Réttur - 01.07.1917, Page 57

bjóöjarðasala og landldga 59
að víðasthvar þar sem þeir hafa komizt á, vilja menn
ekki heyra breytingu á því nefnda á nafn, og jafnvel
landeigendurnir sjálfir eru ánægðir með tilhögunina, en
það mun meðfram stafa af því, að sérstök aðsókn
hefir orðið að þessum bæjum eftir breytinguna.
Þá er eftir að athuga, hvernig slík skattálöguaðferð á
við hér á landi.
Því verður ekki neitað, að hvað atvinnuvegi og ýmsa
landshætti snertir, er svo margt í bernsku hér, eða hefir
verið fram á síðustu ár, að öfgar þeirrar auðsskiftingar-
stefnu, sem vakið hefir þessa skattálöguhreyfingu, eru
ekki eins bersýnilegar og í útlöndum, og því getur orð-
ið erfiðara að sannfæra menn um nauðsyn hennar og
réttlæti, jafnvel þótt hverjum glöggum manni ætti ekki
að geta dulizt, að stefnan er hin sama hér og annars-
staðar. En af því skemmra er á veg kómið, þá virðist
nauðsynin til breytinga ekki eins brýn, og þess er enn-
fremur að gæta, að ýmsar afleiðingar hinna breyttu at-
vinnuvega eru ekki komnar svo fram í landverðinu, eins
og gengi þeirra svarar til, en það er af því að landrým-
ið er nóg, móts við eftirspurnina.
Gæti það leitt til þess, að með snöggri skattabreyt-
ingu þætti ýmsum stórum atvinnurekendum of mjög
hlíft við álögum. Má þar helzt geta til um ýmsa stóra
útvegseigendur. Myndi þeir bera tiltölulega Iitla skatta
með því móti, meðan ekki kreppir svo að um útvegs-
stæði, að það land, sem þeir þurfa á að halda til bygg-
inga og annara afnota, sé alstaðar komið í það verð,
sem svarar til þess arðs, sem atvinnuvegurinn gefur.
En þó nú við séum þeir lánsmenn, sem betur fer, að hin
óholla auðsskiftingarstefna, sem að framan er lýst, sé
ekki komin í algleyming hér, þá rýrir það ekki gildi né
réttmæti þess skattaskipulags fyrir okkur, sem bent hefir
verið á, úr því engum þarf að dyljast, hvert stefnir. Er
betra að mæta henni með viðeigandi vörnum áður en
hún kemur nær garði — áður en hún nær að ríða hús-