er loks laus
úr viðjum þess líkama sem aftrað
hefur henni svo lengi að njóta hreyf-
ingar – að ganga, hlaupa og dansa.
Þótt andi hennar hafi til skamms
tíma verið frjáls sem fuglinn, þá er
líkami hennar það sömuleiðis nú.
Blessuð sé minning Fríðu og ég
bið Guð að styrkja Svenna, Stjána,
Jón Pál, Nökkva, Mána og alla þá
sem eiga um sárt að binda við fráfall
hennar.
Björg Rúnarsdóttir.
Hólmfríður Ásta, eða Fríða eins
og hún var ávallt kölluð, var dóttir
Ellýjar Vilhjálms, hinnar ástsælu
söngkonu, og Jóns Páls Bjarnasonar
gítarleikara, en hann er móðurbróð-
ir minn. Þau skildu þegar Fríða var
lítil stúlka og ólst hún upp hjá móður
sinni og stjúpföður. Þegar hún var
enn óharðnaður unglingur greindist
hún með afar erfiða tegund MS-
sjúkdómsins og setti sjúkdómurinn
mikið mark á hennar líf alla tíð síðan.
Um langt árabil naut Fríða þess
að lifa hamingjusömu fjölskyldulífi
með hjálp fólksins síns. Hún var í
sambúð með Guðmundi Sveinssyni
og með honum eignaðist hún einka-
soninn Svein Hólmar. Óhætt er að
fullyrða að Sveinn Hólmar var stóri
HÓLMFRÍÐUR ÁSTA
BJARNASON
✝ Níels BrimarJónsson fæddist
í Brimnesi á Ár-
skógsströnd 24. jan-
úar árið 1942. Hann
lést á Landspítalan-
um 27. apríl síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Petrea
Jónsdóttir, f. 16.
október 1904, d. 14.
maí 1993, og Jón
Kristján Níelsson, f.
13. júní 1989, d. 20.
mars 1980. Systkini
Níelsar voru: 1) Elsa
Kristín, f. 23. febr-
úar 1924, d. 5. júlí 1925. 2) Jón
Maríus, f. 30. júní 1926, d. 23. des-
ember 1986, eiginkona Kristín Jó-
hannesdóttir, þau eignuðust fimm
börn. 3) Elsa Kristín, f. 10. nóv-
ember 1928, eiginmaður Hreiðar
Valtýsson, d. 2002. Þau eignuðust
tvö börn. 4) María, f. 10. júní
1936, eiginmaður Sveinn Sæ-
mundsson. Þau eiga tvo syni. 5)
Helga, f. 28. maí 1951, maki Ingi
Sigurðsson. Helga á tvær dætur.
Níels kvæntist á Akureyri 10.
september 1961 Hildi Marý Sig-
Níels bjó með foreldrum sínum
og systkinum á Árskógsströnd, en
þau fluttu til Akureyrar árið
1948. Hann lauk gagnfræðaprófi
frá Gagnfræðaskólanum á Akur-
eyri 1959. Eftir það réðst hann til
starfa hjá Kaupfélagi Eyfirðinga
og starfaði m.a. í Kjörbúð KEA í
Brekkugötu 1. Hann hóf störf hjá
Landsbanka Íslands á Akureyri 1.
október árið 1961 og starfaði
Níels við bankann alla sína starfs-
ævi. Fyrst á Akureyri til ársins
1980, þegar hann tók við stöðu
útibússtjóra bankans á Bíldudal.
Þar bjó fjölskyldan í þrjú ár, til
ársins 1983 er þau komu aftur til
Akureyrar, en árið 1985 tók Níels
við stöðu útibússtjóra bankans á
Höfn í Hornafirði. Þeirri stöðu
gegndi hann í 11 ár eða til ársins
1996 þegar þau hjónin fluttu til
Selfoss. Þar starfaði Níels þar til
hann lét af störfum árið 2002.
Níels lék á yngri árum knatt-
spyrnu með KA og ÍBA á Ak-
ureyri. Hann tók þátt í starfi
Lionshreyfingarinnar bæði á Ak-
ureyri og Hornafirði. Eftir lát eig-
inkonu sinnar eignaðist Níels vin-
konu, Magdalenu Ingimundar-
dóttur, hún á fjögur börn;
Jóhönnu, Auði, Birgi og Önnu
Hermannsbörn.
Útför Níelsar verður gerð frá
Akureyrarkirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 13.30.
ursteinsdóttur, f. 18.
