Réttur - 01.05.1932, Page 46

stéttarsamtök verkalýðsins, en einmitt þegar heildar-
tilfinning Þórarins, skyldan gagnvart stéttinni, hefir
gefið honum kraftinn til hetjuverks síns, að hafna mút-
unum, — þá skellur reiðarslagið yfir. Og þróttur hinn-
ar sósíalistisku frelsisbaráttu verkalýðsins reynist ekki
nógu sterkur til að bjarga Þórarni frá „Barnum“, og
að týnast í fönninni. „Honum finnst hann vera útrek-
inn úrt mannlegum félagsskap". — En því finnur hann
ekki leiðina til félagsskapar „útlaganna“, sem gista
„Steininn" eins og hann, og eru einangraðir og ofsótt-
ir líka?
Því nær þessi heildartilfinning svona skammt hér?
Þessi sama tilfinning og hugsjónaást, sem gefur þús-
undum verklýðssinna um allan heim mátt til að ganga
í opinn dauðann eða þola fangelsisvist og píningar ár-
um saman.
Er það skáldið, sem fer svo skammt? Eða á íslenzka
verklýðshreyfingin virkilega ekki meiri þrótt? Eða er
hvorttveggja orsökin? Þar um síðar.
En við viljum ekki skilja svo við Sig. B. Gröndal, að
við ekki með nokkrum orðum látum í ljós, hvar hans
aðal-verksvið að okkar áliti muni liggja. Það er í því,
að vera skáld Reykjavíkur-verkalýðsins, enda hefir
hann sterkastar tilhneigingarnar til þess í „Bárujárn“.
Saga hans „Fauskar“ er heilsteyptari sem lítið fal-
legt listaverk heldur en „Krepptir hnefar“, og hún lýs-
ir ágætlega uppreisn smælingjanna gegn auðvaldinu og
hinni særandi góðgerðasemi þess og svívirðilegu hræsni.
En í sögunum „Ein af átján“ og „Rauðar varir“ lýsir
hann átakanlega hlutverki kvenna af verkalýðsstétt, en
hættir samt við að mála of sterkt eins og í „Krepptir
hnefar“. Það er listrænn veikleiki hans að þurfa endi-
lega að grípa til svo sterkra, reifarakenndra meðala
sem barnsdauðans eða eiturmorðsins til að framkalla
áhrifin, sem honum gæti tekist að ná ennþá betur —
með því einmitt að lýsa lífi þessara persóna áfram, og
hörmulegum öreigahlutskiftum. En burtséð frá þessum
110