Morgunblaðið - 02.02.2006, Blaðsíða 10

10 FIMMTUDAGUR 2. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
VÖKUDEILD Barnaspítala
Hringsins fagnar 30 ára afmæli í
dag. Að sögn Ragnheiðar Sigurð-
ardóttur deildarstjóra hefur margt
breyst til batnaðar á undanförnum
áratugum. „Þetta er náttúrlega mik-
ill munur frá því sem áður var. Frá
opnun fæðingardeildarinnar árið
1947 var fyrirburum og nýburum
sinnt í einu herbergi á kvennadeild
og þar voru t.d. engin tæki til önd-
unarhjálpar, aðeins súrefni á kút-
um,“ segir Ragnheiður og bendir á
að aðstæður til meðferðar á veikum
nýburum hafi verið ákaflega frum-
stæðar fram til þess tíma er vöku-
deildin tók til starfa 1976.
Að sögn Ragnheiðar er óhætt að
segja að tekið hafi verið stórt skref
inn í framtíðina þegar deildin var
opnuð á sínum tíma, en deildin hlaut
frá upphafi góðar tækjagjafir úr
ýmsum áttum. Deildin hefur verið í
núverandi húsnæði sínu í tæp þrjú
ár og er í björtu og rúmgóðu rými á
þriðju hæð á Barnaspítalanum. Þar
er deildin í beinni tengingu inn á
þriðju hæð kvennadeildar Landspít-
alans þar sem eru skurðstofur og
fæðingarstofur.
Um 19% allra nýfæddra barna á
landinu koma við á vökudeild
Vökudeild er sjúkradeild fyrir fyr-
irbura og nýbura, sem þurfa á sér-
hæfðri meðferð að halda og er hún,
að sögn Ragnheiðar, eina deild sinn-
ar tegundar hérlendis. Nýburaskeið
spannar fyrstu fjórar vikur lífsins og
eru börn því ekki lögð inn á þessa
deild ef þau eru eldri en mán-
aðargömul. Á deildinni eru tvö
sjúkrarými, annars vegar tvískipt
rými fyrir 10 gjörgæslusjúklinga og
hins vegar salur sem rúmar 12 sjúk-
linga. Að sögn Ragnheiðar er sá sal-
ur fyrir börn sem eru ekki eins veik
og einnig litla fyrirbura meðan þeir
eru að ná vexti og þroska til að geta
útskrifast til síns heima. Auk þessa
er eitt einangrunarherbergi á deild-
inni sem og tvö herbergi til gistingar
fyrir foreldra.
Að sögn Ragnheiðar eru rúmlega
fjögur þúsund fæðingar í landinu á
ári hverju og má gera ráð fyrir að
milli 18–19% allra nýfæddra barna
komi við á vökudeildinni, en flest
barnanna eru lögð inn á deildina
strax eftir fæðingu. „Gera má ráð
fyrir að helmingur þessa hóps, eða á
bilinu 350–400 börn, dvelji hjá okkur
í einhverja daga, en meðallegutím-
inn eru tólf dagar. Hinn helming-
urinn, eða um 400 börn, dvelur hér
hins vegar aðeins í örfáar klukku-
stundir,“ segir Ragnheiður og bend-
ir á að deildin sé vel tækjum búin, en
auk hitakassa eru þar ýmiss konar
öndunarvélar, vökva- og lyfjadælur.
Bendir Ragnheiður á að öll börn sem
koma inn á vökudeild fari í hitakassa
þar sem m.a. er hægt að gefa þeim
súrefni sé þess þörf, án þess að
tengja þurfi börnin sérstaklega við
öndunarvél.
Aðspurð segir hún að yngsta
barnið sem komið hafi inn á deildina
hafi verið fætt á 24. viku meðgöngu
og léttasta barnið vera um 500 g sem
sé svipað og þekkist erlendis.