ágúst 1940, d. 25. apr-
íl 1999. Foreldrar
hennar voru Sigur-
steinn Jónsson, f. 12.
júlí 1911, d. 18. ágúst
1949, og Þóra Krist-
jánsdóttir, f. 28. apríl
1913. Níels og Hildur
eignuðust þrjú börn,
þau eru: 1) Hanna
Þórey, f. 14. nóvem-
ber 1958, eiginmaður
Sveinbjörn Orri Jó-
hannsson, f. 1. ágúst
1956. Þau eiga tvær
dætur, Ingu Hrefnu,
f. 18. nóvember 1981, og Hildi
Karen, f. 24. apríl 1985. Þau búa á
Seyðisfirði. 2) Steinunn Elsa, f.
16. desember 1962, eiginmaður
Arnar Árnason, f. 11. september
1959. Þau eiga tvö börn, Nínu, f.
27. mars 1990, og Orra, f. 30. júní
1994. Þau búa á Akureyri. 3) Jón
Viðar, f. 12. ágúst 1968, eiginkona
Hulda Waage f. 21. nóvember
1969. Þau eiga tvo syni, Níels
Brimar, f. 17. febrúar 1992, og
Arnar Inga, f. 26. apríl 2000. Þau
búa á Höfn í Hornafirði.
Elsku pabbi.
Nú er komið að kveðjustund. Það
er skrítið til þess að hugsa að þú
sért farinn frá okkur, en við hugg-
um okkur við það að núna ertu
kominn til mömmu. Við eigum góð-
ar minningar um þig. Þú reyndist
okkur vel, varst góður pabbi og afi.
Við þökkum þér fyrir allt.
Margs er að minnast,
margt er hér að þakka.
Guði sé lof fyrir liðna tíð.
Margs er að minnast,
margs er að sakna.
Guð þerri tregatárin stríð.
Far þú í friði,
friður Guðs þig blessi,
hafðu þökk fyrir allt og allt.
Gekkst þú með Guði,
Guð þér nú fylgi,
hans dýrðarhnoss þú hljóta skalt.
(Vald. Briem.)
Ástarkveðjur,
Hanna, Steinunn og Jón.
Elsku afi, þá er komið að kveðju-
stund. Já, lífið er sko aldeilis ekki
alltaf sanngjarnt. Við hefðum við
kosið að njóta samvista þinna svo
miklu lengur. Það er enda allt of
stutt síðan að við kvöddum ömmu,
en eins og þú sagðir svo oft: Menn-
irnir ætla en Guð ræður.
Við getum þó hlýjað okkur við
margar góðar minningar um góðan
afa. Skýrustu minningarnar okkar
eru frá sumrum okkar á Höfn í
Hornafirði þar sem að alltaf var svo
yndislegt að koma í heimsókn til
ykkar ömmu. Þaðan koma ógleym-
anlegar bernskuminningar. Ber þar
fyrst að nefna Hossubrúna marg-
frægu þar sem farnar voru ófáar
ferðir fram og til baka aftur, aftur
og aftur með okkur tvær skellihlæj-
andi í aftursætinu og ömmu Hildi
hálfskelkaða í framsætinu biðjandi
þig að hægja á þér. En alltaf hlýdd-
ir þú okkur, enda yfirleitt látið vel
að stjórn þegar við systur vorum
annars vegar og virtist þolinmæði
þín gagnvart okkur endalaus, þó að
þú hefðir stundum á orði að réttast
væri að kaupa á okkur hljóðkút, há-
vaðinn væri þvílíkur. Bankaleikur-
inn var ekki síður vinsæll hjá okkur
systrunum og var mörgum kvöldum
eytt niðri í banka þar sem að við
fengum að vera gjaldkerar og
bankastjórar til skiptis, þótti okkur
það afar merkileg vinna. Yfirleitt
var svo endað í litlu heildsölunni og
eitthvert gotterí gripið með. Síðan
var hlaupið upp og ömmu tilkynnt
um viðskipti kvöldsins og hversu
ótrúlega góðir bankastjórar við
gætum orðið þar sem við gerðum
okkur vel grein fyrir því með hvaða
ljósi ætti að vísa viðskiptavininum
inn, nefnilega græna ljósinu. Ekki
þótti okkur heldur leiðinlegt að
taka rúnt niður í Ósland til að kasta
nokkrum steinum í sjóinn og leyfa
honum Lubba okkar að viðra sig
aðeins. Aldrei var það heldur svo að
við systur færum að sofa án þess að
þú færir með bænirnar með okkur
og signdir yfir okkur. Minningar
okkar frá dvölinni hjá ykkur ömmu
í Hornafirði eru okkur einkar kær-
ar. Það var yndislegt að fylgjast
með ykkur, sjá hvað þið voruð sam-
taka og kynnast samheldninni. Víst
er að við lærðum heilmikið og að
þeim lærdómi munum við lengi búa.
