Réttur - 01.10.1977, Síða 23
unum með hátíðlegum ræðuhöldum um
„varnir íslands". Þeir sýnast ekki vera
vel klárir á viðskiptabrellunni í heila gal-
skapnum: Það þarf að hræða fólkið með
síyfirvofandi árás Rússa til þess að það
óttist stríð, og það þarf að óttast stríð til
þess að hægt sé að selja meira af kopar.
Því meiri stríðsótti, því meiri sala í kop-
ar, og því meiri sala í kopar, því meiri
auður til einokunarhringanna í Wall
Street.
En kannski geri ég durnunum okkar
rangt til. Kannski skilja þeir brelluna.
Kannski stjórnast verk þeirra ekki af fá-
víslegum ótta við árás Rússa, heldur af
hreinni glæpamennsku. Eða er ekki vand-
fundinn öllu stærri glæpur en að hnýta
okkur, vopnlausa smáþjóð, aftan í stríðs-
trúss hervalda, sem einskis svífast og ber-
sýnilega eru að dubba sig upp í þriðju
heimsstyrjöldina, þegar koparinn klikk-
ar? Að setja þjóð sína í þann voða, og
það að nauðsynjalausu, að hún verði út-
þurrkuð af yfirborði landsins í atómstyrj-
öld, hvar er þann glæp að finna, sem er
þessum meiri? Og hvar er þeirra glæpa-
nranna að leita, sem framið hafa svartara
illvirki? Og hvar er að Iieyra kaldrifjaðra
spott að mannlífinu en að kalla þennan
djöful varnir Islands? Og það verður í
engu þeirra verki séð, að jreir hafi neinar
skrúplur út af þessu athæfi. Tortíming
heillar þjóðar sýnist ekki vera þessum
mönnum nokkurt minnsta efni til sjálfs-
prófpnar. Það er eins og þeir hafi enga
nióralska sjón. Og þeir virðast horfa ör-
nggir og sjálfumglaðir fram til komandi
tíma og bæta hverri skömminni ofan á
aðra, eins og það hvarfli aldrei að þeim,
að ti! sé lögmál orsaka og afleiðinga, sem
kunni að eiga eftir að finna þá í fjöru
síðar meir.
Það er máski heimsins mesti háski, hve
stjórnmálaleiðtogar okkar tíma eru
heimskir og hvað þeir þora að fremja
mikið af óhæfuverkum sakir heimsku
sinnar. Þeir virðast hafa lítið afgangs,
þegar hrekkjagreindina þrýtur. í sann-
leika sagt minnir hátterni þeirra meira á
klæki drísildjöfla þjóðsagnanna en
breytni mennskra manna. Ég hélt lengi
vel, Jdó dálítið hikandi, að Nehru hefði
svolítið til að bera af hinu hærra mann-
viti. En nú hafa staðreyndirnar sýnt í
seinni tíð, að hann hefur hagað sér eins
og nauða hversdagslegur imperíalisti og
stríðsæsingaseggur, og þá er ])að aldrei
hærra mannvitið, sem situr við sálarinn-
ar stýri. Öðruvísi hefði Gandhi með geit-
ina og rokkinn snúist við málunum.
Mikið hefur stjórnarfarið í voru landi
gerst spillt og lágkúrulegt, síðan ,,við-
reisnar“lubbarnir komust til valda 1959.
Og þeir hafa skapað mannlífið í kringum
sig í sinni mynd. Eftir höfðinu dansa
limirnir, og ,,hvað höfðingjarnir hafast
að, / hinir ætla sér leyfist það.“ Lágkúru-
valdhafar skapa lágkúruþegna og lág-
kúrulíf. Þetta líkist átakanlega hér heima
lýsingum góðra manna, sem ég hef lesið
eftir á efri miðsvæðum Helvítis. Og
hvernig ætti J^að öðruvísi að vera. Hið
eina, sem menn geta tekið með sér yfir í
„annan heim“ eru þeir sjálfir.
Hagkerfi „viðreisnarinnar" er þann
veg í skinn komið, að þeir, sem sæmilega
eru settir í þjóðfélaginu og eru gráðugir
og ósvífnir, geta rakað saman miklum
auði. Hinir, sem lakari aðstöðu hafa og
eru hóflegri í græðginni og meira hik-
andi í ósvífninni, trítla þó í fótspor fyrir-
myndanna. Þannig eltir hver annan, svo
að obbinn af þjóðlífinu er orðið eitt
maraþonshlaup eftir peningum, meiri
231