Stökkbreytingar í
meðferð ný- og fyrirbura
Spurð hvernig hún sjái framtíðina
fyrir sér bendir Ragnheiður á að
stökkbreytingar hafi orðið í meðferð
ný- og fyrirbura á ekki lengri tíma
en þrjátíu árum sem m.a. varð til
þess að dánartíðni ungbarna hafi
lækkað til muna. „Ég reikna með að
þróunin verði hröð áfram og að ný
lyf, tækni og tæki muni hjálpa okkur
enn frekar. Ég vona líka að mæðra-
verndinni lánist að hjálpa sem best
við að seinka því að konur fæði fyrir
settan tíma, þannig að minnstu fyr-
irburunum fækki, því þeir eru auð-
vitað í mestri hættu á að lenda í
vandræðum.“
Á vökudeildinni starfa þrjátíu
hjúkrunarfræðingar og sjúkraliðar,
fimm læknar auk aðstoðarfólks.
Bendir Ragnheiður á að vökudeildin
sé í raun gjörgæsludeild og því sé
sólarhringsþjónusta og sama mönn-
un allan sólarhringinn alla daga árs-
ins. Viðmiðið er að á öllum vöktum
séu fimm starfsmenn, þar af fjórir
hjúkrunarfræðingar og einn sjúkra-
liði. Aðspurð um áherslur í hjúkrun
deildarinnar segir Ragnheiður hana
miða að einstaklingshæfri fjöl-
skylduhjúkrun þar sem barnið
ásamt fjölskyldunni sé skilgreint
sem skjólstæðingur hjúkrunar.
Þetta kalli á að samstarf hjúkr-
unarfræðinga, sjúkraliða og lækna
sé náið sem sé mikilvægt til að sem
bestum árangri verði náð. „Markmið
okkar er að barnið nái heilsu og
þroska og að fjölskyldan fari heim
vel undirbúin sem fjölskyldueining,
tilbúin til að takast á við hlutverk
sitt,“ segir Ragnheiður að lokum.
Margt breyst á þeim þrjátíu árum sem eru liðin frá því vökudeild Barnaspítala Hringsins var opnuð
Stórt skref stigið inn í framtíð-
ina með opnun deildarinnar
Morgunblaðið/Sverrir
Stökkbreytingar hafa orðið í umönnun fyrirbura og nýbura, að sögn Ragnheiðar Sigurðardóttur deildarstjóra.
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
ÞINGFUNDUR hefst kl. 10.30 í
dag. Á dagskrá eru m.a. frum-
vörp menntamálaráðherra um
háskóla, grunnskóla og æsku-
lýðslög. Þá fara fram umræður
um útvarpslög og stjórnskipun-
arlög. Einnig er á dagskrá þings-
ályktunartillaga um stofnbrauta-
kerfi fyrir hjólreiðar.
Tvær utandagskrárumræður
eru fyrirhugaðar í dag. Önnur
um samninginn um líffræðilegan
fjölbreytileika og hin um stytt-
ingu náms til stúdentsprófs.
ÞINGFLOKKUR Samfylkingarinn-
ar skorar á menntamálaráðherra að
falla frá tillögum sínum um stytt-
ingu náms til stúdentsprófs. „Komi
tillögurnar til framkvæmda skerðist
nám í framhaldsskóla um 20% og
verulega dregur úr fjölbreytni og
sjálfstæði framhaldsskólanna. Þær
auka miðstýringu í skólakerfinu og
eru pólitísk ákvörðun um sparnað á
tímum þegar þörf er á aukinni fjár-
festingu í menntun. Þær eru settar
fram í andstöðu við skólasamfélagið
og munu því setja starfsemi fram-
haldsskólanna í uppnám,“ segir í
ályktuninni.
