Réttur - 01.01.1957, Page 136
136
RÉTTUR
sýna, að þeir „sósíalistar“, sem hrópa um lýðræði einangrað frá
alræði verkalýðsins, taka sér í rauninni stöðu við hlið borgara-
stéttarinnar gegn verkalýðnum, taka raunverulega afstöðu með
kapítalismanum gegn sósíalismanum, enda þótt margir þeirra
geri sér kannski ekki grein fyrir því. Lenín benti margsinnis á,
að kenningin um alræði verkalýðsins væri mikilvægasti þáttur-
inn í marxismanum. í viðurkenningunni á alræði verkalýðsins
er fólginn „djúpstæðasti munurinn á marxista og venjulegum
smáborgara (og einnig auðborgara)“. Lenín krafðist þess, að
verkalýðsstjórnin í Ungverjalandi 1919 „beitti vægðarlausu,
hörðu, handfljótu og hiklausu valdi“ til þess að bæla niður gagn-
byltinguna, og sagði, að „sá, sem ekki skilur þetta, sé enginn
byltingarsinni og þurfi að fjarlægja hann úr stöðu leiðtoga eða
ráðunauts verkalýðsins.“ Af því má sjá, að sá sem út frá villum
Stalíns á síðasta skeiði ævi hans og villum hinna ungversu leið-
toga upp á síðkastið afneitar grundvallarkenningum marxismans
um alræði verkalýðsins, kallar þessar grundvallarkenningar í
ófrægingarskyni eins konar „stalínisma“ eða „kreddukenningu",
leggur út á braut, er liggur til svika við marxismann og fráhvarfs
frá málstað verkalýðsbyltingarinnar.
Þeir, sem afneita alræði verkalýðsins, afneita líka nauðsyn
sósíalistísks lýðræðis með miðstjórnarvaldi, afneita forustuhlut-
verki stjórmálaflokks verkalýðsins í sósíalistísku ríki. Auðvitað
eru þessar skoðanir ekkert nýtt fyrir marxista. Jafnvel þegar
baráttan var háð við stjórnleysingjana, benti Engels á, að í sér-
hverjum opinberum samtökum væri nauðsynlegt nokkurt vald
og nokkur undirgefni, ef samstillt starfsemi ætti að geta átt séx’
stað. Hlutfallið milli félagslegs valds og sjálfsvalds er í eðli sínu
afstætt. Svið hvors um sig breytist með breytilegum skeiðum í
hinni félaglegu þróun. Engels sagði: „Það er fjarstæða að telja
samfélagsvald alillt og sjálfsvald algott“. Hann sagði ennfremur,
að sá, sem héldi fram slíkum firrum, „hjálpaði einungis aftur-
haldinu“. í baráttunni við mensjevikka gaf Lenín tæmandi fyrir-
mæli varðandi úrslitaþýðingu skipulagðrar flokksforustu fyi’ir
málstað verkalýðsins. Er L.enín var að gagnrýna „vinstri“ komm-
únisma í Þýzkalandi 1920, lagði hann áherzlu á, að það að afneita
forustuhlutverki flokksins, að afneita hlutverki leiðtoga, að af-
neita aga — „það jafngildir algerri afvopnun verkalýðsins í þágu
borgarastéttarinnar. Þetta jafngildir einmitt hinni smáborgaralegu
sundrung, hviklyndi, skorti á sjálfsaga, einingu og samstilltum
aðgerðum, sem óhjákvæmilega mun drepa sérhverja byltingar-
hreyfingu verkalýðsins, ef slíkri afstöðu er gefið undir fótinn“.
Eru þessar kenningar úreltar? Eiga þær kannski ekki við hinar