Morgunblaðið - 24.02.2007, Blaðsíða 16
16 LAUGARDAGUR 24. FEBRÚAR 2007 MORGUNBLAÐIÐ
AÐALMEÐFERÐ Í BAUGSMÁLINU
VERJENDUR Jóns Ásgeirs Jó-
hannessonar og Tryggva Jónssonar
og settur ríkissaksóknari í Baugs-
málinu eru einróma um að nafn-
laust bréf, sem sent var dómurum í
Hæstarétti, verjendum í Baugsmál-
inu og fleirum í upphafi vikunnar,
sé sérstaklega ógeðfellt og að í því
felist ómaklegar aðdróttanir í garð
dómstóla og nafngreindra ein-
staklinga.
Síðdegis í gær funduðu málflytj-
endur og dómarar um bréfið og tók
saksóknari á fundinum fram að
hann harmaði að það hefði verið
skrifað og sent. Dómsformaður
sagði m.a. að menn gætu brugðist
við bréfinu eins og þeir kysu sjálfir.
Sigurður Tómas Magnússon,
settur ríkissaksóknari, sagði í sam-
tali við Morgunblaðið að þegar
hann hefði óskað eftir fundinum á
fimmtudag hefði hann ekki séð
bréfið en heyrt að verjendum og
dómara hefði verið sent nafnlaust
bréf þar sem ýmsar ásakanir og
dylgjur kæmu fram. Hann hefði því
talið rétt að óska eftir fundi til að
leggja áherslu á að slíkar bréfa-
skriftir tengdust á engan hátt
ákæruvaldinu og bætti við að því
hefði heldur aldrei
verið haldið fram.
Það væri mjög al-
varlegt þegar ráðist
væri að trúverð-
ugleika dómsvalds-
ins.
Í viðtölum við
fjölmiðla í gær sagði
Sigurður Tómas að
nafnlaus bréf væru
ávallt ógeðfelld og
lýsti vanþóknun sinni á sending-
unni. Hann tók einnig fram að bréf-
ið kæmi sér illa fyrir sókn málsins
þar sem allar samsæriskenningar
og órökstuddar dylgjur væru til
þess fallnar að draga athygli frá að-
alatriðum málsins. Aðspurður sagði
hann að margt benti til þess að lög-
fróður maður hefði skrifað bréfið.
Fram kom hjá Gesti Jónssyni,
verjanda Jóns Ásgeirs, að bréfið
virtist hafa verið póstlagt mánudag-
inn 19. febrúar, viku eftir að aðal-
meðferð í málinu hófst. Gestur lýsti
vanþóknun sinni á efni bréfsins og
aðferðinni sem beitt var við að
koma því á framfæri, þ.e. að senda
það til dómara í Hæstarétti, dóms-
formannsins í þessu máli og fleiri
aðila. Bréfið væri uppfullt af dylgj-
um og staðreyndum væri þar snúið
á haus. „Það sem er verst er að
nafngreindir einstaklingar eru
gerðir tortryggilegir í þessu bréfi
með algjörlega ómaklegum hætti.“
Aðspurður hvað gerði það að
verkum að þetta nafnlausa bréf
væri svona sérstaklega alvarlegt
sagði Gestur að það alvarlegasta í
bréfinu væri að bréfritari héldi því
fram að dómstólakerfið í landinu
virkaði ekki á hlutlægan hátt held-
ur réðu allt önnur sjónarmið. Þá
sagði hann ekki hægt að líta fram
hjá því að fjallað væri um hina lög-
fræðilegu þætti málsins af sýnilegri
þekkingu.
Jakob Möller, verjandi Tryggva
Jónssonar, sagði að bréfið væri
ógeðfelld, „mér liggur við að segja
ógeðsleg“ atlaga að réttarkerfinu í
landinu. Það minnkaði á hinn bóg-
inn hættuna af bréfinu að það væri
skrifað af bleyðu í skjóli nafn-
leyndar.
