Morgunblaðið - 18.09.2005, Blaðsíða 60
60 SUNNUDAGUR 18. SEPTEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
Allir velkomnir
Vinsamlegast tilkynnið þáttöku á netfangið ingibjörg@rf.is eða í síma 530 8600
13:15-13:30 Ávarp sjávarútvegsráðherra
Árni M. Mathiesen
13:30-13:45 Starfsemi Rf árið 2004
Sjöfn Sigurgísladóttir
13:45-14:05 Ferskur í fiski
Þórólfur Árnason, Icelandic Group
14:05-14:20 Jákvæð áhrif fisks á heilsu
Ingibjörg Gunnarsdóttir, LSH
14:20-14:35 Neytendur og viðhorf til fiskneyslu
Emilía Martinsdóttir, Rf
14:35-15:00 Kaffi
15:00-15:15 Lýsi er hollt
Katrín Pétursdóttir, Lýsi hf.
15:15-15:30 Eldisfiskur sem markfæði
Rannveig Björnsdóttir, Rf
15:30-15:45 Er kraftur í íslenskum sæbjúgum?
Margrét Geirsdóttir, Rf
15:45-16:00 Heilsuvörur úr sjávarafurðum
Sigurður Vilhelmsson, Rf
16:00-16:15 Íslenski markaðurinn, er hann til?
Guðbjörg Glóð Logadóttir, Fylgifiskar
Fundarstjóri: Friðrik Friðriksson, stjórnarformaður Rf
Boðið verður upp á veitingar að fundi loknum
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins boðar til fundar í tilefni af 40 ára
starfsafmæli föstudaginn 23. september kl. 13:15 á Grand Hóteli, Sigtúni 38.
Dagskrá
Fiskur er heilsufæði
ÞAÐ má búast við því að mikið
verði um dýrðir í músíkheimum 27.
janúar á næsta ári, en þá verður því
fagnað að 250 ár verða liðin frá fæð-
ingu Mozarts. Kammermúsíkklúbb-
urinn hefur vetrarstarf sitt í kvöld
kl. 20 með tónleikum í Bústaða-
kirkju, og segir Helgi Hafliðason,
einn stjórnarmanna klúbbsins, að
dagskrá hans í vetur verði að tals-
verðu leyti helguð tónskáldinu elsk-
aða. „Næsta ár verður Mozart-ár,
og við verðum með verk hans á
þrennum tónleikum í vetur. Við
byrjum á þessu ári, og flytjum með-
al annars Kvintettinn fyrir píanó og
blásara. Það verða Blásarakvintett
Reykjavíkur og Víkingur Heiðar
Ólafsson sem leika. Þessir tónleikar
verða 16. október og marka byrj-
unina á Mozartárinu hjá okkur. 20.
nóvember verður Óbókvartett í
F-dúr á efnisskrá tónleika þar sem
Greta Guðnadóttir, Una Sveinbjarn-
ardóttir, Guðmundur Kristmunds-
son og Hrafnkell Orri Egilsson
leika. Daði Kolbeinsson leikur með
þeim á óbóið, en Daði er frábær
óbóleikari og verður mjög gaman að
heyra hann spila í þessu verki. Aðal
Mozarttónleikarnir verða svo í jan-
úar, en þá leikur Camerarctica
Divertimento í Es-dúr fyrir fiðlu,
víólu og selló, og Kvartett í G-dúr
fyrir flautu og strengi.“
Síðustu misseri hefur Kamm-
ermúsíkklúbburinn lagt áherslu á að
flytja kvartetta Sjostakovitsj, og í
vetur verður engin undantekning
þar á. „Við erum að „safna“ Sjost-
akovitsj og ætlum að láta spila alla
kvartettana. Camerarctica hefur
svo gaman af því að spila Sjostakov-
itsj og þau spila Kvartett nr. 2 í
A-dúr á tónleikunum sínum í jan-
úar.“
Það er skylda að hafa Beethoven
á dagskrá, einhvern tíma yfir vet-
urinn, en Helgi segir að í vetur verði
það aðeins eitt verk, Strengjakvart-
ett í Es-dúr sem Sigrún Eðvalds-
dóttir, Sif Tulinius, Helga Þórarins-
dóttir og Bryndís Halla Gylfadóttir
leika á tónleikum í mars. Á sömu
tónleikum verður líka Kvartett í
g-moll fyrir píanó og strengi eftir
Brahms, en í píanóhlutverkinu verð-
ur Gerrit Schuil.
