Réttur - 01.11.1965, Blaðsíða 45

R E T T U R
253
sýnir meir og meir yfirburði sósíalismans, eigi aSeins á efnahags-
sviðinu, heldur og í menningarmálum.
Persónudýrkunin var mikil hindrun í þróun sósíalistisks lýSræSis
og gerSi erfiSara um aS sanna yfirburSi sósíalismans. En þrátt
fyrir allt þaS tjón, sem persónudýrkunin olli sósíalismanum, getur
hún ekki breytt eSli hans. En marxistar verSa aS læra til fullnustu
hvaS varast skuli, einmitt þegar þeir móta hiS sósíalistiska lýSræSi
framtíSarinnar.
Þeir verSa aS átta sig á því aS þaS skapast ekki af sjálfu sér,
heldur fyrir virka haráttu og þátttöku fjöldans. Einmitt nú er þaS
verkefniS aS þróa og þroska hiS sósíalistiska lýSræSi og jákvæSar
erfSir þess, tryggja æ virkari þátttöku fólksins sjálfs, milljónafjöld-
ans í þjóSfélagslegri sjálfsstjórn í víStækustu merkingu þess orSs.
Margt af því, sem Lenin hefur sagt og ritaS um störf forustumanna
ríkisins, starfshætti þeirra o. fl. getur orSiS til leiSbein.ingar viS
þróun sósíalistisks lýSræSis og viS aS vinna bug á misfellunum.
MeSal annars sagSi Lenin: „Fjöldinn verSur aS hafa rétt til aS
velja sér ábyrga foringja. Fjöld.inn verSur aS hafa rétt til þess aS
setja þá af, — fjöldinn verSur aS hafa rétt til eftirlits meS öllu starfi
þeirra. Fjöldinn verSur aS hafa rétt til þess aS fela hvaSa verka-
manni sem er úr röSum þeirra framkvæmdastörf. En þaS þýSir hins
vegar ekki aS þróun hins sameiginlega starfs megi skorta ákveSna
forystu.“
Persónudýrkunin spillti og á ýmsan máta því hlutverki sem fellur
kommúnistaflokknum í skaut lil skipulagningar, uppeldis og lausn-
ar vandamála. Hæfileika sína til forystu þarf flokkurinn aS skapa og
viShalda meS frjálsum skoSanaskiptum innan sinna vébanda, meS
daglegri baráttu fyrir einingu í flokknum í starfi hans.
ÞaS ræSur úrslitum í öllu þessu aS flokkurinn hafi lífrænt sam-
band viS fólkiS, — einmitt af því sósíaiisminn verSur aS vera verk
alls fjöldans, allrar alþýSu. Enginn flokkur er óskeikull, því síSur
nokkur einstaklingur. Lenin áleit einmitt afstöSuna til mistaka sinna
vera mælikvarSann á áhyrgSartilíinningu flokks.
ÞaS reynir á ábyrgSartilfinningu hvers einstaklings viS mótun
stefnunnar og framkvæmd hennar. ÞaS er sjálfsagSasti réttur hvers
borgara aS láta í ljósi skoSun sína um þróun lands síns. Menn verSa
nú í sífellu reynslunni ríkari viS þróun lýSræSis innan flokksins og
þróun sósíalistisks lýSræSis, líka þegar um marga flokka er aS ræSa.
Þetta á ekki hvaS sízt viS um þær tilraunir, sem gerSar eru nú til
þess aS tryggja meira lýSræSi, meiri sjálfstjórn fjöldans í fram-