Morgunblaðið - 11.10.2005, Blaðsíða 20

20 ÞRIÐJUDAGUR 11. OKTÓBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MINNSTAÐUR
AUSTURLAND
LANDIÐ
Reyðarfjörður | Dagana 3. til 6. októ-
ber var haldin pólsk þemavika hjá
nemendum Grunnskólans á Reyð-
arfirði. Var hún haldin í samvinnu við
Fjarðaálsverkefnið, en Bechtel og
skólinn hafa ákveðið að hafa með sér
samstarf í vetur. Upphaf þessa sam-
starfs er áhugi Bechtel á því að vinna
að umhverfis-, öryggis- og heilbrigð-
ismálum. Fyrirtækið vill gjarnan
miðla af sinni reynslu og læra af því
hvernig aðrir vinna að slíkum málum.
Þar sem þemavika var framundan í
skólanum nýttu starfsmenn og nem-
endur skólans tengslin við fyrirtækið
og völdu að vinna að verkefninu Pól-
land, saga og menning. Ástæðan er
m.a. sú að nú vinna hjá fyrirtækinu á
Reyðarfirði um 300 Pólverjar tíma-
bundið og var fróðleikur sóttur í
smiðju þeirra. Umsjón að hálfu
Bechtel höfðu María Ósk Krist-
mundsdóttir, Þóra Birna Ásgeirs-
dóttir og Michael Slawek Gorski,
fræðslustjóri Fjarðaálsverkefnisins,
var með kynningu á Póllandi, sýndi
myndir og fræddi nemendur um land
og þjóð. Aleksandra Wojtowicz
kynnti tungumálið og kenndi nem-
endum nokkur pólsk orð og nem-
endum voru sýndir og kenndir pólsk-
ir dansar og miðlað til þeirra fróðleik
um skjaldarmerki.
Pólsk hringekja
Kennarar skólans unnu síðan með
nemendum fjölbreytt verkefni með
„hringekjufyrirkomulagi“ þ.e. allir
fengu að takast á við öll verkefnin.
Nemendur teiknuðu og máluðu fólk í
ýmsum þjóðbúningum en mikil hefð
er fyrir þeim. Í öðrum hópum voru
saumaðar svuntur, búnir til hattar og
teiknuð skip, þriðji hópurinn lærði
dansa og söngva frá Póllandi og unnu
upp plaköt með þekktum Pólverjum.
Fjórði hópurinn bakaði kex og bjó til
hluti úr saltdeigi og lærði um salt-
námur Póllands. Eldri nemendur
sungu einnig og dönsuðu, saumuðu
fallegan þjóðbúning og höfuðföt,
unnu upp plaköt með upplýsingum
um pólska landsliðið í knattspyrnu og
þekktar stjörnur úr íþróttum, vís-
indum og tónlist. Eldri nemendur
steiktu pólskar kleinur sem eru ljúf-
fengar en nokkuð ólíkar nöfnum sín-
um á Íslandi.
Nemendur lærðu einnig nokkrar
setningar á pólsku og sýndir voru
ýmsir munir í eigu Pólverja sem bú-
settir eru í Fjarðabyggð.
Í lokin var opið hús þar sem sýnd
voru verkefnin, ýmsir dansar, sungið
á pólsku og hljóðfæraleikur sem Tón-
listarskólinn sá um, en nemendur
skólans æfðu upp pólskt lag í tilefni
vikunnar. Þá var boðið upp á pólskar
kleinur, pólskt kex og „pírokí“.
Pólska söngkonan Elísabeta Arsso
Zlavenski söng pólsk lög við undirleik
Daníels Arasonar. Um 300 manns
mættu í opna húsið.
Áfram verður haldið með sam-
starfið og er áætlað að í nóvember
verði nemendum kynnt ýmis öryggis-
mál, svo sem brunavarnir, sjúkrabíl-
ar og búnaður þeirra og jafnvel verði
nemendum sýnd Búkolla (jarðvegs-
flutningabíll) til þess að þeir geri sér
grein fyrir stærð og afli þess tækis.
Bechtel og grunnskólinn á Reyðarfirði í litríku samstarfi
Pólskar klein-
ur og menning-
arkynning
Morgunblaðið/Hallfríður Bjarnadóttir
Pólsk músík Grunnskólanemendur á Reyðarfirði kynntu gestum þjóðlagatónlist.
Mývatnssveit | Góð reynsla er af
þátttöku íslenskra aðila í verkefn-
um sem styrkt eru af Norður-
slóðaáætlun Evrópusambandsins
(Northern Periphery Programme,
NPP). Flest markmið með þátt-
töku hafa gengið eftir en Íslend-
ingar taka nú þátt í 27 verkefnum
af 45 eða í 60% allra verkefna á
vegum NPP, sem teljast verður
afar góður árangur.
Þetta var meðal þess sem fram
kom á 40 manna fundi íslenskra
þátttakenda í verkefnum innan
Norðurslóðaáætlunarinnar, sem
haldinn var á Hótel Reynihlíð 3.
og 4. október sl. Þar var farið yfir
framgang verkefna, samskipti við
aðalskrifstofu og kynntar fyrstu
niðurstöður ráðgjafarfyrirtækisins
IMG um þátttöku Íslands í áætl-
uninni. Verkefni innan áætlunar-
innar eru afar fjölbreytt og eru
beinir þátttakendur hérlendis yfir
50 bæði fyrirtæki, stofnanir og fé-
lög en að verkefnunum koma yfir
1.000 manns með einum eða öðr-
um hætti.
