Morgunblaðið - 21.05.2006, Qupperneq 35

Í greininni Óperudrama í ís-lenskri sveit, sem ég skrifaðií Morgunblaðið 9. apríl sl. tilað færa rök að því að óperanLe Pays, Föðurlandið, eftir
Joseph-Guy Ropartz, sem Sinfón-
íuhljómsveit Íslands og þrír af okk-
ar þekktustu óperusöngvurum
flytja á Listahátíð 26. og 27. maí,
leyfði ég mér að gefa í skyn að óp-
eruhetjan, franski skipbrotsmað-
urinn, muni e.t.v. eiga hér afkom-
endur. En bætti við að til þess að
svo mætti verða hefði íslenska
stúlkan, fyrirmynd Kötu í óper-
unni, orðið að ganga með drenginn
sinn vel ríflega venjulegan með-
göngutíma eftir að Fransmaðurinn
fór 1874. Ekki þorði ég að taka
sterkar til orða á prenti með tilliti
til viðkvæmra ættingja, þótt ég hafi
í munnlegri frásögn þar eystra lát-
ið þá athugasemd fylgja að skrán-
ing barnsfæðinga á fyrri öldum hafi
reyndar ekki alltaf verið mjög ná-
kvæm, svo sem alkunnugt er. Fæð-
ingardagur oft skráður eftir minni
eftir á. Sóknarprestar voru ekki
alltaf að húsvitja í svo erfiðum
sveitum með illfærum ám.
Þó geri ég bæði í bókinni Fransí
Biskví um frönsku fiskimennina og
í Morgunblaðsgreininni tilraun til
að hafa uppi á stúlkunni sem grét
svo ofsalega í fjörunni þegar bát-
urinn frá herskipinu kom að sækja
franska skipbrotsmanninn. Ekki
voru allir lesendur sáttir á að skilja
þannig við málið. Vildu fá að vita
hvort hér væru til afkomendur fyr-
irmyndarinnar að þessari óperu-
hetju. Höfðu jafnvel, að íslenskum
sið, sína skoðun á hverjir það gætu
verið.
Dó ókvæntur og barnlaus
Því fór ég nánar ofan í það mál
og niðurstaðan varð sú að dreng-
urinn Brynjólfur Sigurðsson dó um
áttrætt á Seyðisfirði, ókvæntur og
barnlaus. Sigurður bóndi á Horni
gekkst við faðerni hans. Móðir
hans giftist svo Sveini Jónssyni og
eignaðist 1883 með honum soninn
Svein.
Hvort sem franskt blóð rann í
æðum Brynjólfs Sigurðssonar eða
ekki, þá varð hann hinn merkasti
maður, fluttist til Seyðisfjarðar
1890, lærði ljósmyndun bæði hér
og í Kaupmannahöfn, rak ljós-
myndastofur og ferðaðist frá 1899
víða um land og tók myndir. Þá hóf
hann útgerð 1903, síðar í félagi við
hálfbróður sinn Jón Sveinsson allt
til 1944. En Brynjólfur dó ókvænt-
ur og barnlaus 1959. Því er hægt
að upplýsa að nú eru engir afkom-
endur hans – eða fransmannsins
hér.
Á bænum Horni voru reyndar
1873 tvær konur, sem komu til
greina sem nákomin Fransmann-
inum, skv. lýsingum. Hin var Álf-
heiður Jónsdóttir, 25 ára gömul,
sem horfin er af bænum árið eftir.
Í bók minni er því slegið fram að
kannski hafi hún ekki unað sér
lengur á þessum stað, eftir að
franski pilturinn var horfinn á
braut ... Um það veit enginn. En
Álfheiður virðist hafa verið vinnu-
kona á ýmsum bæjum og dáið ógift
og barnlaus í hárri elli.
Þessi seinni leit bar því þann ár-
angur einan að franski skipbrots-
maðurinn Legarff, fyrirmyndin að
óperuhetjunni Tual, í óperunni Le
Paye eða Föðurlandið, eftir Jo-
seph-Guy Ropartz, eigi enga af-
komendur á Íslandi, jafnvel þótt
Brynjólfur sonur Ragnheiðar
Brynjólfsdóttur, hafi verið sonur
hans. Um hina konuna, Álfheiði
Jónsdóttur, mætti sem best búa til
annað ljúft og rómantískt ástar-
drama. Um konuna sem tregaði
franska sjómanninn sinn í einsemd
til æviloka.
Óperuhetjan
franska á hér enga
afkomendur
Ljósmynd/Þjóðminjasafnið
Brynjólfur, drengurinn
sem fæddist eftir að
Fransmaðurinn fór, dó
háaldraður og barnlaus.
eftir Elínu Pálmadóttur
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 21. MAÍ 2006 35
Strandgötu 1, 740 Neskaupstað
Sími: 470 0800 Fax: 470 0801
fjardanet@fjardanet.is
www.fjardanet.is
NORDIC
SEAHUNTER
Stöðugar tvíbytnur með mikla burðargetu
2000 kg burðargeta. Ýmsir notkunarmöguleikar.
Vinnuprammi, flutningstæki, flotbryggja eða bátur.
Fáanlegir með ýmsum búnaði, s.s. handriði, áldekki,
þóftum, kafarastiga og fleira.Getum afgreitt bátana
með kerru og utanborðsmótor.
Bátar til sýnis á Ísafirði, Akureyri, Neskaupstað
og Reykjavík.
G
a
ld
u
r
e
h
f
-g
a
ld
u
r.
is
PÓLÝFÓNFÉLAGIÐ
Stofnfundur félagsins verður haldinn á GRAND HÓTEL
REYKJAVÍK fimmtudaginn 25. maí (uppstigningardag)
kl. 13.30. Markmið sett, stjórnarkjör. Umræður um markmið
og áform félagsins, að standa vörð um þau gildi og
verðmæti er spruttu af starfi Pólýfónkórsins undir stjórn
Ingólfs Guðbrandssonar í meira en 30 ár, m.a. með
hljómdiskaútgáfu á úrvali þess, sem kórinn flutti og varðveitt
er í vörslu Ríkisútvarpsins o.fl. Fyrrum kórfélagar og aðrir
velunnarar lista og söngmenntar eru velkomnir til samstarfs
og geta gerst áskrifendur að útgáfunni á sérkjörum.
LISTAFERÐ: 10.-20. ágúst
DRESDEN - LEIPZIG - BERLÍN
undir leiðsögn Ingólfs Guðbrandssonar -
Toppur félagsstarfsins í ár.
50 manna hópur - Nú 4 sæti laus
Uppl./pöntun ÓLÖF, s. 565 6799 - Ingólfur, s. 89 33 400.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
L†
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
U
RV
3
28
05
0
5/
20
06
www.urvalutsyn.is
Bókaðustrax!
Ferðaskrifstofan Úrval-Útsýn er með umboð
fyrir hið glæsilega skipafélag Royal Caribbean Cruise Line
og býður fjölda glæsilegra skemmtisiglinga í haust og vetur.
Bókaðu strax - margar ferðir að seljast upp.
Miðjarðarhafið og Barcelona, 7. - 19.sept. Uppselt!
Karíbahafið - Úrvals fólk, 8.- 20. sept. 2 klefar lausir
Miðjarðarhafið og Ítalía, 13. - 27. sept. Nýtt!
Kalifornia og Mexikanska Rivieran 7.- 18. okt. Örfá sæti laus
VÆNTANLEGT!
Freedom of the Seas
Stærsta farþegaskip í heimi
9. - 20. mars 2007.
Bókaðu strax
á www.urvalutsyn.is