Réttur - 01.06.1915, Síða 46

— 52 —
félög, sem þegar stefna að líku marki — hafið á loft merki
alþjóðar í samvinnumálum ?
Vér þekkjum einn allsherjarfélagsskap: Ungmennafélögin.
F*aðan á að koma eindregin liðveizla. Ungmennafélögin
eru dreifð út um allt land; þau eiga meiri eða minni ítök
í hverri sveit og geta því, ef vel er á haldið, náð sterkari
tökum á almenningi og vakið þyngri strauma í þessum
efnum í þjóðlífinu heldur en nokkur önnur samtök meðal
þjóðarinnar.
Eitt af grundvallaratriðum þeim, sem ungmennafélags-
skapurinn byggist á og lifirtfyrir, er það, að efla og æfa
félagsanda manna og kenna þeim skipulega samstöðu í
hverju máli. Ef þessi félagsskapur á framvegis að verða til
sannra þjóðþrifa og frömuður nýrrar félagsmenningar, þarf
hann að kynna sér rækilega hugsunarhátt lýðsins. Og hann
stendur í rauninni betur að vígi en nokkur annar félags-
skapur til þess að takast á hendur hið andlega ræktunar-
starf. Jafnframt því sem hann vinnur að skógrækt og styð-
ur að því að klæða landið, á hann einnig af alefli að snú-
ast að sannri hugrækt meðal lýðsins og taka þar til full-
tingis sér þær skipulagsstefnur, sem beztu menn hjá öðr-
um þjóðum helga nú krafta sína. En um fram allt verður
fyrst að rannsaka og undirbúa jarðveginn. Vér eigum hug-
sjónir, unnum þeim og viljum greiða götu þeirra. En þá
megum vér ekki sá frækornum þeirra í kviksand þolleysis-
ins og skugga tortrygninnar. Pessa meingalla á hugsunar-
hætti þjóðar vorrar þarf að reyna að nema á burt og fá
fastari, hlýrri og frjórri jarðveg í staðinn. Svo kemur sán-
ingin, og uppskeran á ekki að geta brugðizt.
Þetta eiga ungmennafélögin að gera.
Eins og öllum er kunnugt, er ungmennafélagshreyfingin
á landi hér af útlendum rótum runnin. Hún átti að flæða
um þjóðlífið sem sterkur, ferskur straumur og færa því fjör
og afl. En straumurinn varð ekki eins sterkur og við var
búist. Ungmennafélögin náðu ekki þeim afltökum til vakn-
ingar og þjóðþrifa sem til var ætlast. Orsökin var blátt á-
fram sú, að hugsjónamálin vóru ofmjög á reiki og fundu