„Við ætlum að hefja starfsárið
vel, og í kvöld verðum við með stóra
Schubert kvintettinn, með tveimur
sellóum. Svo verður þar verk sem
ég hef aldrei heyrt, Strengjasextett
eftir Richard Strauss, en sextettinn
er jafnframt upphafið að óperunni
Capriccio. Ég er mjög forvitinn að
heyra þetta verk. Þriðja verkið er
svo Kvintett í Es-dúr eftir Dvorák,
sem er alltaf jafn elskulegt verk.“ Á
opnunartónleikunum í kvöld leika
tveir erlendir gestir, þau James
Dunham víóluleikari sem áður spil-
aði með Cleveland kvartettinum og
Nina Flyer sellóleikari, sem hefur
talsvert komið við sögu í íslensku
tónlistarlífi, og lék um tíma með
Sinfóníuhljómsveit Íslands. Með
þeim leika Guðný Guðmundsdóttir,
Gunnar Kvaran og tveir íslenskir
tónlistarmenn sem starfa við góðan
orðstír erlendis, þau Sigurbjörn
Bernharðsson fiðluleikari sem leik-
ur með Pacifica kvartettinum og Ás-
dís Valdimarsdóttir víóluleikari sem
lengi spilaði með Chilingirian kvart-
ettinum. Allt er þetta þrautreynt
fólk og í fremstu röð kammermús-
íkanta. Sigurbjörn Bernharðsson
hefur oft leikið með þeim Guðnýju
og Gunnari, en svo skemmtilega vilji
til, að hann hafi áður leikið Kvintett
Dvoráks með James Dunham. „Ég
spilaði þennan víólukvintett með
honum í Valencia og Bilbao á Spáni
fyrir um einu og hálfu ári,“ segir
Sigurbjörn. „Pacifica kvartettinn
sem ég spila með var á tónleikaferð
í Evrópu, og við vorum beðin að
spila þetta verk á þessum stöðum.
Við vorum nýbúin að vinna Cleve-
land-verðlaunin, sem Chamber
Music America veitir. James Dun-
ham hafði verið í Cleveland kvart-
ettinum þar til að hann var lagður
niður, og þess vegna var það kjörið
að hann spilaði verkið með okkur á
Spáni. Ég hef ekki áður spilað með
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Guðný Guðmundsdóttir, Ásdís Valdimarsdóttir, Sigurbjörn Bernharðsson, Gunnar Kvaran, Nina Flyer og James
Dunham spila verk eftir Schubert, Richard Strauss og Dvorák á tónleikum Kammermúsíkklúbbsins í kvöld.
Góðir hlustend-
ur í Kammer-
músíkklúbbnum
Eftir Bergþóru Jónsdóttur
begga@mbl.is
heillaðist af þessu hljóðfæri. Ég var
svo áhugasamur að kennarinn hans
talaði við foreldra mína og sannfærði
þá um að þeir ættu að leyfa mér að
læra tónlist. Ég fór því að læra á
harmonikku hjá þessum sama manni
og seinna hjá fleiri kennurum. Ég
hef lokið námi frá tónlistarskólanum
í Pescara og lærði þar meðal annars
á selló. Seinna tók ég próf í djass-
píanóleik frá CPM-tónlistarskól-
anum í Mílanó og kennarinn minn
þar var Franco D’Andrea.“
Hvers vegna er svona rík hefð fyr-
ir harmonikkunni í bænum Castel-
fidardo?
„Þetta má rekja aftur ársins 1863
og sagan er nátengd sögu bænda-
fjölskyldu í Castelfidardo sem ber
ættarnafnið Soprani. Þetta ár naut
austurrískur pílagrímur gestrisni
Soprani-fjölskyldunnar. Hann hafði
með sér harmonikku og hinn ungi
Paolo var svo heillaður af þessu
hljóðfæri að hann kynnti sér hvernig
hún var smíðuð og smíðaði svo sína
eigin harmonikku. Fljótlega var
hann farinn að smíða og selja harm-
onikkur og þetta var upphafið að
harmonikkuiðnaðinum í Castelfid-
ardo. Harmonikkurnar frá Paolo
urðu mjög vinsælar og bárust um
allan heim, ekki síst til Bandaríkj-
anna með innflytjendum frá Ítalíu.
