Tíminn - 21.12.1972, Blaðsíða 10

1.0
TÍMINN
JOLABLAÐ 1972
Sun i I’aris, myndin tekin á heimili S. Beucler
IHEWE
Brautryðjendur
í Evrópu
Radionette verksmiðjurnar framleiddu fyrstu
al-transistora sjónvarpstækin í Evrópu, sem
eru 17" eða stærri.
Þetta var árið 1970.
Hér á landi er komin 2 ára mjög góð reynzla á
þessi tæki |því auglýsum við]
Kynnið yður transistor sjónvarpstækin frá
Radionette. — Þau bjóða upp á.
# Langa endingu, minna viðhald.
# 110° myndskerm. Þynnra tæki auðveldar að
koma því fyrir.
# 17" — 20" — 24" tæki i gullfallegum
palisander- eða tekk-kössum.
# Stór konser-thátalari skilar frábærum tón-
flutningi.
# Sjálfvirkni til stillingar á myndveltingi.
Radionette transistor sjónvarpstækin með
lengstu reynzluna að baki henta yður.
Góð greiðslukjör og árs ábyrgð.
VORLI
/Qpryy^ClHOr
^SfnresluEit &Co hf

RAFTÆKJAVERZLUN
Bergstaðastræti 10A — Simi 16995
— Aðeins fyrir börn.
Allsstaðar eignaðist Sun vini.
Hann var boðinn til Akureyrar, og
ferðaðist töluvert um landið.
Ilvers vegna til íslands?
Á þvi fékk ég ýmsar skýringar
hvers vegna Sun hefði komið til
lslands. Einn hélt þvi fram að
hann væri flóttamaður undan
frönsku lögregiunni — sem ekki
náði nokkurri átt, þvi honum var
leyfilegt að fara til Frakklands
þegar hann vildi og þangað ætlaði
hann þótt svo yrði ekki afþvi
örlögin gripu i taumana. Fleiri
sögðu samt að hann væri að
smúla fé útiír auðtrúa sálum,
enda stórrikur maður!
Einu sinni var hann i min eyru
snurður hvi hann hefði komið
hingað. Honum fannst þá vist At-
lantis-skýringin heldur tekin að
gamlast og sagði i staðinn að ein-
hvers staðar yrðu menn að vera
og betra að dveljast i hreinu landi
en óhreinu ef jafnt væri á komið
að öðru leyti.
En Serge Beuchler, ritstjóri og
útgefandi i Paris, hefur sagt mðr
að nokkru áðuren hann fór til Is-
lands hafi hann öðru hvoru haft á
orði að hann þyrfti að fara
norðureftir, til Norðurlanda eða
jafnvel til tslands, þar væru nú
góð skilyrði. Ekki skýrði hann að
öðru leyti hvað hann átti við.
Hann dró aldrei dul á hve gott
honum þætti að vera á íslandi.
É)g spurði hann einhverju sinni
um það, og hann svaraði:
— Gott, það er góður straumur
hdr.
— Hvaða straumur, spurði ég.
Hann þagði litla stund og sagði
svo:
— baö liggur magnetiskur
straumur frá pólnum suðurá bóg-
inn, og tsland er i honum miðjum.
Meira fékk eg ekki og var litlu
nær.
Dulrænir hælileikar?
Oft hef ég verið spurður hvort
þessi undarlegi maður hafi ekki
búið yfir einhverjum óvanalegum
hæfileikum, kannski dulrænum
hæfileikum.
Um það get ég aðeins sagt sem
ég heyrði hann sjálfan segja:
— Engir hæfileikar eru duldir,
en suma láta flestir ónotaða.
Hann tiafði furðulega athyglis-
gáfu, mætti nefna mörg dæmi þar
um. Glöggur var hann á fólk, og
stundum var einsog hann læsi
hugsanir manna.
Og hann kunni lika ýmislegt
fyrir sér i gömium fræðum og
hjátrú bæði Austur- og Vestur-
landa. Engan hef ég þekkt sem
betur kunni að nota möntrur eða
heilög áköll Austurlanda, og hjá
engum hef ég fengið jafnglöggar
skýringar á þessum þætti aust-
rænna fræða sem minnst er
þekktur á Vesturlöndum og mest
misskilinn af öllu þvi sem til
okkar hefur borizt úr fyrri alda
menningu austur þar.
örlögin taka i taumana
Nokkru áðuren ég fór af stað til
Austurlanda haustið 1963 kom
Sun að máli við mig og kvaðst
ráðinn i að fara aftur til Parisar
sem fyrst. Bað hann mig að hitta
sig i Paris að sumri þegar ég væri
á heimleið og fékk ég tilvonandi
heimilisfang hans þar. Hann ætl-
aði til Rotterdam með einhverj-
um Fossinum, að mig minnir,
snemma i sept. en ég fór 24.
ágúst.
Hann gaf mér þá ráðleggingu i
veganesti til Austurlanda að
reyna að mæla ekki orö á islenzku
og lesa hvorki bók né blað á þvi
máli mánuðum saman, þvi þá
gæti ég kannski losnað úr viðjum
islenzkrar tungu.
— Hver maður er fjötraður af
móðurmáli sinu. Hugsun hans
hefur frá blautu barns beini mót-
azt eftir þvi. Sá sem hugsar jafn-
an á ákveðnu tungumáli, getur
ekki verið frjáls i hugsun. Hann
gengur með lituð gleraugu tung-
unnar fyrir augunum.
Ég sagði honum að af þessu
gæti ekki orðið þvi kona min og
dóttir færu með, og það fannst
honum afleitt.
