Morgunblaðið - 20.02.2005, Síða 13
isvott – Al Pacino og Meryl Streep á
Golden Globe- og Emmy-verð-
launahátíðunum í fyrra og Clive
Owen og Natalie Portman á Golden
Globe-hátíðinni nú í janúar – þakka
honum fyrir samstarfið, allt það sem
hann hefur gert fyrir þau, að hafa
auðgað þau sem listamenn og mann-
eskjur. Vonandi auðgar hann undir-
ritaðan sem blaðamann og mann-
eskju. Muna: Þakka Mike Nichols við
veitingu næstu blaðamannaverð-
launa.
Hættur nálægðarinnar
Marber virtist líka meðvitaður um
þennan bakgrunn Nichols, að þar
færi maður sem hefði ómælda
reynslu og innsýn í þau viðfangsefni
sem hann fæst við í verki sínu. Það
var nefnilega ekki fyrr en Nichols
kom að máli við Calley félaga sinn og
lýsti yfir áhuga sínum á að leikstýra
kvikmyndagerð á verkinu, sem
Marber samþykkti að selja kvik-
myndaréttinn, með því skilyrði að
hann fengi sjálfur að skrifa kvik-
myndahandritið; skilmálar sem Nich-
ols var meira en fús til að ganga að.
„Ég sá samstundis fyrir mér að
verkið gæti orðið að góðri kvik-
mynd,“ skýrir Nichols. „Sjáðu til, frá-
sagnarstíllinn er að mörgu leyti kvik-
myndalegur. Marber segir nefnilega
söguna eins og persónurnar muna
hana – eins og gegnum kíki minning-
anna, linsu myndavélarinnar.“
Þá segist Nichols hafa trúað því að
innileikinn í verkinu, þessar ofurvið-
kvæmu senur, myndi jafnvel skila sér
betur á hvíta tjaldinu en á sviðinu.
„Það getur verið erfitt að koma mikl-
um innileika til skila í lifandi leikhúsi
fyrir framan fullan sal af áhorfend-
um, á meðan áhorfandinn er einn í
myrkrinu með sögupersónunum í
bíósalnum.“
Carnal Knowledge þótti óvenju
djörf Hollywood-mynd er hún var
frumsýnd árið 1971 og var þá talin
eitt af merkjunum um breytta sam-
félagsvitund, opinskárri og frjáls-
lyndari sjónarmið til kynlífsumræð-
unnar. Nichols segist ekki nema að
litlu leyti vilja tengja þessar tvær
myndir saman hvað þetta varðar,
Carnal Knowledge og Closer.
„Það var ekki út af hispurslausri
kynlífsumræðu sem ég kaus að gera
Closer heldur vegna samskiptanna
almennt milli karla og kvenna. Og ef
ég ber myndirnar saman hvað það
varðar sýnist mér nokkur munur
hafa orðið á. Almenn viðhorf okkar til
samskipta kynjanna hafa breyst síð-
an þá og ekkert endilega til hins
betra. Í Carnal Knowledge fékkst ég
við Hefner-kynslóðina [á þar við
Hugh Hefner eiganda Playboy-tíma-
ritsins] og það hvernig karlmenn litu
á konur sem hluti, nokkuð sem að
mestu er liðin tíð að ég held og vona.
Closer fjallar á hinn bóginn um
hræðslu fólks við náin samskipti, að
sýna ástvini sínum sannan innileika.
Fjallar um það að maður geti gengið
of langt ef maður hættir sér of nærri
einhverjum.“
Nichols telur eitt ákveðið atriði í
myndinni fanga fullkomlega inntak
hennar.
„Þessi lykilsena þar sem Anna til-
kynnir Larry að hún ætli að yfirgefa
hann, og hann neyðir hana sorgbitinn
til að lýsa því hvað hún gerði með
þessum gaur sem hún hélt framhjá
með. Þetta tel ég að sé nokkuð sem
svo mörg okkar höfum upplifað í sam-
böndum. Höfum næstum öll upplifað
slíka sjálfstortímingu: „Ég lofa að
verða ekki reiður. Mig langar bara að
fá að vita hvað gerðist.“ Og allir sem
eru eldri en 11 ára vita að þeir eiga
ekki að svara þessari spurningu því
það leiðir til ennþá frekari þjáningar
beggja aðila.“
Prinsessan í kuldanum
Þótt breskir gagnrýnendur hafi
hallmælt kvikmyndagerð Nichols og
sakað hann um að hafa tekið allt bit
úr því, vísvitandi mildað persónur og
gert þær viðkunnanlegri hefur um-
ræðan í Bandaríkjunum verið þver-
öfug; myndin og sögupersónurnar
þótt óvenju kuldalegar og fráhrind-
andi, enginn til að taka afstöðu með,
enginn til að fyrirlíta fremur en ann-
an.
„Þessi tilhneiging í Hollywood að
allar söguhetjur þurfi að vera við-
kunnanlegar er sem betur fer að
verða svolítið gamaldags,“ skýrir
Nichols. „Persónur í verkum Shake-
speares voru fjarri því að vera við-
kunnanlegar en samt fyrirlítum við
ekki verkin fyrir þær sakir. Ef allir
eru dásamlegir, verður ekki til neitt
drama. Það gerist ekkert. Því taldi ég
mig ekki þurfa að mýkja persónurnar
og ítrekaði við Marber að ég vildi ekki
gera það. Hvað breska pressan er að
fara, skil ég einfaldlega ekki. Sá held-
ur aldrei fyrir mér að ég, bandaríski
leikstjórinn, ætti hvort eð er eftir að
vinna þá á mitt band með því að voga
mér að leikstýra einu af verkum
þeirra,“ segir hann og kímir kald-
hæðnislega.
