Morgunblaðið - 28.07.2006, Qupperneq 6

6 FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
E
N
N
E
M
M
/
S
ÍA
/
N
M
2
17
15
FÍKNIEFNALEITARHUNDAR
lögreglu sýndu fjölmiðlum í gær
listir sínar eða öllu heldur starfs-
getu með því að þefa uppi ólögleg
fíkniefni. Fyrir utan hunda Toll-
gæslunnar eru 12 fíkniefnaleit-
arhundar á landinu og munu þeir
verða lögreglumönnum mikill
styrkur um verslunarmannahelg-
ina. Þá verður viðbúnaður mikill,
að sögn Guðmundar Guðjónssonar,
yfirlögregluþjóns hjá Ríkislög-
reglustjóra.
„Lögreglustjórar meta löggæslu-
þörfina á útihátíðum hver í sínu
umdæmi, samkvæmt viðmið-
unarreglum dómsmálaráðherra og
halda úti löggæslu, þar á meðal
fíkniefnalöggæslu, í samræmi við
það. Það sem ríkislögreglustjóri
gerir til viðbótar er að hafa á sínum
vegum fíkniefnaleitarhunda,
hundaþjálfara og sérþjálfaða fíkni-
efnalögreglumenn, sem geta farið
hvert á land sem er, allt eftir þörf-
inni hverju sinni,“ segir Guð-
mundur.
Fíkniefnahundar á ferð
Morgunblaðið/Júlíus
RLS með blaðamannakynningu á fíkniefnaleitarhundum
KAJ Willy Christensen, sem lést í
apríl í fyrra, ákvað að arfleiða
Krabbameinsfélag Íslands að öll-
um eigum sínum. Um var að ræða
andvirði íbúðar hans hér á landi,
litla íbúð erlendis og nokkurt
reiðufé, en upphæðin nemur alls
um 20 milljónum króna.
Kaj fæddist í Esbjerg í Dan-
mörku 18. apríl 1921. Hann var
sonur hjónanna Hans Alfred
Christensen og Önnu Jónínu
Christensen, fædd Jónasdóttir.
Kaj, sem var ókvæntur og barn-
laus, kom til Íslands um tveggja
ára aldur með foreldrum sínum.
Þau settust að í Grímsnesinu en
fluttu fljótt aftur til Danmerkur
og þá varð Kaj eftir hér á landi, en
hann ólst upp á ýmsum bæjum í
Grímsnesinu. Hann fluttist til
Reykjavíkur árið 1939 og hóf störf
sem bifreiðarstjóri. Árið 1955
réðst hann til
vinnu hjá Eim-
skipafélagi Ís-
lands og sigldi
m.a. á m.s. Gull-
fossi til ársins
1973. Eftir það
starfaði hann á
nokkrum skip-
um Eimskipa-
félagsins.
Að sögn
Krabbameinsfélagsins styðja
margir félagið reglulega með gjöf-
um til minningar um ástvini og
samferðafólk. Stundum berist fé-
laginu gjafir þar sem segja megi
að fólk leggi afrakstur lífsstarfs
síns til styrktar baráttunni gegn
krabbameini. Þetta sé mikið
þakkarefni og jafnframt vitnis-
burður um höfðingslund gefanda
og velvilja gagnvart samfélaginu.
Arfleiddi Krabba-
meinsfélagið að
öllum eigum sínum
Kaj Willy
Christensen
GUÐMUNDUR Pedersen, rekstr-
arstjóri Vestmannaeyjaferjunnar
Herjólfs, sagði í samtali við Morg-
unblaðið að vel kæmi til greina að
fjölga ferjum Herjólfs ef niður-
greiðslur frá ríkinu hækkuðu í sam-
ræmi við þær.
Meirihluti bæjarstjórnar Vest-
mannaeyja lagði fram tillögur þess
efnis í vikunni að teknar yrðu upp
næturferðir til að annast gámaflutn-
inga og aðra þungaflutninga.
Guðmundur sagði að nú þegar
væru rúmlega tvær áhafnir starf-
andi á skipinu og ljóst að auka
þyrfti mannfjöldann í áhöfninni. Því
væri sýnt að launakostnaður myndi
ásamt öðrum kostnaðarliðum
aukast en ekkert væri því til fyr-
irstöðu að fjölga ferðum ef Vega-
gerðin yki niðurgreiðslur sem því
næmi.
Segir næt-
urferðir
Herjólfs vera
mögulegar
MÁLEFNI bensínstöðvar Essó við
Hringbraut voru rædd á fundi borg-
arráðs í gær og var þar staðfest af-
greiðsla byggingarfulltrúa en málið
ekki rætt að öðru leyti, að sögn
Björns Inga Hrafnssonar, formanns
borgarráðs.
