Réttur - 01.01.1975, Blaðsíða 11

nauSsynlegt að semja við slíka aðila. Og
undir stjórn Lúðvíks Jósepssonar sem sjávar-
útvegsráðherra tók sjávarútvegurinn stakka-
skiptum svo sem greinir frá á bls. 37 í þessu
hefti. Hinsvegar tókst ekki frekar en fyrri
daginn að fá stigin skrefin til áætlunarbú-
skapar og yfirstjórnar utanríkisverslunar.
Framsókn er ætíð ófús á þær ráðstafanir,
sem væru raunverulegur varnarmúr Islands
gegn kreppu.
Þjóðin var svo sjálf ekki á verði í þing-
kosningunum 1974 frekar en 1946, en þá
sem nú gat aðeins stórsigur sósíalista tryggt
áframhald afkomuöryggis og sjálfstæðis. Þeir
flokkar, sem hallastir eru undir ameríska
valdið, ráða nú ríkinu. Verslunarvaldið hrós-
ar nú sigri, undirgefnin undir erlenda hringa-
valdið einkennir afstöðuna á ný. Það er
máske táknrænt um ofstæki þessara aðila í
garð sjálfstæðs íslensks atvinnulífs það, sem
einn slíkur ofsatrúarmaður á „frjálsa verslun"
sagði við íslenskan iðnrekanda: „Hvenær far-
ið þið að leggja upp laupana?"
IV.
„BER ÞÚ SJÁLFUR
FJANDA ÞINN”
Ef svo fer að brotsjóar kreppunnar brotna
nú inn yfir Island og atvinnurekendastéttin
sem heild ætlar að láta þá skella alla á verka-
lýð og starfsfólki en hlífa sjálfri sér og eign-
um sínum þá er engin leið önnur fyrir verka-
lýð Islands, er þessir herrar byrja að tala um
„fórnir" o. s. frv., en svara þeim fullum hálsi
með hinu fornkveðna: „Ber þú sjálfur fjanda
þinn!" — Kreppan er verk auðvaldsskipu-
lagsins. Það er best að herrar þess taki sjálfir
afleiðingum hennar.
Verklýðshreyfingin hefur á síðustu 30 ár-
um hvað eftir annað stutt með valdi sínu
atvinnurekstur í sjávarútvegi og iðnaði, þótt
eðlilega hafi skorist í odda við atvinnurek-
endur þeirra greina um kaupgjald. En at-
vinnurekendur þessara íslensku atvinnugreina
hafa flestir sýnt furðulega lítið pólitískt vit .
á ferli sínum. Þeir hafa látið rugla sig í rím-
inu hvað markaðsmöguleika snertir með
„frjálsu verslunar"-áróðrinum og þeir hafa
aldrei stutt verklýðshreyfinguna í kröfum
hennar um niðurskurð á verslunar- og brask-
bákninu. Verða þeir sjálfir að taka afleið-
ingum afstöðu sinnar, ef þeir læra ekkert
af reynslunni.
Verkalýðurinn hefur nú sett fram kröfur
sínar. Hann hefur vald til þess að hrinda
þeim árásum, sem á hann voru gerðar og ná
aftur launakjörunum, er fyrr var um samið.
En svari afturhaldsstjórn enn með gengis-
lækkunum og öðrum ránsaðferðum eða
stöðvi atvinnurekendur framleiðslutækin til
langframa, þá verður verklýðshreyfingin að
búa sig sem heild undir pólitíska lausn á því
öngþveiti, er auðvaldsaðferðirnar skapa ís-
lenskum atvinnurekstri hvað eftir annað. Sú
lausn er yfirtaka verkalýðsins og þjóðarheild-
arinnar á þessum framleiðslutækjum.
Hvaða aðstöðu og aðferð til slíks snertir,
þá skiptir mjög í tvö horn á landinu.
Raunverulega er atvinnurekstur í lands-
fjórðungunum þrem fyrst og fremst rekinn
til að tryggja atvinnu þar, en ekki einvörð-
ungu í gróðaskyni að kapítalískum hætti.
Hið íslenska þjóðfélag þar er einskonar
„sjálfsbjargarþjóðfélag". Væru gróðasjónar-
mið kapítalismans látin drottna þar, myndu
þau valda eyðingu byggðarinnar. („Blöndu-
ósdeilan" eða „rækjustríðið" veitir ofurlitla
innsýn í hvers skipulags er þörf þar). Þegar
kapítalistar forðum daga fluttu burt, t.d. af
Isafirði, með skip sín, tók alþýðan til sinna
ráða — og þannig hefur það gengið út um
11