Efla atvinnulíf á
norðlægum svæðum
Vorið 2002 gerðust Íslendingar
aðilar að Norðurslóðaáætlun ESB
NPP (Northern Periphery Pro-
gramme). Áætlunin nær til norð-
lægra svæða í Finnlandi, Svíþjóð,
Noregi og Skotlandi, en einnig til
Grænlands, Færeyja og Íslands.
Meginmarkmið áætlunarinnar er
að stuðla að eflingu atvinnu- og
efnahagslífs svæða og byggða með
svipaðar aðstæður, með samstarfs-
verkefnum yfir landamæri á milli
einstaklinga, fyrirtækja og stofn-
ana í þessum landshlutum. Reynt
er að koma í veg fyrir að landa-
mæri þjóðríkja sé hindrun í sam-
starfi og framþróun byggða og at-
vinnulífs með það að markmiði að
tækifæri og styrkleikar svæðanna
fái notið sín sem best. Með aukinni
alþjóðavæðingu er sífellt mikil-
vægara að unnið sé að alþjóðleg-
um verkefnum til að auka sam-
keppnishæfni byggða og
atvinnulífs. Á ráðstefnunni kom
fram að NPP-verkefnin ykju
möguleika einstakra svæða til auk-
innar alþjóðavæðingar – vegna
þeirrar miklu fjölþjóðasamvinnu,
margbreytileika verkefna og góðr-
ar tengingar við atvinnulíf sem
verkefnin bjóða upp á.
Kom sér vel eftir
lokun Kísiliðjunnar
Áætlunin er rekin á svipuðum
forsendum og rannsóknaráætlanir
innan EES-samningsins, þar sem
innsendar umsóknir keppa í gæð-
um um það fjármagn sem til ráð-
stöfunar er. Framlag íslenskra
stjórnvalda til áætlunarinnar eru
27 milljónir á ári til ársins 2006 og
eru íslenskir umsóknaraðilar ein-
göngu styrktir af þessu fjármagni.
Heildarfjármagn áætlunarinnar er
um 5 milljarðar íslenskra króna
fyrir árin 2001–2006. Einstök
verkefni fá stuðning eftir mat sér-
fræðinga frá öllum aðildarlöndun-
um og er stuðningur háður a.m.k.
40%–50% mótframlagi umsóknar-
aðila.
Heildarverkefniskostnaður
verkefna með íslenskri þátttöku
eru rúmir 2,3 milljarðar og því er
með takmörkuðu fjármagni tekið
þátt í mjög umfangsmiklum sam-
starfsverkefnum.
Í Mývatnssveit var verkefnið
Snjótöfrar eða „Snow Magic“
styrkt af Norðurslóðaáætluninni.
Það kom sér vel hér á sama tíma
og margir urðu atvinnulausir í
kjölfar lokunar Kísiliðjunnar.
Byggðastofnun hefur í samráði
við iðnaðarráðuneytið haft umsjón
með áætluninni fyrir Íslands hönd.
Nánari upplýsingar er að finna
á vef Byggðastofnunar www.-
byggdastofnun.is og á vef áætl-
unarinnar www.northernperiph-
ery.net.
Listaverk úr snjó Smíði alls kyns snjóverka svo sem snjóhúss og snjókerl-
inga var hluti Snjótöfra í Mývatnssveit. Finnur Baldursson var einn af átta
sem unnu að verkefninu þar sl. vetur, meðal annars sem snjókarlasmiður.
Góð reynsla af
þátttöku í NPP-
verkefnum
Eftir Birki Fanndal
Hvammstangi | Krabbameinsfélag
Hvammstangalæknishéraðs stendur
annað hvert ár fyrir basar til efl-
ingar starfsemi sinnar. Basarinn var
í dag 7. október og seldist allt upp á
skömmum tíma.
Aðalsöluvara á basarnum er tilbú-
ið slátur, bæði ferskt og soðið en
einnig fryst. Um tuttugu manns
kemur að sláturgerðinni, en Kaup-
félag Vestur-Húnvetninga gefur
hráefni til sláturgerðarinnar og eru
búnir til um 500 keppir. Einnig
koma velunnarar félagsins með kök-
ur, kartöflur og ýmis önnur matvæli
til að leggja í púkkið.
Félagið skilgreinir aðaltilgang
sinn í tvennu lagi: Það styrkir
krabbameinssjúklinga á svæðinu,
sem oft þurfa að kosta mikið til í
ferðum og uppihaldi, og kemur
framlag félagsins til aðstoðar þar
sem stuðningi Tryggingastofnun
ríkisins lýkur. Einnig styrkir félagið
Heilbrigðisstofnunina á Hvamms-
tanga til tækja og búnaðarkaupa í
þágu krabbameinsmeðferðar.
Stjórn félagsins skipa Geir Karls-
son, Helga Hreiðarsdóttir, Kristín
Guðjónsdóttir, Elsche Apel og Elín-
borg Ólafsdóttir.
Morgunblaðið/Karl Á. Sigurgeirsson
Á basarnum Geir Karlsson formað-
ur að taka við greiðslu.
Tilbúnir
sláturkeppir
á basar