Björn segir að endanlegt bygging-
arleyfi hafi ekki verið gefið út þar
sem málið eigi eftir að fara til skipu-
lagsráðs, sem fundar næst annan
miðvikudag. Nú sé hins vegar til
staðar heimild til að hefjast handa
við að undirbúa lóðina á svæðinu.
Ekki óskastaða fyrir bensínstöð
Björn segir að staðsetning bens-
ínstöðvarinnar sé ekki óskastaða
fyrir bensínstöð. „En þetta tengist
tónlistar- og ráðstefnuhúsinu, þar
sem Essó afsalar sér mjög góðri lóð
við Geirsgötuna. Við höfum hins veg-
ar ítrekað óskir okkar og vilja borg-
aryfirvalda um að tekið verði tillit til
þess við hönnun bensínstöðvarinnar
að hún hafi ekki hefðbundið bens-
ínstöðvarútlit heldur reynt að fella
hana inn í umhverfið eins og hægt er,
til þess að áhrifin af þessari stað-
setningu verði sem minnst.“
Fyrirspurn frá vinstri grænum
kom fram á fundinum um frestun á
framkvæmdum, þar á meðal við
framkvæmdir á tónlistarhúsi og var
hún lögð fyrir en ekki svarað efn-
islega, að sögn Björns.
Hægt á framkvæmdum
Aðspurður hver afstaða meirihlut-
ans sé til hugmynda um að hægja á
framkvæmdum við tónlistarhús, seg-
ir Björn að með þessu sé ekki um að
ræða neina grundvallarbreytingu.
„Seinkun um örfáa mánuði er auðvit-
að ekki nein grundvallarbreyting á
byggingunni og ef það kemur til
móts við efnahagsástandið að teygja
á framkvæmdinni með þessum hætti
og það skiptir máli þá erum við alveg
til í að skoða það,“ segir Björn og
bætir við að fyrst og fremst sé litið
svo á að borgin sé bundin af
ákveðnum samningum varðandi
upphaf framkvæmdanna. „Við höf-
um viljað haga framkvæmdinni
þannig að það sé ekki um brot á nein-
um samningi að ræða,“ segir hann.
Ríkisstjórnin ræddi þessi mál á
fundi í vikunni og kom þar m.a. fram
að Portus, sem mun byggja tónlist-
arhúsið, hafi samþykkt að hægja á
eða breyta framkvæmdunum.
Spurður um málefni Markarholts
segir Björn að það hafi ekki verið
rætt á fundinum og að málið sé í
höndum lögfræðinga og embættis-
manna þessara aðila.
Á fundi borgarráðs var einnig
ákveðið að setja fimm milljónir
króna í að byggja upp grasvöll í
Grafarholti sem mun meðal annars
nýtast Fram. Björn segir að þetta
hafi verið vandamál þar sem engin
æfingaaðstaða hafi verið þar fyrir
krakka sem hafi verið ekið niður í
Safamýri. „Það verður hafist handa
strax og er mjög gott mál.“
Þá óskaði Helga Jónsdóttir borg-
arritari eftir lausn frá störfum en
hún hefur verið ráðin í embætti bæj-
arstjóra Fjarðabyggðar.
Þráðlaust net
Samfylkingin lagði fram tillögu
um að kannaðar verði leiðir til að
koma á þráðlausu neti í Reykjavík,
að hluta eða í heild auk þess sem lögð
var fram fyrirspurn varðandi stofn-
un leikskólaráðs. Var óskað eftir
svörum um hvenær sett verði fram
fagleg rök fyrir því að kljúfa leik-
skólaráð frá menntaráði og minnt á
að meirihlutinn í menntaráði hafi á
sínum tíma bókað að ótímabært væri
að fjalla um þessa breytingu fyrr en
hún hafi komið til faglegrar umfjöll-
unar í menntaráði. Þá var spurt út í
afstöðu meirihluta borgarstjórnar til
breytingarinnar.
Útlit bensínstöðvar
Essó óhefðbundið
Eftir Árna Helgason
arnihelgason@mbl.is
ÆÐARBÆNDUR eru í óðaönn að
þurrka og hreinsa dún sem fluttur
verður á erlenda markaði með
haustinu. Aðstæður á æðardúns-
markaðnum eru mjög góðar auk
þess sem gengisbreytingar und-
anfarinna mánaða hafa komið æð-
ardúnsútflytjendum til góða. Æð-
arbændur eru flestir sammála um að
verðið á dúninum sé í hæstu hæðum
og hærra verð sé erfitt að fá fyrir af-
urðina. Vætutíð og kuldakast vest-
anlands og sunnan og maíhretið á
Norðurlandi hafa hins vegar valdið
æðarbændum búsifjum.