Yfirgripsmikil vanþekking
Eins og fyrr segir telur Gestur
að ýmislegt bendi til að bréfið sé
skrifað af manni með lögfræðiþekk-
ingu. Jakob kvaðst ósammála því
og sagði að þótt bréfritari þekkti
gang málsins væri það ekki skrifað
af lögfræðilegri þekkingu, þvert á
móti, það sýndi yfirgripsmikla van-
kunnáttu í lögfræði sem kæmi fram
í því hvernig farið væri með lög-
fræðileg hugtök og snúið út úr rök-
stuðningi dómstóla. Þá væri ráðist
á nafngreint fólk með ómaklegum
og ómálefnalegum hætti. Að-
spurður hvers vegna bréfið væri
talið svo sérlega alvarlegt sagði
hann að þeir fáu lögfræðingar sem
hann hefði sýnt bréfið hefðu allir
brugðist við á sama hátt og talið
bréfið ógeðslegt. Það sem mönnum
fyndist alvarlegast væri að það
hefði verið sent til dómara í Hæsta-
rétti og dómsformannsins í málinu.
Hann þvertók fyrir að bréfið gæti
haft áhrif á rekstur málsins.
Ekki verður farið nákvæmlega út
í efni þessa nafnlausa bréfs hér en
rétt er að nefna nokkur atriði sem
þar koma fram. Undir titli bréfsins,
„Einnota réttarfar“, segir að það
hafi vakið athygli lögfræðinga
hversu úrlausnir Hæstaréttar Ís-
lands hafi verið sakborningum hag-
stæðar í þeim Baugsmálum sem
hafi ratað til réttarins. Frávís-
unardómur vegna fyrri ákærunnar
hafi verið með eindæmum, gefið er
í skyn að aðkoma Arngríms Ísberg,
dómsformanns í málinu, sé tor-
tryggileg og vegið er að nafn-
greindum hæstaréttardómurum,
m.a. með því að segja að persónu-
leg afstaða þeirra og vinskapur við
verjanda í málinu skipti máli. Undir
lok bréfsins segir bréfritari að eng-
inn lögfræðingur þori að tala um
þetta opinberlega, til þess séu þeir
of hræddir, bæði við að vera „út-
hrópaðir í fjölmiðlum Baugs“ og við
Hæstarétt. Til að undirstrika þetta
tekur hann fram að hann þori ekki
að láta nafn sitt kom fram, til þess
sé hann of huglaus.
Bað um fund eftir að hafa heyrt um bréfið
Jakob
Möller
Sigurður Tómas
Magnússon
Gestur
Jónsson
Eftir Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
TÖLUVERÐ spenna var í samskipt-
um Jóns Geralds Sullenberger og
Gests Jónssonar, verjanda Jóns Ás-
geirs Jóhannessonar, þegar þeim síð-
arnefnda gafst færi á að spyrja Jón
Gerald út í ákæruna, tilurð hennar og
einstaka reikninga sem hún byggist
á. „Það gengur ekkert upp það sem
þú segir,“ sagði Gestur m.a. um skýr-
ingar Jóns Geralds á bótakröfu sem
Nordica lagði fram á hendur Baugi
vegna vangoldins samnings.
Áður en Gestur hóf að spyrja Jón
Gerald út í ákæruliði 15 og 18 minnti
hann á orð Jóns Geralds frá því á
fimmtudag en þá skoraði Jón Gerald
á ótilgreindan verjanda að biðja konu
hans afsökunar á að hafa sagt að upp-
haf málsins mætti rekja til „kvenna-
mála“ en þau ummæli hefðu verið
særandi og lýst kvenfyrirlitningu.
Gestur sagðist ekki hafa tekið þessi
ummæli til sín en í fréttum Ríkisút-
varpsins um kvöldið hefði hann heyrt
að þessum orðum hefði verið beint til
sín og spurði hann Jón Gerald hvar
hann gæti fundið þessum orðum stað.
Jón Gerald sagði að það væri
vegna yfirlýsinga þeirra og Gestur
yrði að draga sínar eigin ályktanir.
