Réttur - 01.07.1917, Blaðsíða 25

Nýir stranmar 27
frámsóknarmenn og ihaldsmenn, eða öðruin samsvarandi
nöfnum.
f;f vel er að gáð, berjast íhaldsflokkarnir oftast fyrir
styrkingu ríkisvaldsins út á við, og þeim endurbótum,
sem tryggja æðri stéttunum auðinn. Framsóknarmenn
berjast aftur á móti, oftast, fyrir endurbótum á kjörum
alþýðunnar, og styrking ríkisins inn á við. íhaldsmennirn-
ir leggja mesta áherzluna á sterkan her og sterka og
stóra rikisheild, en framsóknarmenn á sterka þjóð. Næg-
ir í þessu efni að benda á hernaðarstefnu íhaldsflokkanna
á Norðurlöndum, en þó sérstaklega á stjórnmáladeilur
Englendinga fyrir ófriðinn. íhaldsflokkurinn þar hefir
haldið fram rétti lávarðanna í efri málstofunni, barist fyr-
ir aukningu hervaldsins, en á móti heimastjórn íra. Fram-
sóknarflokkurinn hefir aftur á móti barist fyrir því, að
auka vald alþýðunnar gegnum neðri málstofuna — leggja
skattana á breiðu bökin, bæta mentun alþýðunnar, ná
handa henni landi frá lávörðunum, veita henni ellistyrk
og bæta kjör hennar á annan hátt. Öllu þessu hafa í-
haldsmenn verið andvígir. Hér kemur' glögglega fram
einstaklingshyggja hjá íhaldsmönnum, en samhygðar-
stefna hjá framsóknarmönnum. — Svona er þessu háttað
hjá öllum þjóðum í álfunni, um það geta menn sann-
færst, ef menn lesa »útlendar fréttir« fyrir ófriðinn mikla
með athygli.
Ófriðurinn mikli sýnist, ef til vill, verá glæsilegt sigur-
tákn einstaklingshyggjunnar. En hugsast getur, að þar
séu aðeins fjörbrot hennar. Aldrei hafa þjóðirnar lært
betur að »þoka sér saman«. Aldrei hafa kenningar sam-
vinnumanna verið framkvæmdar meira í verkum. Og það
er hinn glæsilegasti sigur samvinnustefnunnar, að and-
stæðingarnir skuli framkvœma kenningar hennar, þegar i
nauðir rckar.