Morgunblaðið - 28.07.2006, Side 14

14 FÖSTUDAGUR 28. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
ERLENT
Laugardaginn 29. júlí kl. 10:00 efnir
Orkuveita Reykjavíkur til fræðslugöngu
frá Minjasafninu í Elliðaárdal, upp dalinn
að Gvendarbrunnum.
Meðal annars verður hugað að ánni, örnefnum, jarðfræði,
gróðri og dýralífi. Fjölmargir fræðimenn koma til leiðsagnar.
Gengnir verða um 12 km en boðið
verður upp á akstur til baka um kl. 16:00.
Frekari upplýsingar á www.or.is
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
/S
IA
.I
S
O
RK
33
55
5
07
/2
00
6
Fræðsluganga um Elliðaárdal
og upp að Gvendarbrunnum
Mogadishu. AFP. | Nítján ráðherrar í
stjórn Sómalíu sögðu af sér embætti
í gær í mótmælaskyni við þá ákvörð-
un Ali Mohamed Gedi forsætisráð-
herra að kalla á eþíópískar hersveitir
til að vernda stjórnina fyrir árásum
íslamista, sem margir telja að hafi nú
nær öll völd í landinu í hendi sér.
Alls eru 275 þingmenn í bráða-
birgðastjórninni sem starfar nú
tímabundið í vöruhúsi í bænum
Baida, sem er um 250 km norðvestur
af höfuðborginni Mogadishu.
Aðspurður um afsögn sína sagði
stríðsherrann Osman Hassan Ali
Atto, sem var ráðherra húsnæðis-
mála, að hann hefði hætt aðallega
vegna veru eþíópískra hersveita í
landinu, sem kallaðar voru til í síð-
ustu viku til að verja stjórnarliða fyr-
ir íslamistum sem vex stöðugt ás-
megin.
„Forsætisráðherrann vill ólmur að
árás verði gerð á Mogadishu af her-
sveitum sem njóta stuðnings eþíóp-
ískra stjórnvalda,“ sagði hann. „Þess
vegna vil ég ekki sitja í stjórninni.“
Stjórnvöld í grannlandinu Erítreu
gagnrýndu einnig stefnu Gedis for-
sætisráðherra í gær og kröfðust þess
að eþíópískar hersveitir yrðu dregn-
ar frá Sómalíu, jafnframt því sem
þau vöruðu við því að vera þeirra þar
gæti leitt til átaka víðar á svæðinu.
Vopn til samtaka íslamista
í Mogadishu?
Dularfull flutningaflugvél lenti á
miðvikudag á flugvellinum í Mogad-
ishu. Völlurinn er undir stjórn ísl-
amista, sem nýlega náðu borginni á
sitt vald, og er óttast að vélin hafi
flutt þeim vopn, þvert á vopnasölu-
bann Sameinuðu þjóðanna gagnvart
landinu.
„Við vitum að vélin flytur vopn,“
sagði ónafngreindur embættismaður
stjórnvalda í samtali við AFP-frétta-
stofuna í fyrradag. „Við erum mjög
reiðir.“
Fyrr í mánuðinum slakaði örygg-
isráð SÞ lítillega á 15 ára gömlu
vopnasölubanni gagnvart Sómalíu til
að liðka fyrir hugsanlegum flutningi
erlendra friðargæsluliða til landsins,
sem myndu hafa það að markmiði að
efla öryggi stjórnarinnar.
Þetta er talið hafa reitt fulltrúa
Íslamska dómstólasambandsins til
reiði en það er skipað áköfum og her-
skáum múslímum, íslamistum. Sam-
bandið stjórnar nú stórum svæðum í
suðurhluta Sómalíu en óttast er að
viðvarandi stjórn íslamista sem
starfi í anda talibana í Afganistan sé
að skjóta rótum í landinu öllu.
„Engar samningaviðræður munu
fara fram svo lengi sem eþíópískar
hersveitir eru í landinu,“ sagði sjeik-
inn Hassan Dahir Aweys, leiðtogi
sambandsins, í gær. „Það verður
skilyrðislaust að flytja þær þegar í
stað úr landi.“
Stjórnin í Sómalíu
að leysast upp
Dularfull flugvél
talin hafa flutt ísl-
amistum vopn
þvert á bann SÞ
Reuters
Sómalíumaður á gangi við sundurskotin hús í Mogadishu. Nær stanslaus ófriður og stjórnleysi hafa verið í landinu
í hálfan annan áratug. Óttast er að íslamistar komi á harðstjórn trúarofstækis og veiti hryðjuverkamönnum skjól.
AÐ AKA á Spáni getur ekki talist
dauflegt. Ökumenn keyra alveg
upp að næsta bíl á 130 km hraða,
smeygja sér yfir á hina akreinina
þegar smá bil myndast milli bíla og
leggja gjarnan úti á miðri götu rétt
eins og heimurinn sé eitt stórt bíla-
stæði.
Ný ströng löggjöf sem tók gildi 1.
júní hefur hins vegar orðið til þess
að ökuþórar eru farnir að hægja á
sér og breyta ökumynstrinu, að
minnsta kosti í bili. Yfirvöld segja
að dauðaslysum í umferðinni hafi
fækkað um fjórðung síðan regl-
urnar tóku gildi sem þýðir að
Spánn er að nálgast margar aðrar
Evrópuþjóðir hvað þetta varðar, að
því er AP-fréttastofan greinir frá.
Þau viðurkenna hins vegar að ef
til vill sé nokkuð snemmt að segja
til um áhrifin af löggjöfinni, menn
séu hræddir um að missa öku-
skírteinið núna fyrst eftir að regl-
urnar voru hertar og að ef til vill
breytist hegðunin aftur þegar frá
líði.
