Morgunblaðið - 08.11.2006, Blaðsíða 30

30 MIÐVIKUDAGUR 8. NÓVEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ hefur tekið í notkun nýtt móttökukerfi fyrir að-
sendar greinar.
Formið er að finna ofarlega á forsíðu fréttavefjarins www.mbl.is
undir liðnum „Senda inn efni“.
Í fyrsta skipti sem formið er notað þarf notandinn að skrá sig inn í
kerfið með kennitölu, nafni og netfangi, sem fyllt er út í þar til gerðan
reit. Næst þegar kerfið er notað er nóg að slá inn netfang og lykilorð
og er þá notandasvæðið virkt.
Ekki er hægt að senda inn lengri grein en sem nemur þeirri há-
markslengd sem gefin er upp fyrir hvern efnisþátt.
Þeir, sem hafa hug á að senda blaðinu greinar í umræðuna eða
minningargreinar, eru vinsamlegast beðnir að nota þetta kerfi. Nánari
upplýsingar eru gefnar í síma 569-1210.
Nýtt móttökukerfi
aðsendra greina
FYRIR skömmu reyndu fjöl-
miðlar að gera eitur-
lyfjafíkn ungs manns
að eftirsóknarverðu
líferni. Viðtal við
móður unga manns-
ins í ríkissjónvarpinu
hefur án efa vakið
marga til umhugs-
unar um ábyrgð fjöl-
miðla hvað varðar
siðferðilega umræðu;
og með hvaða hætti
umfjöllun um eiturlyf
og áfengi eru sett
fram
Fjölmiðlar birta
fagurskreyttar mynd-
ir með viðeigandi textum, tónum
og tali um hvernig áfengi verður
að vera til staðar í sem flestum
veislum og samkomum, til „að
partýið heppnist vel.“ Páskaölið,
jólaölið og kampavínið er nánast
skylda!
Framleiðendum og seljendum
áfengis hefur tekist með áhrifum
sínum, að gera vínneyslu sjálf-
sagða og ómissandi, ef að gera á
sér dagamun.
Raunmynd af neyslu
áfengis hefur ekki náð
til almenningsálitsins
um þau margfeldis-
áhrif sem áfeng-
isneysla veldur; Fjöl-
skylduböli, ofbeldi,
slagsmálum, bílslysum
og sjúkdómum. Ekk-
ert vímuefni veldur
eins mörgum dauðs-
föllum í heiminum og
áfengi.
Getur verið að mjúk
umfjöllum fjölmiðla sé
vegna hagsmuna fram-
leiðenda áfengis?
Fjölmiðlum er vissulega mikill
vandi á höndum. Þá skiptir miklu
máli hvernig eignarhald á fjöl-
miðlum verður í framtíðinni. Von-
andi munu væntanleg fjölmiðlalög
m.a. tryggja, að upplýst virk um-
ræða geti farið fram, um böl
áfengis og eiturlyfja, óháða hags-
munum framleiðenda.
Starfsmenn fjölmiðla verða að
hafa frelsi og frumkvæði til að
fjalla um þann samfélagslegan
vanda, sem áfengi veldur. Upplýsa
vandamálin með gagnrýninni um-
fjöllun frá öllum hliðum. Ekki síst
þegar um börn og unglinga með
ómótaða sjálfsmynd er að ræða.
Það er ógnvænleg tilhugsun ef um-
fjöllun eiturlyfjanotkunar verður
eins áferðarfalleg í fjölmiðlum og
áfengisneysla.
Áfengi - eiturlyf - fjölmiðlar
Sigríður Laufey Einarsdóttir
fjallar um umfjöllun eiturlyfja í
fjölmiðlum
Sigríður Laufey
Einarsdóttir
» Það er ógnvænlegtilhugsun ef umfjöll-
un eiturlyfjanotkunar
verður eins áferð-
arfalleg í fjölmiðlum og
áfengisneysla.
Höfundur er HBA-guðfræðingur og
situr í fjölmiðlanefnd og stjórn bind-
indissamtaka I.O.G.T.
ÖFLUGT samgöngukerfi er
stór þáttur í velferð og lífsgæðum
fólksins í landinu auk
þess að vera grunn-
forsenda hagvaxtar í
hverju nútíma-
samfélagi. Þegar litið
er til alls landsins má
sjá að mikið og gott
verk hefur verið unn-
ið í þessum mála-
flokki þótt höfuðborg-
arsvæðið hafi oft
verið látið sitja á hak-
anum. Þess vegna ber
að taka undir með og
fagna þeirri yfirlýs-
ingu Sturlu Böðv-
arssonar samgöngu-
málaráðherra, í Morgunblaðinu
hinn 31. október 2006, að nauðsyn-
legt sé að byggja sem fyrst upp
þjóðvegina út frá höfuðborg-
arsvæðinu. Mín skoðun er að þetta
þurfi að vera tveir plús tveir vegir
og aðskilið á milli þar sem mikill
þungi er á þessum
vegum og hröð um-
ferð. Þessar aðgerðir
munu leiða til þess að
alvarlegum slysum
mun fækka, að ferða-
tími mun styttast, að
kostnaður þjóðfélags-
ins af samgöngum og
slysum mun minnka,
mikill fjöldi Íslend-
inga mun bæta bú-
setukjör sín auk þess
sem bættar sam-
göngur þýða venju-
lega aukinn hagvöxt.
