Morgunblaðið - 11.03.2006, Qupperneq 10

10 LAUGARDAGUR 11. MARS 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
AÐALMEÐFERÐ í máli tónlistarmanns-
ins Bubba Morthens gegn 365 prentmiðlum
og Garðari Erni Úlfarssyni, fyrrverandi rit-
stjóra Hér og nú, fór fram í gær í Héraðs-
dómi Reykjavíkur. Málið varðar umfjöllun
og myndbirtingu í Hér og nú í júní í fyrra-
sumar. Birt var mynd af Bubba þar sem
hann sat inni í bíl og reykti sígarettu en
fyrirsögn á forsíðunni var „Bubbi fallinn“.
Krefst Bubbi 20 milljóna króna miskabóta.
Bæði Bubbi og Garðar Örn mættu fyrir
dóminn og svöruðu spurningum þeirra Sig-
ríðar Rutar Júlíusdóttur, sem er lögmaður
Bubba, og Einars Þórs Sverrissonar, sem
er verjandi Garðars Arnar og 365 prent-
miðla. Þá báru Eiríkur Jónsson, sem var
blaðamaður á Hér og nú á þeim tíma sem
myndbirtingin átti sér stað, og ljósmynd-
arinn, sem tók umrædda mynd af Bubba, vitni
fyrir dóminum.
Bubbi sagði fyrir dóminum að hann hefði ekki
haft vitneskju um að til stæði að vera með um-
fjöllun um sig í miðlum 365 og enginn starfs-
maður þar hefði haft samband við sig. Hann hefði
verið staddur í laxveiði þegar blaðið kom út. Um-
boðsmaður sinn hefði svo sagt sér frá fyrirsögn-
inni. Hann hefði lýst áhyggjum af samningum
sem Bubbi hafði gert við aðra aðila. Umfjöllunin
hefði haft það í för með sér að hann hefði þurft að
hitta viðsemjendur hjá Íslandsbanka og hjá Bif-
reiðum og landbúnaðarvélum og láta þá vita að
hann væri ekki farinn að nota vímuefni. Einnig
hefði hann þurft að ræða við helstu aðstandendur
Stjörnuleitarinnar (Idol), en þar hefur Bubbi ver-
ið einn dómara. Bubbi sagði viðsemjendur sína
ekki hafa tekið forsíðufréttinni öðruvísi en svo að
hann væri fallinn í þeim skilningi að hann væri
farinn að nota eiturlyf að nýju. Mikið af fjárhags-
legri afkomu hans byggðist á því að hann væri
„skýr og í lagi“ og vel mætti vera að einhverjir
viðsemjendur hefðu fælst frá vegna birtingarinn-
ar.
Bubbi nefndi ýmis önnur óþægindi sem um-
fjöllun Hér og nú hefði haft í för með sér. Hann
hefði fundið til vanlíðunar og reiði og væri mjög á
varðbergi gagnvart ljósmyndurum eftir atburð-
inn. Trúverðugleiki sinn hefð beðið hnekki og
kvaðst hann enn finna fyrir ónotakennd vegna
umfjöllunar blaðsins.
Einar Þór Sverrisson, verjandi Garðars Arnar
Úlfarssonar og 365 prentmiðla, spurði Bubba
hvort hann hefði einhvern tíma tjáð sig við fjöl-
miðla um tóbaksreykingar sínar og svaraði hann
því játandi. Spurður um hvað það væri við um-
rædda forsíðufrétt sem vakið hefði hjá honum
hughrif um eiturlyfjaneyslu, svaraði Bubbi því til
að það hefði verið fyrirsögnin „Bubbi fallinn“.
Sameiginleg
ritstjórnarákvörðun
Garðar Örn sagði fyrir dóminum að ákvörðun
um að birta myndina af Bubba og textann sem
fylgdi henni hefði verið tekin sameiginlega af rit-
stjórn Hér og nú. Ekki hefði verið átt við að
Bubbi væri fallinn á eiturlyfjabindindi enda hefði
blaðið engar heimildir haft fyrir því.
Sigríður Rut Júlíusdóttir spurði Garðar Örn
hvort ritstjórn blaðsins hefði ekki dottið í hug að
fyrirsögnin gæti valdið misskilningi. Garðar kvað
svo ekki vera. Mynd hefði birst af stefnanda með
sígarettu, en ekki við neyslu eiturlyfja.
Garðar Örn var spurður hve lengi hann hefði
starfað við þá tegund blaðamennsku sem kölluð
væri „slúðurpressan“. Garðar svaraði því til að
hann hefði aldrei unnið á slíku blaði. Hér og nú
væri blað sem segði fréttir af fólki. Lagt væri
mat á það í hvert sinn hvort ástæða væri til að
birta tiltekið efni eða ekki og þar á milli væri
ósýnileg lína. Blaðið hefði ekki látið það ráða úr-
slitum um birtingu efnis að fólk vildi ekki að um-
fjöllun um það birtist, heldur metið hvað
teldist fréttnæmt og hverju lesendur hefðu
áhuga á.