Hraðinn hefur minnkað
Göturnar virðast samt sem áður
strax vera öruggari en áður, að
sögn Javier Villalba, háttsetts emb-
ættismanns í umferðardeild innan-
ríkisráðuneytisins. „Fólk keyrir
hægar en fyrir ári síðan. Við látum
gera radarmælingar og þetta er
greinileg niðurstaða,“ segir hann.
Með nýju löggjöfinni er tekið upp
punktakerfi sem hefur verið í notk-
un í mörgum Evrópulöndum, meðal
annars hér á landi, í nokkur ár.
Ökumenn fá tólf punkta í byrjun og
geta síðan misst ákveðinn fjölda
þeirra gerist þeir sekir um brot. Til
dæmis missir maður allt að sex
punkta fyrir að keyra drukkinn,
þrjá fyrir að tala í síma undir stýri
og fjóra fyrir að henda sígarettu-
stubbi út um bílgluggann. Að missa
alla punktana tólf hefur í för með
sér ökuleyfissviptingu í sex mánuði.
Hin „stranga“ löggjöf er nýjasta
útspil ríkisstjórnar sósíalista á
Spáni sem hefur verið iðin við að
reyna að knýja fram breytingar
með nýrri löggjöf um hin ýmsu
samfélagsmál, allt frá því að banna
reykingar á vinnustöðum til þess að
leyfa hjónabönd samkynhneigðra.
Farin að nota alltaf beltið
Spánverjar sjálfir virðast kunna
ágætlega við hugmyndina um
öruggari vegi þótt þeir hafi ýmis-
legt við nýju lögin að athuga.
Cristina Gomez, 37 ára gamall bún-
ingahönnuður, segist fylgja nýju
reglunum, hún sé farin að setja allt-
af á sig öryggisbeltið og hætt að
svara í símann meðan hún keyri. Þó
finnst henni að yfirvöld eigi frekar
að einbeita sér í auknum mæli að
hraðatakmörkunum og taka harðar
á þeim sem keyra undir áhrifum
áfengis. „Samt er þetta öfugsnúið
því hvers vegna er verið að selja
bíla sem komast upp í 200 km hraða
ef það má hvergi keyra svo hratt?“
spyr hún.
Dauðaslys í umferðinni á Spáni
voru 113 á hverja milljón íbúa árið
2004 en meðaltalið í Evrópusam-
bandslöndunum er 95. Einu löndin í
Vestur-Evrópu sem hafa hærra
meðaltal eru Portúgal og Grikk-
land en tíðni dauðaslysa í umferð-
inni er mun hærri í Austur-Evrópu-
löndunum. Lægst er hún í löndum
eins og Hollandi, þar sem hún er 50
dauðaslys á hverja milljón íbúa, og í
Svíþjóð og Bretlandi þar sem hún
er 54 og 56 dauðaslys á hverja millj-
ón íbúa.
„Ég hef séð fólk keyra á 160 eða
180 [km hraða]. Þú sérð ekki einu
sinni þegar það fer framhjá,“ segir
Silvia Puras, 18 ára frá Madríd.
Hún segir ökumenn keyra mun bet-
ur nú en áður. „Fólk gerir ekki
jafnmikið af heimskulegum hlutum
núna.“
Öryggisvitundin ekki aukist
Antonio Lucas, talsmaður kon-
unglega spænska bílaklúbbsins,
fullyrðir að Spánverjar séu ekkert
verri ökumenn en aðrir Evrópu-
menn, eins og Ítalir og Þjóðverjar.
Hins vegar hafi þróun í samgöngu-
málum reyndar verið mjög hröð
síðustu áratugi en öryggisvitundin
ekki aukist í takt við þróunina.
„Spánverjinn telur alltaf að hann sé
góður ökumaður. Það séu hinir
ökumennirnir sem kunni ekki að
keyra,“ segir hann.
„Hinir kunna ekki að keyra“
Spænskir öku-
þórar hægja á sér
í kjölfar hertra
umferðarreglna
Eftir Bryndísi Sveinsdóttur
bryndis@mbl.is
AP
Æstur ökumaður og lögregluþjónn ræðast við í miðborg Madrídar á Spáni.
MÁLGAGN pólska
flotans greindi frá því
í gær að fundist hefði
á botni Eystrasalts
flak Graf Zeppelin,
eina flugmóðurskips
Þjóðverja á tímum
seinni heimsstyrj-
aldar. Pólska olíu-
fyrirtækið Petrobal-
tic uppgötvaði flakið
fyrir skömmu en það
liggur á um 80 metra
dýpi á sjávarbotni um
55 km norður af hafn-
arborginni Gdansk.
Sjómælingaskip
sjóhersins var sent í
vikunni til að kanna
staðinn og var niðurstaðan að flakið
væri frá tímum síðari heimsstyrjald-
arinnar. Teknar voru
stafrænar myndir af
flakinu og komist var
að þeirri niðurstöðu,
við samanburð á
heimildum um Graf
Zeppelin, að um flak
þess væri að ræða.
Flugmóðurskipið
var 262 metrar að
lengd og gat borið 42
flugvélar, það var sjó-
sett í Kiel í desember
1938 en aldrei notað í
hernaði. Sovétmenn
hertóku það árið
1945, eftir ósigur
Þjóðverja, en það
hvarf tveimur árum
síðar. Var talið að Sovétmenn hefðu
sökkt því.
Flak Graf Zeppelin fundið
AP
Sjóliðsforinginn Dariusz
Beczek með myndir sem
taldar eru sýna að um flak
Graf Zeppelin sé að ræða.