Elsku afi, við viljum þakka þér
fyrir þær góðu stundir sem við átt-
um með þér, þær munum við ávallt
geyma með okkur. Kysstu ömmu
Hildi frá okkur.
Af eilífðarljósi bjarma ber,
sem brautina þungu greiðir.
Vort líf, sem svo stutt og stopult er,
það stefnir á æðri leiðir.
Og upphiminn fegri en auga sér
mót öllum oss faðminn breiðir.
(Einar Benediktsson.)
Þínar afastelpur
Inga Hrefna og Hildur Karen.
Elsku afi minn.
Þegar þið amma áttuð heima á
Hornafirði var ég oft í pössun hjá
ykkur. Við fórum oft á rúntinn út í
Nes og á leiðinni kennduð þið mér
öll bæjarnöfnin. Þegar ég var
þriggja ára kunni ég þau öll og þið
létuð mig alltaf þylja þau upp fyrir
ykkur. Ég var oft í bankanum inni
á skrifstofu hjá þér eftir lokun og
þú leyfðir mér að reikna á reikni-
vélinni þinni, það fannst mér rosa-
lega gaman. Mér fannst það mjög
leiðinlegt þegar þið fluttuð á Sel-
foss en þá var ég fjögurra ára gam-
all og ég man ennþá eftir því. Áður
en þið fluttuð náði pabbi alltaf í mig
í leikskólann í hádeginu og stund-
um fórum við heim til ömmu og þín
til að borða heimsins bestu fiski-
bollur. Ég á fullt af góðum minn-
ingum um þig afi minn, en ef ég
mundi skrifa þær allar væri ég
kominn með heila bók. Ég geymi
þær allar í hjarta mínu. Ég elska
þig.
Þinn afastrákur,
Níels Brimar.
Allt sem gerist og hendir okkur
hefur merkingu
en hún er oft
ekki auðráðin.
Einnig í lífsins bók eru á hverju blaði
tvær síður.
Önnur, sú efri, er skráð af okkur
mönnum
með ætlunum okkar,
óskum og
vonum,
en hina fyllir forsjónin,
og það sem hún færir
hefur sjaldnast verið markmið okkar.
(Nisami, persnesk speki.)
Þessi einfalda persneska speki
var Níelsi hugleikin, svo hugleikin
raunar að hann bar hana í brjóst-
vasanum. Við Níels kynntumst
fyrst á ferðalagi um Ítalíu. Ég var í
ferðanefnd fyrir Bandalag kvenna í
Reykjavík og í framhaldi af fyrri
störfum mínum fyrir Bandalagið
var leitað samstarfs við Þorstein
Magnússon hjá ferðaklúbbnum
Garðabakka. Hópurinn var búinn
að hittast nokkrum sinnum hér í
Reykjavík og fólkið var farið að
kynnast nokkuð. Á síðasta fund-
inum hjá okkur hafði nýtt nafn
bæst við á nafnalistann: Níels
Brimar Jónsson. Við Níels vorum
bæði í sárum, hann vegna fráfalls
konu sinnar nokkrum mánuðum
fyrr, ég vegna alvarlegra veikinda
eldri systur minnar, sem lést
nokkru eftir að heim var komið.
Síðan áttum við Þorsteinn áfram
samstarf um ferð til Barcelona og
þá var teningnum kastað milli okk-
ar Níelsar. Hann bjó á Selfossi, ég í
Reykjavík. Við vorum bæði í vinnu
og við nýttum því helgarnar til
samvista. En eftir starfslok okkar
beggja vorum við yfirleitt samvist-
um. Áhugi okkar á ferðalögum var
sameiginlegur. Hann rifjaði oft upp
hvað við værum mikið eyjafólk. Það
var Mallorka, Kýpur, Krít, Sikiley
og síðasta ferðalagið okkar erlendis
var til eyjunnar Gomera, þar sem
við eyddum jólum og áramótum
með dóttur minni og dótturdóttur,
sem búa í París, en við höfðum
einnig komið til þeirra og notið
gestrisni þeirra.
Pascal tengdasonur minn, Jó-
hanna dóttir mín og dótturdóttir
senda innilegar samúðarkveðjur og
þakka Níels fyrir góð kynni. Börnin
mín Anna, Auður og Birgir fylgja
honum síðasta spölinn. Þau og fjöl-
skyldur þeirra þakka allar
skemmtilegar samverustundir á
liðnum árum.
Ég og fjölskylda mín vottum fjöl-
skyldu Níelsar hugheilar samúðar-
kveðjur.
Makamissir er sagður mesti
streituvaldur sem fólk verður fyrir.
Það upplifi ég nú í annað sinn.
NÍELS BRIMAR
JÓNSSON