Gestur tók þá skýrt fram að hann
hefði engin slík ummæli látið falla og
spurði enn hvað Jón Gerald hefði átt
við en hann vildi ekki svara spurn-
ingum um þessi mál frekar. Mikillar
kergju gætti milli Jóns Geralds og
Gests meðan á þessum orðaskiptum
stóð og gáfu þau tóninn fyrir það sem
koma skyldi næsta klukkutímann eða
þar til hlé var gert á skýrslutökunni.
Svör Jóns Geralds voru stutt og oft
vísaði hann einungis til fyrri svara. Í
einu tilfelli nefndi hann eiginkonu
Gests á nafn en var stöðvaður af öðr-
um verjendum og dómara.
Aðdragandinn að þeirri sennu var
að Gestur spurði Jón Gerald hvort
hann kannaðist við að hafa hótað Jóni
Ásgeiri lífláti, í símtali við Jóhannes
Jónsson sumarið 2002. Jón Gerald
vísaði í fyrri svör og sagðist oft hafa
svarað þessu. Gestur taldi svör ekki
hafa komið fram en þá svaraði Jón
Gerald með því að segja: „Gestur
Jónsson, hvað myndir þú gera …“ og
nafngreindi síðan eiginkonu Gests en
var stöðvaður í miðri setningu af Jak-
obi Möller, verjanda Tryggva, og
jafnframt Arngrími Jónssyni dóms-
formanni. Arngrímur minnti síðan
Jón Gerald á að hann þyrfti ekki að
svara spurningum en gæti einnig
neitað að svara.
Þegar hlé hafði verið gert á rétt-
arhaldinu ítrekaði Gestur að hann
hefði ekki notað orðið, þ.e. „kvenna-
mál“ og sýndi Jóni Gerald endurrit af
því sem fram fór í réttarhaldinu.
Sagði ekki „fabrikkera“
Spurður af Gesti sagði Jón Gerald
að það væri rétt eftir honum haft í
lögregluskýrslu að hann hefði látið
þung orð falla en síðan sagt að hann
hefði ekki meint neitt með þeim orð-
um og aldrei hafa ætlað sér að valda
dauða Jóns Ásgeirs. Þá neitaði hann
því að hafa látið þau ummæli falla að
„fleiri gætu fabrikkerað“ gögn, líkt
og Jóhannes Jónsson hefði haft eftir
honum.
Gestur varði töluverðum tíma í að
spyrja um stefnu sem Nordica lagði
fram á hendur Baugi hér á landi, eftir
að Jón Gerald leitaði til lögreglu. Þar
kæmi fram að tjón Nordica hefði ver-
ið 825.000 Bandaríkjadalir fyrir að
standa ekki við fyrirheit um að kaup
Baugs af Nordica yrðu a.m.k. tvær
milljónir Bandaríkjadala á ári frá og
með miðju ári 1999. Gestur sagði að
miðað við álagningu Nordica hefði
tjón félagsins í mesta lagi getað verið
600.000 dalir og væri þá ekki tekið til-
lit til þeirrar söluþóknunar sem fé-
lagið hefði þó innheimt. Jón Gerald
gaf m.a. þá skýringu að ekki hefði
verið tekið tillit til annars kostnaðar
en Gestur tók af honum orðið og
sagði að gerð væri krafa um það á
öðrum stað í stefnunni. Jón Gerald
sagðist síðan litlu geta bætt við öðru
en að þessar upplýsingar væru frá
endurskoðanda Nordica en Gestur
sagði að skýringarnar gengju alls
ekki upp en var þá minntur á það af
Arngrími að í dómnum ætti að spyrja
og fá svör.
