Réttur - 01.08.1968, Blaðsíða 16

af fyrir sig unz komið er að lokaákvörðunum
í forystu flokksins. Slíkt lýðræðisferli í
flokknum þar sem einn tekur við af öðrum
í meðhöndlun mála á ekki að þýða stirðnuð
vinnubrögð, tilhneigingar til skriffinnsku.
Slík meðferð mála tryggir framar öðru ein-
ingu í flokknum og skapar flokksmönnum
möguleika á að framfylgja stefnu flokksins
málefnalega og samtaka í þeim félögum, sem
þeir síðan starfa í, á vinnustöðum þeirra o.
s. frv.
Lýðræðisleg vinnubrögð í þeim anda sem
hér hefur verið lýst þurfa ekki að þýða að
flokksmenn séu ævinlega bundnir á sama
klafann í afstöðu til einstakra mála. Og þó
að meirihlutinn hafi tekið ákvörðun um þetta
atriði þýðir það ekki i öllum tilfellum að
minnihluta beri að hlýða henni. Raunar verð-
ur reglan um að minnihlutinn skuli beygja sig
fyrir meirihluta að gilda í tilvikum þar sem
um er að tefla grundvallaratriði í stefnuskrá
flokksins. Minnihluti verður engu að síður
að hafa ákveðin réttindi. Hann verður að
hafa möguleika á því að fylgja málum eftir
þó ekki í slíkri andstöðu við meirihlutann,
sem lamar og veikir styrk flokksins í barátt-
unni gegn stéttarandstæðingnum. I sósíal-
ískum fiokki, sem starfar á eðlilegan hátt, er
ekki til fastur meirihluti eins og á þingum
borgaralegra ríkja. Sá sem er í meirihluta
í dag er ef til vill í minnihluta á morgun.
Slík vinnubrögð þurfa ekki að hafa í för með
sér losaralega meðferð mála í flokknum, ef
rétt er á haldið.
Lýðræðisleg stjórn flokks einkennist af
hreinlyndi og umburðarlyndi. Umræður um
ágreiningsmál eiga að fara fram fyrir opnum
tjöldum þannig að hver sósíalisti geti komið
fram sinni skoðun í blöðum hreyfingarinnar
og á fundum hennar.
Að lokum til minnis: Lýðræðisleg vinnu-
brögð og anarkismi eru andstæður. Það er
enga formúlu unnt að gefa fyrir því hvar
markalínan er. Slíkt verður að ráðast í starf-
inu.
Hættur
að varast
I stjórnmálaflokki í borgaralegu ríki er
mjög mikil hætta á of miklu valdi þingflokks
yfir miðstjórnum flokkanna. Þetta þarf að
hindra með því að takmarka fjölda þing-
manna í trúnaðarstofnunum flokksins og
tryggja ákvæði í lögum áð þingflokkurinn
skuli vera undir flokkinn settur í veigamestu
málum.
Onnur hætta varðandi forysm í stjórnmála-
flokkum er of mikil þráseta einstakra manna
í trúnaðarstöðum. Það verður því að tryggja
með lagaákvæðum endurnýjun forysmnnar
að verulegu leyti með vissu millibili.
Þriðja hættan sem sósíalískur flokkur verð-
ur að forðast er tilhneigingin til þess að
tengslin við verkalýðinn slitni í forysmstofn-
unum vegna skammsýnna stjórnmálamanna,
sem ekki hafa skilning á þeirri úrslitaþýðingu
sem bein aðild launafólks og forysta þess
hefur fyrir möguleika sósíalísks verkalýðs-
flokks.
I stuttu máli um forysm flokksins: Hún
verður að hafa kjarna úr hreyfingu launa-
fólks, og úr hópi manna með trausta þekk-
ingu á atvinnumálum þjóðarinnar. Hún verð-
ur að hafa glögga þekkingu á grundvallarat-
riðum sósíalískrar fræðikenningar. Forysta
sósíalísks flokks verður að vera vakar.di fyrir
öllum breytingum, fljót að átta sig á nýjum
vandamálum. Forystumennirnir eiga að vera
fremstir meðal jafningja með samband við
fólkið bæði flokksmennina og vinnandi fólk
í landinu almennt.
140