Það að búa við end-
urteknar skammtímalausnir á
samgöngum á höfuðborgarsvæðinu
er vart ásættanlegt. Á skömmum
tíma hefur Vesturlandsvegur verið
í uppnámi í þrígang. Þegar Vík-
urvegamótin voru gerð fór hann í
uppnám og daglega þurfti tugur
þúsunda Íslendinga að umbera
vandræðin og tafirnar í alltof
langan tíma. Sama gerðist þegar
tvöföldun Vesturlandsvegar upp í
Mosfellsbæ var gerð og í þriðja
skiptið nú þegar mislæg gatnamót
milli Suðurlandsvegar og Vest-
urlandsvegar eru í framkvæmd.
Allar þessar framkvæmdir bættu
samgöngurnar töluvert og því ber
að fagna.
Það er ljóst að kröfur um bætt-
ar samgöngur eru víða og þrjár
leiðir hafa verið nefndar til að
fjármagna þær kröfur sem taldar
eru réttmætar. Í fyrsta lagi aukið
fé til vegamála beint frá ríkissjóði,
í öðru lagi taka lán til tuttugu ára
til að fjármagna framkvæmdir og í
þriðja lagi veggjald. Hvaða
ákvörðun sem verður ofan á þarf
að flýta ákvörðunartöku. Rétt eins
og þarf að flýta ákvörðunartöku
um uppbyggingu Sundabrautar
sem er stórt hagsmunamál íbúa
höfuðborgarsvæðisins þar sem sá
vegur mun taka við öllum þunga-
flutningum sem fara um Vest-
urlandsveginn.
Það er mikilvægt að íbúar
landsins skilji og skynji að bættar
samgöngur á höfuðborgarsvæðinu
er hagsmunamál okkar allra.
Einnig þeirra sem nota þessa vegi
hvað minnst. Alvarlegum slysum
mun fækka og þar af leiðandi mun
kostnaður þjóðfélagsins af slysum
minnka.
Ferðatími mun styttast og bætt-
ar samgöngur leiða yfirleitt til
aukins hagvaxtar, sérstaklega ef
þær eru gerðar á fjölmennum
stöðum sem verður landinu öllu til
góða.
Bættar samgöngur á höfuð-
borgarsvæðinu eru öllum
landsmönnum til góðs
Ragnheiður Ríkharðsdóttir
fjallar um samgöngumál » Það er ljóst að kröfurum bættar sam-
göngur eru víða …
Ragnheiður
Ríkharðsdóttir
Höfundur er bæjarstjóri
Mosfellsbæjar.
SÚ KYNSLÓÐ sem byggði upp
landið hefur á undanförunum miss-
erum látið í sér heyra og er fólk
ekki alls kostar sátt við aðbún-
aðinn sem því er boð-
inn á efri árum.
Málaflokkurinn er
stór og spannar vítt
svið, þar sem í hlut á
fjölbreyttur hópur
fólks með mismun-
andi þarfir. Þrátt fyr-
ir að margt gott hafi
verið gert á síðustu
árum þarf að gera
enn betur. Ég vil
leggja áherslu á
heildstæða stefnu í
málefnum eldri borg-
ara sem byggist á
jafnrétti og mann-
réttindum.
Atvinnuþátttaka
eldri borgara
Margir úr hópi
eldri borgara vilja
geta haldið áfram at-
vinnuþátttöku. Hér
er á ferðinni fólk sem
á löngum starfsaldri
hefur aflað sér dýr-
mætrar reynslu og
þekkingar. Atvinnu-
lífið þarf á þessari þekkingu og
reynslu að halda og það er sjálf-
sagt að gera fólki auðveldara fyrir
að halda áfram að vinna að svo
miklu leyti sem það sjálft óskar.
Úrbóta er þörf í
tryggingamálum
Málefni eldri borgara ná yfir fé-
lagslega þætti, jafnt og heilbrigð-
isþætti. Þjónustan er bæði á hönd-
um ríkis og sveitarfélaga sem
veldur því að hún er oft á tíðum
flókin og ekki auðsótt. Þessu þarf
að breyta. Tryggingakerfið er flók-
inn frumskógur sem fólk á erfitt
með að átta sig á hvernig virkar.