— Athugaðu að vald tungunnar
er miklu fingerðara en þér finnst.
bú verður að geta hugsað án hug-
taka og „orðið var við” án þess
að merkja hvert vitundar atriði
með orði.
Ég sagði honum að við skyldum
halda áfram að ræða þetta þegar
við hittumst i Parfs að ári.
En hann fór aldrei.
Fyrr um sumarið hafði hann
nefnt við mig að einstaka sinnum
kæmi yfir sig aðkenning að
svima. Og rétt áðuren hann ætlaði
að fara fékk hann heilablæðingu
og lamaðist hægra megin.
Um veturinn og framá vor lá
hann á Landakotsspitala.
Með helgum mönnum
En sumarið 1964 var hann flutt-
ur i Vifilsstaði. tslenzka rikið tók
þenna gamla mann að sér fyrir
fullt og allt, og er að þvi mikill
sómi fyrir land og þjóð.
beir sem hér ðttu mestan hlut
að máli voru þeir Hallgrimur
Dalberg stjórnarráðsfulltrúi og
Helgi Ingvarsson yfirlæknir.
Ekki kynntist Sun Hallgrimi
svo ég vissi, en Helga þekkti hann
eðlilega og hafði mikið dálæti á
honum. Hann kvað sér sagt að
nafn hans þýddi „helgur maður”,
og hér væri hann þvi með helgum
mönnum. betta væri eins og
klaustur, nema á Vifilsstöðum
væri miklu betur farið með
munkana en tiðkaðist eystra.
Hann náði sér furðu vel, gat
staulazt um með staf eða hækju.
Hann las mikið, en nú gat hann
varla skrifað. Samt reyndi hann
að pára blokkstafi með vinstri
hendinni. Hann átti nú fremur
örðugt um mál vegna slappleika i
talfærum, en við sem þekktum
hann vel gátum auðveldlega
skilið hvað hann sagði.
Á Vifilsstöðum dvaldist hann
um tveggja ára skeið.
Skiptir ekki máli
Vorið 1966 var ákveðið að hann
væri um tima á Náttilrulækninga-
hælinu i Hveragerði ef hann gæti
fengið meiri mátt. En meðan
hann dvaldist þar eystra fór að
bera á þvi að æðakerfið héldi
áfram að gefa sig.
Hann kvartaði þá um liðan sina
að hún væri ekki sem eðlilegust.
— Ég get ekki sofið á nóttunni.
— Vakirðu allar nætur. Er ekki
eitthvað hægt að gera við þvi',
spurði ég.
— Ég sef ekki, svaraði hann,
mig dreymir. — En það fannst
honum ekki eðlilegur svefn. Ég
vissi áður að hann notaði ekki
vanaleg hugtök um vitundarlifið
og fyrirbæri þess.
Siðan var hann fluttur til baka
að Vifilsstöðum, veikur mjög, og
snemma i júni andaðist hann,
niutiu og eins árs að aldri.
Siðustu dagana kom ég til hans
oft. Hann var óbreyttur þótt
likaminn væri að gufa upp.
Umönnun var i bezta lagi og
einkum ber að þakka önnu Lofts-
dóttur hjúkrunarkonu — sem
hann einu sinni kallaði i min eyru
engil miskunnseminnar.
Dag einn sagði hann við mig:
— Ef ég halla mér útaf finn ég
að svefninn kemur.
— Á ég þá að fara, spurði ég.
— Ekki alveg strax, sagði
hann.
Rétt eftir að ég fór féll hann i
dvala og raknaði ekki við til okk-
ar vitundar eftir það. Ég kom til
hans daginn eftir og þá lá hann
meðvitundarlaus einsog sofandi
barn. Daginn þar eftir komu
endalokin.
Hallgrimur Dalberg bað mig að
sjá um útförina sem færi fram á
kostnað rikisins. Séra Árelius
jarðsöng og viðstaddir voru
aðeins tólf vinir hins látna.
Nóttina áður dreymdi mig
draum. Mér fannst ég vera að
vasast i að koma Sun vini minum
i jörðina, en allt gekk heldur á
afturfótunum. bá var hann allt i
einu kominn sjálfur til min, og
sagði:
— Skiptir ekki máli.
bá vaknaði ég. '
Heimsókn i Paris
Vorið 1970 kom Serge Beuchler
ritstjóri og útgefandi frá Paris
gagngert hingað til að fá vit-
neskju um Sun. Ég veitti honum
þær upplýsingar sem ég vissi
réttastar og spurði hann ýmissa
spurninga á móti. Kom i ljós að
kynni manna af honum i Paris
voru nákvæmlega hin sömu og
hér, og þar vissu menn nákvæm-
lega jafn litið um hann og hér.
En eitt hefti franska dulfræði
timaritsins Planete — sem er út-
breiddasta timarit sinnar teg-
undar i heiminum, og Serge
Beuchler gefur út og stjórnar —
er helgað honum. Svo mikils virði
þótti hann þeim sem þekktu hann
i heimsborginni.
Leiöi í Fossvogi
Atvikin höguðu þvi svo að, ég
varð eins konar erfingi Sun Wu
Kung, að þvi leyti að ég fékk staf-
inn hans, stækkunarglerið og
pappirana. Taskan var orðin ó-
riýt, pappirarnir sem hann hafði
að mestu skrifað sjálfur, með
blokkstöfum, voru i pappakassa.
betta geymi ég allt.
En suðuri Fossvogi er.leiði sem
á eftir að siga i jörð og hverfa
með öllu.
Einsog segir i andláts orðum
hins blessaða Búddha:
„Upplausn biður allra sam-
settra hluta”.
6.12.1972.
Sun lærði svifflug. Hann er þarna að leggja í flugferð 83 ára gamall.