Réttur - 01.01.1980, Blaðsíða 11

Hvað hefur áunnizt?
Eins og sjá má, þá heiur mikið verið
rætt um málefni farandverkafólks á þess-
um vetri í kjölfar fundahaldanna og
blaðaskrifa síðastliðið sumar. En hvað
hefur verið gert, sem kalla má áþreif-
anlegt? Hefur eitthvað áunnist? Efalaust
má telja það ávinning að nú hefur Al-
þýðusamband Islands lagt fram kröfur
um úrbætur í mikilvægustu málum far-
andverkafólks. Atvinnurekenda er að
svara, og spurningin, sem menn standa
nú frammi fyrir er: Hver verður ávinn-
ingur samninganna í þessu efni? Ekki
skal um það spáð, en víst er að árangur-
inn mun ráðast mjög af því hvað verka-
lýðshreyfingin leggur þunga áherslu á úr-
bætur til handa farandverkafólki, og
einnig livað farandverkafólkið sjálft sýnir
málefnum sínum mikinn áhuga og livað
því tekst að standa þétt að baki kröfum
sínum.
Það er einnig ávinningur að farand-
verkafólk hefur nú opnað skrifstofu í
húsakynnum Dagsbrúnar. Þar eru haldn-
ir fundir og annað starf skipulagt, fyrir-
spurnum svarað og unnið að framgangi
þessara mál, sem brýnust eru.
Á Alþingi hefur Karl Steinar Guðna-
son lagt fram þingsályktunartillögu um
upplýsingaskyldu stjórnvalda gagnvart
þeim útlendingum, sem hingað eru ráðn-
ir til starfa. Þá er í undirbúningi reglu-
gerð, þar sem kveðið er á um aðbúnað á
verbúðum.
Óhætt er að fullyrða að þetta eru dæmi
um árangur, sem rekja má til þess að far-
andverkafólk reis upp og mótmælti kjör-
um sínum, svo að margir kipptust við.
Hjólið fór að snúast og verður ekki stöðv-
að fyrr en í höfn.
KRÖFUR FARANDVERKAFÓLKS
A. A3 húsnæði það sem ætlað er farand-
verkafólki til ibúðar standist ströngustu
kröfur núverandi reglugerðar öryggis- og
heilbrigðisyfirvalda. Jafnframt er þess
krafist að sú reglugerð verði endurskoð-
uð, enda ganga þær reglur allt of
skammt.
B. A3 kosinn verði trúnaðarmaður á hverri
verbúð, sem jafnframt verði tengiliður
farandverkafólks við viðkomandi stétt-
arfélög. Slikum trúnaðarmönnum verði
tryggður sami réttur og öðrum trúnað-
armönnum stéttarfélaga.
C. A3 atvinnurekendur greiði ferðakostn-
að farandverkafólks til og frá heima-
byggð sinni. Einnig verði gert ráð fyrir
því að farandverkafólki verði tryggðar
ferðir til dæmis einu sinni í mánuði tii
og frá heimili sinu innanlands, sér að
kostnaðarlausu.
D. A3 farandverkafólki i fiskiðnaði verði
séð fyrir fríu fæðu, líkt og tíðkast í öðr-
um atvinnugreinum þar sem fólk er i
vinnu fjarri heimabyggð sinni.
E. A3 réttindi farandverkafólks verði tryggð
til jafns við rétt fullgildra félaga i stétt-
arfélögum, til dæmis hvað varðar rétt
til greiðslu úr sjúkra- og styrktarsjóð-
um, verkfallsbóta, atvinnuleysistrygginga
og atkvæðisrétt í kjaradeilum.
F. A3 verkalýðsfélögin hafi ávallt á reið-
um höndum nægar upplýsingar um
samninga og kauptaxta fyrir islenskt
verkafólk, sem fer til starfa erlendis og
gegni upplýsingaskyldu gagnvart þvi.
G. Aðrammasamningur verkalýðsfélaganna
verði þýddur yfir á ensku fyrir þau
hundruð erlendra farandverkamanna
semvinna hér á landi. Einnig verði hald-
in námskeið fyrir erlent farandverkafólk,
þar sem því séu kynntir m.a. kjara-
samningar, skattalög, launakerfi og rétt-
indi og skyldur þess gagnvart verka-
lýðsfélagi og atvinnurekenda.
H. Að gerður verði samningur fyrir farand-
verkafólk í landbúnaði um launakjör,
vinnutima og ókeypis ferðir, fæði og
húsnæði.
11