Hann sagði að í tíð sinni sem ritstjóri
hefði blaðið þó aldrei birt myndir af fólki í
„óviðurkvæmilegum“ aðstæðum og blaðið
hefði aldrei hvatt fólk til þess að taka svo-
nefndar papparazzi myndir. Garðar Örn
var spurður um hvernig umrædd mynd
hefði komist inn á ritstjórnarskrifstofur
Hér og nú. Sagði hann að lausamaður hefði
rekist á Bubba Morthens á rauðu ljósi og
tekið myndina af honum þar.
Á leið heim í hádegismat
Maðurinn, sem tók myndina af Bubba
sem birtist með fréttinni, bar vitni fyrir
dóminum í gær. Hann sagðist vera húsa-
smiður en hafa starfað sem ljósmyndari í
lausamennsku fyrir DV frá árinu 1996,
enda hefði hann mikinn áhuga á ljósmynd-
un. Maðurinn kvaðst hafa verið á leið heim í há-
degismat og verið á rauðu ljósi á gatnamótum
Lönguhlíðar og Flókagötu, þegar hann sá Bubba
í bifreið sinni og ákveðið að taka af honum mynd,
enda væri hann ávallt með myndavél meðferðis.
Engar sérreglur um þekkt fólk
Eiríkur Jónsson, sem var blaðamaður á Hér og
nú þegar umfjöllunin um Bubba birtist í fyrra,
sagðist bæði kannast við umrædda forsíðufrétt
og textann sem henni fylgdi.
Eiríkur sagði að engar sérreglur hefðu gilt á
ritstjórninni um þekkt fólk fremur en um aðra
sem blaðið fjallaði um. Bubbi væri meira frétta-
efni en margir aðrir – hann væri í Reykjavík það
sem Brad Pitt væri í Hollywood.
Spurður hvort hann myndi fylgjast með Bubba
á götu, svaraði Eiríkur því til að hann hefði lengi
fylgst með ferli Bubba Morthens. Hann hefði oft
rekist á hann og skrifað um hann, bæði eftir að
hafa rætt við hann og án þess að hafa gert það.
Eiríkur játaði því að blaðið hefði hvatt fólk til
þess að senda inn myndir eða segja fregnir af
þekktu fólki, meðan hann var þar við störf. Eitt-
hvað af fréttum hefði komið út úr þessu.
Eiríkur sagðist jafnframt telja að ekki hefði átt
að misskiljast við hvað var átt með fyrirsögninni
Bubbi fallinn. Allt eins hefði verið hægt að segja
„Bubbi með sígarettu“, en það hefði ekki verið
jafn góð fyrirsögn. Í fyrirsögnum væri oft ákveð-
in tvíræðni.
Aðalmeðferð í máli Bubba Morthens gegn Hér og nú og 365 prentmiðlum
Á varðbergi gagnvart ljós-
myndurum eftir umfjöllunina
Morgunblaðið/Brynjar Gauti
Bubbi Morthens og Sigríður Rut Júlíusdóttir, lögmaður hans,
í Héraðsdómi Reykjavíkur í gær.
Eftir Elvu Björk Sverrisdóttur
elva@mbl.is
TÍMINN er verðmætasta eign
mannanna og hann minnkar á degi
hverjum, sagði Pétur H. Blöndal,
þingmaður Sjálfstæðisflokks, í um-
ræðum á Alþingi í vikunni, en tíminn
og vatnið var þá einmitt meginþema
þingmanna. Miklar umræður fóru
fram um frumvarp iðnaðarráðherra
til nýrra vatnalaga; stjórnarandstæð-
ingar vilja að frumvarpinu verði vísað
frá en stjórnarliðar leggja áherslu á
að frumvarpið verði afgreitt á þessu
vorþingi.
Fyrsta umræða um frumvarpið fór
fram á Alþingi fyrir jól, en önnur um-
ræða hófst á mánudag. Henni var svo
framhaldið á þriðjudag, á mið-
vikudagskvöld og svo aftur í gær.
Þegar þetta er ritað hafa umræð-
urnar staðið yfir í um það bil 28
klukkustundir samanlagt og hafa
stjórnarandstæðingar talað mest-
allan tímann. Fjórtán þingmenn, að-
allega stjórnarandstæðingar, voru
enn á mælendaskrá er henni var
frestað síðdegis í gær. Henni verður
fram haldið í dag.
