Réttur - 01.07.1930, Side 42

258
MARXISMINN
[Rjettur
hraðar og hraðar og kemur sérsaklega greinilega í Ijós
á aldarhelmingnum, frá því, er Marx féll frá, í vexti
stóriðjunnar, samböndum, samlögum og hringum auð-
mannanna (Kartel, syndikat og trust) og jafnframt í
risavöxnum viðgangi og valdi banka- og fjármálaauð-
magnsins. Allt þetta myndar aðal-efnalega grundvöll-
inn fyrir sosialismann, svo að hann hlýtur óhjákvæmi-
lega að nálgast. Hið andlega og siðferðilega hreyfiafl
þessarrar byltingar, sá, sem höndum og heila knýr
hana fram, það er verkalýðurinn, þjálfaður í skauti
auðvaldsins sjálfs. Barátta hans við borgarastéttina,
sem kemur fram í mismunandi myndum, sem sífelt
verða inntaksmeiri, verður óhjákvæmilega að pólitískri
baráttu, sem stefnir að því, að verkalýðurinn taki hið
pólitíska vald í sínar hendur (alræði öreiganna). Fé-
lagsnýting vinnunnar hlýtur að leiða að því, að fram-
leiðslutækin verða eign þjóðfélagsins og hefir því í för
með sér »að eignaræningjarnir verða eignum rændir«.
Geysilegur vöxtur í framleiðslugetu vinnunnar, stytt-
ing vinnudagsins, sköpun fullkominnar, félagslegrar
samvinnu í stað leifa og rústa hins frumræna, dreifða
smáreksturs, — það yrði hin beina afleiðing þessarrar
breytingar. Auðvaldið slítur algerlega sambandið milli
iðnaðar og landbúnaðs. En á hæsta þróunarstigi sínu
leggur það þó drög að nýjum þáttum til að endurnýja
þetta samband, til að sameina iðnað og landbúnað á
grundvelli nýtingar vísindanna, sameiningar félags-
legrar vinnu og nýs búsetuskipulags mannanna (af-
nám sveita-auðnar og -einangrunar og menntunarleys-
is, og hinsvegar afnám óeðlilegrar samþjöppunar
manngrúans í stórborgunum). Á hæstu þróunarstigi
nútíma-auðvaldsins eru einníg lögð drög til nýs fyrir-
komulags fjölskyldunnar, nýrra lífshátta konunnar og
nýs uppeldis vaxandi kynslóða.
»Hve skelfileg og viðbjóðsleg sem upplausn gamla fjölskyldu-
lífsins virðist innan auðvaldsskipulagsins, þá skapar þó stór-