Gestur spurði sömuleiðis ítarlega
út í mánaðarlega reikninga Nordica
til Baugs á árunum 2000–2002, fyrst
upp á 8.000 dali en síðan yfirleitt upp
á 12.000 dali. Jón Gerald hélt fast við
fyrri framburð sinn að þetta væru
endurgreiðslur vegna kostnaðar við
Thee Viking. Gestur spurði þá að
hvort kostnaður við rekstur bátsins á
mánuði hefði virkilega alltaf komið út
á sléttum tölum en Jón Gerald svar-
aði því til að upphæðin byggðist á
heildarkostnaði við rekstur og lán af
bátnum sem hefðu árlega numið
144.000 dölum, um 9,6 milljónum
króna samkvæmt núgildandi gengi.
Jakob Möller, verjandi Tryggva
Jónssonar, fyrrverandi aðstoðarfor-
stjóra Baugs, spurði Jón Gerald einn-
ig ítarlega út í færslur sem liggja að
baki ákærunni. Hann benti m.a. á
ósamræmi í framburði Jóns Geralds
en hann sagði í lögregluskýrslu að
Tryggvi hefði í undantekningartil-
fellum óskað eftir sundurliðun á
kreditkortareikningum en fyrir dómi
hefði hann sagt að Tryggvi hefði aldr-
ei gert það. Meðan á spurningum
stóð um þetta atriði lýsti Arngrímur
Ísberg áhyggjum yfir því að Jakob
væri hugsanlega að rugla vitnið en
því neitaði Jakob. „Vitnið er frekar
að rugla mig,“ sagði hann. Benti Arn-
grímur þá á, í léttum dúr, að spurn-
ing væri hvort verjendur þyrftu ekki
að fara í helgarfrí.
Eins og áður sagði Jón Gerald að
Tryggvi hefði óskað eftir því að
reikningar vegna kreditkorts Nor-
dica, sem Tryggvi hafði afnot af, yrðu
sendir til Baugs með skýringunni
ferðakostnaður. Þá ítrekaði hann
þann framburð sinn að aldrei hefði
komið til tals að Gaumur eignaðist
hlut í bátnum heldur hefði ávallt hefði
verið rætt um persónulegan eignar-
hlut Jóns Ásgeirs og Jóhannesar
Jónssonar.
Þetta atriði í framburði Jóns Ger-
alds varð til þess að Gestur og Jakob
lögðu fram bókun þar sem þeir sögðu
að fyrir lægi yfirlýsing Jóns Geralds,
kærandans í málinu, um að aldrei
hefði komið til tals að Gaumur ætti
hlut í bátnum eða ætti að eiga hlut í
bátnum. Í ákærunni væru Jón Ásgeir
og Tryggvi á hinn bóginn sakaðir um
að hafa dregið Gaumi fé með því að
láta Baug greiða reikninga vegna
bátsins. Í ljósi framburðar Jóns Ger-
alds skoruðu þeir á saksóknara að
fella niður ákærulið 18. Við því varð
saksóknarinn ekki og benti á að
ákæran væri ekki að öllu leyti byggð
á framburði Jóns Geralds heldur
einnig á gögnum sem fyrir lægju í
málinu.
Spenna þegar kom að spurn-
ingum verjanda Jóns Ásgeirs
Morgunblaðið/ÞÖK
Búinn Jón Gerald Sullenberger lauk í gær við að gefa skýrslu fyrir Héraðsdómi Reykjavíkur. Á mánudaginn koma
fyrstu vitnin fyrir dóminn en það eru þeir Hreinn Loftsson, Jóhannes Jónsson og Sigfús R. Sigfússon.
Í HNOTSKURN
Dagur 10
» Skýrslutöku af Jóni GeraldSullenberger lauk fyrir Hér-
aðsdómi Reykjavíkur í gær.
» Mikil spenna og kergja var ísamskiptum hans við verj-
anda Jóns Ásgeirs Jóhann-
essonar þegar hann var spurður
um líflátshótanir í garð Jóns Ás-
geirs.
» Verjendur Jóns Ásgeirs ogTryggva Jónssonar óskuðu
eftir að saksóknari félli frá
ákærulið 18 sem fjallar um
meintan frádrátt vegna Thee
Viking enda hefði Jón Gerald
sagt að Gaumur hefði aldrei átt
bátinn.