Í starfsáætlun og vikuplani þings-
ins var ekki gert ráð fyrir kvöldfundi
á þriðjudag og á miðvikudag, ekki var
heldur gert ráð fyrir þingfundinum í
gær eða í dag. Stjórnarandstæðingar
mótmæltu því harðlega að auka-
fundir yrðu settir á til að ræða vatna-
lagafrumvarpið en Sólveig Péturs-
dóttir, forseti þingsins, sagðist ekki
eiga annarra kosta völ; ekki hefði
náðst samkomulag um það milli
stjórnar og stjórnarandstöðu að
ræða málið eftir helgi, þ.e. á mánu-
dag og þriðjudag, og ljúka um-
ræðunni þar með.
Tíminn minnkar og minnkar
Þrátt fyrir hávær mótmæli stjórn-
arandstæðinga um aukaþingfundi
röðuðu þeir sér á mælendaskrá um
vatnalagafrumvarpið; þeir sögðust að
sjálfsögðu hlýða kalli forseta þings-
ins. Drífa Hjartardóttir, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, gaf þeim hins veg-
ar ekki háa einkunn fyrir umræð-
urnar. Hún sagði að þingmenn
stjórnarandstöðunnar hefðu í sínum
löngu ræðum lesið endalaust upp úr
umsögnum um frumvarpið og lítið
rætt um það efnislega. Aðrir stjórn-
arliðar, eins og Guðlaugur Þór Þórð-
arson, Sjálfstæðisflokki, sagði að
stjórnarandstæðingar væru greini-
lega að halda uppi skipulögðu málþófi
til að koma í veg fyrir meirihlutavilja
Alþingis. Hann sagði að stjórnarand-
stæðingar beittu með þeim hætti of-
beldi til að koma í veg fyrir mál sem
þeir væru ósammála.
Pétur H. Blöndal, Sjálfstæð-
isflokki, sparaði hins vegar yfirlýs-
ingarnar í þessa veru en spurði þess í
stað Jón Bjarnason, þingmann
Vinstri grænna, hvort stjórnarand-
stæðingar væru í málþófi. Áður en
Pétur bar upp spurninguna tók hann
þó fram að tíminn væri verðmætasta
eign sérhvers manns. „Sá tími sem
við höfum í dag er 24 tímum minni en
á sama tíma í gær. Þessi tími minnk-
ar og minnkar og það þarf að fara vel
með hann,“ sagði Pétur og beindi
fyrrgreindri fyrirspurn til Jóns. Sá
síðarnefndi svaraði því til að hann
ætti erfitt með að setja sig inn í per-
sónulegar hræringar Péturs, en
bætti við: „Tíminn er mjög afstæður
og þúsund ár er sem dagur, og svo
framvegis, ei meir.“
Skeytin gengu á víxl
Umræður héldu áfram um tímann
og vatnalagafrumvarpið í upphafi
þingfundar í gær; skeytin gengu á
víxl milli stjórnar og stjórnarand-
stöðu. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir,
formaður Samfylkingarinnar, sagði
að stundum þyrfti stjórnarandstaðan
að tala til þess að stjórnarliðar næðu
að hugsa og skilja hvað þeir væru að
gera. Frumvarpið til vatnalaga væri
enn ein mistök þeirra. Þeim orðum
mótmælti iðnaðarráðherra, Val-
gerður Sverrisdóttir. Jón Bjarnason
sagði það vera valdníðslu að keyra
mál í gegnum þingið og spurði hvers
vegna svo brýnt væri að ljúka um-
ræðunni: „Eða óttast ráðherra
Framsóknarflokksins að vatnið verði
allt runnið burt áður en hann fær
tækifæri til að einkavæða það?“ Birk-
ir J. Jónsson, þingmaður Framsókn-
arflokks, sagði að ræða Jóns end-
urspeglaði að þingmenn Vinstri
grænna vildu þjóðnýta vatns-
auðlindina og gera upptæk réttindi
landeigenda hringinn í kringum land-
ið; þeir vildu m.ö.o. „þjóðnýta auð-
lindina eins og Sovétríkin sálugu“,
eins og hann orðaði það, og bætti við:
„Og Samfylkingin druslast á eftir
Vinstri grænum.“
Magnús Þór Hafsteinsson, þing-
flokksformaður Frjálslynda flokks-
ins, sagði að vatnalagafrumvarpið
snerist um grundvallarmál. „Við er-
um að tala um eignarrétt á vatni,
þetta er vökvi lífsins, án þessa vökva
væri ekkert líf,“ sagði hann og lyfti
vatnskönnu. Síðan sagði hann: „Fyrr
skal ég dauður liggja en standa að því
að samþykkja hér í þessum sal lög
um það að vatn verði í einkaeign hér
á landi. Vatn er mannréttindi og svo
skal það vera.“ Hann bætti því við að
hann myndi há orrustu um vatns-
dropana til síðasta blóðdropa.