Þeir ráku því margir upp stór augu
í Bandaríkjunum þegar augasteinn
þeirra og yndi, sjálf Hollywood-
drottningin Julia Roberts, féllst á að
fara með hlutverk í svona kuldalegu
og klúru leikhúsdrama.
„Ég hafði reyndar fyrst reynt að fá
Cate Blanchett en þegar hún afþakk-
aði sökum annríkis leitaði ég til Juliu.
Mér finnst það býsna djörf ákvörðun
hjá henni að hafa tekið að sér hlut-
verkið, sem sýnir bara hversu hug-
rakkur listamaður hún er. Hún náði
líka ágætis tökum á hlutverkinu, er
kannski ekki að sýna sína bestu
frammistöðu, veit ekki hvort hlut-
verkið bjóði heldur uppá það mikil
tilþrif.“
Hinir þrír leikararnir í burðarhlut-
verkunum, Clive Owen, Jude Law og
Natalie Portman, voru hinsvegar
fyrsta val Nichols. Owen hafði
reyndar verið viðriðinn verkið allt
frá því það sló fyrst í gegn á fjölunum
í Lundúnum árið 1997. Þá lék hann
Dan en bað Nichols sérstaklega um
tækifæri til að spreyta sig á Larry og
Nichols fannst sjálfsagt að verða við
því. „Owen er einhver fjölhæfasti
leikari sinnar kynslóðar og virðist
geta sett sig í spor hvaða persónu
sem er,“ segir Nichols um þennan
breska leikara sem nú er sterklega
orðaður við hið eftirsótta hlutverk
James Bond.
Nichols segist hafa unnið áður
með hinni ísraelskættuðu Portman,
er hún lék í uppfærlu hans á Máv-
inum eftir Chekov, þegar hún var
ennþá unglingur. „Ég er ekki viss
um að menn átti sig almennt á því
hversu frábær leikkona hún er, held
að fegurð hennar rugli menn svolítið
í ríminu,“ segir Nichols. „Hún var
fyrsti leikarinn sem ég valdi, sá hana
strax fyrir mér í hlutverki Alice.“
Hinn heilagi húmor
Python-gengisins
Þrátt fyrir að hafa fengist í meira
mæli við dramað en grínið uppá síð-
kastið mætti segja að hann hafi með-
fram því verið að endurupplifa rætur
sínar, því hann leikstýrði nýrri leik-
uppfærslu á kvikmynd Monty Pyth-
on-gengisins Holy Grail.
„Einn úr genginu, Eric Idle, bað
mig um að leikstýra þessu en okkur
hefur lengi verið vel til vina. Verkið
heitir Spamalot og skartar í aðalhlut-
verkum David Hyde Pierce [Niles úr
Frasier], Hank Azaria [Simpsons] og
Tim Curry [Rocky Horror Picture
Show]. Það var sérlega gaman að fá
að vinna með efni þessara miklu snill-
inga sem ég hafði svo mikið dálæti á
hér á þeim árum þegar ég var sjálfur
að fást við svolítið absúrd húmor.
Hann hefur elst alveg ótrúlega vel
þessi húmor sem sýnir hvað hann var
langt á undan sinni samtíð.“
Þá undirbýr Nichols sína næstu
kvikmynd, sem verður nokkurs kon-
ar nútímaútgáfa af 1001 nótt, en úr
því hefur verið unnin glæpasaga sem
gerast á í Los Angeles nútímans.
„Ég er hvergi nærri hættur. Hvers
vegna ætti ég að hætta? Ég hef nóg
að segja, nóg að gera.“
skarpi@mbl.is
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 20. FEBRÚAR 2005 13
13:00 Innritun
13:30 Ávarp
Árni M. Mathiesen sjávarútvegsráðherra
13:45 Lærdómur sögunnar
Jakob F. Ásgeirsson rithöfundur
14:10 Og hvað svo?
Elfar Aðalsteinsson framkvæmdastjóri
14:30 Að verða fær í flestan sjó
Þorsteinn Már Baldvinsson,
forstjóri Samherja
14:50 Sjávarfang að kröfum neytenda
Sjöfn Sigurgísladóttir, forstjóri
Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins (RF)
15:10 Kaffihlé
15:40 The Buying and Marketing Strategy
for Fish in Waitrose
Quentin Clark, innkaupastjóri
Waitrose Co., Bretlandi
16:00 Future Sales and Supply of Seafood
in the U.S.
Magnús Gústafsson, forstjóri
Icelandic USA Inc.
16:20 European Consumer Trends and
the Seafood Opportunities
Johann Lindenberg, stjórnarformaður
Unilever, Þýsklandi
16:40 Pallborðsumræður
Stjórnandi: Erla Guðrúnardóttir,
framkvæmdastjóri Marz sjávarafurða
17:30 Móttaka í boði sjávarútvegsráðherra
18:30 Ráðstefnulok
Ráðstefnustjóri er Ágústa
Guðmundsdóttir, prófessor,
Raunvísindadeild Háskóla Íslands
Vinsamlega tilkynnið þátttöku í
síma 540-8800 eða með tölvupósti
á netfangið kom@kom.is
Föstudaginn 4. mars 2005 á Nordica Hotel
FISKURINN
FRAMTÍÐIN
&
Ráðstefna haldin í tilefni 100 ára afmælis togaraútgerðar á Íslandi
SJÁVARÚTVEGSRÁÐUNEYTIÐ
Fyrsti íslenski togarinn kom árið 1905 til Hafnarfjarðar.
Var hann keyptur á Englandi og nefndur Coot.