„Samfylkingin leggur áherslu á
fjölbreytni og sveigjanleika í skóla-
starfi þannig að skólinn geti mætt
þörfum ólíkra nemenda bæði hvað
varðar námsval og hraða. Tillögur
menntamálaráðherra vinna gegn
þessu. Samkvæmt þeim eykst vægi
kjarnagreina og val nemenda
minnkar, vægi þriðja máls í stúd-
entsprófinu minnkar og raungreina-
kennsla skerðist. Veganesti ís-
lenskra stúdenta verður minna en
verið hefur og framhaldsskólinn
skilar þeim verr undirbúnum undir
háskólanám hér heima og erlendis.“
Þá segir að fram hafi komið sann-
færandi rök fyrir því að tillögurnar
auki brottfall í framhaldsskólum í
stað þess að draga úr því. Fátt sé
eftir sem styður flausturslegar hug-
myndir menntamálaráðherra um
styttingu náms til stúdentsprófs.
Þingflokkur
Samfylkingarinnar
Fallið verði
frá tillögum
um stytt-
ingu náms
ÞORGERÐUR K. Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra sagði á Al-
þingi í gær að hún myndi sem
menntamálaráðherra ekki beita sér
fyrir samræmdum reglum um notk-
un skólafatnaðar í grunnskólum
landsins. Þetta kom fram í svari
hennar við fyrispurn Björgvins G.
Sigurðssonar, Samfylkunni.
„Ákvörðunin um það hvort setja
eigi slíkar samræmdar reglur ligg-
ur að mínu mati hjá sveitarfélög-
unum og samtökum þeirra í sam-
ráði við skóla og foreldra,“ sagði
ráðherra. Einnig þyrfti að ræða við
börnin.
Beitir sér ekki fyr-
ir skólabúningum
FRUMVARP iðnaðarráðherra um
breytingar á lögum um rannsóknir
og nýtingu á auðlindum í jörðu var
afgreitt sem lög frá Alþingi í gær.
Frumvarpið var samþykkt með 39
atkvæðum gegn fimm. Þingmenn
VG greiddu atkvæði gegn frum-
varpinu, en aðrir með því.
Auðlindafrum-
varp samþykkt
„ÞAÐ skiptir máli að samhljómur
sé meðal hagsmunaaðila um það til
hvaða ráðstafana verði gripið, ef til
einhverra ráðstafana verður grip-
ið,“ sagði Árni M. Mathiesen fjár-
málaráðherra á Alþingi í gær, í um-
ræðu utan dagskrár um skattalegt
umhverfi íslenskra kaupskipaút-
gerða. Guðmundur Hallvarðsson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks, var
málshefjandi umræðunnar. Hann
gerði það m.a. að umtalsefni að
Eimskip hefði ákveðið færa áhafn-
arekstur félagsins til Færeyja. Í til-
kynningu félagsins, frá síðasta
mánuði, segir að það hafi m.a. verið
gert vegna hagfellds umhverfis í
skattamálum í Færeyjum, sem fyr-
irtækjum stæði til boða.
„Það er umhugsunarefni fyrir Ís-
lendinga,“ sagði Guðmundur, „þeg-
ar svo er komið að athafnaleysi ís-
lenskra stjórnvalda hefur leitt til
þess að áhafnarkostnaður kaup-
skipa í reglubundnum siglingum
milli Evrópu og Íslands, svo og ol-
íuflutningaskip, sem dreifir olíu á
stærri hafnir landsins, er niður-
greiddur af Færeyingum, sem þrátt
fyrir það hafa í tekjur um tvö
hundruð milljónir af íslenskri kaup-
skipaútgerð.“ Guðmundur spurði
ráðherra hvort hann hefði reynt að
leiða málið til lykta.
Ráðherra svaraði því m.a. til að
hann hefði þegar fundað með for-
svarsmönnum hagsmunafélaga
þeirra sjómanna, sem í hlut ættu,
vegna þessa máls „og ég hef gert
ráðstafanir til að hitta forsvars-
menn kaupskipaútgerðarinnar síðar
í vikunni. Vonandi koma von bráðar
niðurstöður um það til hvaða að-
gerða eigi að grípa. Þá geta stjórn-
völd vegið það og metið – á móti
öðrum atriðum sem skipta máli –
hvort rétt sé að grípa inn í.“
Fjármálaráðherra um skattalegt umhverfi kaupskipaútgerðar
Samhljómur verði að
vera milli hagsmunaaðila
Morgunblaðið/Ásdís