Flókin kerfi eru engum til hags-
bóta og því er nauðsynlegt að hefj-
ast strax handa við að endurskoða
og einfalda tryggingakerfið með
það að leiðarljósi að bæta kjör
þeirra sem eiga að njóta þjónustu
velferðarkerfisins. Félagslega vel-
ferðarkerfið okkar þarf að vera
öflugt, einfalt og gagnsætt.
Húsnæðismál eldri
borgara
Stórauka þarf val-
kosti í húsnæðismálum
eldri borgara með það
í huga að mæta ólíkum
þörfum og aðstæðum.
Stefna stjórnvalda er
að gera eldri borg-
urum kleift að búa í
eigin húsnæði eins
lengi og það telur sig
fært til þess. Til að
svo megi verða er
brýnt að bæta og sam-
þætta heimaþjónustu
og félagslega þjónustu
við aldraða.
Neyðarástand er hjá
mörgum öldruðum
vegna skorts á leigu-
húsnæði og vist-
unarrými á hjúkr-
unarheimilum. Við
slíkt er ekki hægt að
una í velferðarkerfi
nútímans og því þarf
að tryggja nægt fram-
boð húsnæðis; hjúkr-
unaríbúða, dagvistunar- og hjúkr-
unarrýmis. Jafnframt þarf að gæta
þess að laga lausnir í búsetumálum
að einstaklingunum sem í hlut
eiga, meðal annars þarf að tryggja
möguleika á samvistum hjóna
þrátt fyrir mismunandi þarfir
þeirra á þjónustu. Til að þjónustan
geti á fullnægjandi hátt mætt þörf-
um þeirra sem eiga að njóta henn-
ar er nauðsynlegt að hlusta á hug-
myndir eldri borgara og hafa
samráð við þá um framtíð-
arskipulag þessa mikilvæga mála-
flokks.
Málefni eldri
borgara –
Málefni
okkar allra
Bryndís Haraldsdóttir skrifar
um málefni eldri borgara
Bryndís Haraldsdóttir
»Ég vil leggjaáherslu á
heildstæða
stefnu í mál-
efnum eldri
borgara sem
byggist á jafn-
rétti og mann-
réttindum.
Höfundur er varaþingmaður og gefur
kost á sér í 4.–5. sæti í prófkjöri sjálf-
stæðismanna í Suðvesturkjördæmi.
ÞÁ LIGGJA fyrir úrslit í
prófkjöri Samfylkingarinnar í
kjördæminu okkar hér á Norð-
ur- og Austurlandi. Ekki verður
sagt að stuðningsfólk þess góða
flokks hafi mikinn áhuga á að
bæta hlut Akureyringa á Al-
þingi. Niðurstaðan var sú að
hafa ekki fulltrúa frá lang-
stærsta hluta kjördæmisins í
öruggu sæti enda þótt þaðan
væri boðið upp á tvo ágæta, þau
Láru Stefánsdóttur og Benedikt
Sigurðarson. Þau hafa bæði sýnt
og sannað að þau hafa mikinn
metnað fyrir uppbyggingu at-
vinnu-, mennta- og menningar-
lífs á Akureyri og hvergi hlíft
sér. Ekki er nokkur vafi á að
þau hefðu orðið góðir fulltrúar
Akureyringa á þingi en voru
vegin og fundin léttvæg í eigin
flokki og aðrir, sem ekki hafa
sýnt málefnum Akureyrar sér-
stakan áhuga, kosnir með mikl-
um glans.
Í þessu sambandi vekur at-
hygli að forysta Samfylking-
arinnar á Akureyri fylkti sér um
þann sem einna helst þurfti að
etja kappi við til að tryggja Ak-
ureyringi öruggt sæti. Þar með
var lagður grunnurinn að því að
akureyrskt framboð biði lægri
hlut og næði ekki viðunandi ár-
angri. Þetta er kannski dæmi-
gert fyrir okkur Akureyringa –
að sýna ekki þá ákveðni og þá
festu sem fylgir því að koma
okkar fólki á framfæri og til
áhrifa. Einlægt verið að viðra
sig upp við þá sem sannarlega
hafa ekkert til þess unnið.
En þetta var nú bara fyrsta
lota því nú bíðum við eftir hin-
um flokkunum í Norður- og
Austurlandskjördæmi. Vonandi
tryggja þeir allir Akureyringum
örugg sæti og þar með ak-
ureyrsk áhrif á hinu virðulega
Alþingi. Ekki veitir af.
Ragnar Sverrisson
Umhugsunarverð
niðurstaða
Höfundur er kaupmaður
á Akureyri.