Að sögn Árna Snæbjörnssonar,
hlunnindaráðgjafa hjá Bænda-
samtökunum, er vætutíðin í sumar
eitthvað sem bændur verði að búa
við og séu í raun vanir. Hins vegar
hafi snjóbreiðan sem lagðist yfir
land í Eyjafirði og víðar á Norður-
landi valdið æðarbændum þar á bæ
miklu tjóni. Undir þetta tekur Ásta
F. Flosadóttir, æðarbóndi á Höfða í
Grýtubakkahreppi.
„Varpið fór mjög illa hér í Eyja-
firðinum. Það var orðið mikið sest í
varpið þegar allt að því eins metra
þykkt snjólag lagðist hér yfir allt.“
segir Ásta. Í hretinu hafi fuglinn
forðað sér og eggin orðið vargi að
bráð. Að mati Ástu er tjónið af dún-
tekju óverulegt, enda var farið í
varpið og dúnninn hirtur þegar fugl-
inn lét sig hverfa vegna kuldans.
Tjónið felist aðallega í því að dúnn-
inn hafi blotnað og rýrnað nokkuð
fyrir vikið.
Varanlegt tjón á stofninum
Atli Vigfússon, æðarbóndi á Laxa-
mýri, tekur undir með Ástu að tjón
af dúntekju sé ekki mikið. Hins veg-
ar sé það áhyggjuefni hvernig slæmt
árferðið hafi leikið æðarfuglsstofn-
inn. Ljóst sé að langtímaáhrif maí-
hretsins valdi því að stofninn minnki
og það verði sérstaklega áþreif-
anlegt eftir þrjú til fjögur ár þegar
þess fugls sem hefði átt að koma upp
í ár verður sárt saknað. „Þetta er ein
versta útkoma á æðarvarpi sem
menn hafa séð hér síðan 1949. Varp-
ið hefur ekki snjóað svona á kaf síð-
an þá,“ segir Atli.
Nokkuð skárri sögu er að segja af
æðarbændum annars staðar á land-
inu. Erla Friðriksdóttir, æðarbóndi
og bæjarstjóri Stykkishólms, segir
að tíðarfarið hafi vissulega leikið
bændur grátt en þó ekki jafnilla og á
Norðurlandi. Erla segist búast við
að rýrnun á dúninum nemi 20%–
30%. Hún segist einnig hafa orðið
vör við aukna ásókn vargs, bæði
fugla og tófu.
Söluverðmæti dúnsins gæti
numið 320 milljónum króna
Þrátt fyrir að stofninn á Norður-
landi hafi mjög líklega beðið var-
anlega skaða og rýrnun sé á æð-
ardúni víðs vegar um landið geta
æðarbændur glaðst yfir ýmsu. Eft-
irspurn eftir æðardúni virðist vera
mikil og stöðug. Gott verð fékkst
fyrir dúninn í fyrra og er áframhald-
andi útlit fyrir að svo verði. Auk þess
er gengið mjög hagstætt fyrir út-
flytjendur æðardúns, öfugt við það
sem verið hefur undanfarin ár. Í
fyrra fengu bændur um 85 þúsund
kr. fyrir kílóið af æðardúni. Krónan
hefur veikst um 18,3% frá fyrsta
september á síðasta ári og má því
gera ráð fyrir að haldist kaupverðið
á erlendum mörkuðum svipað og í
fyrra geti auðveldlega fengist um
100 þúsund kr. fyrir hvert kíló af æð-
ardúni. Í fyrra voru 3,2 tonn af dúni
flutt úr landi og haldist sú tala má
gera ráð fyrir að útflutnings-
verðmætið geti numið 320 milljónum
króna. Að sögn Elíasar Gíslasonar,
formanns útflutningshóps æðad-
únsútflytjenda, er bjart yfir útflytj-
endum, þótt hærra kílóverð bæti
ekki tjón æðarbænda vegna vætut-
íðar og kuldakastsins að fullu. Að
hans sögn fer mestur hluti dúnsins
til Japans og Þýskalands þar sem
hann er aðallega notaður í sængur.
Morgunblaðið/Ómar
Verð á æðardúni
í hæstu hæðum
Eftir Friðrik Ársælsson
fridrik@mbl.is