Fréttablaðið - 26.01.2007, Blaðsíða 77

Allt bendir nú til þess að þenslan í íslensku hagkerfi sé að ganga
niður. Í vor og sumar lýkur mestu stór-
framkvæmdum Íslandssögunnar og
hefur það auðvitað veruleg áhrif.
Hækkanir íbúðaverðs hafa einnig
verið að minnka.
Þrátt fyrir þetta verður atvinnuöryggi
tryggt á komandi mánuðum og kaupmáttur
ráðstöfunartekna heldur áfram að aukast,
enda þótt um hægist. Þetta tvennt, atvinna og
kaupmáttur ráðstöfunartekna, eru þeir þættir
sem varða almenning mestu.
Á árinu 2007 er gert ráð fyrir 2,2% hag-
vexti og 3,8% verðbólgu, sem mun nálgast
verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands eftir
því sem líður á árið. Viðskiptahalli
verður enn talsverður, en mun þó
lækka úr 22,4% af landsframleiðslu í
fyrra niður í 14,5% á þessu ári. Hafa
ber í huga að viðskiptahallinn tengist
að hluta arðbærum framkvæmdum.
Framleiðsluspenna í hagkerfinu
gengur niður á þessu ári og aðhald í
stjórn peningamála hefur aukist.
Aðhald í stjórn ríkisfjármála hefur
einnig farið vaxandi.
Það lá fyrir af hálfu ríkisstjórnarinnar að
þensla hlyti að verða um skeið í efnahagslíf-
inu á þessu kjörtímabili. Stærstu verklegar
framkvæmdir Íslandssögunnar, á Austur-
landi, hlytu að hafa slík áhrif. Vitað var líka að
umbylting fjármálakerfisins yrði áraun fyrir
jafnvægi, enda þótt fáir hafi getað séð fyrir þá
stórkostlegu þróun og vöxt sem hlaupið hefur
í íslensku viðskiptabankana og útrásarfyrir-
tækin á síðustu árum. Þá var því einnig lýst
fyrirfram að umbreytingar á fasteignalána-
markaði yrðu þensluvaldandi, en reyndar gat
enginn séð fyrir þá þenslu sem varð við inn-
komu viðskiptabankanna á þann markað í
skyndi á síðari hluta árs 2004 og síðan.
Engin ástæða er til að fjargviðrast um hag-
stjórnarmistök. Þetta eru mikilsverð þróunar-
verkefni sem hafa veruleg áhrif á allt efna-
hagsumhverfið meðan á þeim stendur. Ekki
eru heldur ástæður til að kenna stýrivöxtum
um þensluna. Stýrivextir eru liður í viðbragði
og lækningu en ekki undirrót vanda.
Því síður er forsenda til að kenna íslensku
krónunni um. Gengisbreytingar eru ævinlega
tvíhliða eða marghliða og fleiri gjaldmiðlar
hækka og lækka en hún ein. Íslenska krónan
hefur staðið sig eftir öllum atvikum vel og
gegnt hlutverkum sínum enda liggur það fyrir
að erlendir bankar lýsa áhuga á henni og á
íslensku vaxtastigi með útgáfum krónubréfa.
Aftur á móti er ástæða til að hafa áhyggjur
vegna afstöðu stjórnarandstöðunnar. Hún
virðist einblína á útgjaldapólitík án þess að
viðurkenna þörf á tekjuöflun og fyrir kröftugt
samkeppnishæft atvinnulíf og viðskiptakerfi
til að standa undir mennta- og velferðarkerf-
inu.
Höfundur er formaður
Framsóknarflokksins.
Bjartar efnahagshorfur - þenslan gengur niður
Því síður er forsenda til að kenna
íslensku krónunni um. Gengisbreytingar
eru ævinlega tvíhliða eða marghliða og
fleiri gjaldmiðlar hækka og lækka en
hún ein.