Harmonikkusmíði varð að heil-
miklum iðnaði í bænum og sumir
kalla Castelfidardo harmonikkuhöf-
uðborg heimsins í dag. Ástæðan er
væntanlega sú að menn hafa alltaf
lagt mikinn metnað í hljóðfærasmíð-
ina og vilja einungis senda frá sér
mjög góð hljóðfæri.“
Hvernig kom það til að þú fórst að
spila djass á harmonikkuna?
„Ég byrjaði að spila þjóðlaga-
tónlist og spila raunar þannig tónlist
enn í dag. En harmonikkuleikarinn
Peppio Principe varð áhrifavaldur
hjá mér. Hann er þekktur harm-
onikkuleikari á Ítalíu; ég kynntist
honum snemma og fékk að leika með
frægur fyrir að harmonikkusmíði.
Renzo Ruggieri kemur til Íslands
á næstu dögum á vegum Sambands
íslenskra harmonikkuunnenda og
heldur tónleika með valinkunnum
tónlistarmönnum. Af því tilefni náði
Morgunblaðið tali af honum og
ræddi við hann um harmonikkuna,
djassinn og tónleika hans á Íslandi.
Segðu okkur frá tónlistarbak-
grunni þínum og kynnum af harm-
onikkunni.
„Frændi minn lærði á harmonikku
og ég fór oft með honum í tíma og
ÍTALSKI djasstónlistarmaðurinn
Renzo Ruggieri er heimsþekktur
harmonikkuleikari. Hann hefur tek-
ið þátt í og unnið margar alþjóðlegar
keppnir í harmonikkuleik, hann hef-
ur ferðast víða um Evrópu og haldið
tónleika og hann er eftirsótt tón-
skáld í heimalandi sínu og afkasta-
mikill í að semja tónlist fyrir leikhús.
Tónlist hans byggist á sterkri hefð.
Harmonikkan hefur skipað stóran
sess í þjóðarsál Ítala og skammt frá
heimili Renzo er Castelfidardo, lítill
bær á Adríahafsströnd Ítalíu sem er
honum og kynntist þannig harm-
onikkunni sem djasshljóðfæri. Ég
komst fljótt að því að þetta höfðaði
til mín. Mig langaði að hafa frelsi til
að spinna og áhuginn beindist því
fljótt að djassinum.
Átján ára gamall skipti ég yfir í
hljómborð og fór að spila popp og
rokk í hljómsveitum. En sex árum
síðar sneri ég mér aftur að harm-
onikkunni þegar ég var farinn að
semja tónlist fyrir leikhús. Á sama
tíma hóf ég nám í djasspíanóleik og
þá lá alveg beint við að heimfæra það
sem ég lærði í djassi á píanóið yfir á
harmonikkuna.“
Hvað getur þú sagt um harm-
onikkuna sem djasshljóðfæri?
„Ýmsum þykir harmonikkan vera
framandi sem djasshljóðfæri; öðrum
finnst fá hljóðfæri henta betur í
djassinn. Ég held sjálfur að það sem
mestu máli skiptir í djassi sé tilfinn-
ing þess sem leikur á hljóðfærið –
ekki endilega hljóðfærið sjálft.
Það má segja að harmonikkan sé
orðin viðurkennt djasshljóðfæri í
dag. Ef ég ber hana saman við
píanóið verð ég að segja að hún gefur
mér meiri möguleika á túlkun – fyrst
og fremst vegna tónmyndunarinnar
og uppbyggingar hennar sem hljóð-
færis. Að auki er þetta fremur ungt
hljóðfæri og mjög margt varðandi
harmonikkuna sem enn á eftir að
vinna með og prófa og þetta finnst
mér spennandi áskorun.“
Hverjir eru helstu áhrifavaldar
þínir í tónlist?
„Ég hef alltaf reynt að fara mínar
eigin leiðir og ekki herma eftir öðr-
um tónlistarmönnum. En ég á samt
mína áhrifavalda. Áhrifavaldar mínir
í djassi eru margir en fyrstir koma í
hugann harmonikkuleikararnir
Peppino Principe og auðvitað Art
Van Damme. Ég er einnig hrifinn af
Thelonious Monk og Keith Jarret en
Djassar á dragspil
Ítalski harmonikkuleikarinn Renzo Ruggieri er væntanlegur
hingað til lands. Helgi Þór Ingason ræddi við hann um
harmonikkuna, djassinn og tónleika hans á Íslandi.
„Ýmsum þykir harmonikkan vera framandi sem djasshljóðfæri; öðrum
finnst fá hljóðfæri henta betur í djassinn,“ segir Renzo Ruggieri.