Árni M. Mathiesen fjármálaráð-
herra gerði þessi ummæli að umtals-
efni síðar og sagði: „Magnús Þór
Hafsteinsson hefur greinilega eitt-
hvað misskilið í ræðu sinni í dag
hvernig við leiðum mál til lykta hér á
háttvirtu Alþingi. Það er ekki þannig
að menn eigi að liggja eftir dauðir.
Það gerist í einhverjum vopnavið-
ureignum en hér á Alþingi leiðum við
mál til lykta með atkvæðagreiðslum;
það þarf enginn að liggja dauður eft-
ir.“
Þingmönnum var greinilega heitt í
hamsi í gær og komu sumir upp aftur
og aftur til að árétta skoðanir sínar.
Magnús Þór var einn þeirra. Hann
kom eitt sinn í pontu, fékk sér vænan
vatnssopa og sagði: „Best að fá sér
vatn meðan það er enn í almanna-
eigu!“ Jón Bjarnason kom einnig aft-
ur í pontu og spurði sem fyrr hvers
vegna stjórnarliðið teldi svo brýnt að
ljúka umræðunni um vatnalögin;
hvaða náttúruvá væri eiginlega fyrir
dyrum. „Ég held að hæstvirtur iðn-
aðarráðherra sé mesta náttúruvá
landsins.“ Forseti þingsins bað þing-
manninn um að gæta orða sinna.
Björgvin G. Sigurðsson, þingmaður
Samfylkingarinnar, fór fram á það að
forseti setti einnig ofan í við þing-
mennina Guðlaug Þór og Birki J.
Jónsson m.a. vegna ummæla þeirra
um stjórnarandstöðuna, en ekki var
orðið við því. Eftir þessa snerru sem
stóð yfir í allan gærmorgun, hélt um-
ræðan áfram: um vatnalagafrumvarp
ráðherra.
Um tímann, vatnið og fleiri átakamál á þingi
Tíminn og vatnið var meginþema umræðna á Alþingi í vikunni. Arna
Schram rekur hér umræðurnar sem fram fóru utan dagskrár.
arna@mbl.is
SIGRÍÐUR Rut Júlíusdóttir, lög-
maður Bubba Morthens, sagði í
málflutningi sínum í héraðsdómi í
gær að málið snerist í fyrsta lagi
um friðhelgisbrot, því um ærumeið-
ingu hefði verið að ræða. Fréttin
hefði verið sett upp með þeim hætti
að það hefði verið meiðandi og sær-
andi og hún hefði verið til þess fall-
in að fólk héldi að Bubbi væri far-
inn að neyta eiturlyfja. Þá væri um
að ræða brot gegn friðhelgi einka-
lífs, þar sem myndin sem tekin var
af Bubba og birt í Hér og nú, hefði
verið tekin á stað þar sem hann nyti
friðhelgi einkalífs, það er í eigin bíl.
Myndin hefði verið tekin af honum í
almennum einkalífsathöfnum sem
ættu ekki erindi til almennings.
Einnig væri eiginleg umfjöllun
greinarinnar inni í blaðinu brot á
friðhelgi einkalífs, því þar væri ver-
ið að fjalla um tóbaksvenjur Bubba.
Brot á frið-
helgi einkalífs
EINAR Þór Sverrisson, verjandi
Garðars Arnar Úlfarssonar og 365
prentmiðla, lagði áherslu á það í
málflutningi sínum í héraðsdómi í
gær að Hér og nú hefði verið
heimilt að birta fréttina um Bubba
Morthens. Um frétt hefði verið að
ræða því Bubbi hefði sjálfur tjáð
sig um það við fjölmiðla að hann
væri hættur að reykja. Því væri
ekki hægt að segja að farið væri
út fyrir mörk leyfilegrar tjáningar
út frá sjónarmiðum um friðhelgi
einkalífsins.
Fram kom hjá Einari Þór að
það gæti ekki talist meiðyrði að
nota sögnina „að falla“ í um-
ræddri frétt. Það væri beinlínis
tekið fram í íslenskri orðabók að
hún vísaði til þess að falla á reyk-
bindindi. Enn fremur kom fram
hjá Einari Þór að myndbirtingin
hefði verið heimil. Myndin hefði
verið tekin í fréttatilgangi, hún
væri sönnun þess að fréttin væri
rétt og yrði að skoðast í samhengi
við hana. Myndin hefði verið tekin
á almannafæri á fjölförnustu
gatnamótum Reykjavíkur.
Heimilt að
birta fréttina